Byetta 5 µg/20 µl roztwór do wstrzykiwań

1 dawka zawiera 5 µg lub 10 µg syntetycznego eksenatydu odpowiednio w 20 µl lub 40 µl roztworu. Preparat zawiera metakrezol.

Ekstenatyd jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), wykazującym szereg właściwości hipoglikemizujących GLP-1. Sekwencja aminokwasów w łańcuchu eksenatydu pokrywa się częściowo z sekwencją ludzkiego GLP-1. Wykazano w warunkach in vitro, że eksenatyd wiąże się z receptorem ludzkiego GLP-1 i aktywuje go. Lek zwiększa wydzielanie insuliny przez komórki beta trzustki w sposób zależny od poziomu glukozy. Kiedy stężenie glukozy zmniejsza się wydzielanie insuliny jest hamowane. Lek hamuje wydzielanie glukagonu przez co zmniejsza uwalnianie glukozy przez wątrobę, nie zaburza jednak prawidłowej odpowiedzi glukagonu i innych hormonów na hipoglikemię. Ponadto eksenatyd hamuje opróżnianie żołądka i w ten sposób wpływa na zmniejszenie szybkości z jaką glukoza pochodząca z pokarmu przenika do krwiobiegu. Preparat poprawia kontrolę glikemii w wyniku natychmiastowego i długotrwałego wpływu na zmniejszenie stężenia glukozy we krwi zarówno po posiłku, jak i na czczo u pacjentów z cukrzycą typu 2. Po podaniu podskórnym maksymalne stężenie w osoczu osiągane jest po 2 h. Lek wydalany jest głównie na drodze filtracji kłębkowej, a następnie rozkładu proteolitycznego. Średni ostateczny T_0,5 wynosi 2,4 h. U pacjentów z łagodną lub umiarkowaną niewydolnością wątroby klirens eksenatydu jest nieznacznie zmniejszony; u pacjentów z krańcową niewydolnością nerek klirens jest istotnie zmniejszony (o 84%).

Leczenie cukrzycy typu 2 w skojarzeniu z: metforminą; pochodnymi sulfonylomocznika; tiazolidynodionami; metforminą i pochodnymi sulfonylomocznika; metforminą i tiazolidynodionami u dorosłych osób, u których nie uzyskano odpowiedniej kontroli glikemii w przypadku stosowania maksymalnych tolerowanych dawek doustnych leków przeciwcukrzycowych. Lek jest również wskazany jako leczenie wspomagające terapię insuliną bazową w skojarzeniu z metforminą lub bez metforminy i (lub) z pioglitazonem u dorosłych osób, u których nie uzyskano odpowiedniej kontroli glikemii w przypadku stosowania tych leków.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Eksenatydu nie wolno stosować w okresie ciąży. Zalecane jest wtedy stosowanie insuliny. Nie wiadomo, czy eksenatyd jest wydzielany z mlekiem kobiecym. Nie należy stosować eksenatydu w okresie karmienia piersią.

Leczenie należy rozpocząć od dawki 5 µg 2 razy na dobę przez co najmniej 1 mies., aby poprawić tolerancję leku. Następnie można zwiększyć dawkę do 10 µg 2 razy na dobę. Nie zaleca się stosowania leku w dawkach większych niż 10 µg 2 razy na dobę. Preparat można stosować w ciągu 60 min przed posiłkiem porannym i wieczornym (lub dwoma głównymi posiłkami w ciągu dnia, z zachowaniem co najmniej 6 h przerwy między nimi). Preparatu nie stosować po posiłku. W przypadku pominięcia wstrzyknięcia, leczenie należy kontynuować podając kolejną dawkę w wyznaczonym czasie. Zaleca się stosowanie preparatu u pacjentów z cukrzycą typu 2. przyjmujących metforminę, pochodną sulfonylomocznika, pioglitazon i (lub) insulinę bazową. Można kontynuować podawanie preparatu, jeżeli do aktualnie stosowanego leczenia dodano insulinę bazową. W przypadku dodania preparatu do aktualnie stosowanego leczenia metforminą i (lub) pioglitazonem, można kontynuować podawanie metforminy i (lub) pioglitazonu w dotychczasowych dawkach, ponieważ ryzyko wystąpienia hipoglikemii nie jest większe niż w przypadku stosowania samej metforminy lub pioglitazonu. W przypadku dodania preparatu do aktualnie stosowanego leczenia pochodną sulfonylomocznika, należy rozważyć zmniejszenie dawki pochodnej sulfonylomocznika, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia hipoglikemii. W przypadku jednoczesnego stosowania eksenotydu i insuliny bazowej, należy przeanalizować stosowaną dawkę insuliny bazowej. U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii, należy rozważyć zmniejszenie dawki insuliny bazowej. Nie jest konieczne codzienne dostosowanie dawki eksenatydu o natychmiastowym uwalnianiu w zależności od pomiaru glikemii. Samodzielne kontrolowanie stężenia glukozy we krwi jest konieczne w celu skorygowania dawki pochodnej sulfonylomocznika lub insuliny, zwłaszcza gdy rozpoczęto leczenie preparatem i zmniejszono dawkę insuliny. Zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki insuliny. Szczególne grupy pacjentów. Należy zachować ostrożność podczas stosowania oraz zwiększania dawki leku z 5 µg do 10 µg u pacjentów w wieku powyżej 70 lat; doświadczenie kliniczne u pacjentów powyżej 75 lat jest ograniczone. Nie jest konieczne dostosowywanie dawki u pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek (CCr 50-80 ml/min); należy zachować ostrożność podczas zwiększania dawki z 5 µg do 10 µg u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (CCr 30-50 ml/min); nie zaleca się stosowania u pacjentów ze schyłkową chorobą nerek lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (CCr <30 ml/min). Nie jest konieczne dostosowywanie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Nie wykazano skuteczności eksenatydu u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Sposób podania. Preparat podaje się we wstrzyknięciu podskórnym w udo, brzuch lub górną część ramienia. Eksenatyd o natychmiastowym uwalnianiu i insulinę bazową należy podawać w dwóch oddzielnych iniekcjach.

Nie należy stosować preparatu pacjentów z cukrzycą typu 1. ani w leczeniu kwasicy ketonowej w przebiegu cukrzycy. Eksenatyd nie jest zamiennikiem insuliny. U pacjentów zależnych od insuliny notowano występowanie cukrzycowej kwasicy ketonowej po gwałtownym przerwaniu podawania lub zmniejszeniu dawki insuliny. Nie wolno podawać preparatu we wstrzyknięciach dożylnych lub domięśniowych. Zaburzenia czynności nerek. Nie zaleca się stosowania preparatu u pacjentów ze schyłkową chorobą nerek lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (CCr <30 ml/min). Doświadczenie kliniczne dotyczące leczenia pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek jest ograniczone. Istnieją doniesienia o zmianach czynności nerek, w tym zwiększeniu stężenia kreatyniny w surowicy krwi, zaburzeniach czynności nerek, nasileniu przewlekłej niewydolności nerek i ostrej niewydolności nerek, czasem wymagających zastosowania hemodializy. Część tych zgłoszeń dotyczyła pacjentów, u których występowały dolegliwości mogące wpływać na stopień nawodnienia, w tym nudności, wymioty i (lub) biegunka, i (lub) dotyczących pacjentów przyjmujących leki wpływające na czynność nerek lub stopień nawodnienia, np: inhibitory ACE, antagoniści receptora angiotensyny II, NLPZ i leki moczopędne. Po zastosowaniu leczenia wspomagającego i odstawieniu środków będących potencjalną przyczyną zaburzeń czynności nerek (w tym eksenatydu) obserwowano powrót czynności nerek do stanu wcześniejszego. Ostre zapalenie trzustki. Ze stosowaniem agonistów receptora GLP-1 związane jest ryzyko wystąpienia ostrego zapalenia trzustki. Odnotowano spontaniczne zgłoszenia o występowaniu ostrego zapalenia trzustki podczas stosowania eksenatydu. Obserwowano ustępowanie zapalenia trzustki w wyniku stosowania leczenia podtrzymującego, lecz zgłaszano również bardzo rzadkie przypadki martwiczego lub krwotocznego zapalenia trzustki i (lub) zgonów. Należy poinformować pacjentów o charakterystycznym objawie ostrego zapalenia trzustki: utrzymującym się silnym bólu brzucha. W przypadku podejrzenia zapalenia trzustki, należy odstawić eksenatyd; w przypadku potwierdzenia rozpoznania ostrego zapalenia trzustki nie należy wznawiać leczenia eksenatydem. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z zapaleniem trzustki w wywiadzie. Ciężkie choroby układu pokarmowego. Nie przeprowadzono badań dotyczących stosowania leku u pacjentów z ciężkimi chorobami układu pokarmowego, w tym z gastroparezą. Nie zaleca się jego stosowania u pacjentów z ciężkimi chorobami układu pokarmowego. Hipoglikemia. Podczas jednoczesnego stosowania eksenatydu z pochodną sulfonylomocznika częstość występowania hipoglikemii była większa niż w przypadku jednoczesnego podawania placebo z pochodną sulfonylomocznika. U pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek, u których stosowano leczenie skojarzone z pochodną sulfonylomocznika stwierdzono większą częstość występowania hipoglikemii niż u pacjentów z prawidłową czynnością nerek. W celu ograniczenia ryzyka wystąpienia hipoglikemii spowodowanej stosowaniem pochodnej sulfonylomocznika należy rozważyć zmniejszenie dawki pochodnej sulfonylomocznika. Szybka utrata masy ciała. U ok. 5 % pacjentów otrzymujących eksenatyd w badaniach klinicznych, obserwowano utratę masy ciała o więcej niż 1,5 kg tygodniowo. Takie tempo utraty masy ciała może mieć niekorzystne konsekwencje. Pacjentów z szybką utratą masy ciała należy monitorować czy nie występują u nich objawy podmiotowe i przedmiotowe kamicy żółciowej. Jednoczesne stosowanie z innymi lekami. Hamowanie opróżniania żołądka przez eksenatyd o natychmiastowym uwalnianiu może spowodować zmniejszenie stopnia i szybkości wchłaniania leków podawanych doustnie. Należy zachować ostrożność podczas stosowania eksenatydu o natychmiastowym uwalnianiu u pacjentów przyjmujących doustnie leki, które wymagają szybkiego wchłaniania z przewodu pokarmowego lub leki o wąskim wskaźniku terapeutycznym. Jednoczesne stosowanie eksenatydu o natychmiastowym uwalnianiu z pochodnymi D-fenyloalaniny (meglitynidami), inhibitorami alfa-glukozydazy, inhibitorami dipeptydylopeptydazy lub innymi agonistami receptora GLP-1 nie było badane i nie może być zalecane. Zachłyśnięcie podczas stosowania znieczulenia ogólnego lub głębokiej sedacji. U pacjentów poddanych znieczuleniu ogólnemu lub głębokiej sedacji i przyjmujących agonistów receptora GLP-1 występowały przypadki zachłystowego zapalenia płuc. Dlatego przed procedurą znieczulenia ogólnego lub głębokiej sedacji należy wziąć pod uwagę zwiększone ryzyko występowania zawartości resztkowej w żołądku spowodowane opóźnionym opróżnianiem żołądka.Substancje pomocnicze. Preparat zawiera metakrezol, który może wywołać reakcje alergiczne. W jednej dawce leku jest mniej niż 1 mmol sodu, co oznacza, że preparat praktycznie nie zawiera sodu.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Rzadko (może wystąpić z częstością do 1 na 1000 osób) zgłaszano ciężkie reakcje alergiczne
(anafilaksja).

W przypadku wystąpienia następujących objawów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem:
- obrzęk twarzy, języka lub gardła (obrzęk naczynioruchowy)
- wysypka, świąd i gwałtowny obrzęk tkanek szyi, twarzy, ust lub gardła
- trudności w połykaniu
- pokrzywka i trudności z oddychaniem

U pacjentów stosujących ten lek zgłaszano przypadki zapalenia trzustki (częstość nieznana).
Zapalenie trzustki może być ciężkim, potencjalnie zagrażającym życiu stanem chorobowym.

- Należy poinformować lekarza, jeśli u pacjenta w przeszłości stwierdzono zapalenie trzustki,
  kamienie żółciowe, uzależnienie od alkoholu lub bardzo duże stężenie trójglicerydów we krwi.
  Przypadki te mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia lub nawrotu zapalenia trzustki, niezależnie
  od stosowania tego leku.

- ZAPRZESTAĆ przyjmowania tego leku oraz niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, jeśli
  wystąpi silny i utrzymujący się ból brzucha z wymiotami lub bez wymiotów, ponieważ
  objawy te mogą wskazywać na zapalenie trzustki (pancreatitis).

Bardzo często zgłaszane działania niepożądane (częściej niż u 1 na 10 osób):
- nudności (nudności występują najczęściej w początkowym okresie stosowania tego leku,
  ale u większości pacjentów ich nasilenie zmniejsza się z upływem czasu),
- wymioty
- biegunka
- hipoglikemia

W przypadku stosowania tego leku jednocześnie z lekami zawierającymi pochodne
sulfonylomocznika lub z insuliną bardzo często może wystąpić obniżenie stężenia cukru we krwi
(hipoglikemia zazwyczaj łagodna lub umiarkowana). Podczas stosowania tego leku może być
konieczne zmniejszenie dawki pochodnej sulfonylomocznika lub insuliny. Objawy przedmiotowe
i podmiotowe hipoglikemii to: ból głowy, senność, osłabienie, zawroty głowy, dezorientacja,
drażliwość, uczucie głodu, szybkie bicie serca, pocenie się i roztrzęsienie. Lekarz udzieli informacji
dotyczących postępowania w przypadku obniżenia poziomu cukru we krwi.

Często zgłaszane działania niepożądane (może wystąpić z częstością do 1 na 10 osób):
- zawroty głowy
- ból głowy
- roztrzęsienie
- zaparcia
- bóle w okolicy żołądka
- wzdęcia
- niestrawność
- świąd (z wysypką lub bez niej)
- wzdęcia (z oddawaniem gazów)
- nadmierne pocenie się
- utrata energii i siły
- zgaga
- zmniejszenie apetytu

Lek ten może spowodować zmniejszenie apetytu, ilości spożywanych pokarmów i masy ciała.
Należy powiedzieć lekarzowi o zbyt szybkiej utracie masy ciała (więcej niż 1,5 kg na tydzień),
gdyż może to spowodować problemy takie jak kamienie żółciowe.

Niezbyt często zgłaszane działania niepożądane (może wystąpić z częstością do 1 na 100 pacjentów):
- osłabienie czynności nerek
- odwodnienie, na ogół związane z nudnościami, wymiotami i (lub) biegunką
- zaburzenia smaku
- odbijanie się
- reakcje w miejscu wstrzyknięcia (zaczerwienienie)
- senność
- wypadanie włosów
- zmniejszenie masy ciała
- opóźnienie opróżniania żołądka
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- kamienie żółciowe

Rzadko zgłaszane działania niepożądane (może wystąpić z częstością do 1 na 1000 osób):
- niedrożność jelita (blokada w jelicie)

Częstość nieznana (częstość nie może zostać oszacowana na podstawie dostępnych danych)
Ponadto, zgłaszano inne działania niepożądane:
- krwawienie lub powstawanie siniaków łatwiej niż zazwyczaj w związku z niskim poziomem
  płytek krwi.
- zmiany wskaźnika INR (miara rozrzedzenia krwi) podczas jednoczesnego stosowania
  z warfaryną.

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce diabetologicznej.
Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do „krajowego systemu zgłaszania”
wymienionego w załączniku V. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić
więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.

Hamowanie opróżniania żołądka przez eksenatyd może spowodować zmniejszenie stopnia i szybkości wchłaniania leków podawanych doustnie. Należy uważnie obserwować pacjentów przyjmujących leki o wąskim wskaźniku terapeutycznym lub leki, których stosowanie wymaga ścisłej obserwacji klinicznej. Wymienione leki należy przyjmować w sposób znormalizowany w stosunku do wstrzykiwań eksenatydu. W przypadku leków, które powinny być przyjmowane razem z pokarmem, należy zalecić pacjentom, aby w miarę możliwości przyjmowali je podczas posiłków, przed którymi nie wstrzykują eksenatydu. W przypadku leków doustnych, których skuteczność szczególnie zależy od stężeń progowych, np. antybiotyki, należy zalecić pacjentom, aby przyjmowali je co najmniej 1 h przed podaniem eksenatydu. Preparaty o modyfikowanym uwalnianiu zawierające substancje podatne na rozkład w żołądku, takie jak inhibitory pompy protonowej, należy przyjmować co najmniej 1 h przed wstrzyknięciem lub ponad 4 h po wstrzyknięciu eksenatydu. W przypadku podania digoksyny, lizynoprylu i warfaryny 30 min po podaniu eksenatydu obserwowano opóźnienie T_max o ok. 2 h. Nie stwierdzono znaczącego klinicznie wpływu na C_max czy AUC. Jednak od czasu wprowadzenia do obrotu odnotowano przypadki zwiększenia INR podczas jednoczesnego stosowania warfaryny i eksenatydu. Należy uważnie kontrolować INR podczas rozpoczynania leczenia oraz zwiększania dawki eksenatydu u pacjentów przyjmujących warfarynę i (lub) pochodne kumarolu. Nie jest spodziewane istotne klinicznie oddziaływanie preparatu na farmakokinetykę merforminy lub pochodnych sulfonylomocznika - nie są konieczne ograniczenia dotyczące pory przyjmowania tych leków w stosunku do czasu wstrzykiwań preparatu. W przypadku jednoczesnego podania paracetamolu w dawce 1000 mg i eksenatydu w dawce 10 µg (godzina 0) oraz z zachowaniem przerwy 1 h, 2 h i 4 h od wstrzyknięcia eksenatydu, AUC paracetamolu było mniejsze odpowiednio o 21%, 23%, 24% i 14%. C_max paracetamolu było mniejsze odpowiednio o 37%, 56%, 54% i 41% a a T_max wzrósł z 0,6 h w okresie kontrolnym do odpowiednio: 0,9 h, 4,2 h, 3,3 h oraz 1,6 h. AUC, C_max i T_max dla paracetamolu nie uległy istotnej zmianie, gdy paracetamol podawany był 1 h przed wstrzyknięciem eksenatydu. Na podstawie powyższych wyników badania nie jest konieczne dostosowywanie dawki paracetamolu. W przypadku podawania eksenatydu (10 µg 2 razy na dobę) jednocześnie z lowastatyną w dawce jednorazowej (40 mg) AUC oraz C_max dla lowastatyny zmniejszyły się odpowiednio o ok. 40% i 28%, natomiast T_max był opóźniony o ok. 4 h w porównaniu z wartościami uzyskanymi po podaniu samej lowastatyny. Jednoczesne stosowanie eksenatydu i inhibitorów reduktazy HMG CoA nie powodowało istotnej zmiany profilu lipidów. Chociaż nie jest wymagane dostosowywanie ustalonej wcześniej dawki, należy rozważyć możliwość wystąpienia zmiany stężenia frakcji LDL-C lub cholesterolu całkowitego. Należy regularnie monitorować profil lipidów. Przyjmowanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych (30 µg etynyloestradiolu i 150 µg lewonorgestrelu) 1 h przed podaniem eksenatydu (10 µg 2 razy na dobę) nie powodowało zmian w wartościach  AUC, C_max lub C_min etynyloestradiolu oraz lewonorgestrelu. Przyjmowanie środków antykoncepcyjnych 30 min po podaniu eksenatydu nie wpływało na AUC, ale powodowało zmiejszenie wartości C_max etynyloestradiolu o 45% i C_max lewonorgestrelu o 27-41%, oraz opóźnienie T_max o 2-4 h w wyniku hamowania opróżniania żołądka. Zmniejszenie C_max nie jest istotne klinicznie i nie jest konieczna zmiana dawkowania środków antykoncepcyjnych. Badania dotyczące interakcji lekowych były prowadzone tylko u osób dorosłych.

AstraZeneca Pharma Poland Sp. z o.o.
ul. Postępu 14
02-676 Warszawa
22-245-73-00
www.astrazeneca.pl