Klabax 125 mg/5 ml 125 mg/5 ml granulat do sporządzania zawiesiny doustnej

1 tabl. powl. zawiera 250 mg lub 500 mg klarytromycyny.

Antybiotyk makrolidowy. Klarytromycyna zazwyczaj działa in vitro na następujące organizmy - bakterie Gram-dodatnie: Staphylococcus aureus (wrażliwe na metycylinę), Streptococcus pyogenes (paciorkowce β-hemolizujące grupy A), paciorkowce α-hemolizujące (grupy viridans), Streptococcus pneumoniae, Streptococcus agalactiae, Listeria monocytogenes; bakterie Gram-ujemne: Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae, Legionella pneumophila, Bordetella pertussis, Helicobacter pylori, Campylobacter jejuni oraz Mycoplasma pneumoniae, Ureaplasma urealyticum, Chlamydia trachomatis, Mycobacterium avium, Mycobacterium leprae, Mycobacterium kansasii, Mycobacterium chelonae, Mycobacterium fortuitum, Mycobacterium intrazellulare, Chlamydia pneumoniae i bakterie beztlenowe: wrażliwe na makrolidy Bacteroides fragilis, Clostridium perfringens, Peptococcus species, Peptostreptococcus species i Propionibacterium acnes. Klarytromycyna ma działanie bakteriobójcze wobec kilku szczepów bakteryjnych: Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Streptococcus agalactiae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae i Campylobacter spp. Gatunki, u których może występować nabyta oporność: Staphylococcus aureus (oporne na metycylinę). Drobnoustroje oporne: Escherichia coli, Klebsiella spp. i Pseudomonas aeruginosa. Bakterie oporne na klarytromycynę mogą wykazywać oporność krzyżową z pozostałymi antybiotykami makrolidowymi oraz linkomycyną i klindamycyną. Gronkowce oporne na metycylinę i oksacylinę (MRSA) oraz oporne na penicylinę Streptococcus pneumoniae są oporne na wszystkie obecnie dostępne antybiotyki β-laktamowe i makrolidowe, takie jak klarytromycyna. Klarytromycyna szybko i dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Mikrobiologicznie aktywny metabolit 14-hydroksyklarytromycyna, powstaje wskutek efektu pierwszego przejścia. Pokarm nie ma wpływu na dostępność biologiczną. Pokarm nieznacznie opóźnia wchłanianie klarytromycyny oraz tworzenie się metabolitu 14-hydroksylowego. Wiąże się z białkami osocza w 80%. W migdałkach i płucach klarytromycyna osiąga wyższe stężenia niż we krwi. Klarytromycyna przenika również do płynu w uchu środkowym w stężeniach przewyższających stężenia w surowicy. Stan stacjonarny osiągany jest w ciągu 2 dni od podania. Głównym metabolitem w moczu jest 14–hydroksyklarytromycyna, stanowiąca 10-15% dawki. Większość pozostałej dawki jest wydalana z kałem, głównie z żółcią. W kale występuje 5-10% leku macierzystego.

Leczenie zakażeń wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na klarytromycynę, u dzieci w wieku powyżej 6 mies. i młodzieży do 12 rż.: zakażenia dolnych dróg oddechowych (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc); zakażenia górnych dróg oddechowych (np. zapalenie gardła, zapalenie zatok); zakażenia skóry i tkanki podskórnej (np. zapalenie mieszków włosowych, zapalenie tkanki łącznej, róża); ostre zapalenie ucha środkowego. Należy przestrzegać oficjalnych wytycznych dotyczących właściwego stosowania środków przeciwbakteryjnych.

Nadwrażliwość na antybiotyki makrolidowe lub pozostałe składniki preparatu. Nie stosować u pacjentów leczonych jednocześnie alkaloidami sporyszu, np. ergotaminą lub dihydroergotaminą (ryzyko wystąpienia objawów toksyczności sporyszu), midazolamem p.o., astemizolem, cyzaprydem, pimozydem i terfenadyną (ryzyko wydłużenia odstępu QT oraz arytmii, w tym częstoskurczu komorowego, migotania komór oraz zaburzeń typu torsade de pointes) oraz tikagrelorem, ranolazyną, kolchicyną lub lomitapidem. Pacjenci, u których występowało wydłużenie odstępu QT (wrodzone lub nabyte potwierdzone wydłużenie odstępu QT) lub arytmia komorowa, w tym torsade de pointes. Nie należy stosować jednocześnie z inhibitorami reduktazy HMG-CoA (statyny), które są metabolizowane głównie przez CYP3A4 (lowastatyną lub symwastatyną), z uwagi na zwiększone ryzyko wystąpienia miopatii, w tym rabdomiolizy. Pacjenci z zaburzeniami elektrolitowymi (hipokaliemią lub hipomagnezemią), ze względu na ryzyko wydłużenia odstępu QT. Nie należy stosować u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby i zaburzeniem czynności nerek.

Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania klarytromycyny w ciąży i w okresie karmienia piersią. W oparciu o wyniki badań przeprowadzone na zwierzętach oraz doświadczenie ze stosowania u ludzi, nie można wykluczyć negatywnego wpływu na rozwój embrionalny i zarodkowy, dlatego też w czasie ciąży nie zaleca się stosowania klarytromycyny bez uprzedniego starannego rozważenia korzyści i ryzyka. W niektórych badaniach obserwacyjnych oceniających narażenie na klarytromycynę podczas I i II trymestru stwierdzono zwiększone ryzyko poronienia w porównaniu do niestosowania antybiotyków lub stosowania innych antybiotyków w tym samym okresie. Dostępne badania epidemiologiczne dotyczące ryzyka poważnych wad wrodzonych podczas stosowania makrolidów, w tym klarytromycyny, w okresie ciąży dają sprzeczne wyniki. Klarytromycyna i jej aktywny metabolit przenika w małych ilościach do mleka matki. Szacuje się, że niemowlę karmione wyłącznie piersią otrzymałoby około 1,7% dawki klarytromycyny dostosowanej do masy ciała matki.

Doustnie. Zakażenia dróg oddechowych, skóry i tkanek miękkich, ostre zapalenie ucha środkowego. Dorośli i dzieci >12 lat: 250 mg 2 razy na dobę (co 12 h), w ciężkich zakażeniach: 500 mg 2 razy na dobę (co 12 h). Leczenie trwa zwykle 5-14 dni, z wyjątkiem zapalenia płuc i zatok, kiedy to leczenie powinno trwać 6-14 dni. Nie badano stosowania klarytromycyny w postaci tabl. powl. u dzieci ≤12 lat; w tej grupie wiekowej zaleca się stosowanie klarytromycyny w postaci zawiesiny doustnej. Pacjenci z niewydolnością nerek: u pacjentów z CCr <30 ml/min dawkę należy zmniejszyć o połowę, tzn. 250 mg raz na dobę lub w ciężkich zakażeniach 250 mg 2 razy na dobę, nie podawać dłużej niż 14 dni. Zakażenia zębów i jamy ustnej: 250 mg co 12 h, leczenie trwa zwykle 5 dni. Zakażenia wywołane przez drobnoustroje z rodzaju Mycobacterium: zalecana dawka dla dorosłych wynosi 500 mg 2 razy na dobę. Leczenie rozsianej postaci zakażenia wywołanego przez kompleks Mycobacterium avium (MAC) u pacjentów z AIDS należy kontynuować dopóki obserwuje się korzystne działanie kliniczne i bakteriologiczne. Klarytromycynę należy stosować w skojarzeniu z innymi lekami działającymi na Mycobacterium. W przypadku stwierdzenia innych, niegruźliczych zakażeń drobnoustrojami z rodzaju Mycobacterium należy kontynuować leczenie. Zapobieganie zakażeniom wywoływanym przez MAC. Dorośli: 500 mg 2 razy na dobę. Zakażenia Helicobacter pylori. U pacjentów z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy wywołaną zakażeniem Helicobacter pylori 500 mg 2 razy na dobę przez 7-14 dni, w skojarzeniu z innym, odpowiednim leczeniem przeciwbakteryjnym i inhibitorami pompy protonowej, zgodnie z krajowymi i międzynarodowymi zaleceniami dotyczącymi eradykacji Helicobacter pylori. Sposób podania. Klarytromycynę można podawać z jedzeniem lub na czczo. Tabl. powl. 500 mg można podzielić na dwie równe dawki.

Stosowanie antybiotyków, takich jak klarytromycyna w leczeniu zakażenia H. pylori może powodować powstanie szczepów antybiotykoopornych. Długotrwałe stosowanie może, jak w przypadku innych antybiotyków, spowodować rozwój niewrażliwych bakterii i grzybów. W razie wystąpienia nadkażenia należy rozpocząć odpowiednie leczenie. Ostrożnie stosować u pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej niewydolnością nerek oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Notowano zaburzenia czynności wątroby, w tym zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych oraz miąższowe i (lub) cholestatyczne zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez. Takie zaburzenie czynności wątroby może być ciężkie i jest na ogół przemijające. W niektórych przypadkach notowano niewydolność wątroby prowadzącą do zgonu. Na ogół było to związane z poważnymi chorobami podstawowymi i (lub) stosowanymi równocześnie lekami. Pacjentów należy poinstruować, aby natychmiast zaprzestali terapii i skontaktowali się z lekarzem, jeżeli wystąpią u nich objawy choroby wątroby. Odnotowano przypadki rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego w przypadku stosowania prawie wszystkich środków przeciwbakteryjnych, w tym antybiotyków makrolidowych, a jego nasilenie może wahać się od łagodnego do zagrażającego życiu. Przypadki biegunki wywołanej przez Clostridium difficile (CDAD) odnotowano po przyjęciu prawie wszystkich środków przeciwbakteryjnych, w tym klarytromycyny, a jej nasilenie może wahać się od łagodnej biegunki do zapalenia jelita grubego zakończonego zgonem. CDAD należy wziąć pod uwagę u wszystkich pacjentów, u których po zastosowaniu antybiotyku wystąpiła biegunka. Konieczne jest przeprowadzenie starannego wywiadu, ponieważ występowanie CDAD odnotowano po ponad dwóch miesiącach po podawaniu antybiotyków. Zgłaszano przypadki toksyczności kolchicyny stosowanej w skojarzeniu z klarytromycyną, w szczególności u pacjentów w podeszłym wieku, przy czym niektóre z nich wystąpiły u pacjentów z niewydolnością nerek. U niektórych z tych pacjentów działanie to prowadziło do zgonu. Jednoczesne podawanie klarytromycyny i kolchicyny jest przeciwwskazane. Zaleca się zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania klarytromycyny i triazolobenzodiazepin, takich jak triazolam i midazolam podawany dożylnie i na błony śluzowe jamy ustnej. U pacjentów leczonych klarytromycyną obserwowano wydłużenie odstępu QT, mające wpływ na repolaryzację serca, niosące ze sobą ryzyko zaburzeń rytmu serca i zaburzeń typu torsade de pointes, dlatego stosowanie klarytromycyny jest przeciwwskazane u pacjentów przyjmujących astemizol, cyzapryd, domperydon, pimozyd i terfenadynę, u pacjentów z hipokaliemią, u pacjentów z wydłużeniem odstępu QT i arytmią komorową w wywiadzie. Ponadto należy zachować ostrożność, stosując klarytromycynę w następujących przypadkach: pacjenci z chorobą tętnic wieńcowych, ciężką niewydolnością serca, zaburzeniami przewodzenia serca lub klinicznie istotną bradykardią; pacjenci przyjmujący równocześnie inne leki wydłużające odstęp QT, inne niż te, które są przeciwwskazane. Wyniki badań oceniających ryzyko działania niepożądanego makrolidów na układ sercowo-naczyniowy są zmienne. W niektórych badaniach obserwacyjnych stwierdzono rzadkie, krótkoterminowe ryzyko zaburzeń rytmu serca, zawału mięśnia sercowego lub zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, związane ze stosowaniem makrolidów, w tym klarytromycyny. Przepisując klarytromycynę, należy brać pod uwagę zarówno te obserwacje, jak i korzyści terapeutyczne z zastosowania leku. W związku z pojawiającą się opornością Streptococcus pneumoniae na antybiotyki makrolidowe, ważne jest, aby przepisując klarytromycynę w przypadku pozaszpitalnego zapalenia płuc przeprowadzić badanie wrażliwości. W przypadku szpitalnego zapalenia płuc, klarytromycynę należy stosować w skojarzeniu z innymi odpowiednimi antybiotykami. Zakażenia skóry i tkanki podskórnej o nasileniu łagodnym do umiarkowanego powodują najczęściej Staphylococcus aureus i Streptococcus pyogenes, przy czym oba z nich mogą być oporne na antybiotyki makrolidowe, dlatego należy przeprowadzić badania wrażliwości. Jeśli nie można stosować antybiotyków β-laktamowych (np. alergia), lekami pierwszego wyboru mogą stać się inne antybiotyki, takie jak klindamycyna. Antybiotyki makrolidowe można stosować jedynie w leczeniu niektórych zakażeń skóry i tkanek miękkich, np. wywołanych przez Corynebacterium minutissimum, trądziku i róży oraz gdy nie można zastosować penicyliny. W razie wystąpienia ciężkich, ostrych reakcji nadwrażliwości, takich jak anafilaksja, ciężkie skórne działania niepożądane (SCAR) [np. ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP), zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka i wysypka polekowa z eozynofilią i objawami ogólnymi (DRESS)] należy natychmiast odstawić klarytromycynę i natychmiast wdrożyć odpowiednie leczenie. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania klarytromycyny z lekami indukującymi CYP3A4. Bakterie oporne na klarytromycynę mogą wykazywać również oporność na inne antybiotyki makrolidowe, linkomycynę i klindamycynę (tzw. oporność krzyżowa). Jednoczesne stosowanie klarytromycyny z lowastatyną lub symwastatyną jest przeciwwskazane. Należy zachować ostrożność, przepisując klarytromycynę z innymi statynami (ryzyko rabdomiolizy). Pacjentów należy obserwować pod kątem występowania objawów podmiotowych i przedmiotowych miopatii. Jeśli nie można uniknąć jednoczesnego zastosowania klarytromycyny i statyn, zaleca się przepisywanie najniższej zarejestrowanej dawki statyny. Można rozważyć zastosowanie statyny niezależnej od metabolizmu CYP3A (np. fluwastatyny). Jednoczesne stosowanie klarytromycyny i doustnych leków przeciwcukrzycowych (takich jak sulfonylomoczniki) i (lub) insuliny może prowadzić do ciężkiej hipoglikemii. Zaleca się staranne kontrolowanie stężenia glukozy. Istnieje ryzyko ciężkiego krwotoku i znacznego wzrostu wartości międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (INR) i wydłużenia czasu protrombinowego, gdy klarytromycyna jest podawana w skojarzeniu z warfaryną. Należy często kontrolować wartość INR i czas protrombinowy u pacjentów, którzy otrzymują jednocześnie klarytromycynę i doustne leki przeciwzakrzepowe. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania klarytromycyny i doustnych leków przeciwzakrzepowych o działaniu bezpośrednim, takich jak dabigatran, rywaroksaban, apiksaban i endoksaban, szczególnie u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia krwawienia. Należy zachować ostrożność podczas stosowania klarytromycyny razem z innymi lekami o działaniu ototoksycznym, zwłaszcza antybiotykami aminoglikozydowymi. Jeśli wystąpią objawy świadczące o uszkodzeniu narządu słuchu lub błędnika, zaleca się wykonanie odpowiednich badań kontrolnych po zakończeniu leczenia. Lek zawiera <1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, tzn. uznaje się go za „wolny od sodu”.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, klarytromycyna może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one
wystąpią.

Bardzo ciężkie działania niepożądane
Należy zaprzestać stosowania leku i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do
najbliższego szpitalnego oddziału pomocy doraźnej, jeśli wystąpi którekolwiek z następujących
działań niepożądanych.

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 100 pacjentów):
- nagła duszność, trudności w oddychaniu, obrzęk powiek, twarzy lub warg, wysypka lub
  świąd. Mogą być to objawy reakcji alergicznej.

Nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
- jeśli u pacjenta wystąpi ciężka reakcja skórna: czerwona, łuszcząca się wysypka z guzkami
  pod skórą i pęcherzami (osutka krostkowa), należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
- ciężkie objawy wysypki skórnej, w tym rumień, temperatura, pęcherze lub owrzodzenie
  (zespół Stevensa-Johnsona), ciężka wysypka w tym zaczerwienienie, łuszczenie się i
  swędzenie skóry przypominające ciężkie oparzenie (martwica toksyczna naskórka);
- ciężka lub przedłużająca się biegunka, która może być z krwią lub śluzem. Biegunka może
  pojawić się po zakończeniu stosowania klarytromycyny (patrz również: „Ostrzeżenia i
  środki ostrożności”);
- wysypka, gorączka, nieprawidłowe wyniki badań krwi, stan zapalny narządów wewnętrznych.
  To mogą być objawy reakcji polekowej z eozynofilią i objawami narządowymi (DRESS);
- żółtaczka (zażółcenie skóry lub białkówek oczu), podrażnienie skóry, jasne stolce, ciemna
  barwa moczu, bolesność brzucha, utrata łaknienia. Takie objawy mogą świadczyć o
  zaburzeniach czynności wątroby u dziecka.

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do najbliższego szpitalnego oddziału
pomocy doraźnej jeśli wystąpi którykolwiek z następujących objawów:

Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 10 pacjentów):
- nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby.

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 100 pacjentów):
- zawał serca, niebezpiecznie szybkie bicie serca, zmiany w obrazie EKG, dodatkowe uderzenia
  serca, kołatanie serca;
- skrzepy krwi w płucach powodujące bóle w klatce piersiowej oraz duszność.

Nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
- zmiany rytmu serca (określane jako torsade de pointes), przyspieszone bicie serca
  (tachykardia);
- zapalenie trzustki (silny ból w górnej części brzucha promieniujący do pleców z nudnościami i
  wymiotami);
- zapalenie nerek (obecność krwi w moczu, gorączka i ból pleców);
- hipoglikemia (nieprawidłowo niskie stężenie cukru we krwi objawiające się uczuciem głodu,
  poceniem się, zawrotami głowy, kołataniem serca) w szczególności po przyjęciu leków
  przeciwcukrzycowych;
- osłabienie mięśni, zwłaszcza tkliwość lub ból, jeśli w tym samym czasie dziecko źle się czuje
  lub ma wysoką temperaturę - może być to spowodowane przez rozpad mięśni (rabdomiolizę),
  który może prowadzić do zaburzeń nerek.

Są to poważne działania niepożądane, dziecko może potrzebować opieki medycznej.

Inne działania niepożądane
Należy natychmiast poinformować lekarza w razie zauważenia u dziecka następujących działań
niepożądanych:

Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 10 pacjentów):
- wysypka;
- nadmierne pocenie się;
- rozszerzenie naczyń krwionośnych;
- bezsenność;
- ból głowy;
- nudności (uczucie mdłości), wymioty, ból brzucha, niestrawność, biegunka;
- zmiany odczuwania smaku (na przykład metaliczny lub gorzki smak).

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 100 pacjentów):
- zapalenie skóry z pęcherzami, świąd, wysypka i pokrzywka, wysypka w postaci czerwonych
  plam na skórze pokrytych małymi zlewającymi się grudkami (wysypka grudkowo-plamista);
- cholestaza (zastój żółci);
- gorąca, wrażliwa lub zaczerwieniona skóra, czasem z gorączką i dreszczami (zapalenie tkanki
  łącznej);
- nudności (o nasileniu łagodnym do intensywnych), wymioty, skurcze, biegunka. Objawy te
  mogą być spowodowane zapaleniem żołądka i jelit, zwykle wywołanym przez wirusy;
- częste zakażenia, np. gorączka, silne dreszcze, ból gardła lub owrzodzenie jamy ustnej.
  Objawy te mogą być spowodowane niską liczbą białych krwinek.
- zwiększenie liczby białych krwinek, zwiększenie liczby płytek krwi;
- podwyższenie stężenia azotu mocznikowego lub kreatyniny (produkty przemiany materii) we
  krwi;
- zmiany stężenia albumin, globulin i różnych enzymów we krwi (fosfatazy alkalicznej,
  dehydrogenazy mleczanowej);
- utrata przytomności, niekontrolowane skurcze, szarpnięcia lub nagłe ruchy, senność, drżenia
  lub dygotanie;
- duszność, świszczący oddech, kaszel czasem wywołany przez wysiłek fizyczny oraz uczucie
  ucisku w klatce piersiowej (astma);
- uczucie wirowania, zaburzenia słuchu, dzwonienie w uszach (szumy uszne);
- zapalenie przełyku, zapalenie żołądka, stan zapalny jamy ustnej lub języka;
- uczucie pieczenia w klatce piersiowej przemieszczające się w kierunku gardła (zgaga);
- zaparcia, suchość w ustach, wiatry, wzdęcia, odbijanie się;
- ból w odbytnicy;
- gorączka, uczucie osłabienia, ból w klatce piersiowej, dreszcze, zmęczenie, ból mięśni,
  sztywność mięśni, skurcze mięśni, utrata masy mięśniowej;
- zmniejszenie łaknienia, utrata apetytu (anoreksja);
- pogorszenie objawów miastenii (choroby, w której mięśnie są osłabione i łatwo się męczą)
- lęk, nerwowość, zawroty głowy, krzyki;
- ogólne złe samopoczucie;
- zakażenia pochwy;
- pleśniawki (zakażenie grzybicze);
- krwawienie z nosa;
- zmniejszenie liczby granulocytów obojętnochłonnych.

Nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
- zapalenie jelita
- nieprawidłowa barwa moczu;
- bakteryjne zakażenia skóry (róża);
- ciężkie zaburzenia pracy nerek (niewydolność nerek);
- głuchota;
- drgawki;
- zmniejszenie liczby płytek krwi, co zwiększa ryzyko krwawień lub tworzenia siniaków;
- krwawienie;
- drętwienie i mrowienie ramion i nóg (parestezje);
- przebarwienia zębów;
- ból lub osłabienie mięśni (miopatia);
- utrata odczuwania smaku (ageuzja), odbarwienie języka;
- niemożność odczuwania zapachów, zmiana odczuwania zapachu;
- trądzik;
- depresja, omamy, nietypowe myśli (psychoza), pacjent nie wie, gdzie jest (dezorientacja),
  uczucie bycia poza ciałem (depersonalizacja), koszmary senne, splątanie;
- wydłużenie krwawienia i czasu krzepnięcia krwi.

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie, lub pielęgniarce. Działania niepożądane
można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: 22 49-21-301, fax: 22 49-21-309,
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl.
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

U pacjentów otrzymujących jednocześnie klarytromycynę i cyzapryd, pimozyd, astemizol lub terfenadynę obserwowano wydłużenie odstępu QT, arytmię serca, w tym częstoskurcz komorowy, migotanie komór oraz zaburzenia typu torsade de pointes - jednoczesne stosowanie jest przeciwwskazane. Skojarzone stosowanie klarytromycyny z ergotaminą lub dihydroergotaminą powodowało ostre zatrucie alkaloidami sporyszu, charakteryzujące się skurczem naczyń oraz niedokrwieniem kończyn i innych tkanek, w tym OUN - jednoczesne stosowanie klarytromycyny i alkaloidów sporyszu jest przeciwwskazane. Podczas stosowania midazolamu w postaci doustnej równocześnie z klarytromycyną w postaci tabl. (500 mg 2 razy na dobę), AUC midazolamu zwiększyło się 7-krotnie - jednoczesne podawanie midazolamu w postaci doustnej i klarytromycyny jest przeciwwskazane. Jednoczesne stosowanie klarytromycyny z lowastatyną lub symwastatyną jest przeciwwskazane, ponieważ statyny te są w dużej mierze metabolizowane przez CYP3A4. Jednoczesne leczenie klarytromycyną zwiększa ich stężenie w osoczu, przez co wzrasta ryzyko miopatii, w tym rabdomiolizy. Zgłaszano przypadki rabdomiolizy u pacjentów przyjmujących klarytromycynę równocześnie z tymi statynami. Jeśli nie można uniknąć leczenia klarytromycyną, należy w tym czasie zaprzestać stosowania lowastatyny lub symwastatyny. Należy zachować ostrożność przepisując klarytromycynę ze statynami. Jeśli nie można uniknąć równoczesnego stosowania klarytromycyny ze statynami, zaleca się przepisanie najniższej zarejestrowanej dawki statyny. Można rozważyć zastosowanie statyny niezależnej od metabolizmu CYP3A (np. fluwastatyny). Pacjentów należy obserwować w kierunku przedmiotowych i podmiotowych objawów miopatii. Podawanie klarytromycyny równocześnie z lomitapidem jest przeciwwskazane ze względu na ryzyko znacznego zwiększenia aktywności aminotransferaz. Induktory enzymu CYP3A4 (np. ryfampicyna, fenytoina, karbamazepina, fenobarbital, ziele dziurawca) mogą pobudzać metabolizm klarytromycyny. Może to spowodować, że stężenie klarytromycyny będzie poniżej stężenia terapeutycznego i doprowadzić do zmniejszenia jej skuteczności. Ponadto, konieczne może być kontrolowanie stężenia induktora CYP3A4 w osoczu, ponieważ może ono być zwiększone z powodu hamującego wpływu klarytromycyny na CYP3A4 (należy sprawdzać informacje o podawanym induktorze CYP3A4). Jednoczesne stosowanie ryfabutyny i klarytromycyny spowodowało odpowiednio zwiększenie i zmniejszenie stężenia w surowicy, a w efekcie zwiększenie ryzyka zapalenia błony naczyniowej oka. Silne induktory metabolizmu cytochromu P450, takie jak efawirenz, newirapina, ryfampicyna, ryfabutyna i ryfapentyna mogą przyspieszać metabolizm klarytromycyny tym samym, zmniejszając stężenie klarytromycyny w osoczu, jednocześnie zwiększając stężenie 14-OH-klarytromycyny, metabolitu, który jest również czynny mikrobiologicznie. Ponieważ aktywność klarytromycyny i 14-OH-klarytromycyny jest różna w stosunku do różnych bakterii, zamierzony skutek terapeutyczny mógłby zostać zaburzony w trakcie jednoczesnego podawania klarytromycyny i induktorów enzymu. Etrawiryna zmniejszała wpływ klarytromycyny na organizm, jednak stężenie czynnego metabolitu, 14-OH-klarytromycyny było zwiększone. Ponieważ 14-OH-klarytromycyna wykazuje słabsze działanie na kompleks Mycobacterium avium (MAC), może zmienić się całkowite działanie leku na ten patogen. Z tego powodu w leczeniu zakażenia wywołanego przez MAC należy rozważyć zastosowanie innego leku. Jednoczesne podawanie flukonazolu w dawce 200 mg na dobę oraz klarytromycyny w dawce 500 mg na dobę prowadziło do zwiększenia średniego C_min i AUC odpowiednio o 33% i 18%. Stężenia czynnego metabolitu 14-OH-klarytromycyny w stanie stacjonarnym nie uległy znaczącej zmianie podczas jednoczesnego stosowania flukonazolu. Nie ma konieczności dostosowania dawki klarytromycyny. Badanie farmakokinetyczne wykazało, że jednoczesne stosowanie rytonawiru w dawce 200 mg co 8 h i klarytromycyny w dawce 500 mg co 12 h prowadziło do znacznego zahamowania metabolizmu klarytromycyny. Przy jednoczesnym stosowaniu rytonawiru C_max klarytromycyny wzrosło o 31%, C_min wzrosło o 182% a AUC wzrosło o 77%. Tworzenie czynnego metabolitu 14-OH-klarytromycyny było prawie całkowicie zahamowane. Z uwagi na duże okno terapeutyczne klarytromycyny nie jest konieczne zmniejszenie dawki u pacjentów z prawidłową czynnością nerek. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy jednak rozważyć zastosowanie następującej zmiany dawkowania: u pacjentów z CCr 30-60 ml/min, dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o 50%, u pacjentów z CCr <30 ml/min dawkę należy zmniejszyć o 75%. Nie należy podawać więcej niż 1g klarytromycyny na dobę w skojarzeniu z rytonawirem. Podobne dostosowanie dawki należy wziąć pod uwagę u pacjentów z obniżoną czynnością nerek, gdy rytonawir jest stosowany jako środek nasilający właściwości farmakokinetyczne z innymi inhibitorami proteazy HIV, w tym atazanawiremu i sakwinawirem. Jednoczesne podawanie klarytromycyny z lekiem metabolizowanym głównie przez CYP3A może wiązać się ze zwiększeniem stężenia leku, co może zwiększyć lub wydłużyć zarówno jego działanie terapeutyczne, jak i występowanie działań niepożądanych. Klarytromycynę należy ostrożnie stosować u pacjentów otrzymujących inne leki będące substratami enzymu CYP3A, w szczególności jeżeli substrat CYP3A charakteryzuje się wąskim marginesem bezpieczeństwa (np. karbamazepina) i (lub) substrat jest w dużym stopniu metabolizowany przez ten enzym. Należy wziąć pod uwagę dostosowanie dawki oraz gdy jest to możliwe ściśle kontrolować stężenia w osoczu leków metabolizowanych głównie przez CYP3A. Następujące leki lub grupy leków są metabolizowane przez ten sam izoenzym CYP3A: alprazolam, astemizol, karbamazepina, cylostazol, cyzapryd, cyklosporyna, dyzopiramid, alkaloidy sporyszu, lowastatyna, metyloprednizolon, midazolam, omeprazol, doustne leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna, rywaroksaban, apiksaban), atypowe leki przeciwpsychotyczne (np. kwetiapina), pimozyd, chinidyna, ryfabutyna, syldenafil, symwastatyna, syrolimus, takrolimus, terfenadyna, triazolam, winblastyna i inne. Do leków wchodzących w interakcje o podobnych mechanizmach przy udziale innych izoenzymów układu cytochromu P450 zalicza się fenytoinę, teofilinę i walproinian. Donoszono o przypadkach zaburzeń typu torsade de pointes występujących przy jednoczesnym stosowaniu klarytromycyny i chinidyny lub dyzopiramidu. W trakcie jednoczesnego podawania tych leków należy monitorować zapis EKG w kierunku wydłużenia odstępu QT. Podczas leczenia klarytromycyną należy kontrolować stężenia chinidyny i dyzopiramidu w surowicy. Zgłaszano przypadki hipoglikemii podczas jednoczesnego podawania klarytromycyny i dyzopiramidu, podczas skojarzonego podawania tych leków należy kontrolować stężenia glukozy we krwi. Podczas jednoczesnego stosowania leków przeciwcukrzycowych, takich jak nateglinid i repaglinid, może dojść do zahamowania CYP3A przez klarytromycynę, co może powodować hipoglikemię; zaleca się staranne kontrolowanie stężeń glukozy. Klarytromycynę (500 mg co 8 h) podawano w skojarzeniu z omeprazolem (40 mg na dobę) zdrowym dorosłym ochotnikom. Przy jednoczesnym stosowaniu klarytromycyny stężenia omeprazolu w osoczu w stanie stacjonarnym wzrosły (C_max, AUC_0-24 i T_0,5 wzrosły odpowiednio o 30%, 89% i 34%). Średnia wartość pH w żołądku w ciągu 24 h wynosiła 5,2 przy podawaniu samego omeprazolu i 5,7, gdy omeprazol podawany był w skojarzeniu z klarytromycyną. Syldenafil, tadalafil i wardenafil (inhibitory fosfodiesterazy) są co najmniej częściowo metabolizowane przez CYP3A. Skojarzone podawanie z klarytromycyną może prowadzić do zwiększenia ekspozycji na inhibitor fosfodiesterazy. Należy wziąć pod uwagę zmniejszenie dawki tych leków, gdy są podawane w skojarzeniu z klarytromycyną. Odnotowano umiarkowany, ale znaczący statystycznie wzrost stężenia teofiliny lub karbamazepiny we krwi, gdy którykolwiek z tych leków podawany był jednocześnie z klarytromycyną; należy rozważyć zmniejszenie dawki. Metabolizm tolterodyny odbywa się głównie przy udziale izoenzymu 2D6 cytochromu P450. Jednak u części populacji pozbawionej CYP2D6, metabolizm odbywa się przy udziale CYP3A. U tej części populacji, zahamowanie CYP3A prowadzi do znacząco wyższego stężenia tolterodyny w surowicy - konieczne może być zmniejszenie dawki tolterodyny w obecności inhibitorów CYP3A. Jednoczesne podawanie midazolamu dożylnie z klarytromycyną (tabletki 500 mg 2 razy na dobę) zwiększyło AUC midazolamu 2,7-krotnie. Jeśli midazolam podaje się dożylnie w skojarzeniu z klarytromycyną, należy dokładnie kontrolować pacjenta w celu dostosowania dawki. Podawanie midazolamu na błonę śluzową jamy ustnej, które może spowodować ominięcie metabolizmu pierwszego przejścia, będzie raczej prowadzić do podobnej interakcji jak po podaniu dożylnym midazolamu niż jak po podaniu doustnym. Należy zastosować te same środki ostrożności w stosunku do innych benzodiazepin metabolizowanych przez CYP3A4, w tym do triazolamu i alprazolamu. Istnieje małe prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji o znaczeniu klinicznym z klarytromycyną w przypadku innych benzodiazepin, które nie są metabolizowane przez CYP3A (temazepam, nitrazepam, lorazepam). Podczas jednoczesnego stosowania klarytromycyny i triazolamu, odnotowano przypadki interakcji leków i wpływu na OUN (np. senność i splątanie); zaleca się kontrolowanie pacjenta w kierunku wzrostu nasilenia działania farmakologicznego na OUN. Dabigatran, doustny lek przeciwzakrzepowy o działaniu bezpośrednim (DOAC), jest substratem białka transportującego pompy lekowej, P-gp (glikoproteina P). Rywaroksaban i apiksaban są metabolizowane przez cytochrom CYP3A4 i także stanowią substraty P-gp. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania klarytromycyny i tych leków, szczególnie u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia krwawienia. Należy zachować ostrożność podczas stosowania klarytromycyny u pacjentów przyjmujących leki, o których wiadomo, że wydłużają odstęp QT mogący powodować zaburzenia rytmu serca np. hydroksychlorochina i chlorochina. Kolchicyna jest substratem zarówno dla CYP3A, jak i dla glikoproteiny P (Pgp). Klarytromycyna jest inhibitorem CYP3A i Pgp. Podczas jednoczesnego podawania klarytromycyny i kolchicyny może wystąpić zwiększone narażenie na kolchicynę. Digoksyna jest substratem dla glikoproteiny P (Pgp). Jeśli klarytromycyna i digoksyna podawane są jednocześnie, zahamowanie Pgp przez klarytromycynę może prowadzić do zwiększonego narażenia na digoksynę. U niektórych pacjentów stwierdzono kliniczne objawy pokrywające się z objawami toksyczności digoksyny, w tym potencjalnie śmiertelne arytmie. Podczas jednoczesnego stosowania tych leków należy kontrolować stężenie digoksyny w surowicy. Jednoczesne doustne stosowanie klarytromycyny w tabletkach i zydowudyny u dorosłych pacjentów zakażonych wirusem HIV może doprowadzić do zmniejszenia stężenia zydowudyny w stanie stacjonarnym. Ponieważ klarytromycyna zaburza wchłanianie jednocześnie podawanej doustnie zydowudyny, interakcji tej można w dużym stopniu uniknąć ustalając dawki tak, aby pomiędzy przyjmowaniem leków następowały 4 h przerwy. Nie odnotowano takiej interakcji u pacjentów pediatrycznych zakażonych wirusem HIV, otrzymujących klarytromycynę w postaci zawiesiny z zydowudyną lub dideoksyinozyną. Prawdopodobieństwo wystąpienia tej reakcji jest małe, gdy klarytromycyna jest podawana i.v. Istnieją doniesienia dotyczące interakcji inhibitorów CYP3A, w tym klarytromycyny, z lekami o których wiadomo, że nie są metabolizowane przez CYP3A (np. fenytoina i walproinian). Zaleca się kontrolowanie stężeń tych leków w surowicy, jeżeli są podawane jednocześnie z klarytromycyną, odnotowano przypadki ich zwiększonego stężenia w surowicy. Zarówno klarytromycyna jak i atazanawir są substratami i inhibitorami CYP3A. Jednoczesne stosowanie klarytromycyny (500 mg 2 razy na dobę) z atazanawirem (400 mg raz na dobę) prowadziło do 2-krotnego wzrostu narażenia na klarytromycynę oraz 70% spadku narażenia na 14-OH-klarytromycynę, przy 28% wzroście AUC atazanawiru. Z uwagi na duże okno terapeutyczne klarytromycyny, u pacjentów z prawidłową czynnością nerek nie ma potrzeby zmniejszenia dawki. U pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (CCr 30-60 ml/min) dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o 50%. U pacjentów z CCr <30 ml/min dawkę klarytromycyny należy zmniejszyć o 75%, stosując odpowiednią postać klarytromycyny. Dawek klarytromycyny przekraczających 1000 mg na dobę nie należy podawać w skojarzeniu z inhibitorami proteazy. Zaleca się zachować ostrożność podczas skojarzonego podawania klarytromycyny i antagonistów kanału wapniowego metabolizowanych przez CYP3A4 (np. werapamil, amlodypina, diltiazem) ze względu na ryzyko hipotensji. Stężenia klarytromycyny i antagonistów kanału wapniowego w osoczu mogą się zwiększać. U pacjentów przyjmujących jednocześnie klarytromycynę i werapamil obserwowano hipotensję, bradyarytmię i kwasicę mleczanową. Klarytromycyna może zwiększać stężenie itrakonazolu w osoczu, jak i itrakonazol może zwiększać stężenie klarytromycyny w osoczu. Pacjentów przyjmujących jednocześnie itrakonazol i klarytromycynę należy ściśle obserwować w kierunku występowania objawów zwiększonego lub wydłużonego działania farmakologicznego. Sakwinawir jest substratem oraz inhibitorem CYP3A. Podczas podawania zdrowym ochotnikom jednocześnie klarytromycyny (500 mg 2 razy na dobę) i sakwinawiru (kaps. miękkie, 1200 mg 3 razy na dobę) w stanie stacjonarnym wartości AUC i C_max sakwinawiru były o 177% i 187% większe niż wtedy, gdy podawano wyłącznie sakwinawir. Wartości AUC i C_max klarytromycyny były w przybliżeniu o 40% większe od obserwowanych, gdy podawano wyłącznie klarytromycynę. Nie jest konieczne dostosowanie dawki, gdy obydwa leki są podawane w badanych dawkach oraz postaciach farmaceutycznych przez ograniczony czas. Z badań wynika, że interakcje leków występujące podczas stosowania kapsułek miękkich i twardych, mogą się różnić. Interakcje leków obserwowane podczas badań, w których stosowano wyłącznie sakwinawir mogą różnić się od interakcji występujących podczas leczenia sakwinawirem z rytonawirem. Gdy sakwinawir podawany jest w skojarzeniu z rytonawirem, należy brać pod uwagę możliwy wpływ rytonawiru na klarytromycynę. Pacjentki, które przyjmują doustne środki antykoncepcyjne należy ostrzec, że jeżeli wystąpią biegunka, wymioty lub krwawienie międzymiesiączkowe, istnieje ryzko, że antykoncepcja będzie nieskuteczna.

Ranbaxy (Poland) Sp. z o.o. A SUN PHARMA company
ul. Idzikowskiego 16
00-710 Warszawa
22-642-07-75
[email protected]
www.sunpharma.com/poland