Ból zęba (odontalgia) jest najczęstszym rodzajem bólu jamy ustnej i twarzy. Specjaliści szacują, że przeszło połowa przypadków zjawisk bólowych tego obszaru wiąże się z przyczynami odzębowymi. W przypadku wystąpienia takich dolegliwości należy się zgłosić po pomoc stomatologiczną. Lekarz ustali przyczynę problemu i wdroży odpowiednie leczenie bólu zęba. Przed wizytą u dentysty można zastosować doraźne metody łagodzenia bólu – od domowych środków (np. zimnego okładu) po leki dostępne bez recepty. Poznaj najczęstsze przyczyny bólu zęba i przykłady skutecznych sposobów na jego złagodzenie.
Halitoza, czyli nieprzyjemny zapach z ust – jak z nią walczyć?
mgr farm. Angelika Czarnecka
Opublikowano: 26.01.2023
Halitoza jest stanem chorobowym charakteryzującym się nieprzyjemnym zapachem z ust. Może mieć podłoże laryngologiczne, stomatologiczne oraz gastrologiczne. Jedną z głównych przyczyn halitozy są lotne związki siarki wytwarzane przez bakterie beztlenowe. Problem może dotyczyć 25% populacji USA, Europy oraz Japonii. Schorzenie dotyka ludzi w każdym wieku, niezależnie od płci. Warto zaznaczyć, że nieświeży oddech z ust ma negatywny wpływ na relacje międzyludzkie oraz życie zawodowe, ponieważ osoby z halitozą są bardziej zamknięte, brak im pewności siebie oraz unikają rozmów z innymi ludźmi.
Przyczyny halitozy
Poranna halitoza
U niektórych ludzi przykry zapach z ust pojawia się po przebudzeniu. Przyczyną jest zmniejszone wydzielanie śliny w trakcie snu, która ma działanie bakteriobójcze, a jej brak może sprzyjać rozwojowi bakterii powodujących przykry zapach z ust.
Dieta
Produkty, takie jak czosnek, cebula, niektóre przyprawy zawierają lotne związki siarki, które wydychane z powietrzem mogą powodować nieświeży oddech.
Problemy stomatologiczne
Czynnikami sprzyjającymi występowaniu halitozy są kamień nazębny, zapalenie dziąseł, martwe korzenie zębowe oraz próchnica.
Choroby układu oddechowego
Zapalenie zatok, zapalenie migdałków, ropna angina oraz nieżyt nosa mogą prowadzić do pojawienia się halitozy. Do innych przyczyn związanych z układem oddechowym zaliczamy: ropnie płuc, guzy nowotworowe oraz rozstrzenie oskrzelowe.
Choroby przewodu pokarmowego
Czynnikiem sprzyjającym halitozie jest schorzenie w obrębie przewodu pokarmowego, takie jak choroba refluksowa przełyku, zakażenie Helicobacter pylori, wrzody żołądka oraz zapalenie jelit.
Menstruacja
Podczas menstruacji niektóre kobiety skarżą się na przykry zapach z ust wynikający ze zmiany stężeń hormonów we krwi. Jednak teza ta nie została do tej pory poparta dowodami.
Nalot na języku
Nalot na języku powstaje z resztek pokarmu, złuszczających się komórek, kawy, herbaty, nikotyny oraz bakterii, które odpowiadają za procesy gnilne w jamie ustnej. Dodatkowo język ze względu na swoją budowę anatomiczną daje doskonałe warunki do namnażania się drobnoustrojów, które odpowiadają za nieprzyjemny zapach z ust. W przypadku występowania nalotu ważna jest higiena nie tylko zębów, ale także języka.
Inne przyczyny halitozy
Do innych schorzeń, które mogą powodować halitozę zaliczamy:
- zaburzenia węchu i smaku,
- niedobór witamin i minerałów,
- kserostomię, czyli suchość w jamie ustnej,
- cukrzycę,
- choroby nerek,
- przyjmowanie niektórych leków,
- piercing,
- choroby nowotworowe,
- kwasicę ketonową.
Leczenie
W leczeniu halitozy kluczowe jest znalezienie przyczyny dolegliwości, a następnie jej wyeliminowanie. Postępowanie stomatologiczne stanowi pierwszy etap walki z nieprzyjemnym zapachem z ust. Należy wówczas wyleczyć chore zęby i wyeliminować ogniska zakażenia. W następnej kolejności warto skorzystać z profesjonalnych zabiegów higienicznych, takich jak usunięcia kamienia nazębnego oraz oczyszczenia języka z nalotu, które stanowią główne źródło bakterii odpowiadających za nieprzyjemny zapach z ust. Ważnym aspektem walki z halitozą jest codzienna higiena jamy ustnej, która polega na regularnym myciu zębów, oczyszczaniu przestrzeni międzyzębowych oraz języka. Udowodniono, że wyżej wymienione zabiegi przyczyniają się do zmniejszenia ilości bakterii w jamie ustnej. Należy także pamiętać o regularnym płukaniu jamy ustnej preparatami na bazie chlorheksydyny, która działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. W terapii halitozy można stosować także płukanki z olejkami eterycznymi, m.in. mentol, eukaliptol i tymol, które mają działanie bakteriobójcze. Wykazano również, że na dobre efekty w leczeniu halitozy wpływają płyny zawierające w swoim składzie chlorek cetylopirydyniowy. Na rynku dostępne są tabletki zawierające cynk organiczny, który wiąże lotne związki siarki i tym samym eliminuje nieprzyjemny zapach z ust. Preparaty na bazie cynku nie powodują przebarwień oraz cechują się niską toksycznością. Wśród naturalnych środków wspomagających walkę z nieprzyjemnym zapachem z ust zaliczamy: pietruszkę, cynamon i goździki. W czasie leczenia halitozy polecane jest, aby pacjent zrezygnował ze spożywania pokarmów, które powodują nieświeży oddech. Rekomendowane jest żucie gumy bezcukrowej, która pobudzi wydzielanie śliny oraz nawadnianie organizmu. Dodatkowo należy unikać używek, takich jak tytoń i alkohol. Jeżeli postępowanie stomatologiczne nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, rekomendowana jest konsultacja specjalistyczna oraz diagnostyka. W celu ustalenia przyczyny ogólnoustrojowej należy wykonać badania diagnostyczne, takie jak morfologia, USG, a w ciężkich przypadkach skonsultować się z gastroenterologiem bądź pulmonologiem.
Bibliografia
- Lewandowski B., i in., Przykry zapach z ust (halitosis)–problem nie tylko stomatologiczny. Medical Review, 2013, 2.
- Sroczyk Ł., Kawala B., Halitoza–przegląd piśmiennictwa. dent. Med. Probl, 2011, 48.2: 255-260.
- Nowak M., Hędzelek W., Halitoza—etiologia, diagnostyka i leczenie—przegląd piśmiennictwa. Polish Dental Association.
- Pieniążek A., Pietrzak M., Halitoza-etiologia, metody diagnostyki i leczenie. Halitosis-etiology, methods of diagnosis and treatment. J. Health Study Med, 2017, 2: 101-122.
- Dudzik A., Chomyszyn-Gajewska M., Pseudohalitoza i halitofobia. Przegląd Lekarski, 2014, 71.5.
Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.