Olanzapina Viatris 15 mg tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej

1 tabl. powl. zawiera 5 mg lub 10 mg olanzapiny; preparat zawiera laktozę i lecytynę sojową. 1 tabl. uleg. rozpad. w jamie ustnej zawiera 5 mg lub 10 mg olanzapiny; preparat zawiera aspartam.

Lek przeciwpsychotyczny, przeciwmaniakalny oraz stabilizujący nastrój. Olanzapina wykazuje powinowactwo do licznych receptorów: serotoninowych (5HT_2A/2C, 5HT₃, 5HT₆), dopaminowych (D₁, D₂, D₃, D₄, D₅), cholinergicznych receptorów muskarynowych (m₁-m₅), α₁-adrenergicznych i histaminowych receptorów H₁. Wykazuje większe powinowactwo do receptora 5-HT₂ niż do receptora D₂. Szczegółowy mechanizm działania nie jest znany, prawdopodobnie jest związany z działaniem antagonistycznym na receptory dopaminowe i serotoninowe 5-HT₂. Olanzapina selektywnie redukuje pobudzającą czynność neuronów dopaminergicznych układu mezolimbicznego (A10), mając jednocześnie niewielki wpływ na drogi w prążkowiu (A9) zaangażowane w czynności motoryczne. Po podaniu doustnym olanzapina dobrze wchłaniana się z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie we krwi w ciągu 5-8 h (pokarm nie wpływa wchłanianie leku). Jest metabolizowana w wątrobie w drodze sprzęgania i utleniania. Głównym występującym w krwiobiegu metabolitem olanzapiny jest 10-N-glukuronid, który nie przenika przez barierę krew-mózg. Cytochromy P-450: CYP1A2 oraz CYP2D6 biorą udział w tworzeniu metabolitów N-demetylowego i 2-hydroksymetylowego, które wykazują znamiennie mniejszą aktywność niż olanzapina. Aktywność farmakologiczna zależy głównie od związku macierzystego - olanzapiny. Olanzapina wiążę się z białkami osocza w około 93%. Okres półtrwania i klirens olanzapiny może zmieniać się w zależności od wieku i płci oraz palenia tytoniu. Lek wydalany jest w ok. 57% z moczem, głównie postaci metabolitów.

Leczenie schizofrenii; olanzapina jest skuteczna w długoterminowym leczeniu podtrzymującym pacjentów, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii. Leczenie umiarkowanych i ciężkich epizodów manii. U pacjentów, u których w terapii epizodu manii uzyskano dobrą odpowiedź na leczenie olanzapiną, lek wskazany jest w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej.

Nadwrażliwość na olanzapinę lub pozostałe składniki preparatu (w tym orzeszki arachidowe lub soję). Pacjenci z ryzykiem wystąpienia jaskry z wąskim kątem przesączania.

W ciąży stosować jedynie w przypadkach, gdy spodziewane korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. U noworodków, których matki przyjmowały olanzapinę w III trymestrze ciąży obserwowano: drżenie, wzmożone napięcie, spowolnienie i senność. Pacjentkom należy odradzać karmienie piersią podczas przyjmowania olanzapiny, ponieważ lek przenika do mleka kobiecego.

Doustnie. Dorośli. Schizofrenia: zalecana dawka początkowa olanzapiny wynosi 10 mg/dobę. Epizody manii: dawka początkowa wynosi 15 mg/dobę podawana jako dawka pojedyncza w monoterapii lub 10 mg/dobę w terapii skojarzonej. Zapobieganie nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej: zalecana dawka początkowa wynosi 10 mg/dobę. U pacjentów otrzymujących olanzapinę w leczeniu epizodu manii, aby zapobiec nawrotom, należy kontynuować leczenie tą samą dawką. W przypadku wystąpienia nowego epizodu manii, epizodu mieszanego lub epizodu depresji, należy kontynuować leczenie olanzapiną (w razie potrzeby optymalizując dawkę) i jeżeli istnieją wskazania kliniczne - zastosować dodatkowe leczenie objawów afektywnych. Podczas leczenia schizofrenii, epizodów manii i w celu zapobiegania nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej, dawka dobowa może być ustalana w zależności od stanu klinicznego pacjenta w zakresie 5-20 mg/dobę. Zwiększenie dawki ponad rekomendowaną dawkę początkową jest zalecane tylko po ponownej ocenie stanu klinicznego i powinno być dokonywane nie częściej niż co 24 h. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku (w wieku ≥65 lat) zmniejszenie dawki początkowej nie jest rutynowo zalecane, jednak powinno być rozważone o ile przemawiają za tym czynniki kliniczne. U pacjentów z zaburzoną czynnością nerek i (lub) wątroby należy rozważyć zastosowanie mniejszej dawki początkowej (5 mg). W przypadkach umiarkowanej niewydolności wątroby (marskość, klasa A lub B w skali Child-Pugh) dawka początkowa powinna wynosić 5 mg i być ostrożnie zwiększana. Metabolizm olanzapiny może być indukowany przez palenie tytoniu; zalecane jest monitorowanie stanu klinicznego i w razie potrzeby rozważenie zwiększenia dawki leku. W przypadku istnienia więcej niż jednego czynnika, który mógłby spowodować spowolnienie metabolizmu olanzapiny (płeć żeńska, podeszły wiek, niepalenie tytoniu) należy rozważyć zmniejszenie dawki początkowej. U tych pacjentów zwiększanie dawki, jeżeli wskazane, powinno być przeprowadzane z zachowaniem ostrożności. Olanzapina nie jest zalecana do stosowania w leczeniu dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat z powodu braku danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności leku. Sposób podania. Preparat można przyjmować niezależnie od posiłków. Tabl ulegającą rozpadowi w jamie ustnej należy umieścić w jamie ustnej, gdzie szybko rozpuszcza się w ślinie, dzięki czemu łatwo ją połknąć. Można ją także rozpuścić w szklance wody lub innego napoju (sok pomarańczowy, sok jabłkowy, mleko lub kawa) bezpośrednio przed zażyciem. Olanzapina w postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej jest biorównoważna z olanzapiną w postaci tabletek powlekanych, wykazując zbliżoną szybkość i stopień wchłaniania. Dawka i częstotliwość podania leku jest taka sama jak w przypadku olanzapiny w postaci tabletek powlekanych. Olanzapina w postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej może być stosowana zamiennie z olanzapiną w postaci tabletek powlekanych.

Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych, poprawa stanu klinicznego może nastąpić po kilku dniach lub tygodniach; w tym czasie pacjenta należy dokładnie monitorować. Nie należy stosować olanzapiny do leczenia psychozy i (lub) zaburzeń zachowania spowodowanych otępieniem (obserwowano zwiększoną śmiertelność oraz zwiększone ryzyko wystąpienia incydentów naczyniowo-mózgowych) oraz do leczenia psychozy wywołanej przyjmowaniem agonistów dopaminy u pacjentów z chorobą Parkinsona (obserwowano nasilenie parkinsonizmu i omamy, a olanzapina nie była bardziej skuteczna niż placebo w leczeniu objawów psychotycznych). Jeżeli u pacjenta wystąpią objawy podmiotowe i przedmiotowe wskazujące na złośliwy zespół neuroleptyczny (ZZN) lub wysoka gorączka o niewyjaśnionej przyczynie, bez innych klinicznych objawów ZZN, należy odstawić wszystkie leki przeciwpsychotyczne, w tym olanzapinę. Pacjentów leczonych olanzapiną należy monitorować zgodnie z przyjętymi wytycznymi dotyczącymi leczenia przeciwpsychotycznego, np. kontrolować stężenie glukozy we krwi (przed rozpoczęciem leczenia, 12 tyg. po rozpoczęciu leczenia olanzapiną, a następnie raz na rok) i stężenie lipidów we krwi (np. przed rozpoczęciem leczenia, 12 tyg. po rozpoczęciu leczenia olanzapiną a następnie co 5 lat). Pacjentów należy obserwować pod kątem objawów przedmiotowych i podmiotowych hiperglikemii, a pacjentów z cukrzycą lub czynnikami ryzyka predysponującymi do cukrzycy należy regularnie badać. Należy regularnie badać masę ciała, np. przed rozpoczęciem leczenia, 4, 8, i 12 tyg. po rozpoczęciu leczenia olanzapiną a następnie raz na kwartał. Olanzapinę należy ostrożnie stosować u pacjentów: z przerostem gruczołu krokowego, z niedrożnością porażenną jelit i podobnymi schorzeniami, z małą liczbą leukocytów i (lub) granulocytów obojętnochłonnych, przyjmujących leki mogące wywoływać neutropenię, z zahamowaniem czynności i (lub) toksycznym uszkodzeniem szpiku wywołanym przez leki w wywiadzie, przez współistniejącą chorobę, radioterapię lub chemioterapię oraz u pacjentów z hipereozynofilią lub chorobą mieloproliferacyjną (u pacjentów często leczonych olanzapiną i walproinianem często zgłaszano neutropenię), z napadami drgawek w wywiadzie lub poddanych czynnikom obniżającym próg drgawkowy, w podeszłym wieku (ze względu na ryzyko niedociśnienia ortostatycznego u pacjentów >65 lat zaleca się okresowe pomiary ciśnienia tętniczego krwi w trakcie terapii olanzapiną). Często obserwowano przejściowe i bezobjawowe zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych - AlAT i AspAT, zwłaszcza w początkowym etapie podawania leku. Należy zachować ostrożność i wykonać badania kontrolne u pacjentów ze zwiększoną aktywnością AlAT i (lub) AspAT, u pacjentów z objawami niewydolności wątroby, u pacjentów z uprzednio stwierdzoną ograniczoną czynnościową rezerwą wątrobową oraz u pacjentów stosujących leki o potencjalnym działaniu hepatotoksycznym. U pacjentów, u których stwierdzono zapalenie wątroby (w tym wątrobowokomórkowe i cholestatyczne uszkodzenie wątroby oraz mieszaną postać uszkodzenia wątroby), należy przerwać leczenie olanzapiną. Ze względu na to, że u pacjentów ze schizofrenią często występują czynniki ryzyka zakrzepu z zatorami w układzie żylnym, wszystkie możliwe czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej należy rozpoznać wcześniej oraz podjąć odpowiednie działania prewencyjne. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania olanzapiny jednocześnie z innymi lekami wpływającymi na OUN lub alkoholem. Możliwe jest działanie antagonistyczne olanzapiny wobec bezpośrednich i pośrednich agonistów dopaminy. Należy zachować ostrożność, jeśli olanzapina przepisywana jest łącznie z innymi lekami, o których wiadomo, że wydłużają odstęp QTc, szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT, zastoinową niewydolnością serca, przerostem mięśnia sercowego, hipokaliemią lub hipomagnezemią. W przypadku wystąpienia dyskinez późnych należy rozważyć zmniejszenie dawki leku lub przerwanie leczenia olanzapiną. Po odstawieniu leku objawy te mogą przejściowo ulec zaostrzeniu lub dopiero wystąpić. Po wprowadzeniu leku do obrotu zgłaszano nagłe zgony sercowe. W retrospektywnym, obserwacyjnym, kohortowym badaniu ryzyko nagłego zgonu sercowego u pacjentów leczonych olanzapiną było około dwa razy większe niż u pacjentów niestosujących leków przeciwpsychotycznych. W badaniu tym wykazano porównywalne ryzyko nagłego zgonu sercowego w przypadku stosowania olanzapiny i innych atypowych leków przeciwpsychotycznych. Nie stosować olanzapiny u dzieci i młodzieży; podczas krótkotrwałych badań z udziałem młodzieży w wieku 13-17 lat obserwowano różne działania niepożądane, w tym zwiększenie masy ciała, zmianę parametrów metabolicznych i zwiększenie stężenia prolaktyny. Ze względu na zawartość laktozy, tabletek nie należy stosować u pacjentów z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłania glukozy-galaktozy. Ze względu na zawartość lecytyny sojowej, nie stosować preparatu u pacjentów uczulonych na orzeszki arachidowe lub soję. Tabl. ulegające rozpadowi w jamie ustnej zawiera aspartam będący źródłem fenyloalaniny, co może być szkodliwe dla pacjentów z fenyloketonurią.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Jeśli u pacjenta wystąpi którekolwiek z następujących działań niepożądanych należy
natychmiast skontaktować się z lekarzem:

Często występujące (mogą dotyczyć 1 na 10 osób):
- wzrost liczby zakażeń powodujących ból gardła, owrzodzenia jamy ustnej lub gorączkę. Mogą
  być to objawy zmniejszenia liczby białych komórek krwi, które pomagają zwalczać zakażenia
  (leukopenia, neutropenia)

Niezbyt często występujące (mogą dotyczyć 1 na 100 osób):
- reakcje alergiczne, takie jak wysypka, świąd, obrzęk twarzy, warg, jamy ustnej lub gardła,
  które mogą powodować trudności w połykaniu lub oddychaniu
- zakrzepy krwi w żyłach, szczególnie w nogach (objawy obejmują obrzęk, ból, zaczerwienienie
  nogi), które mogą przemieszczać się w naczyniach krwionośnych do płuc, powodując ból
  w klatce piersiowej i trudności z oddychaniem
- cukrzyca lub nasilenie jej przebiegu, sporadycznie połączona z kwasicą ketonową (obecność
  związków ketonowych we krwi i moczu powodująca utratę apetytu, niewyjaśnioną utratę
  masy ciała, nudności, wymioty, ból żołądka, trudności w oddychaniu, wolne bicie serca,
  nietypowy ból mięśni lub uczucie osłabienia, zmęczenia lub dyskomfortu) lub śpiączka
- zaburzenia rytmu serca
- napady drgawek, zwykle związane z występowaniem drgawek w przeszłości (np. padaczka)
- niekontrolowane ruchy ust, języka, policzków i szczęk, które mogą obejmować ramiona i nogi
  (późna dyskineza)
- trudności w oddawaniu moczu lub opróżnianiu pęcherza

Rzadko występujące (mogą dotyczyć 1 na 1000 osób):
- zażółcenie skóry lub białek oczu, ciemne zabarwienie moczu, jasne stolce, swędzenie, uczucie
  senności lub zmęczenia, gorączka, nudności, osłabienie i ból brzucha (mogą to być objawy
  problemów z wątrobą)
- łączne wystąpienie bardzo wysokiej gorączki, przyspieszonego oddechu, nadmiernego pocenia
  się, zmiany nastroju, sztywności mięśni, wysokiego ciśnienia krwi i uczucia ospałości lub
  senności (złośliwy zespół neuroleptyczny)
- nietypowe lub niebezpiecznie szybkie bicie serca (częstoskurcz komorowy/migotanie)
- zapalenie trzustki powodujące silny ból w żołądku promieniujący do pleców
- obniżenie prawidłowej temperatury ciała powodujące dreszcze, zimno lub bladość skóry
- uszkodzenie włókien mięśniowych powodujące ból mięśni, osłabienie lub tkliwość połączone
  z ciemnym zabarwieniem moczu (rabdomioliza)
- długotrwała i (lub) bolesna erekcja

Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
- objawy grypopodobne z wysypką na twarzy, która rozprzestrzenia się na dalsze obszary ciała,
  wysoką temperaturą, powiększonymi węzłami chłonnymi, zwiększoną aktywnością enzymów
  wątrobowych widoczną w badaniach krwi oraz zwiększoną ilością jednego z rodzajów białych
  komórek krwi (eozynofilia). Mogą to być objawy polekowej reakcji z eozynofilią i objawami
  ogólnoustrojowymi (DRESS)

Inne możliwe działania niepożądane obejmują

Bardzo często występujące (mogą dotyczyć więcej niż 1 na 10 pacjentów):
• zwiększenie masy ciała
• senność
• zwiększenie stężenia prolaktyny we krwi, które może być widoczne w badaniach krwi
• we wczesnym etapie leczenia mogą wystąpić zawroty głowy lub omdlenia (z wolną czynnością
  serca), szczególnie podczas wstawania z pozycji leżącej lub siedzącej. Zazwyczaj te objawy same
  ustępują, lecz jeżeli się utrzymują, należy poinformować o tym lekarza.

Często występujące (mogą dotyczyć 1 na 10 pacjentów):
• zmiany w ilości niektórych białych komórek krwi, w stężeniu lipidów w krwiobiegu
  i występujące na początku leczenia przemijające zwiększenie aktywności enzymów
  wątrobowych, które mogą być widoczne w badaniach krwi
• zwiększenie stężenia cukrów we krwi i moczu, które mogą być widoczne w badaniach krwi lub
  moczu
• zwiększenie stężenia kwasu moczowego i aktywności fosfatazy alkalicznej, fosfokinazy
  kreatyninowej we krwi, które mogą być widoczne w badaniach krwi
• wzmożone uczucie głodu
• zawroty głowy
• niepokój lub trudność ze spokojnym usiedzeniu w miejscu
• drżenie, sztywna postawa, powolne ruchy i powłóczenie nogami, nierówny chód (parkinsonizm)
• nieprawidłowe ruchy (dyskinezy)
• zaparcie
• suchość błony śluzowej jamy ustnej
• wysypka
• nietypowe osłabienie
• nadmierne zmęczenie
• zatrzymanie wody w organizmie powodujące obrzęki rąk, stóp lub okolicy kostek
• gorączka
• ból stawów
• zaburzenia seksualne, takie jak zmniejszenie libido u mężczyzn i kobiet lub trudności
  w uzyskaniu lub utrzymaniu erekcji u mężczyzn

Niezbyt często występujące (mogą dotyczyć 1 na 100 pacjentów):
• niekontrolowana sztywność lub skurcz mięśni obejmujący głowę (w tym ruchy gałek ocznych),
  szyję i resztę ciała
• zespół niespokojnych nóg
• zaburzenia mowy
• jąkanie
• wolna czynność serca
• zwiększona wrażliwość skóry na światło słoneczne
• krwawienie z nosa
• uczucie pełności (wzdęcia)
• ślinienie
• utrata pamięci lub zapominanie
• nietrzymanie moczu, trudności z rozpoczęciem oddawania moczu lub słaby strumień moczu
• wypadanie włosów
• brak lub zmniejszenie miesiączki
• zmiany w rozmiarze piersi u mężczyzn i kobiet
• nieprawidłowe wytwarzanie (poza okresem karmienia) mleka przez piersi kobiet
• podwyższone stężenie bilirubiny we krwi, które może być widoczne w badaniach krwi

Rzadko występujące (mogą dotyczyć 1 na 1000 pacjentów):
• objawy odstawienia, takie jak pocenie się, trudności ze snem, drżenie, lęk, nudności lub wymioty
• powstawanie siniaków lub krwawienie trwające dłużej niż normalnie lub bez wyraźnej przyczyny
  (małopłytkowość)
• nagła śmierć z niewyjaśnionej przyczyny

Częstość nieznana (częstość występowania nie może być określona na podstawie dostępnych
danych):
• objawy odstawienia u noworodków, takie jak kolorowe plamy na skórze, biegunka, nadmierne
  ssanie lub płacz, słabe karmienie, powolny przyrost masy ciała, kichanie

Podczas leczenia olanzapiną u pacjentów w podeszłym wieku z rozpoznaniem otępienia mogą
wystąpić: udar, zapalenie płuc, niezdolność do kontrolowania oddawania moczu, upadki, skrajne
zmęczenie, omamy wzrokowe (widzenie rzeczy, które nie istnieją), podwyższona temperatura ciała,
zaczerwienienie skóry i problemy z chodzeniem. Kilka śmiertelnych przypadków zostało
odnotowanych w tej grupie pacjentów.

U pacjentów z chorobą Parkinsona stosowanie olanzapiny może spowodować nasilenie objawów tej
choroby i powodować omamy (widzenie, słyszenie lub odczuwanie rzeczy, które nie istnieją).

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać
bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych
Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al.
Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: 22 49 21 301, faks: 22 49 21 309,
strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Olanzapina jest metabolizowana przez CYP1A2 - substancje, które wybiórczo indukują lub hamują ten izoenzym mogą mieć wpływ na farmakokinetykę olanzapiny. Metabolizm olanzapiny może być przyspieszony przez palenie tytoniu i karbamazepinę, co może prowadzić do zmniejszenia stężenia olanzapiny - zalecane jest monitorowanie stanu klinicznego i w razie potrzeby rozważenie zwiększenia dawki olanzapiny. Fluwoksamina (inhibitor CYP1A2) istotnie hamuje metabolizm olanzapiny. W przypadku równoczesnego stosowania fluwoksaminy lub innego inhibitora CYP1A2 (np. cyprofloksacyny) należy rozważyć zmniejszenie dawki olanzapiny. Węgiel aktywowany zmniejsza biodostępność podanej doustnie olanzapiny o 50-60% i powinien być podawany co najmniej 2 h przed lub po olanzapinie. Nie stwierdzono, aby fluoksetyna (inhibitor CYP2D6), pojedyncze dawki leków zobojętniających kwas solny (związki glinu lub magnezu) czy cymetydyna w istotny sposób wpływały na farmakokinetykę olanzapiny. Olanzapina nie hamuje in vitro głównych izoenzymów cytochromu P-450 (np. 1A2, 2D6, 2C9, 2C19, 3A4), dlatego nie należy się spodziewać żadnych istotnych interakcji. Potwierdzono to w badaniach in vivo, w których nie stwierdzono hamowania metabolizmu następujących substancji czynnych: trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (głównie szlak metaboliczny CYP2D6), warfaryny (CYP2C9), teofiliny (CYP1A2) lub diazepamu (CYP3A4 i 2C19). Nie stwierdzono interakcji olanzapiny podawanej równocześnie z litem czy biperydenem. Podczas stosowania z walproinianem nie ma konieczności dostosowywania jego dawki po rozpoczęciu podawania olanzapiny; podczas jednoczesnego stosowania olanzapiny z walproinianem opisywano przypadki neutropenii. Olanzapinę należy ostrożnie stosować w skojarzeniu z innymi lekami działającymi na OUN, alkoholem oraz z lekami wydłużającymi odstęp QTc. Olanzapina może wywierać antagonistyczne działanie wobec bezpośrednich i pośrednich agonistów dopaminy. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania olanzapiny i preparatów podawanych w leczeniu choroby Parkinsona.

Viatris Healthcare Sp. z o.o.
ul. Postępu 21B
02-676 Warszawa
[email protected]
www.viatris.pl