Nietrzymanie moczu – przyczyny, leczenie i skuteczne sposoby radzenia sobie na co dzień

Nietrzymanie moczu (NTM) to niekontrolowany wyciek moczu. Może zdarzyć się przy wysiłku fizycznym, kichaniu, śmiechu, ale też nagle – gdy pęcherz nie daje czasu na dotarcie do toalety. To problem częsty, który dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Choć bywa krępujący, istnieją skuteczne metody leczenia i praktyczne sposoby radzenia sobie z nim na co dzień.

Najczęstsze przyczyny to:

• osłabienie mięśni dna miednicy (np. po porodzie),
• nadreaktywny pęcherz – nagła i silna potrzeba oddania moczu,
• prostatektomia
• zmiany hormonalne i starzenie się – tkanki tracą elastyczność,
• otyłość, przewlekły kaszel, zaparcia – zwiększają ciśnienie na pęcherz,
• choroby przewlekłe (cukrzyca, schorzenia neurologiczne).

W ciąży i po porodzie

• W czasie ciąży rosnąca macica i hormony rozluźniające tkanki zwiększają ryzyko wycieków moczu.
• Po porodzie, szczególnie naturalnym, objawy mogą utrzymywać się dłużej.
• Ćwiczenia mięśni dna miednicy (ćwiczenia Kegla) są najlepszą metodą profilaktyki i leczenia w tym okresie.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

• Objawia się przy kaszlu, kichaniu, bieganiu czy dźwiganiu ciężarów.
• Wynika z osłabienia podparcia cewki moczowej.
• Leczenie: ćwiczenia mięśni dna miednicy, zmiany stylu życia, a w razie potrzeby zabiegi chirurgiczne.

U osób starszych

• Z wiekiem dochodzi do osłabienia mięśni, zmian hormonalnych i współistnienia chorób przewlekłych.
• Nietrzymanie moczu u seniorów ma zwykle wiele przyczyn, dlatego wymaga indywidualnego podejścia.

1. Ćwiczenia mięśni dna miednicy

To najskuteczniejsza metoda w wysiłkowym NTM oraz w okresie ciąży i zaraz po niej. Regularne treningi poprawiają kontrolę nad pęcherzem. Przy naglącym NTM (tzw. pęcherzu nadreaktywnym) skuteczność tej pojedynczej metody jest jednak ograniczona – wówczas lepsze efekty daje trening mięśni w połączeniu z farmakoterapią.

2. Zmiany w stylu życia

• utrzymanie prawidłowej masy ciała,
• ograniczenie kawy i alkoholu,
• dbanie o regularne wypróżnienia,
• unikanie podnoszenia ciężarów.
• W naglących postaciach nietrzymania moczu (tzw. pęcherz nadreaktywny) stosuje się leki, które zmniejszają niekontrolowane skurcze pęcherza i uczucie nagłego parcia na mocz. Najczęściej są to preparaty z grupy antymuskarynowych, takie jak solifenacyna, tolterodyna czy oksybutynina. Działają one poprzez blokowanie receptorów w mięśniach pęcherza, co ogranicza jego nadmierną aktywność. Dzięki temu pacjenci oddają mocz rzadziej, a liczba epizodów nietrzymania moczu wyraźnie się zmniejsza.

3. Leczenie farmakologiczne i zabiegowe

Badania kliniczne i metaanalizy wykazały, że leki te są skuteczne, choć mogą powodować działania niepożądane – najczęstsze to suchość w ustach, zaparcia czy senność. Dlatego szczególnie u osób starszych trzeba je stosować ostrożnie. Alternatywą jest mirabegron – lek z innej grupy (agonista receptora β3-adrenergicznego), który również zmniejsza objawy pęcherza nadreaktywnego, a jednocześnie ma inny profil działań ubocznych, często lepiej tolerowany przez pacjentów.

Farmakoterapia jest zwykle stosowana, gdy metody niefarmakologiczne, takie jak trening pęcherza czy ćwiczenia mięśni dna miednicy, nie przynoszą wystarczającej poprawy. W niektórych przypadkach łączy się różne sposoby leczenia, aby uzyskać najlepszy efekt.

•  Gdy inne metody nie pomagają, lekarz może zaproponować zabieg chirurgiczny (np. taśmy podtrzymujące – sling). Jest to jedna z najczęściej stosowanych i najskuteczniejszych metod leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Podczas takiej operacji pod cewką moczową umieszcza się specjalną taśmę, która działa jak „hamak” – podtrzymuje cewkę i zapobiega jej nadmiernemu obniżaniu się w czasie kaszlu, kichania czy wysiłku fizycznego. Zabieg jest mało inwazyjny, wykonywany w znieczuleniu, a większość pacjentek szybko wraca do codziennej aktywności. Skuteczność operacji sięga nawet 80–90%, choć – jak każda procedura – wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań, dlatego decyzję warto podjąć wspólnie z lekarzem, po wyczerpaniu metod zachowawczych.metody nie pomagają, lekarz może zaproponować zabieg chirurgiczny (np. taśmy podtrzymujące – sling).

4. Wkładki i majtki chłonne – dyskretna ochrona
Nie zawsze od razu można całkowicie pozbyć się nietrzymania moczu, dlatego bardzo ważne jest zapewnienie sobie komfortu i poczucia bezpieczeństwa na co dzień. Nowoczesne środki chłonne nie tylko chronią przed przeciekami, ale także pomagają zachować aktywność, pewność siebie i dobrą jakość życia. Badania pokazują, że odpowiednio dobrane produkty znacząco zmniejszają stres i poprawiają samopoczucie osób z NTM (Cochrane 2019, NICE 2019).

• Wkładki urologiczne – są specjalnie zaprojektowane do wchłaniania moczu, dlatego różnią się od zwykłych podpasek higienicznych. Mają większą chłonność, skutecznie neutralizują zapach i dzięki anatomicznemu kształtowi dopasowują się do ciała, pozostając dyskretne pod ubraniem. Występują w różnych rozmiarach i poziomach chłonności – od lekkich wkładek na niewielkie wycieki po bardziej chłonne dla osób z umiarkowanym nietrzymaniem.
• Majtki chłonne – wyglądają jak tradycyjna bielizna, ale mają wbudowany wkład chłonny, który zatrzymuje wilgoć i zapewnia suchość przez wiele godzin. Są wygodne, elastyczne i dostępne w różnych wariantach (na dzień, na noc, dla kobiet i mężczyzn). To świetne rozwiązanie dla osób aktywnych, podróżujących lub takich, które chcą czuć się bezpiecznie w pracy i w życiu codziennym.

Nowoczesna bielizna chłonna na nietrzymanie moczu jest projektowana z myślą o komforcie – miękkie materiały, oddychające warstwy i dopasowany krój sprawiają, że wygląda i nosi się ją jak zwykłą bieliznę, a jednocześnie zapewnia skuteczną ochronę. Dzięki temu osoby z NTM mogą żyć w pełni aktywnie, bez poczucia skrępowania.

Dowiedz się więcej o Elly i ich produktach – Wkładki na nietrzymanie moczu 💧 | Elly

1. Czy nietrzymanie moczu można wyleczyć?
Tak, w wielu przypadkach ćwiczenia mięśni dna miednicy lub odpowiednie leczenie całkowicie eliminują problem. Jeśli nie, nowoczesne rozwiązania (wkładki, majtki chłonne, zabiegi) pozwalają znacznie poprawić komfort życia.

2. Jakie wkładki wybrać przy nietrzymaniu moczu?
Warto sięgać po specjalne wkładki urologiczne – są chłonniejsze i lepiej dostosowane do moczu niż zwykłe podpaski higieniczne. Dobór zależy od stopnia nietrzymania (lekkie, średnie, cięższe).

3. Czy majtki chłonne widać pod ubraniem?
Nie. Nowoczesne modele wyglądają jak zwykła bielizna, są elastyczne i dopasowują się do sylwetki, dlatego pozostają niewidoczne pod odzieżą.

4. Czy ćwiczenia Kegla naprawdę działają?
Tak. Regularne i prawidłowo wykonywane ćwiczenia mięśni dna miednicy są jedną z najskuteczniejszych metod leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu.

5. Czy nietrzymanie moczu dotyczy tylko kobiet?
Nie. Choć częściej występuje u kobiet (ciąża, poród, menopauza), problem dotyka również mężczyzn – szczególnie po operacjach prostaty, m.in. prostatektomii oraz w przebiegu przewlekłych chorób neurologicznych.

Nietrzymanie moczu to powszechny, ale często przemilczany problem. Może pojawić się w ciąży, po porodzie, przy wysiłku fizycznym lub w starszym wieku. Istnieją skuteczne metody leczenia, a dzięki wkładkom i bieliźnie chłonnej można czuć się pewnie i komfortowo każdego dnia. Najważniejsze to nie wstydzić się szukać pomocy i dopasować rozwiązanie do swoich potrzeb.

Źródła:

1. Woodley SJ, et al. Pelvic floor muscle training for preventing and treating urinary incontinence in antenatal and postnatal women. Cochrane Database Syst Rev. 2020.
2. Imamura M, et al. Conservative management of female urinary incontinence: a systematic review. Int Urogynecol J. 2015.
3. Ford AA, et al. Mid-urethral sling operations for stress urinary incontinence in women. Cochrane Database Syst Rev. 2017.
4. NICE Guideline NG123. Urinary incontinence and pelvic organ prolapse in women. 2019.
5. StatPearls [Internet]. Urinary Incontinence. Updated 2023.
6. Koomson G, et al. Prevalence and factors associated with postpartum urinary incontinence. BMC Pregnancy Childbirth. 2024.
7. Cochrane Database. Bladder training for treating overactive bladder in adults. 2023.