Jaki termometr z apteki wybrać?

Termometry do pomiaru temperatury ciała są dostępne od kilkuset lat. W miarę postępu technologicznego termometry również ewoluują, a na rynku pojawia się coraz więcej ich różnorodnych typów.

Termometry bezrtęciowe

Najstarsze i jednocześnie najczęściej spotykane są termometry cieczowe. Ciecz zamknięta jest w cienkiej kapilarze otoczonej szklanym zbiornikiem. Płynny metal pod wpływem ciepła zwiększa swoją objętość, dzięki czemu na podstawie umieszczonej na urządzeniu podziałki można odczytać temperaturę.

W przeszłości stosowano głównie termometry rtęciowe, które jednak ze względu na toksyczność zostały wycofane z obrotu przez Unię Europejską w 2009 roku.

Współcześnie szklane termometry często wykorzystują tzw. galinstan – płynny stop galu, indu i cyny, który charakteryzuje się bezpieczeństwem w użyciu oraz wysoką dokładnością pomiarów wynoszącą +/- 0,1°C.

Główną zaletą termometrów bezrtęciowych jest wygoda ich użytku oraz to, że nie wymagają baterii. Są higieniczne, łatwo je odkazić między pomiarami, nadają się do pomiaru w jamie ustnej, w dole pachowym oraz doodbytniczo.

Wadą termometrów szklanych z galinstanem jest ryzyko stłuczenia ich szklanej obudowy, co jest szczególnie problematyczne podczas mierzenia temperatury u ruchliwych dzieci. Pomiar trwa stosunkowo długo. Aby uzyskać wiarygodny odczyt temperatury, mierząc pod pachą, należy odczekać nawet do 10 minut. Dodatkową niedogodnością jest konieczność mocnego strzepnięcia cieczy w dół urządzenia, co jest możliwe tylko, gdy termometr jest rozgrzany. Zaleca się strzepywanie po każdym pomiarze. Aby ułatwić ten proces, producenci często dołączają do termometrów specjalne strzepywaczki.

Termometry elektroniczne

Termometry elektroniczne obecnie są spotykane niemalże tak samo często, co cieczowe. Pojawiły się na rynku w latach 70. XX wieku. Ich dokładność, podobnie jak w przypadku szklanych termometrów, wynosi +/- 0,1°C. Zakres pomiaru termometrów elektronicznych może wynosić nawet od 25°C do 45°C.

Ich główną zaletą jest wysoki komfort pomiaru. Są małymi urządzeniami, które są intuicyjne i proste w użyciu – zazwyczaj wystarczy nacisnąć jeden przycisk, aby rozpocząć pomiar. Dodatkowo proces mierzenia trwa stosunkowo krótko, a jego koniec jest sygnalizowany sygnałem dźwiękowym. Nowsze modele są wyposażone we wbudowaną pamięć pomiarów. Można nimi wykonywać pomiar pod pachą, w jamie ustnej oraz doodbytniczo.

Minusem stosowania termometrów elektronicznych są koszty związane z wymianą zużytej baterii.

Termometry bezdotykowe

Metoda pomiaru w termometrach bezdotykowych polega na mierzeniu promieniowania podczerwonego, które jest emitowane przez ciepło przedmiotów i skóry. Wyróżniamy ich dwa rodzaje w zależności od miejsca pomiaru – douszne i czołowe. Ich dokładność wynosi 
+/- 0,2°C, są więc mniej dokładne od cieczowych i elektronicznych.

Ich ogromną zaletą jest szybki pomiar, który dokonuje się w kilka sekund. Cechują się również dużą wygodą, ze względu na to, że czoło jest łatwo dostępną przestrzenią. Sprawdzą się w szczególności u małych dzieci, u których utrzymanie termometru w buzi lub pod pachą stanowi trudność.

Niewątpliwie ich wadą jest wysoka cena, która często wynosi ponad 100 złotych. Pomiar mogą zaburzać warunki temperaturowe, dlatego powinno się go wykonać przynajmniej po 10 minut od powrotu z zewnątrz. Termometr musi być przechowywany w pomieszczeniu o stałej temperaturze pokojowej, aby wykazywał miarodajne wyniki.
 

Podczas wyboru termometru powinieneś kierować się następującymi zasadami:

• jeśli termometr ma być głównie stosowany u małego dziecka, warto zainwestować w dobry termometr bezdotykowy, który ułatwi proces pomiaru temperatury,
• decydując się na zakup termometru elektronicznego, który będzie stosowany także u dziecka, warto wybrać model z giętką końcówką,
• nie zaleca się stosowania szklanych termometrów u małych dzieci ze względu na ryzyko stłuczenia,
• jeśli zależy Ci na szybkim pomiarze temperatury u starszych dzieci lub dorosłych, wybierz zwykły termometr elektroniczny,
• przy zakupie termometru wybieraj apteki lub sklepy medyczne, unikaj zakupów przez nieautoryzowane strony internetowe, sklepy sprowadzające tanie przedmioty z Azji oraz sklepy spożywcze.

Poza wyborem odpowiedniego termometru niezwykle ważna jest prawidłowa technika jego użycia.

Przeprowadzając pomiar temperatury w dole pachowym obecność potu może zaburzyć wynik. Powinno się osuszyć tę okolicę przed mierzeniem. Pomiar podjęzykowy może być wygodniejszym wyborem. Należy jednak pamiętać o tym, aby nie spożywać zimnych lub gorących płynów i posiłków na co najmniej 10 minut przed pomiarem. Może to spowodować zawyżenie lub zaniżenie wyniku. Pomiar doodbytniczy jest bardzo dokładną metodą, jednak dyskomfort jemu towarzyszący sprawia, że rzadko się go wykorzystuje.

Prawidłowy pomiar termometrem bezdotykowym będzie wykonany na suchej i nienagrzanej skórze. Częstym błędem jest prowadzenie pomiaru w nieodpowiednim miejscu – należy zawsze zwrócić uwagę na instrukcję dołączoną do urządzenia. Warto regularnie oczyszczać czujnik termometru, ponieważ jego zabrudzenie także może prowadzić do fałszywych wyników.

Bibliografia:
Matusik, J. (2019). Termometry szklane cieczowe–charakterystyka przyrządów. Nafta-Gaz, 75.
Crawford, D. C., Hicks, B., & Thompson, M. J. (2006). Which thermometer? Factors influencing best choice for intermittent clinical temperature assessment. Journal of medical engineering & technology, 30(4), 199-211.
Latman N.S.: Clinical thermometry: possible causes and potential solutions to electronic, digital thermometer inaccuracies. Biomedical instrumentation & technology. 2003; 37(3): 190–196.
 

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.

redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka