Wzdęcia – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka

W przypadku wystąpienia wzdęć diagnostykę należy rozpocząć od szczegółowego wywiadu z pacjentem, uwzględniając jego nawyki żywieniowe, styl życia oraz przyjmowane leki. Kluczowym aspektem jest także ustalenie początku wzdęć oraz szybkości rozwijania się symptomów. Badania laboratoryjne i obrazowe są wykonywane w celu wyeliminowania chorób o podłożu organicznym. Do podstawowych badań laboratoryjnych należy morfologia krwi, oznaczenie stężenia glukozy i elektrolitów, CRP oraz OB. W przypadku gdy wzdęciom towarzyszy biegunka, należy wykonać badanie stolca pod kątem pasożytów. Warto wspomnieć o wodorowych testach oddechowych, które umożliwiają rozpoznanie zespołu przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim oraz nietolerancji fruktozy lub laktozy. Ponadto u niektórych pacjentów konieczne może okazać się wykonanie oznaczenia stężenia mocznika, wapnia i fosforanów, kreatyniny, hormonów tarczycy w surowicy. 

Styl życia

W leczeniu wzdęć istotną rolę odgrywa edukacja, która ma na celu zmianę stylu życia pacjentów. W przypadku ich wystąpienia zalecana jest regularna aktywność fizyczna, która przyspiesza pasaż gazów. U osób borykających się ze wzdęciami należy wyeliminować produkty, które powodują powstawanie gazów, m.in. cebulę, warzywa kapustne, rośliny strączkowe i otręby. Ponadto należy zrezygnować ze spożywania napojów gazowanych oraz słodzików. Z diety należy wykluczyć nadmiar węglowodanów, tłuszczów i białek. Warto także pomyśleć o diecie z małą zawartością FODMAP, która może zmniejszyć ilość wytwarzanych gazów w jelitach. Co więcej, należy unikać jedzenia w pośpiechu i nadmiernego stresu.

Leczenie

Probiotyki biorą udział w odbudowie flory jelitowej oraz przywracają jej fizjologiczną równowagę, hamując tym samym rozwój bakterii odpowiedzialnych za nadmierną produkcję gazów w jelitach. Wykazano, że skuteczne w leczeniu wzdęć może okazać się stosowanie mieszanki szczepów Bifidobacterium, Streptococcus oraz Lactobacillus. Do preparatów, które znalazły zastosowanie w eliminacji wzdęć, zaliczamy również środki zawierające w swoim składzie symetykon i dimetikon. Należą one do związków powierzchniowo czynnych, które zmniejszają napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu, co ułatwia ich pękanie i usprawnia tym samym usunięcie gazów z jelit. W przypadku osób z nietolerancją laktozy można zastosować środki zawierające enzym laktazę, który odpowiada za trawienie laktozy występującej w produktach mlecznych. Pomocniczo można zastosować węgiel aktywowany. Należy również wspomnieć o enzymach trzustkowych, które zastosowane po wysokokalorycznych posiłkach mogą zmniejszyć intensywność występowania nadmiaru gazów w jelitach. Dodatkowo w leczeniu wzdęć szczególnie u osób z zespołem jelita drażliwego znalazły zastosowanie leki prokinetyczne. Wśród ziół, które zmniejszają występowanie wzdęć, możemy wyróżnić kolendrę siewną i miętę zieloną. 

Podsumowanie

Wzdęcia to dolegliwość, która obniża jakość życia pacjentów zmagających się z nadmiernym gromadzeniem gazów w jelitach. Należy zwrócić uwagę na to, że wzdęcia mogą towarzyszyć innym jednostkom chorobowym, dlatego nie należy bagatelizować objawów i skonsultować się z lekarzem. Podczas leczenia wzdęć ważnym aspektem jest zmiana stylu życia oraz nawyków żywieniowych. W celu złagodzenia objawów można zastosować preparaty dostępne w aptekach bez recepty.
 
 

Bibliografia:

1. Gulbicka P., Grzymisławski M., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2016, 6(1), 69–76.
2. Jackowska, A., Łukaszyk, A. (2008). Wzdęcia – mity i fakty. Przegląd Gastroenterologiczny, 3(5), s. 243-246.
3. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50648,gazy, data wejścia [21.12.2022]

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.