Problemy z potencją u mężczyzn – jak z nimi walczyć?

Zaburzenia erekcji należą do najczęstszych problemów seksualnych u mężczyzn. Według danych epidemiologicznych cierpi na nie około 150 mln mężczyzn na całym świecie. Polegają one na trudności w osiągnięciu, utrzymaniu lub zupełnym braku erekcji, co uniemożliwia odbycie stosunku płciowego.

Problemy z potencją często prowadzą do spadku pewności siebie. Negatywnie wpływają na życie seksualne, ale także na ogólną jakość życia mężczyzny.

Wbrew powszechnym informacjom, zaburzenia erekcji nie dotyczą wyłącznie osób starszych. Około 25% mężczyzn ze zdiagnozowanymi problemami z potencją ma mniej niż 40 lat.

Z zaburzeniami erekcji powinno się skierować do lekarza, gdy:

• występują u młodych, zdrowych mężczyzn,
• pojawiły się po urazie miednicy lub kręgosłupa,
• stosowanie leków na erekcję jest przeciwwskazane, np. przy towarzyszącej arytmii, niewydolności serca lub niekontrolowanym nadciśnieniu.

Zaburzenia potencji mogą mieć szereg różnych przyczyn. Spośród nich wyróżniamy:

• przyczyny naczyniowe, związane z chorobami układu krążenia takimi jak nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, hiperlipidemia czy cukrzyca. Są to główne przyczyny problemów z erekcją, dotykające 46% mężczyzn z chorobą wieńcową oraz aż 84% pacjentów z niewydolnością serca.
• przyczyny neurogenne, np. stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, przebyty udar lub guzy mózgu, neuropatie,
• przyczyny anatomiczne, takie jak niedorozwój prącia, spodziectwo, wierzchniactwo,
• przyczyny hormonalne, m.in. hipogonadyzm, wysokie stężenie prolaktyny, nadczynność i niedoczynność tarczycy lub kory nadnerczy, niedoczynność przysadki,
• przyczyny psychologiczne, np. depresja, brak podniecenia, kłopoty w życiu prywatnym,
• urazy prącia, miednicy oraz kręgosłupa,
• stosowanie używek, takich jak tytoń, alkohol, marihuana lub sterydy anaboliczne.

Szczególną przyczyną zaburzeń erekcji jest stosowanie niektórych leków – stanowią one nawet do 25% przypadków. Ze względu na swoje mechanizmy działania leki zaburzają prawidłowy cykl przemian w organizmie, które prowadzą do wzwodu.

Leki, które najczęściej powodują problemy z erekcją to:

• leki kardiologiczne – amiodaron, metoprolol, atenolol, propranolol, enalapryl, lizynopryl, ramipryl, kaptopryl, losartan, walsartan, klonidyna, diltiazem, werapamil, hydrochlorotiazyd,
• leki przeciwdepresyjne – sertralina, fluoksetyna, amitryptylina,
• leki przeciwpsychotyczne – rysperydon, promazyna, chloropromazyna, haloperydol,
• leki przeciwpadaczkowe – fenobarbital, fenytoina, gabapentyna, karbamazepina.

Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia zaburzeń wzwodu to:
   • nadwaga i otyłość,
   • brak aktywności fizycznej,
   • stosowanie używek (palenie tytoniu, spożywanie alkoholu),
   • zaburzenia gospodarki lipidowej,
   • nadciśnienie tętnicze,
   • cukrzyca.

Zanim rozpocznie się kurację preparatami z apteki, warto wprowadzić następujące zmiany stylu życia, które mogą skutecznie zmniejszyć szansę wystąpienia problemów z potencją.

Zaleca się regularną aktywność fizyczną, która obejmuje wysiłek (szybkie chodzenie, bieganie, pływanie) w połączeniu ze zdrową, dobrze zbilansowaną dietą. Dzięki temu osiąga się poprawę stanu układu krążenia oraz spadek masy ciała. Te dwa czynniki korzystnie wpłyną na aktywność seksualną. Poza tym należy wyrównać objawy chorób przewlekłych, m.in. wysokie ciśnienie tętnicze oraz zaburzoną glikemię.

Korzystnym będzie także zaprzestanie palenia tytoniu, który zaburza prawidłową funkcję naczyń i utrudnia aktywność seksualną u mężczyzn.

Jeśli te zalecenia niefarmakologiczne nie wystarczą, wówczas można zastosować odpowiednią suplementację. Badania potwierdziły pozytywny wpływ suplementacji żeń-szeniem w terapii zaburzeń potencji. Niektóre źródła podają, że skuteczne mogą się okazać także wyciągi z sosny nadmorskiej, korzenia maca oraz buzdyganka, jednak brakuje doniesień naukowych, które to potwierdzają. 

W leczeniu farmakologicznym stosuje się inhibitory fosfodiesterazy typu 5, czyli sildenafil, tadalafil, wardenafil oraz awanafil. Dwa pierwsze z nich są dostępne w aptekach bez recepty.

Ich mechanizm działania polega na rozszerzeniu naczyń krwionośnych w ciałach jamistych i zwiększeniu do nich dopływu krwi.

Sildenafil jest dostępny bez recepty w dawce 25 mg lub 50 mg. Można go stosować maksymalnie raz dziennie, na około godzinę przed planowanym stosunkiem. Początek jego działania występuje po 30 minutach i utrzymuje się do 3-5 godzin. Przy pierwszym zastosowaniu należy sięgnąć po mniejszą dawkę 25 mg i dopiero, jeśli ona nie wystarczy – przyjąć 50 mg.

Tadalafil, od niedawna dostępny jako lek OTC w dawce 10 mg, wykazuje dłuższy okres działania niż sildenafil. Dawkę leku należy przyjąć pół godziny przed stosunkiem, a jego aktywność utrzymuje się do 36 godzin. Nie powinno się go stosować częściej niż 2 razy w tygodniu.

Warto na zakończenie dodać, że nie każdy powinien podejmować samodzielną kurację tymi lekami. Sildenafil i tadalafil są przeciwwskazane u osób stosujących nitraty, np. nitroglicerynę, monoazotan izosorbidu lub pentaerytrytol. Nie powinny być także stosowane u mężczyzn z arytmią serca, dławicą piersiową, niestabilnym nadciśnieniem tętniczym, ciężką niewydolnością serca oraz po świeżo przebytym zawale serca lub udarze mózgu.

Optymalne rezultaty terapii lekami należącymi do grupy inhibitorów fosfodiesterazy typu 5 uzyskuje się, poprzez jednoczesne zwiększenie aktywności fizycznej i zaprzestanie palenia tytoniu.

Bibliografia:
Lew-Starowicz, Z. (2005). Diagnostyka różnicowa zaburzeń erekcji. Journal of Sexual and Mental Health, 3(2), 60-63.
Zdrojewicz, Z., Biega, P., & Rychter, J. (2013). Zaburzenia erekcji a choroby układu krążenia. Journal of Sexual and Mental Health, 11(1).
Woroń, J., & Kostka-Trąbka, E. (2005). Zaburzenia erekcji jako wynik niepożądanego działania leków. Journal of Sexual and Mental Health, 3(1), 18-22.
Hatzimouratidis, K., Eardley, I., Giuliano, F., Moncada, I., Salonia, A., Sochaj¹, M., ... & Słowikowska-Hilczer, J. (2015). Rekomendacje dotyczące zaburzeń seksualnych u mężczyzn: zaburzenia erekcji i przedwczesny wytrysk. Postępy Andrologii Online, 40.
Borrelli, F., Colalto, C., Delfino, D. V., Iriti, M., & Izzo, A. A. (2018). Herbal dietary supplements for erectile dysfunction: a systematic review and meta-analysis. Drugs, 78(6), 643-673.

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.

redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka