Jak leczyć zapalenie dziąseł?

Stan zapalny dziąseł może mieć szereg różnych przyczyn. Najczęstszym powodem jest brak dostatecznej higieny jamy ustnej. Kamień nazębny, który wówczas powstaje, stanowi przestrzeń, w której kumulują się bakterie powodujące podrażnienie i zapalenie dziąseł.

Inne czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia stanu zapalnego dziąseł to:

• wiek – choroby przyzębia częściej dotyczą seniorów,
• zmiany hormonalne – na zapalenie dziąseł szczególnie narażone są kobiety w ciąży, młodzież w okresie dojrzewania oraz kobiety w trakcie zmian hormonalnych,
• płeć – częściej chorują mężczyźni,
• stosowanie niektórych leków, np. antykoncepcji hormonalnej, leków immunosupresyjnych i przeciwdrgawkowych,
• niektóre choroby, np. cukrzyca, osteoporoza, niedobory odporności,
• niski status socjoekonomiczny związany z utrudnionym dostępem do opieki stomatologicznej.

Nieleczony stan zapalny dziąseł może prowadzić do powstania paradontozy, która jest przewlekłym zapaleniem przyzębia. To schorzenie może doprowadzić do odsłonięcia szyjek zębowych, nadwrażliwości zębów, a nawet do ich utraty.

Objawy zapalenia dziąseł to:

• zaczerwienienie i obrzęk,
• krwawienie dziąseł podczas szczotkowania lub nitkowania,
• nadwrażliwość zębów na temperaturę,
• dyskomfort i ból w jamie ustnej.

Jeśli stan zapalny spowodowany jest obecnością bakterii w kamieniu nazębnym, to na powierzchni zęba będzie widoczna jasna płytka lub biały nalot.

Zanim zastosuje się preparaty apteczne, warto wypróbować domowe sposoby. Najczęściej polecane są ziołowe płukanki na zapalenie dziąseł. Wówczas zastosowanie znajdują płukanki z zaparzonej i ostudzonej szałwii, która działa odkażająco i ściągająco, lub rumianku o działaniu przeciwzapalnym.

W celu uzyskania działania odkażającego, można płukać jamę ustną 0,15% roztworem wody utlenionej. Aby go wykonać, należy do jednej szklanki wody dodać 1 łyżkę wody utlenionej. Takim roztworem płukać usta przez 1-2 minuty, a następnie wypluć. 

Jeśli domowe sposoby na zapalenie dziąseł zawodzą, to warto wypróbować preparaty lecznicze dostępne w aptece. W leczeniu objawowym najczęściej poleca się:

• żele z salicylanem choliny, który działa przeciwzapalnie,
• żele z tarczycą bajkalską zmniejszającą stan zapalny; można je stosować maksymalnie przez 2 tygodnie,
• antybakteryjne płyny do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną,
• płukanki i żele z wyciągami roślinnymi z rumianku, dębu, arniki, tymianku, szałwii, które wykazują działanie antyseptyczne, ściągające i przeciwzapalne,
• żele z taniną, która działa ściągająco.

Leczenie zapalenia dziąseł powinno być skonsultowane z dentystą. Podczas wizyty stomatologicznej przeprowadzana jest dokładna ocena stanu zębów i jamy ustnej. Lekarz zaleci odpowiednie leczenie dentystyczne, które zazwyczaj rozpoczyna się usunięciem kamienia nazębnego. Powinny zostać także uzupełnione wszelkie ubytki, ponieważ obecność bakterii próchniczych zwiększa ryzyko stanu zapalnego dziąseł. W szczególnych przypadkach dentysta skieruje na wizytę do periodontologa, czyli specjalisty od leczenia dziąseł i przyzębia.

Stan zapalny dziąseł może również dotyczyć dzieci, a jego główną przyczyną często bywa niedostateczna higiena jamy ustnej. W procesie uczenia dziecka prawidłowego mycia zębów, ważne jest, aby rodzic regularnie sprawdzał i nadzorował tę czynność. W celu ułatwienia tej nauki, można wykorzystać pastylki lub pasty barwiące zęby, które po aplikacji wymagają starannego wyszczotkowania, aby usunąć zabarwienie, co pomaga w nauczeniu się dokładnego czyszczenia zębów.

Zapaleniu dziąseł znacznie łatwiej zapobiegać, niż je leczyć i zmagać się z niekomfortowymi objawami. Dlatego warto przestrzegać poniższych zasad prawidłowej higieny jamy ustnej.

1. Zęby należy szczotkować dwa razy dziennie przez co najmniej 2 minuty. U dorosłych powinien dominować ruch wymiatający od dziąsła do korony zęba. Osoby z aparatem ortodontycznym lub z tendencją do szybkiego tworzenia się płytki nazębnej powinny myć zęby po każdym posiłku.
2. Zaleca się codzienne stosowanie nici dentystycznej do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, najlepiej wieczorem, przed szczotkowaniem zębów.
3. Warto po umyciu zębów dodatkowo płukać jamę ustną płynem odkażającym bez zawartości alkoholu. Regularne stosowanie płynów do płukania z chlorheksydyną w połączeniu z  szczotkowaniem zębów znacznie zmniejsza ryzyko pojawienia się kamienia nazębnego.
4. Profilaktyczna wizyta w gabinecie dentystycznym powinna odbywać się co około 6 miesięcy.

Gdy nie ma możliwości wyszczotkowania zębów, np. u osób hospitalizowanych lub obłożnie chorych, alternatywą jest stosowanie żeli z chlorheksydyną. Wcierając żel 2-3 razy dziennie, znacznie zmniejsza się ryzyko rozwoju płytki nazębnej i tym samym stanu zapalnego dziąseł.

Bibliografia:
https://www.mp.pl/pacjent/stomatologia/choroby-i-leczenie-przyzebia/127744,zapalenia-przyzebia 
Jóźwik, M., & Kopański, Z. (2014). Choroby przyzębia. Journal of Clinical Healthcare, (1).

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.

redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka