Biseptol 960 960 mg tabletki

1 tabl. zawiera 100 mg, 400 mg lub 800 mg sulfametoksazolu i odpowiednio 20 mg, 80 mg lub 160 mg trimetoprimu.

Trimethoprim, Sulfamethoxazole

Złożony lek przeciwbakteryjny zawierający kotrimoksazol, składający się z dwóch substancji czynnych: sulfametoksazolu i trimetoprimu. Substancje te blokują dwa miejsca w szlaku metabolicznym syntezy kwasu foliowego. Sulfametoksazol jest kompetencyjnym antagonistą kwasu para-aminobenzoesowego przez co hamuje tworzenie kwasu dihydrofoliowego z kwasu para-aminobenzoesowego; trimetoprim hamuje redukcję kwasu dihydrofoliowego do tetrahydrofolianu, co powoduje hamowanie kolejno enzymów szlaku kwasu foliowego. Działanie to prowadzi do znaczącego wzajemnego nasilenia aktywności in vitro tych dwóch składników. Kotrimoksazol jest skuteczny w zwalczaniu wielu tlenowych bakterii gram dodatnich i gram ujemnych, P. jirovecii i niektórych pierwotniaków: patogeny układu moczowego: Escherichia coli, Klebsiella pneumonia, Proteus mirabilis, Enterobacter sp., Morganella morgani; patogeny układu oddechowego: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Pneumocystis jirovecii; patogeny przewodu pokarmowego: enterotoksyczne szczepy E. coli, Shigella spp., Salmonella typhi (oraz inne gatunki), Vibrio cholerae, Cyclospora, Isospora belli, Yersinia enterocolitica; inne patogeny: Nocardia spp., Listeria monocytogenes, Mycobacterium marinum. Większość metycylinoopornych Staphylococcus aureus jest wrażliwa na kotrimoksazol, w szczególności w zakażeniach pozaszpitalnych. Niektóre patogeny nabywane szpitalnie i (lub) występujące u pacjentów z obniżoną opornością są często hamowane przez kotrimoksazol. Należą do nich Burkholderia cepacia (poprzednio Pseudomonas cepacia), Stenotrophomonas maltophilia (poprzednio Xanthomonas maltophilia), Serratia marcescens, P. jirovecii, i Nocardia spp. Jednak, wiele patogenów jest zazwyczaj opornych na kotrimoksazol. Zaliczają się do nich: Pseudomonas aeruginosa, Bacteroides fragilis (i większość innych bakterii beztlenowych), Mycobacterium tuberculosis, Treponema pallidum, Campylobacter, penicylinooporne Streptococcus pneumoniae i Rickettsiae. Oba składniki leku są szybko wchłaniane z przewodu pokarmowego; C_max obu składników w surowicy występuje w 2-4 h po podaniu doustnym. Trimetoprim wiąże się z białkami osocza w 40%, sulfametoksazol - w 70%. Dystrybucja obu związków jest różna; sulfonamid przenika wyłącznie do kompartmentu pozakomórkowego, trimetoprim zaś ulega rozmieszczeniu we wszystkich płynach organizmu. Duże stężenia trimetoprimu występują m.in. w wydzielinie gruczołów oskrzelowych, gruczołu krokowego i w żółci. Stężenia sulfametoksazolu w płynach ustrojowych są niższe. Oba związki pojawiają się w stężeniach terapeutycznych w plwocinie, wydzielinie pochwy i płynie ucha środkowego. Obie substancje są metabolizowane w wątrobie. Wydalane są głównie przez nerki, zarówno w wyniku przesączania kłębuszkowego, jak i czynnego wydzielania kanalikowego. Stężenia czynnych związków w moczu są znacznie wyższe niż we krwi. W ciągu 72 h z moczem ulega wydaleniu 84,5% podanej dawki sulfonamidu i 66,8 % trimetoprimu. T_0,5 w surowicy wynoszą odpowiednio 10 h dla sulfametoksazolu i 8-10 h dla trimetoprimu. W niewydolności nerek T_0,5 obu związków ulegają przedłużeniu w stopniu uzasadniającym modyfikację dawek. Farmakokinetyka sulfametoksazolu i trimetoprimu w populacji pediatrycznej jest zależna od wieku: jest ograniczona u noworodków, w ciągu 2 pierwszych mies. życia, następnie dochodzi do zwiększenia eliminacji, zwiększenia klirensu całkowitego i skrócenia T_0,5 w fazie eliminacji; różnice są najbardziej istotne u niemowląt (>1,7 mies. do 24 mies.) i zmniejszają się wraz z wiekiem, w porównaniu do małych dzieci (1-3,6 lat), dzieci (7,5 lat i <10 lat) i dorosłych.

Leczenie następujących zakażeń bakteryjnych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Zakażenia dróg moczowych powodowane przez wrażliwe szczepy E. coli, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Morganella morganii, Proteus mirabilis i Proteus vulgaris; niepowikłane zakażenia dróg moczowych w pierwszej kolejności należy leczyć pojedynczym lekiem przeciwbakteryjnym. Ostre zapalenie ucha środkowego, powodowane przez wrażliwe szczepy Str. pneumoniae i H. influenzae, jeśli w opinii lekarza stosowanie kotrimoksazolu jest bardziej celowe niż podanie pojedynczego antybiotyku. Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, powodowane przez wrażliwe szczepy Streptococcus pneumoniae lub H. influenzae, jeśli w opinii lekarza zastosowanie leku złożonego jest korzystniejsze od monoterapii. Zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella. Mikrobiologicznie potwierdzone zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis carinii i zapobieganie zakażeniom tym drobnoustrojem u pacjentów ze zmniejszoną odpornością (np. AIDS). Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enteropatogenne szczepy E. coli.

Nadwrażliwość na kotrimoksazol (sulfametoksazol z trimetoprimem), którykolwiek składnik pomocniczy, sulfonamidy lub trimetoprim. Rozpoznane uszkodzenie miąższu wątroby. Ciężka niewydolność nerek: CCr <15 ml/min, gdy nie ma możliwości oznaczania stężenia leku w osoczu. Niedokrwistość megaloblastyczną spowodowaną przez niedobór kwasu foliowego. Kotrimoksazolu nie należy stosować u dzieci w wieku <2 mies. Kotrimoksazolu nie należy stosować w skojarzeniu z dofetylidenem.

Nie wykazano w sposób jednoznaczny ryzyka wystąpienia wad rozwojowych płodu u kobiet leczonych we wczesnym okresie ciąży kotrimoksazolem. Wyniki dwóch dużych badań obserwacyjnych wskazują na zwiększenie ryzyka samoistnego poronienia o 2 do 3,5 razy u kobiet, u których zastosowano trimetoprim w monoterapii lub w skojarzeniu z sulfametoksazolem w pierwszym trymestrze ciąży w porównaniu z kobietami, u których nie zastosowano antybiotyków lub zastosowano penicyliny. W doświadczeniach na zwierzętach bardzo wysokie dawki kotrimoksazolu powodowały powstawanie wad rozwojowych u płodu, typowych dla substancji antagonistycznych dla kwasu foliowego. Ponieważ zarówno trimetoprim, jak i sulfametoksazol przenikają barierę łożyska i mogą wpływać na metabolizm kwasu foliowego, lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. W takim przypadku pacjentkom w ciąży lub kobietom, które planują zajść w ciążę podczas leczenia preparatem zaleca się podawanie kwasu foliowego w dawce 5 mg na dobę. W miarę możliwości należy unikać stosowania leku w ostatnim okresie ciąży ze względu na ryzyko wystąpienia żółtaczki jąder podkorowych mózgu u noworodka. Zarówno trimetoprim jak i sulfametoksazol przenikają do mleka ludzkiego. Chociaż ilość leku przyjmowana przez dziecko karmione mlekiem leczonej kotrimoksazolem matki jest niewielka, należy rozważyć ryzyko dla dziecka (żółtaczka jąder podkorowych mózgu, nadwrażliwość) wobec oczekiwanych korzyści terapeutycznych dla matki.

Doustnie. Zakażenie dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella oraz zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli u dorosłych i młodzieży >12 lat: zwykle 960 mg kotrimoksazolu 2 razy na dobę; w zakażeniach dróg moczowych lek stosuje się zwykle przez 10-14 dni, w zaostrzeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli - przez 14 dni, w zakażeniu przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zakażenia dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella i ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci: zwykle 36 mg/kg mc. na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 h. Przeciętna dawka dla dzieci w wieku 6-12 lat wynosi 480 mg kotrimoksazolu co 12 h. Nie należy podawać dawki większej niż stosowana u dorosłych. W zakażeniach dróg moczowych oraz w ostrym zapaleniu ucha środkowego preparat stosuje się zwykle przez 10 dni, w zakażeniu pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis jirovecii u dorosłych i dzieci: dawka zalecana u osób z udokumentowanym zakażeniem wynosi 90-120 mg kotrimoksazolu na kg mc. na dobę w dawkach podzielonych podawanych co 6 h przez 14-21 dni. Zapobieganie zakażeniom Pneumocystis jirovecii. Dorośli imłodzież: 960 mg kotrimoksazolu 1 raz na dobę, przez 7 dni. W przypadku słabej tolerancji leku można rozważyć zmniejszenie dawki dobowej do 480 mg. Wyniki badania przeprowadzonego u pacjentów zakażonych wirusem HIV wskazują również na skuteczność zastosowania 480 mg kotrimoksazolu raz na dobę. Dzieci: 900 mg kotrimoksazolu/m² pc. na dobę w 2 równych dawkach podzielonych co 12 h przez kolejne 3 dni tygodnia. Maksymalna dawka dobowa wynosi 1920 mg. Leczenie dawką pojedynczą w niepowikłanym, ostrym zapaleniu dróg moczowych: 1920 mg do 2880 mg kotrimoksazolu stosowanych jednorazowo, przyjmowanych w miarę możliwości wieczorem po kolacji lub przed snem. Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enterogenne szczepy E. coli: zalecana dawka wynosi 960 mg co 12 h. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku z prawidłową czynnością nerek należy stosować takie dawki, jak zalecane u dorosłych. U pacjentów z niewydolnością nerek z CCr >30 ml/min można stosować standardowe dawkowanie, natomiast u pacjentów z CCr 15-30 ml/min dawkę należy zmniejszyć o połowę; jeśli CCr <15 ml/min  nie zaleca się stosowania kotrimoksazolu. Pacjenci poddawani hemodializom powinni początkowo otrzymywać normalną dawkę nasycającą kotrimoksazolu, a następnie dodatkowo połowę dawki po każdej hemodializie. Dializa otrzewnowa powoduje minimalną eliminację kotrimoksazolu. Nie zaleca się stosowania kotrimoksazolu u pacjentów poddawanych dializom otrzewnowym. U dzieci <6 lat zaleca się stosowanie preparatu w postaci zawiesiny. Sposób podania. Tabletek nie należy dzielić. Lek podaje się w czasie jedzenia lub tuż po posiłku. W czasie stosowania leku pacjent powinien pić dużo płynów.

Jeśli w przebiegu leczenia kotrimoksazolem wystąpią: wysypka, ból gardła, gorączka, ból stawów, kaszel, duszność lub żółtaczka, może to wskazywać na występujące bardzo rzadko, ale potencjalnie niebezpieczne działania niepożądane i powinno stać się sygnałem do natychmiastowego odstawienia leku. Kotrimoksazol należy ostrożnie stosować u pacjentów z niewydolnością nerek, z niedoborem kwasu foliowego (np. w wieku podeszłym, u osób uzależnionych od alkoholu, leczonych lekami przeciwdrgawkowymi, u osób z zespołem złego wchłaniania oraz niedożywionych), u osób z ciężkimi objawami alergicznymi lub chorych na astmę oskrzelową. Stosowanie kotrimoksazolu w paciorkowcowym zapaleniu gardła w stosunkowo dużym odsetku kończy się niepowodzeniem, ponieważ nie udaje się uzyskać eliminacji bakterii; lek nie nadaje się do leczenia paciorkowcowego zapalenia gardła i migdałków. Opisano rzadkie przypadki groźnych dla życia powikłań związanych ze stosowaniem sulfonamidów, w tym ostrej martwicy wątroby, niedokrwistości aplastycznej, agranulocytozy, innych zaburzeń składu krwi i ciężka postać wysiękowa rumienia wielopostaciowego - zespół Stevensa-Johnsona, (SJS), toksyczna nekroliza naskórka (TEN), wysypka polekowa, której towarzyszy zwiększenie liczby granulocytów kwasochłonnych we krwi oraz objawy ogólnoustrojowe (DRESS). Należy poinformować pacjentów o objawach podmiotowych i przedmiotowych reakcji skórnych oraz konieczności dokładnego ich monitorowania. Największe ryzyko rozwinięcia SJS, TEN lub DRESS występuje w ciągu pierwszych tygodni leczenia. Należy przerwać leczenie preparatem, jeżeli pojawią się objawy przedmiotowe lub podmiotowe SJS, TEN lub DRESS (np. postępująca wysypka skórna często z pęcherzami lub pojawienie się zmian na błonach śluzowych). Jeśli podczas leczenia preparatem wystąpił u pacjenta zespół Stevensa-Johnsona lub toksycznej nekrolizy naskórka, nie należy w przyszłości wznawiać leczenia tym lekiem. Lek może powodować zwiększoną diurezę, w szczególności u pacjentów z obrzękami pochodzenia sercowego. Należy dokładnie monitorować stężenie potasu w surowicy krwi oraz czynność nerek u pacjentów przyjmujących duże dawki kotrimoksazolu, stosowane u pacjentów z zapaleniem płuc wywołanym przez Pneumocystis jirovecii lub u pacjentów przyjmujących standardową dawkę kotrimoksazolu, u których występują zaburzenia metabolizmu potasu lub niewydolność nerek. Jednoczesne stosowanie leków powodujących hiperkaliemię w skojarzeniu ze spironolaktonem może prowadzić do ciężkiej hiperkaliemii. W przypadku niewydolności nerek dawkę należy odpowiednio dostosować. Pacjenci z ciężką niewydolnością nerek (tj. z CCr 15-30 ml/min) przyjmujący kotrimoksazol powinni być dokładnie monitorowani z powodu możliwości wystąpienia objawów przedmiotowych i podmiotowych toksyczności, takich jak mdłości, wymioty i hiperkaliemia. U pacjentów w podeszłym wieku występuje zwiększone ryzyko ciężkich reakcji niepożądanych na kotrimoksazol, w tym niewydolności nerek lub wątroby. Najczęściej opisywanymi ciężkimi objawami niepożądanymi w podeszłym wieku są ciężkie reakcje skórne, zahamowanie czynności szpiku oraz trombocytopenia z plamicą lub bez. Jednoczesne stosowanie leków moczopędnych zwiększa ryzyko plamicy. U chorych na AIDS leczonych kotrimoksazolem z powodu zakażenia Pneumocystis jirovecii częściej występują objawy niepożądane, zwłaszcza wysypki, gorączka, leukopenia, zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy, hiperkaliemia i hiponatremia. Leczenie długotrwałe. Należy wykonywać regularne badania krwi u pacjentów poddawanych przedłużonemu leczeniu kotrimoksazolem. W przypadku znaczącego zmniejszenia się wartości któregokolwiek z elementów krwi, należy przerwać podawanie leku. Poza wyjątkowymi sytuacjami, nie zaleca się stosowania leku u pacjentów z poważnymi zaburzeniami hematologicznymi (odnotowano przypadki pancytopenii. Hematologiczne objawy niepożądane związane z niedoborem kwasu foliowego mogą wystąpić u osób w podeszłym wieku, u pacjentów z wcześniej istniejącym niedoborem kwasu foliowego lub u pacjentów z niewydolnością nerek; objawy te ustępują po podaniu kwasu foliowego. Podczas długotrwałego leczenia kotrimoksazolem (szczególnie u pacjentów z niewydolnością nerek) należy regularnie wykonywać badania moczu oraz czynności nerek. Podczas leczenia należy zapewnić odpowiednią podaż płynów oraz diurezę, aby zapobiec krystalurii. W związku z możliwością wystąpienia hemolizy, leku nie należy stosować u pacjentów z niedoborem G-6-PD, z wyjątkiem absolutnej konieczności (należy podawać wyłącznie minimalne dawki leku). Zaleca się ostrożność podczas leczenia pacjentów z porfirią i zaburzeniami czynności tarczycy. Pacjenci należący do grupy „osób wolno acetylujących” mogą mieć większą skłonność do indywidualnej odczynowości na sulfonamidy (zjawisko idiosynkrazji). W czasie podawania kotrimoksazolu (podobnie, jak w czasie podawania innych środków przeciwbakteryjnych) może wystąpić rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy. Przebieg choroby może mieć charakter od łagodnego do zagrażającego życiu. Dlatego ważne jest właściwe rozpoznanie tej choroby u pacjentów, u których w trakcie stosowania leku przeciwbakteryjnego wystąpiła biegunka. Leczenie środkami przeciwbakteryjnymi wpływa na zmianę fizjologicznej flory okrężnicy i może spowodować nadmierne zwiększenie ilości laseczek beztlenowych. Toksyny wytwarzane przez Clostridioides difficile są jedną z głównych przyczyn zapalenia okrężnicy. W łagodnych przypadkach rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy wystarcza zwykle przerwanie podawania leku. W przypadkach średnio ciężkich i ciężkich należy podawać pacjentom płyny, elektrolity, białko oraz środki przeciwbakteryjne działające na Clostridioides difficile (metronidazol lub wankomycyna). Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę ani innych działających zapierająco. Bardzo rzadko zgłaszano przypadki ciężkiego działania toksycznego na układ oddechowy, czasami przekształcającego się w zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) (z objawami jak: kaszel, gorączka i duszności, z jednoczesnymi objawami radiologicznymi wskazującymi na nacieki płucne oraz osłabieniem czynności płuc). W takich okolicznościach należy przerwać leczenie kotrimoksazolem i zastosować odpowiednią terapię. Bardzo rzadko zgłaszano przypadki limfohistiocytozy hemofagocytowej (HLH): zagrażającego życiu zespołu nieprawidłowej aktywacji immunologicznej, charakteryzującego się występowaniem takich klinicznych objawów przedmiotowych i podmiotowych, jak nasilone zapalenie uogólnione (np. gorączka, hepatosplenomegalia, hipertriglicerydemia, hipofibrynogenemia, duże stężenie ferrytyny w surowicy, cytopenie i hemofagocytoza). Pacjentów z wczesnymi objawami nieprawidłowej aktywacji immunologicznej należy niezwłocznie zdiagnozować. Jeśli rozpozna się HLH, należy przerwać leczenie kotrimoksazolem. 1 tabl. 960 zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Należy natychmiast przerwać przyjmowanie leku Biseptol i powiedzieć o tym lekarzowi, jeśli u
pacjenta wystąpią:
- reakcje anafilaktyczne (ciężka, potencjalnie zagrażająca życiu, uogólniona lub ogólnoustrojowa
  reakcja nadwrażliwości),
- obrzęk naczynioruchowy (obrzęk mogący obejmować twarz i gardło, niekiedy powodujący
  zagrażającą życiu duszność),
- zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: zgłaszano przypadki zespołu Stevens-Johnsona,
  toksycznej nekrolizy naskórka i wysypki polekowej, której towarzyszy zwiększenie liczby
  granulocytów kwasochłonnych we krwi oraz objawy ogólnoustrojowe (patrz punkt 2 –
  Ostrzeżenia i środki ostrożności),
- rzekomobłoniaste zapalenie jelit (patrz punkt 2 – Ostrzeżenia i środki ostrożności),
- zespół choroby posurowiczej (reakcje skórne, bóle mięśni i stawów, gorączka), alergiczne
 zapalenie mięśnia sercowego, plamica Henocha-Schoenleina (martwicze zapalenie małych
 naczyń),
- zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: duszność, kaszel, nacieki w
  płucach
- zapalenie wątroby niekiedy z żółtaczką cholestatyczną lub martwicą wątroby.

Wszystkie powyższe działania niepożądane występują bardzo rzadko.

Ciężkie działania niepożądane
Jeśli u pacjenta po przyjęciu tego leku wystąpi jednocześnie wiele objawów, takich jak gorączka,
bardzo niskie ciśnienie krwi lub przyspieszenie częstości akcji serca, należy natychmiast się zgłosić na
oddział ratunkowy, ponieważ mogą być to objawy wstrząsu.

Pozostałe działania niepożądane
Często występującymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 10 pacjentów, ale częściej niż u
1 na 100 pacjentów) są:
- zmiany skórne: wysypka, pokrzywka, świąd skóry
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego: nudności z wymiotami lub bez wymiotów
- zwiększone stężenie potasu we krwi (w przypadku stosowania dużych dawek)

Niezbyt często występującymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 100 pacjentów, ale
częściej niż i 1 na 1000 pacjentów) są:
- zakażenia grzybicze np. kandydoza

Rzadko występującymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 1000 pacjentów, ale częściej
niż u 1 na 10 000 pacjentów) są:
- zaburzenia układu immunologicznego: guzkowe zapalenie okołotętnicze,
- zaburzenia żołądka i jelit: bóle brzucha, zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej, biegunka,
- zaburzenia skóry: nadwrażliwość na światło, złuszczające zapalenie skóry, rumień
  wielopostaciowy,
- zaburzenia nerek i dróg moczowych: zwiększone wydalanie moczu,
- zaburzenia metabolizmu i odżywiania: zmniejszenie stężenia glukozy w surowicy
  (hipoglikemia).

Bardzo rzadko występującymi możliwymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 10 000
pacjentów) są:
- zaburzenia krwi i układu chłonnego: zmniejszenie liczby białych krwinek (leukopenia),
  zmniejszenie liczby płytek krwi (małopłytkowość), znaczne zmniejszenie ilości lub całkowity
  zanik białych krwinek (agranulocytoza), niedokrwistość (aplastyczna, hemolityczna lub
  megaloblastyczna), nieprawidłowa budowa hemoglobiny (methemoglobinemia), zmniejszenie
  ilości protrombiny (hipoprotrombinemia), zwiększenie liczby eozynofilów (eozynofilia),
  (zmniejszenie liczby neutrofilów (neutropenia),
- zaburzenia układu immunologicznego:, gorączka polekowa, zespół toczniopodobny, dreszcze,
  objawy nadwrażliwości ze strony układu oddechowego, przekrwienie spojówki i twardówki
  oka, 
- zaburzenia metabolizmu i odżywiania: zwiększenie stężenia potasu w surowicy (hiperkaliemia),
 zmniejszenie stężenia sodu w surowicy (hiponatremia), brak łaknienia, kwasica metaboliczna,
- zaburzenia psychiczne i układu nerwowego: apatia, aseptyczne zapalenie opon mózgowych,
  ataksja, dreszcze, depresja, zmęczenie, omamy, ból głowy, bezsenność, nerwowość, nerwica
  obwodowa, drgawki, zawroty głowy, szumy uszne,
- zaburzenia oka: zapalenie błony naczyniowej,
- zaburzenia żołądka i jelit: zapalenie trzustki, zapalenie głośni,
- zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: zwiększenie aktywności enzymów aminotransferaz,,
  hiperbilirubinemia,
- zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: bóle stawów, bóle mięśni,
- zaburzenia nerek i dróg moczowych: krystaluria, niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie
  nerek, toksyczny zespół nerczycowy ze skąpomoczem lub bezmoczem, zwiększenie stężenia
  azotu pozabiałkowego, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy.

Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)
- bolesne, wypukłe zmiany skórne w kolorze fioletowym, pojawiające się na kończynach, a
  czasami na twarzy i szyi, z towarzyszącą im gorączką (zespół Sweeta).

Inne
Osłabienie, uczucie zmęczenia, bezsenność.

U niektórych osób w czasie stosowania leku Biseptol mogą wystąpić inne działania niepożądane. U
pacjentów z AIDS częstość występowania działań niepożądanych wydaje się być zwiększona (patrz
punkt 2 - Ostrzeżenia i środki ostrożności).

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można
zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181 C,
02-222 Warszawa,
Tel.: + 48 22 49 21 301,
Faks: + 48 22 49 21 309, 
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Trimetoprim jest inhibitorem organicznego transportera kationów 2 (OCT2) i słabym inhibitorem CYP2C8. Sulfametoksazol jest słabym inhibitorem CYP2C9. Ogólnoustrojowa ekspozycja na leki transportowane przez OCT2 może wzrastać, gdy są podawane jednocześnie z kotrimoksazolem. Przykłady obejmują dofetylid, amantadynę, memantynę oraz lamiwudynę. TMP-SMZ nie należy podawać w skojarzeniu z dofetylidem. Udowodniono, że trimetoprim, hamuje nerkowe wydzielanie dofetylidu. Skojarzenie trimetoprimu (160 mg) z sulfametoksazolem (800 mg) podawane 2 razy na dobę razem z dofetylidem w dawce 500 μg podawanej 2 razy na dobę przez 4 dni powodowało zwiększenie AUC dofetylidu o 103% oraz zwiększenie C_max o 93%. Dofetylid może powodować ciężkie arytmie komorowe związane z wydłużeniem odstępu QT, w tym torsades de pointes, które bezpośrednio związane są ze stężeniem dofetylidu w osoczu krwi. Pacjenci przyjmujące amantadynę lub memantynę mogą być narażeni na zwiększone ryzyko niepożądanych zdarzeń neurologicznych, np. majaczenie (delirium) i mioklonie. Ogólnoustrojowa ekspozycja na leki metabolizowane głównie przez CYP2C8 może się zwiększać przy jednoczesnym podawaniu z kotrimoksazolem. Przykłady obejmują paklitaksel, amiodaron, dapson, repaglinid, rozyglitazon oraz pioglitazon. Paklitaksel i amiodaron mają wąski indeks terapeutyczny. W związku z tym nie zaleca się ich jednoczesnego stosowania z kotrimoksazolem. Zarówno dapson jak i kotrimoksazol mogą powodować methemoglobinemię, skąd wynika możliwość interakcji zarówno farmakokinetycznych, jak i farmakodynamicznych. Pacjentów otrzymujących dapson i kotrimoksazol należy kontrolować w kierunku methemoglobinemii. Jeśli możliwe, należy rozważyć alternatywne terapie. Pacjentów otrzymujących repaglinid, rozyglitazon lub pioglitazon należy regularnie kontrolować w kierunku hipoglikemii. Ogólnoustrojowa ekspozycja na leki metabolizowane głównie przez CYP2C9 może wzrastać przy jednoczesnym podawaniu z kotrimoksazolem. Przykłady obejmują kumaryny (warfarynę, acenokumarol, fenprokumon), fenytoinę oraz pochodne sulfonylomocznika (glibenlamid, gliklazyd, glipizyd, chlorpropamid oraz tolbutamid). Kotrimoksazol może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych w stopniu wymagającym modyfikacji dawkowania. U pacjentów otrzymujących kumaryny należy kontrolować krzepnięcie. Kotrimoksazol hamuje metabolizm fenytoiny; u osób zażywających oba leki okres półtrwania fenytoiny wydłuża się o ok. 39%, zaś klirens fenytoiny zmniejsza się o ok. 27%. Kotrimoksazol może zwiększać działanie podawanych jednocześnie leków przeciwcukrzycowych pochodnych sulfonylomocznika (w tym glibenklamid, gliklazyd, glipizyd, chlorpropamid i tolbutamid) i powodować ryzyko wystąpienia hipoglikemii; należy regularnie kontrolować w kierunku hipoglikemii. Kotrimoksazol może zwiększać stężenie digoksyny w osoczu u niektórych pacjentów w podeszłym wieku; należy kontrolować stężenie digoksyny w surowicy krwi. Jednoczesne podawanie kotrimoksazolu z innymi lekami o potwierdzonym działaniu mielosupresyjnym lub nefrotoksycznym, takimi jak analogi nukleozydów, takrolimus, azatiopryna lub merkaptopuryna mogą spowodować lub nasilić mielotoksyczne i nefrotoksyczne działania niepożądane; należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia objawów. Należy unikać jednoczesnego podawania z klozapiną (ryzyko agranulocytozy). U pacjentów w podeszłym wieku kojarzenie kotrimoksazolu z niektórymi lekami moczopędnymi, zwłaszcza tiazydowymi, zwiększa ryzyko trombocytopenii. U pacjentów przyjmujących diuretyki należy regularnie kontrolować liczbę płytek. Kotrimoksazol zwiększa stężenie wolnej frakcji metotreksatu w surowicy na skutek wypierania z połączeń z białkami zwiększając tym samym całkowity wpływ metotreksatu na organizm; zgłaszano przypadki pancytopenii u pacjentów przyjmujących skojarzone leczenie. Trimetoprim wykazuje niskie powinowactwo do ludzkiej reduktazy dehydrofolianowej, może natomiast zwiększać toksyczność metotreksatu, szczególnie jeśli występują czynniki ryzyka, takie jak: podeszły wiek, hipoalbuminemia, nieprawidłowa czynność nerek, zmniejszenie rezerwy szpiku kostnego oraz u pacjentów otrzymujących wysokie dawki metotreksatu. Pacjentów z grupy ryzyka należy leczyć kwasem foliowym lub folinianem wapnia w celu przeciwdziałania niekorzystnemu wpływowi metotreksatu na hemopoezę. Kotrimoksazol z pirymetaminą w dawkach przekraczających 25 mg, może wywołać niedokrwistość megaloblastyczną. Wskutek działania oszczędzającego potas przez kotrimoksazol, należy zachować ostrożność, gdy kotrimoksazol jest podawany jednocześnie z innymi lekami, które zwiększają poziom potasu w surowicy, np. inhibitorami konwertazy angiotensyny oraz blokerami receptora angiotensyny, lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas (spironolakton) i prednizolonem. Jednoczesne stosowanie tych leków może prowadzić do istotnej klinicznie hiperkaliemii. U pacjentów po przeszczepieniu nerki, leczonych kotrimoksazolem i cyklosporyną, obserwuje się przemijające zaburzenia czynności przeszczepionej nerki, objawiające się zwiększeniem stężenia kreatyniny w surowicy, co prawdopodobnie jest wywołane działaniem trimetoprimu. W skojarzonym leczeniu z lekami hipoglikemizującymi rzadko może wystąpić ciężka hipoglikemia. Należy ostrzec pacjenta i zalecić częstsze kontrolowanie stężenia glukozy we krwi. Może zaistnieć konieczność zmiany dawki doustnych leków przeciwcukrzycowych w trakcie i po zakończeniu stosowania leku Biseptol. Kotrimoksazol może zmniejszać skuteczność trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Sulfonamidy wykazują podobieństwo chemiczne do niektórych leków przeciwtarczycowych, leków moczopędnych (acetazolamidu i tiazydów) oraz doustnych leków przeciwcukrzycowych, co może być przyczyną alergii krzyżowej.

Adamed Pharma S.A.
Pieńków, ul. Mariana Adamkiewicza 6A
05-152 Czosnów k/Warszawy
22-732-77-00
[email protected]
www.adamed.com