Explemed 30 mg tabletki

1 tabl. zawiera 10 mg, 15 mg lub 30 mg arypiprazolu.

Lek przeciwpsychotyczny. Wykazuje duże powinowactwo do receptorów dopaminowych D₂ i D₃, serotoninowych 5HT_1a i 5HT_2a oraz umiarkowane powinowactwo do receptorów dopaminowych D₄, serotoninowych 5HT_2c i 5HT₇, a także adrenergicznych α₁ i histaminowych H₁. Arypiprazol wykazuje także umiarkowane powinowactwo do miejsc wychwytu zwrotnego serotoniny, nie wykazuje natomiast istotnego powinowactwa do receptorów muskarynowych. Skuteczność kliniczna leku związana ze skojarzonym działaniem częściowo agonistycznym w stosunku do receptora dopaminowego D₂ i serotoninowego 5HT_1a oraz antagonistycznym w stosunku do receptora serotoninowego 5HT_2a. Arypiprazol dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego (biodostępność 87%), osiąga C_max w czasie 3-5 h. W ponad 99% wiąże się z białkami, głownie albuminami. Jest w znacznym stopniu metabolizowany w wątrobie (dehydrogenacja, hydroksylacja oraz N-dealkilacja); enzymy CYP3A4 i CYP2D6 uczestniczą w metabolizmie. Jest wydalany z moczem (27%) i kałem (60%), głównie w postaci metabolitów. T_0,5 arypiprazolu w fazie eliminacji wynosi ok. 75 h u osób o podwyższonej aktywności CYP2D6 i ok. 146 h u osób o obniżonej aktywności CYP2D6.

Leczenie schizofrenii u dorosłych i u młodzieży w wieku ≥15 lat. Leczenie epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego typu I oraz zapobieganie nowym epizodom maniakalnym u dorosłych, u których występują głównie epizody maniakalne i którzy odpowiadają na leczenie arypiprazolem. Leczenie epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego typu I u młodzieży w wieku ≥13 lat, w leczeniu trwającym do 12 tygodni.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Nie stosować w ciąży, chyba że spodziewane korzyści wyraźnie przewyższają ryzyko dla płodu (notowano występowanie wad wrodzonych, jednak nie można było ustalić ich związku przyczynowego z arypiprazolem; nie można wykluczyć potencjalnego toksycznego wpływu arypiprazolu na płód). U noworodków narażonych w III trymestrze ciąży na działanie leków przeciwpsychotycznych (w tym arypiprazolu) mogą wystąpić działania niepożądane o różnej ciężkości i czasie pojawienia się, w tym zespół pozapiramidowy i (lub) objawy z odstawienia, które po porodzie mogą różnić się ciężkością przebiegu oraz okresem trwania. Opisywano pobudzenie, hipertonię, hipotonię, drżenie, senność, zaburzenia oddychania, zaburzenia ssania - noworodki powinny być uważnie obserwowane. Arypiprazol/metabolity przenikają do mleka kobiecego - należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią, czy przerwać przyjmowanie arypiprazolu, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.

Doustnie. Dorośli. Schizofrenia. Dawka początkowa: 10 lub 15 mg/dobę; dawka podtrzymująca: 15 mg/dobę. Arypiprazol jest skuteczny w dawkach 10-30 mg/dobę. Nie potwierdzono większej skuteczności dawek >15 mg/dobę, jednak u poszczególnych pacjentów większa dawka może być korzystna. Dawka maksymalna wynosi 30 mg/dobę. Epizody maniakalne w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym typu I. Dawka początkowa: 15 mg/dobę, jako monoterapia lub w leczeniu skojarzonym. U niektórych pacjentów może być korzystne zastosowanie większej dawki. Dawka maksymalna wynosi 30 mg/dobę. Zapobieganie nawrotom epizodów maniakalnych w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym typu I. U pacjentów, którzy stosują arypiprazol w monoterapii lub w terapii skojarzonej, należy kontynuować leczenie stosując ustaloną dawkę. Dostosowanie dawki dobowej, w tym jej zmniejszenie, należy rozważyć na podstawie stanu klinicznego. Dzieci i młodzież. Schizofrenia u młodzieży w wieku ≥15 lat. Początkowo 2 mg/dobę przez 2 dni, następnie 5 mg/dobę przez kolejne 2 dni, aż do osiągnięcia zalecanej dawki docelowej - 10 mg/dobę. W przypadkach gdzie zwiększenie dawki jest właściwe, należy podawać kolejne dawki, zwiększone jednorazowo o 5 mg, nie przekraczając maksymalnej dawki dobowej 30 mg (ponieważ nie jest możliwe stosując preparat, w tym celu należy użyć innego preparatu zawierającego arypiprazol). Arypiprazol jest skuteczny w dawkach 10-30 mg/dobę. Nie potwierdzono większej skuteczności dawek >10 mg/dobę, jednak u poszczególnych pacjentów większa dawka może być korzystna. Lek nie jest zalecany do stosowania u dzieci ze schizofrenią w wieku <15 lat (brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności). Epizody maniakalne w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym typu I u młodzieży w wieku ≥13 lat. Początkowo 2 mg/dobę przez 2 dni, następnie 5 mg/dobę przez kolejne 2 dni, aż do osiągnięcia zalecanej dawki docelowej - 10 mg/dobę (ponieważ nie jest to możliwe za pomocą preparatu, w tym celu należy zastosować inny preparat zawierający arypiprazol)). Leczenie powinno trwać możliwie najkrócej, do uzyskania kontroli objawów; nie może być dłuższe niż 12 tygodni. Nie wykazano większej skuteczności terapii po zastosowaniu dawek >10 mg/dobę, a dawka dobowa wynosząca 30 mg jest związana ze znacząco większą częstością występowania istotnych działań niepożądanych, włączając zdarzenia związane z objawami pozapiramidowymi, senność, zmęczenie oraz zwiększenie masy ciała. Z tego powodu dawki >10 mg/dobę należy stosować tylko w wyjątkowych przypadkach oraz z zachowaniem ścisłej kontroli klinicznej. Lek nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku <13 lat. Lek nie jest dostępny we wszystkich postaciach farmaceutycznych i mocach wymaganych dla populacji pediatrycznej, zwłaszcza we wskazaniu schizofrenia. Preparat nie jest odpowiedni do rozpoczynania leczenia, zwiększania dawki lub dostosowywania, jeśli dzieci wymagają dawek mniejszych niż 10 mg. W przypadku tych dawek, zwłaszcza w przypadku dawek początkowych, zwiększania lub dostosowywania, należy stosować inne preparaty zawierające arypiprazol. Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania i skuteczności preparatu w leczeniu drażliwości związanej z zaburzeniami autystycznymi u dzieci i młodzieży w wieku <18 lat; brak zaleceń dotyczących dawkowania. Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania i skuteczności preparatu w leczeniu tików związanych z zespołem Tourette`a u dzieci i młodzieży w wieku 6-18 lat; brak zaleceń dotyczących dawkowania. Szczególne grupy pacjentów. Nie ma konieczności modyfikacji dawki w zależności od płci, u palaczy tytoniu, u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek ani u pacjentów z lekkimi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby. U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby należy ostrożnie ustalać dawkowanie, a najwyższą dawkę dobową - 30 mg, stosować ze szczególną ostrożnością. U pacjentów w podeszłym wieku należy rozważyć zastosowanie mniejszej dawki początkowej, jeśli pozwalają na to okoliczności kliniczne. Dawkę arypiprazolu należy zmniejszyć w przypadku równoczesnego podawania silnego inhibitora CYP3A4 lub CYP2D6, natomiast zwiększyć w przypadku równoczesnego podawania silnego induktora CYP3A4 (patrz interakcje). Preparat nie jest dostępny we wszystkich postaciach farmaceutycznych i mocach niezbędnych dla pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, dla osób w podeszłym wieku lub w przypadku dostosowania dawki ze względu na interakcje, jeśli do rozpoczęcia leczenia lub w trakcie samego leczenia należy rozważyć dawkę mniejszą niż 10 mg. W przypadku tych dawek należy stosować inne preparaty zawierające arypiprazol. Sposób podania. Lek należy podawać raz na dobę o stałej porze; można przyjmować niezależnie od posiłków.

Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych poprawa stanu klinicznego może nastąpić po kilku dniach lub tygodniach; w tym czasie pacjenta należy dokładnie monitorować, w tym pod kątem występowania myśli i zachowań samobójczych. Leczenie przeciwpsychotyczne pacjentów wysokiego ryzyka powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem. Lek nie jest wskazany w leczeniu psychoz związanych z demencją; u pacjentów w podeszłym wieku z psychozą związaną z chorobą Alzheimera, leczonych arypiprazolem obserwowano zwiększoną umieralność oraz zwiększoną częstość występowania incydentów naczyniowo-mózgowych. Ostrożnie stosować u pacjentów z chorobą sercowo-naczyniową (zawał mięśnia sercowego lub choroba niedokrwienna w wywiadzie, niewydolność serca lub zaburzenia przewodzenia), chorobą naczyń mózgu, w stanach predysponujących do niedociśnienia (odwodnienie, zmniejszenie objętości krwi krążącej i leczenie hipotensyjne) lub nadciśnienia tętniczego, w tym postępującego lub złośliwego; z wydłużeniem odstępu QT w wywiadzie rodzinnym; z napadami drgawkowymi w wywiadzie lub chorobami, które mogą predysponować do występowania drgawek; z cukrzycą lub czynnikami ryzyka rozwoju cukrzycy (regularnie kontrolować glikemię); z istotnymi czynnikami ryzyka rozwoju otyłości (np. cukrzyca, zaburzenia tarczycy lub gruczolak przysadki w wywiadzie); z ryzykiem wystąpienia zachłystowego zapalenia płuc. Przed rozpoczęciem stosowania arypiprazolu oraz w trakcie leczenia należy rozpoznać wszystkie możliwe czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej oraz podjąć odpowiednie działania prewencyjne. Pacjenci, którzy w przeszłości byli uzależnieni od hazardu mogą być narażeni na większe ryzyko wystąpienia tego działania niepożądanego i należy ich szczególnie uważnie monitorować. Podczas przyjmowania leku mogą występować zaburzenia kontroli impulsów (oprócz popędu do hazardu może wystąpić zwiększenie popędów seksualnych, kompulsywna potrzeba wydawania pieniędzy, obżarstwo, kompulsywne objadanie się i in.). W takim przypadku należy rozważyć zmianę dawki lub odstawienie leku. Wszystkich pacjentów leczonych arypiprazolem należy obserwować pod kątem objawów hiperglikemii takich, jak: nadmierne pragnienie, wielomocz, nadmierny apetyt i osłabienie. U młodzieży należy kontrolować przyrost masy ciała; jeśli jest znaczący klinicznie należy rozważyć zmniejszenie dawki leku. Dane dotyczące bezpieczeństwa jednoczesnego podawania arypiprazolu oraz stymulantów stosowanych w leczeniu ADHD są bardzo ograniczone - należy zachować wyjątkową ostrożność w razie podawania tych leków jednocześnie. W przypadku wystąpienia objawów złośliwego zespołu neuroleptycznego (ZZN) lub wysokiej gorączki o niewyjaśnionej przyczynie, bez innych klinicznych objawów ZZN należy odstawić wszystkie leki przeciwpsychotyczne, także arypiprazol. W przypadku wystąpienia dyskinez późnych należy rozważyć zmniejszenie dawki leku lub przerwanie leczenia arypiprazolem. W przypadku wystąpienia innych zaburzeń pozapiramidowych, należy rozważyć zmniejszenie dawki arypiprazolu raz wprowadzenie ścisłej kontroli klinicznej. Arypiprazol może powodować senność, niedociśnienie ortostatyczne, niestabilność ruchową i czuciową, co może prowadzić do upadków, należy zachować ostrożność podczas leczenia pacjentów z grupy podwyższonego ryzyku i rozważyć zmniejszenie dawki początkowej (np. u pacjentów w podeszłym wieku lub pacjentów osłabionych).

Często: cukrzyca, bezsenność, lęk, niepokój (zwłaszcza ruchowy), akatyzja, zaburzenia pozapiramidowe, drżenie, ból głowy, sedacja, senność, zawroty głowy, niewyraźne widzenie, zaparcia, niestrawność, nudności, nadmierne wydzielanie śliny, wymioty, zmęczenie. Niezbyt często: hiperprolaktynemia, zmniejszone stężenie prolaktyny we krwi, hiperglikemia, depresja, hiperlibidemia, późne dyskinezy, dystonia, zespół "niespokojnych nóg", podwójne widzenie, światłowstręt (fotofobia), tachykardia, niedociśnienie ortostatyczne, czkawka. Częstość nieznana: leukopenia, neutropenia, trombocytopenia, reakcje uczuleniowe (np. reakcja anafilaktyczna, obrzęk naczynioruchowy obejmujący obrzęk języka, obrzęk twarzy, świąd alergiczny lub pokrzywkę), cukrzycowa śpiączka hiperosmolarna, kwasica ketonowa, hiponatremia, anoreksja, próby samobójcze, myśli samobójcze i dokonane samobójstwa, patologiczne uzależnienie od hazardu, zaburzenia kontroli impulsów, obżarstwo, kompulsywna potrzeba wydawania pieniędzy, poriomania, agresja, nadmierne pobudzenie, nerwowość, złośliwy zespół neuroleptyczny, drgawki typu grand mal, zespół serotoninowy, zaburzenia mowy, napad przymusowego patrzenia z rotacją gałek ocznych, nagły zgon niewyjaśniony, torsades de pointes, arytmie komorowe, zatrzymanie akcji serca, bradykardia, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (w tym zator płucny i zakrzepica żył głębokich), nadciśnienie tętnicze, omdlenia, zachłystowe zapalenie płuc, skurcz krtani, skurcz części ustnej gardła, zapalenie trzustki, dysfagia, biegunka, dyskomfort w jamie brzusznej, ból brzucha, niewydolność wątroby, zapalenie wątroby, żółtaczka, wysypka, reakcja fotoalergiczna, łysienie, nadmierne pocenie się, wysypka polekowa z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (zespół DRESS), rabdomioliza, bóle mięśniowe, sztywność mięśni, nietrzymanie moczu, zatrzymanie moczu, zespół odstawienny u noworodków, priapizm, zaburzenia regulacji temperatury (np. hipotermia, gorączka), ból w klatce piersiowej, obrzęk obwodowy, zmniejszenie masy ciała, zwiększenie masy ciała, zwiększenie AIAT, AspAT, GGT, ALP, wydłużenie odstępu QT, zwiększenie stężenia glukozy we krwi, zwiększenie stężenia glikozylowanej hemoglobiny, wahania stężenia glukozy we krwi, zwiększona aktywność CK. Może wystąpić dystonia, późne dyskinezy, działania niepożądane dotyczące krążenia mózgowego i zwiększona śmiertelność u pacjentów w podeszłym wieku z demencją. Lek powoduje zarówno zwiększenie, jak i zmniejszenie stężenia prolaktyny we krwi. Dzieci i młodzież. Schizofrenia u młodzieży w wieku ≥15 lat - częstość występowania i rodzaj działań niepożądanych były podobne do występujących u dorosłych, z wyjątkiem poniższych, które zgłaszano częściej: senność, sedacja i zaburzenia pozapiramidowe (bardzo często); suchość w jamie ustnej, zwiększony apetyt, niedociśnienie ortostatyczne (często); obserwowano także małe stężenie prolaktyny we krwi. Epizody maniakalne w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym typu I u młodzieży w wieku ≥13 lat - częstość występowania i rodzaj działań niepożądanych były podobne do występujących u dorosłych, z wyjątkiem poniższych: senność, zaburzenia pozapiramidowe, akatyzja, zmęczenie (bardzo często); ból w górnej części brzucha, zwiększenie częstości akcji serca, zwiększenie masy ciała, zwiększenie apetytu, drżenie mięśni, dyskineza (często); obserwowano także małe stężenie prolaktyny we krwi.

Zachować ostrożność stosując arypiprazol jednocześnie z innymi lekami działającymi na OUN lub z alkoholem; z lekami wydłużającymi odstęp QT; z lekami, które mogą powodować zaburzenia elektrolitowe. Arypiprazol działa antagonistycznie na receptor adrenergiczny α₁ i może nasilać działanie niektórych leków przeciwnadciśnieniowych. Famotydyna (lek hamujący wydzielanie kwasu solnego, antagonista receptora H₂) zmniejsza szybkość wchłaniania arypiprazolu (działanie to nie ma znaczenia klinicznego). Jednoczesne stosowanie arypiprazolu oraz innych leków serotoninergicznych, takich jak selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny/inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SSRI/SNRI) lub leków, które zwiększają stężenia arypiprazolu zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego. Arypiprazol jest metabolizowany m.in. przez CYP2D6 i CYP3A4. Chinidyna - silny inhibitor CYP2D6 istotnie zwiększa AUC arypiprazolu - w przypadku jednoczesnego stosowania, dawkę arypiprazolu należy zmniejszyć o około połowę. Podobne zalecenia należy zastosować w przypadku leczenia skojarzonego z innymi silnymi inhibitorami CYP2D6 takimi, jak fluoksetyna i paroksetyna. Ketokonazol - silny inhibitor CYP3A4 istotnie zwiększa AUC arypiprazolu; u pacjentów o obniżonej aktywności CYP2D6, równoczesne stosowanie silnych inhibitorów CYP3A4 może powodować zwiększenie stężenia arypiprazolu; w przypadku jednoczesnego stosowania ketokonazolu lub innych silnych inhibitorów CYP3A4 z arypiprazolem, zakładane korzyści powinny przeważyć potencjalne ryzyko. W przypadku stosowania z ketokonazolem dawkę arypiprazolu należy zmniejszyć o około połowę. Podobne zalecenia należy zastosować w przypadku leczenia skojarzonego z innymi silnymi inhibitorami CYP3A4 takimi, jak itrakonazol oraz inhibitory proteazy HIV. Po odstawieniu inhibitora CYP2D6 lub CYP3A4, dawkę arypiprazolu należy zwiększyć do tej, jaką stosowano przed rozpoczęciem terapii skojarzonej. W czasie równoczesnego stosowania słabych inhibitorów CYP3A4 (np. diltiazemu lub escytalopramu) lub CYP2D6 można spodziewać się niewielkiego zwiększenia stężenia arypiprazolu. Karbamazepina - silny induktor CYP3A4 istotnie zmniejsza AUC i C_max arypiprazolu - w przypadku jednoczesnego stosowania, dawkę arypiprazolu należy podwoić. Podobne zalecenia należy zastosować w przypadku leczenia skojarzonego z innymi silnymi induktorami CYP3A4 takimi, jak: ryfampicyna, ryfabutyna, fenytoina, fenobarbital, prymidon, efawirenz, newirapina i ziele dziurawca (Hypericum perforatum). Po odstawieniu silnego induktora CYP3A4, należy zmniejszyć dawkę arypiprazolu do zalecanej. Arypiprazol nie jest metabolizowany przez enzymy z grupy CYP1A, a więc nie jest konieczne stosowanie specjalnych dawek u palaczy tytoniu. Skojarzone stosowanie walproinianów lub soli litu z arypiprazolem nie powodowało żadnych istotnych klinicznie zmian stężenia arypiprazolu. Arypiprazol nie wywiera istotnego wpływu na metabolizm substratów CYP2D6 (współczynnik dekstrometorfan/3-metoksymorfinan), CYP2C9 (warfaryna), CYP2C19 (omeprazol) i CYP3A4 (dekstrometorfan). Arypiprazol i dehydroarypiprazol nie zmieniają metabolizmu zachodzącego z udziałem CYP1A2. Istnieje małe prawdopodobieństwo wystąpienia istotnych klinicznie interakcji między lekami metabolizowanymi przez te enzymy. Arypiprazol stosowany z walproinianem, litem lub lamotryginą nie zmienia w sposób istotny stężeń tych leków.

Egis Polska Sp. z o.o.
ul. Komitetu Obrony Robotników 45D
02-146 Warszawa
22-417-92-00
[email protected]
www.egis.pl