Tenofovir disoproxil Zentiva 245 mg tabletki powlekane

1 tabl. powl. zawiera 245 mg dizoproksylu tenofowiru; tabletki zawierają laktozę.

Lek przeciwwirusowy. Jest wchłaniany i ulega przemianie do substancji czynnej - tenofowiru, który jest analogiem monofosforanu nukleozydu (nukleotydu). Następnie tenofowir ulega przemianie do czynnego metabolitu - difosforanu tenofowiru. Difosforan tenofowiru hamuje odwrotną transkryptazę HIV-1 i polimerazę HBV poprzez bezpośrednie konkurowanie o miejsce wiązania z naturalnym substratem deoksyrybonukleotydowym, a po wbudowaniu się do DNA, powoduje zakończenie łańcucha DNA. Wewnątrzkomórkowy okres półtrwania difosforanu tenofowiru wynosi 10 h w pobudzonych i 50 h w znajdujących się w stanie spoczynku jednojądrowych komórkach krwi obwodowej. Po podaniu doustnym lek zostaje szybko wchłonięty i ulega przemianie do tenofowiru. Maksymalne stężenia tenofowiru jest osiągane w ciągu 1 h po podaniu na czczo oraz w ciągu 2 h po podaniu z pokarmem. Biodostępność tenofowiru z dizoproksylu tenofowiru, po doustnym podaniu na czczo wynosi ok. 25%. Podanie z posiłkiem o wysokiej zawartości tłuszczów zwiększa biodostępność. Lek przenika do większości tkanek, przy czym najwyższe stężenia występują w nerce, wątrobie i treści jelitowej. Stopień wiązania z białkami osocza wynosi <0,7%. Tenofowir nie jest substratem dla enzymów CYP450. Jest przede wszystkim wydalany przez nerki, zarówno poprzez przesączanie, jak system aktywnego transportu kanalikowego, przy czym 70-80% dawki jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem. T_0,5 wynosi 12-18 h.

Zakażenie HIV-1. Leczenie dorosłych pacjentów zakażonych HIV-1, w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi - u osób dorosłych wykaz korzyści, jakie daje tenofowir w zakażeniu HIV-1, oparto na wynikach jednego badania z udziałem pacjentów dotychczas nieleczonych, obejmującego także pacjentów z wysokim mianem wirusa (>100 000 kopii/ml) oraz badań z udziałem pacjentów uprzednio poddawanych terapii przeciwretrowirusowej zakończonej niepowodzeniem na wczesnym jej etapie (<10 000 kopii/ml, gdzie większość pacjentów miała <5 000 kopii/ml), zaś tenofowir dodano do ustalonego schematu terapii podstawowej (zasadniczo obejmującej 3 leki). Leczenie młodzieży w wieku od 12 do <18 lat zakażonej HIV-1, z opornością na NRTI lub toksycznością uniemożliwiającą stosowanie leków pierwszego rzutu. Podejmując decyzję o leczeniu tenofowirem pacjentów z zakażeniem HIV-1, uprzednio leczonych lekami przeciwretrowirusowymi, należy wziąć pod uwagę indywidualne badania oporności wirusowej i (lub) przebieg leczenia pacjentów. Zakażenie HBV. Leczenie przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B u osób dorosłych: z wyrównaną czynnością wątroby, z objawami czynnej replikacji wirusa, trwale zwiększoną aktywnością aminotransferazy alaninowej (AlAT) w surowicy i potwierdzeniem czynnego stanu zapalnego i (lub) zwłóknienia w badaniu histologicznym; z potwierdzoną obecnością opornego na leczenie lamiwudyną wirusa zapalenia wątroby typu B; z niewyrównaną czynnością wątroby. Leczenie przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B u młodzieży w wieku od 12 do <18 lat: z wyrównaną czynnością wątroby i z objawami aktywnej immunologicznie choroby, tzn. czynną replikacją wirusa i trwale zwiększoną aktywnością AlAT w surowicy lub potwierdzeniem stanu zapalnego stopnia umiarkowanego do ciężkiego i (lub) zwłóknienia w badaniu histologicznym.

Nadwrażliwość na substancją czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Dane otrzymane na podstawie ograniczonej liczby zastosowań leku u kobiet ciężarnych nie wskazują, że tenofowir wywołuje wady rozwojowe lub działa szkodliwie na płód lub noworodka. Badania na zwierzętach nie wykazują szkodliwego wpływu na reprodukcję. Można rozważyć stosowanie leku w ciąży, jeśli jest to konieczne. Wykazano, że ekspozycja na dizoproksyl tenofowiru w III trymestrze ciąży zmniejsza ryzyko przeniesienia HBV z matki na dziecko, jeśli dizoproksyl tenofowiru jest podawany matkom, jako uzupełnienie immunoglobuliny przeciwko HBV i szczepionki przeciwko HBV podawanych noworodkom. W 3 kontrolowanych badaniach klinicznych łącznie 327 kobiet w ciąży z przewlekłym zakażeniem HBV otrzymywało dizoproksyl tenofowiru (245 mg) raz na dobę od 28. do 32. tyg. ciąży do upływie 1-2 mies. po porodzie; kobiety i ich dzieci były objęte obserwacją przez okres do 12 mies. po porodzie; w zebranych danych nie pojawił się żaden sygnał bezpieczeństwa. Zasadniczo, w przypadku zastosowania u noworodka odpowiedniego postępowania zapobiegającego zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu B podczas porodu, matka z wirusowym zapaleniem wątroby typu B może karmić piersią swoje dziecko. Tenofowir przenika do mleka ludzkiego w bardzo małych stężeniach, a ekspozycję dzieci poprzez mleko matki uznaje się za znikomą. Chociaż dane długoterminowe są ograniczone, u niemowląt karmionych piersią nie obserwowano żadnych działań niepożądanych, a matki z zakażeniem HBV stosujące dizoproksyl tenofowiru mogą karmić piersią. W celu uniknięcia przeniesienia HIV na niemowlę zaleca się, aby kobiety zakażone HIV nie karmiły niemowląt piersią. Badania na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu tenofowiru na płodność.

Doustnie. HIV-1 i przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B. Dorośli i młodzież w wieku 12 do <18 lat i mc. ≥35 kg: 245 mg (1 tabl.) raz na dobę. Decyzję o leczeniu dzieci (młodzieży) należy podejmować po starannym rozważeniu indywidualnych potrzeb pacjenta i z uwzględnieniem aktualnych wytycznych dotyczących leczenia dzieci, w tym wartości informacji histologicznych z początku leczenia. Należy rozważyć korzyści wynikające z długotrwałej supresji wirusa w przypadku kontynuowania leczenia w stosunku do ryzyka przedłużonego leczenia, w tym pojawienia się wirusa zapalenia wątroby typu B opornego na leczenie i niepewności związanych z długotrwałym wpływem toksycznym na kości i nerki. Aktywność AlAT w surowicy powinna być trwale zwiększona przez co najmniej 6 mies. przed leczeniem dzieci z wyrównaną czynnością wątroby w związku z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B z dodatnim wynikiem oznaczenia HBeAg, i przez co najmniej 12 mies. u pacjentów z ujemnym wynikiem oznaczenia HBeAg. Optymalna długość leczenia jest nieznana. Przerwanie leczenia można rozważyć: u pacjentów z dodatnim wynikiem oznaczenia antygenu Be (HBeAg) bez marskości wątroby lek należy podawać przez przynajmniej 12 mies. po potwierdzeniu serokonwersji HBe (zanik HBeAg i zanik miana DNA HBV z wykryciem przeciwciał anty-HBe potwierdzonym w 2 kolejnych próbkach surowicy pobranych w odstępach co najmniej 3-6 mies.) lub do serokonwersji HBs lub utraty skuteczności. Po przerwaniu leczenia należy regularnie kontrolować aktywność AlAT i miana DNA HBV w surowicy w celu wykrycia późnego nawrotu wirusologicznego; u pacjentów z ujemnym wynikiem oznaczenia HBeAg bez marskości wątroby lek należy podawać przynajmniej do serokonwersji HBs lub wystąpienia dowodów utraty skuteczności. Przerwanie leczenia można rozważyć po osiągnięciu stabilnej supresji wirusologicznej, (tj. przez co najmniej 3 lata), pod warunkiem regularnej kontroli aktywności AlAT i DNA HBV w surowicy po przerwaniu leczenia, w celu wykrycia ewentualnego późnego nawrotu wirusologicznego. W przypadku przedłużonego leczenia trwającego >2 lata zalecana jest regularna ponowna ocena w celu potwierdzenia, że kontynuowanie wybranej terapii jest nadal odpowiednie dla danego pacjenta. U dorosłych pacjentów z niewyrównaną czynnością wątroby lub marskością wątroby, przerwanie leczenia nie jest zalecane. Dzieci i młodzież. U dzieci w wieku od 2 do <12 lat zaleca się zmniejszone dawki tenofowiru w leczeniu zakażenia HIV-1 i przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B. Ponieważ preparat jest dostępny tylko w postaci tabl. powl. o mocy 245 mg, nie nadaje się do stosowania u dzieci w wieku od 2 do <12 lat. Dostępne są inne odpowiednie leki. Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności tenofowiru u zakażonych HIV-1 dzieci lub dzieci z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B w wieku <2 lat. Pominięcie dawki: jeżeli minęło mniej niż 12 h od zwykłej pory przyjmowania dawki, należy jak najszybciej przyjąć lek z posiłkiem i powrócić do poprzedniego schematu dawkowania; jeżeli minęło więcej niż 12 h, a zbliża się czas przyjęcia następnej dawki, nie należy przyjmować pominiętej dawki i po prostu powrócić do zwykłego schematu dawkowania. Jeśli w ciągu 1 h od przyjęcia leku u pacjenta wystąpiły wymioty, powinien on przyjąć kolejną tabletkę; jeśli wymioty wystąpią po upływie więcej niż 1 h od przyjęcia leku, nie jest konieczne przyjmowanie drugiej dawki. Szczególne grupy pacjentów. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: zaleca się podawanie tenofowiru w innej postaci (np. granulatu) w celu zapewnienia zmniejszonej dawki dobowej; jeżeli inna postać farmaceutyczna jest niedostępna można rozważyć poniższe modyfikacje - CCr 50-80 ml/min: dawkowanie bez zmian, tzn. 1 tabl. co 24 h; CCr 30-49 ml/min: 1 tabl. co 48 h; CCr <30 ml/min: 1 tabl. co 72-96 h (dawkowanie 2 razy na tydz.); pacjenci poddawani hemodializie: 1 tabl. co 7 dni po ukończeniu zabiegu hemodializy (przyjmując 3 zabiegi hemodializy tygodniowo, z których każdy trwa około 4 h lub po 12-godzinnej hemodializie skumulowanej); brak zaleceń dotyczących przerw między dawkami dla pacjentów niepoddawanych hemodializie z CCr <10 ml/min. Powyższe dostosowywanie przerw pomiędzy kolejnymi dawkami nie było potwierdzone w badaniach klinicznych; symulacje wskazują, że wydłużona przerwa między kolejnymi dawkami nie jest optymalna i mogłaby prowadzić do zwiększenia toksyczności i niewłaściwej odpowiedzi, dlatego też należy ściśle obserwować odpowiedź kliniczną na leczenie oraz czynność nerek. Stosowanie leku nie jest zalecane u dzieci i młodzieży z zaburzeniami czynności nerek. Pacjenci zaburzeniami czynności wątroby: nie ma konieczności dostosowania dawkowania. Osoby w podeszłym wieku: brak danych, na których można oprzeć zalecenia dawkowania u pacjentów w wieku >65 lat. Sposób podania. Lek należy przyjmować raz na dobę, z posiłkiem (gdyż pokarm zwiększa biodostępność tenofowiru). U pacjentów mających trudności z połykaniem, lek można podać po rozkruszeniu tabletki i zmieszaniu z co najmniej 100 ml wody, soku pomarańczowego lub winogronowego.

Przed rozpoczęciem leczenia dizoproksylem tenofowiru należy każdemu pacjentowi zakażonemu HBV zaproponować wykonanie badania wykrywającego przeciwciała HIV. Należy pouczyć pacjentów, iż nie dowiedziono, aby dizoproksyl tenofowiru zapobiegał przenoszeniu HBV na inne osoby poprzez kontakt seksualny lub zakażoną krew; należy zachować ostrożność. Leku nie należy podawać równocześnie z innymi preparatami, które zawierają dizoproksyl tenofowiru lub alafenamid tenofowiru. Leku nie należy podawać równocześnie z adefowirem dipiwoksylu. Nie zaleca się równoczesnego podawania dizoproksylu tenofowiru i dydanozyny. Podczas stosowania schematu leczenia uwzględniającego przyjmowanie raz na dobę dizoproksylu tenofowiru w skojarzeniu z lamiwudyną i abakawirem, jak również z lamiwudyną i dydanozyną, zgłaszano wysoki odsetek przypadków niepowodzenia terapii przeciwretrowirusowej oraz pojawiania się oporności na wczesnym etapie terapii u pacjentów zakażonych HIV. Dostępne są ograniczone dane na temat bezpieczeństwa stosowania i skuteczności tenofowiru u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek - lek stosować tylko wtedy, gdy korzyści z leczenia przeważają nad zagrożeniami. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (CCr <30 ml/min) i u pacjentów wymagających hemodializy stosowanie tenofowiru nie jest zalecane; jeśli nie jest dostępne leczenie alternatywne, należy dostosować przerwy pomiędzy kolejnymi dawkami i ściśle obserwować czynność nerek. U dzieci i młodzieży z zaburzeniami czynności nerek stosowanie tenofowiru nie jest zalecane. U pacjentów w podeszłym wieku istnieje większe prawdopodobieństwo osłabionej czynności nerek, dlatego lek należy stosować ostrożnie. Przed rozpoczęciem leczenia u każdego pacjenta należy określić CCr oraz monitorować czynność nerek (CCr i stężenie fosforanów w surowicy) w trakcie terapii: po 2-4 tyg. leczenia, po 3 mies. leczenia, następnie co 3-6 mies. u pacjentów bez czynników ryzyka zaburzeń czynności nerek; u pacjentów z ryzykiem zaburzenia czynności nerek konieczne jest częstsze monitorowanie czynności nerek. Jeżeli u dorosłych pacjentów stężenie fosforanów w surowicy wynosi <1,5 mg/dl (0,48 mmol/l) lub CCr <50 ml/min, należy w ciągu jednego tygodnia powtórnie ocenić czynność nerek, w tym oznaczyć stężenie glukozy i potasu we krwi oraz stężenie glukozy w moczu. Jeśli CCr wynosi <50 ml/min lub stężenie fosforanów w surowicy < 1,0 mg/dl (0,32 mmol/l), należy rozważyć przerwanie leczenia tenofowirem. Jeżeli u dzieci lub młodzieży stężenie fosforanów w surowicy wynosi <3,0 mg/dl (0,96 mmol/l) należy w ciągu jednego tygodnia powtórnie ocenić czynność nerek, w tym oznaczyć stężenie glukozy i potasu we krwi oraz stężenie glukozy w moczu. W przypadku podejrzewania lub stwierdzenia zmian w obrębie nerek należy przeprowadzić odpowiednią konsultację z nefrologiem w celu rozważenia przerwania leczenia tenofowirem. Przerwanie leczenia tenofowirem należy również rozważyć w przypadku każdego pacjenta z postępującym pogarszaniem się czynności nerek, jeśli nie zidentyfikowano żadnej innej przyczyny. Należy unikać podawania tenofowiru równocześnie z lekami o działaniu nefrotoksycznym lub niedługo po ich zastosowaniu; jeśli nie można uniknąć takiego połączenia, należy co tydzień monitorować czynność nerek. Jeśli tenofowir podaje się równocześnie z NLPZ, należy odpowiednio kontrolować czynność nerek. U pacjentów otrzymujących tenofowir w skojarzeniu z inhibitorem proteazy wzmocnionym rytonawirem lub kobicystatem konieczne jest ścisłe kontrolowanie czynności nerek; u pacjentów z czynnikami ryzyka zaburzeń czynności nerek, należy dokładnie rozważyć stosowanie powyższego połączenia. O ile nie jest to wyraźnie konieczne, nie zaleca się równoczesnego stosowania tenofowiru i leków, które są wydalane za pośrednictwem tej samej drogi nerkowej (w tym białek nośnikowych ludzkiego nośnika anionów organicznych (hOAT) 1 i 3 lub MRP 4); jeśli nie można takiego połączenia, należy co tydzień monitorować czynność nerek. Zmiany w obrębie kości, takie jak osteomalacja, które mogą objawiać się jako utrzymujący się lub nasilający się ból kości oraz które niekiedy mogą przyczyniać się do złamań, mogą być związane z zaburzeniami czynności kanalika bliższego nerki wywołanymi przez tenofowir. Ze względu na ryzyko zmniejszenia gęstości mineralnej kości (BMD) wywołane tenofowirem, w przypadku podejrzewania lub stwierdzenia zmian w obrębie kości należy przeprowadzić odpowiednią konsultację (u dzieci z endokrynologiem i (lub) nefrologiem); rozważyć potrzebę suplementacji. U pacjentów z osteoporozą, narażonych na wysokie ryzyko złamań, należy rozważyć alternatywne schematy leczenia. Dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania i skuteczności leku u pacjentów po przeszczepieniu wątroby są bardzo ograniczone. Dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania i skuteczności tenofowiru u pacjentów zakażonych HBV z niewyrównaną czynnością wątroby i z >9 punktami wg Childa-Pugha są ograniczone - w tej grupie pacjentów należy ściśle monitorować parametry dotyczące wątroby, dróg żółciowych oraz nerek. Samoistne zaostrzenia przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B są względnie częste i charakteryzują się przemijającym zwiększeniem aktywności AlAT w surowicy. U pacjentów z wyrównaną czynnością wątroby razem ze zwiększeniem aktywności AlAT w surowicy na ogół nie występuje zwiększenie stężenia bilirubiny w surowicy ani dekompensacja czynności wątroby. Pacjenci z marskością wątroby mogą być bardziej zagrożeni dekompensacją czynności wątroby wskutek zaostrzenia zapalenia wątroby i z tego powodu konieczne jest ich ścisłe monitorowanie podczas leczenia. Zaostrzenia zapalenia wątroby zgłaszano również u pacjentów, którzy przerwali leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu B, dlatego należy regularnie monitorować czynność wątroby, zarówno pod względem stanu klinicznego, jak i wyników laboratoryjnych, przez przynajmniej 6 mies. po przerwaniu leczenia. W razie konieczności może być uzasadnione wznowienie leczenia. U pacjentów z zaawansowaną chorobą wątroby lub marskością wątroby nie jest zalecane przerywanie leczenia, ponieważ zaostrzenie zapalenia wątroby po leczeniu może prowadzić do dekompensacji czynności wątroby. Zaostrzenia choroby wątroby są szczególnie poważne, a czasami śmiertelne, u pacjentów z niewyrównaną czynnością wątroby. Brak danych dotyczących skuteczności tenofowiru u pacjentów zakażonych równocześnie wirusowym zapaleniem wątroby typu C lub D. U pacjentów z równoczesnym zakażeniem HBV i HIV tenofowir należy stosować tylko jako część odpowiedniej skojarzonej terapii przeciwretrowirusowej, ze względu na ryzyko rozwoju oporności HIV. U pacjentów z uprzednio istniejącym zaburzeniem czynności wątroby, w tym z przewlekłym czynnym zapaleniem wątroby, podczas skojarzonej terapii przeciwretrowirusowej (CART) częściej występują nieprawidłowości czynności wątroby, dlatego też należy ich obserwować zgodnie ze standardowym postępowaniem; jeśli u tych pacjentów objawy choroby wątroby nasilą się, należy rozważyć przerwanie lub zaprzestanie leczenia; należy jednak zwrócić uwagę, że zwiększenie aktywności AlAT może być skutkiem usuwania HBV podczas leczenia tenofowirem. U pacjentów ze współistniejącym zakażeniem HCV, leczonych tenofowiru z ledipaswirem/sofosbuwirem, sofosbuwirem/welpataswirem lub sofosbuwirem/welpataswirem/woksylaprewirem może wystąpić zwiększenie stężenia tenofowiru we krwi, szczególnie podczas stosowania ze schematem leczenia HIV zawierającym środek wzmacniający właściwości farmakokinetyczne (rytonawir lub kobicystat). Należy rozważyć potencjalne zagrożenia i korzyści związane z równoczesnym stosowaniem ledipaswiru/sofosbuwiru, sofosbuwiru/welpataswiru lub sofosbuwiru/welpataswiru/woksylaprewiru i tenofowiru podawanego w skojarzeniu ze wzmocnionym inhibitorem proteazy HIV (np. atazanawirem lub darunawirem), szczególnie u pacjentów narażonych na zwiększone ryzyko zaburzeń czynności nerek; pacjentów należy obserwować, czy nie występują u nich działania niepożądane związane z tenofowirem. W trakcie leczenia przeciwretrowirusowego może wystąpić zwiększenie masy ciała, należy monitorować stężenie lipidów i glukozy we krwi oraz postępować zgodnie z przyjętymi wytycznymi odnośnie leczenia zakażeń HIV; zaburzenia gospodarki lipidowej należy leczyć zgodnie ze wskazaniami klinicznymi. Analogi nukleozydów i nukleotydów mogą w różnym stopniu wpływać na czynność mitochondriów, szczególnie w przypadku stawudyny, dydanozyny i zydowudyny. Zgłaszano występowanie zaburzeń czynności mitochondriów u niemowląt bez wykrywalnego HIV, narażonych w okresie życia płodowego i (lub) po urodzeniu na działanie analogów nukleozydów; dotyczyły one głównie schematów leczenia zawierających zydowudynę. Pacjentów rozpoczynających złożoną terapię przeciwretrowirusową (CART) należy obserwować, zwłaszcza w pierwszych tygodniach lub miesiącach leczenia, pod kątem wystąpienia objawów zespołu reaktywacji immunologicznej (reakcji zapalnej na niewywołujące dotąd objawów lub utajone patogeny oportunistyczne); wszystkie objawy stanu zapalnego są wskazaniem do przeprowadzenia badania i zastosowania w razie konieczności odpowiedniego leczenia. Pacjentów, zwłaszcza z zaawansowaną chorobą spowodowaną przez HIV i (lub) długotrwale stosujących CART należy monitorować pod kątem objawów takich jak: bóle stawów, sztywność, trudności w poruszaniu się, które mogą być objawami martwicy kości. Substancje pomocnicze. Ze względu na zawartość laktozy, leku nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) w jednej tabletce, to znaczy uznaje się go za „wolny od sodu”.

4. Możliwe działania niepożądane

W trakcie leczenia zakażenia HIV może wystąpić zwiększenie masy ciała oraz stężenia lipidów i
glukozy we krwi. Jest to częściowo związane z poprawą stanu zdrowia oraz stylem życia, a w
przypadku stężenia lipidów we krwi, czasami z samym stosowaniem leków do leczenia zakażenia
HIV. Lekarz zleci badanie tych zmian.

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Możliwe ciężkie działania niepożądane: należy natychmiast powiadomić lekarza

Kwasica mleczanowa (nadmiar kwasu mlekowego we krwi) to rzadkie (może występować nie
częściej niż u 1 na 1000 pacjentów), ale ciężkie działanie niepożądane, które bywa śmiertelne. Objawy
niepożądane, które mogą być oznakami kwasicy mleczanowej, to:
- pogłębiony, szybki oddech,
- senność,
- nudności, wymioty i ból brzucha.
Jeśli pacjent sądzi, że wystąpiła u niego kwasica mleczanowa, powinien natychmiast
skontaktować się z lekarzem.

Inne możliwe ciężkie działania niepożądane

Następujące działania niepożądane występują niezbyt często (mogą one występować nie częściej
niż u 1 na 100 pacjentów):
- ból brzucha spowodowany zapaleniem trzustki,
- uszkodzenie komórek kanalików nerkowych.

Następujące działania niepożądane występują rzadko (mogą one występować nie częściej niż
u 1 na 1000 pacjentów):
- zapalenie nerek, wydalanie dużych ilości moczu oraz uczucie pragnienia,
- zmiany w wynikach badań moczu oraz ból pleców spowodowany zaburzeniem czynności
  nerek, w tym niewydolność nerek,
- rozmiękanie kości (objawiające się bólem kości i czasami prowadzące do złamań), które może
  występować z powodu uszkodzenia komórek kanalików nerkowych,
- stłuszczenie wątroby.
Jeśli pacjent sądzi, że wystąpiło u niego którekolwiek z powyższych poważnych działań
niepożądanych, powinien skontaktować się z lekarzem.

Najczęstsze działania niepożądane

Następujące działania niepożądane występują bardzo często (mogą one występować
częściej niż u 1 na 10 pacjentów):
- biegunka,
- wymioty,
- nudności,
- zawroty głowy,
- wysypka,
- uczucie osłabienia.

Badania mogą również wykazać:
- zmniejszenie stężenia fosforanów we krwi.

Inne możliwe działania niepożądane

Następujące działania niepożądane występują często (mogą one występować nie częściej
niż u 1 na 10 pacjentów):
- ból głowy,
- ból żołądka,
- uczucie zmęczenia,
- uczucie rozdęcia brzucha,
- wzdęcia,
- utrata masy kostnej.

Badania mogą również wykazać:
- zaburzenia czynności wątroby.

Następujące działania niepożądane występują niezbyt często (mogą one występować
nie częściej niż u 1 na 100 pacjentów):
- rozpad komórek mięśni, bóle mięśni lub osłabienie mięśni.

Badania mogą również wykazać:
- zmniejszenie stężenia potasu we krwi,
- zwiększone stężenie kreatyniny we krwi,
- zaburzenia czynności trzustki.

Rozpad komórek mięśni, rozmiękanie kości (objawiające się bólem kości i czasami prowadzące do
złamań), ból mięśni, osłabienie mięśni i obniżenie stężenia potasu lub fosforanów we krwi mogą
występować z powodu uszkodzenia komórek kanalików nerkowych.

Następujące działania niepożądane występują rzadko (mogą one występować nie częściej
niż u 1 na 1000 pacjentów):
- ból brzucha spowodowany zapaleniem wątroby,
- obrzęk twarzy, warg, języka lub gardła.

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać
za pośrednictwem „krajowego systemu zgłaszania” wymienionego w załączniku V.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Nie podawać z żadnymi innymi lekami, które zawierają tenofowir. Nie stosować z adefowirem. Nie stosować z dydanozyną - równoczesne podawanie tenofowiru oraz dydanozyny powoduje zwiększenie ogólnoustrojowego narażenia na dydanozynę o 40-60%, co może zwiększać ryzyko działań niepożądanych mających związek z dydanozyną (rzadko zgłaszano przypadki zapalenia trzustki oraz kwasicy mleczanowej, czasem kończące się zgonem); równoczesne podawanie tenofowiru oraz dydanozyny w dawce 400 mg na dobę wiązało się z istotnym zmniejszeniem liczby komórek CD4, prawdopodobnie na skutek interakcji wewnątrzkomórkowej zwiększającej ilość fosforylowanej dydanozyny (tj. postaci aktywnej); podawanie dydanozyny w zmniejszonej dawce (250 mg) razem z tenofowirem wiązało się z dużym odsetkiem przypadków niepowodzenia terapii przeciwretrowirusowej. Podczas stosowania schematu leczenia uwzględniającego przyjmowanie raz na dobę tenofowiru w skojarzeniu z lamiwudyną i abakawirem, jak również z lamiwudyną i dydanozyną, zgłaszano wysoki odsetek przypadków niepowodzenia terapii przeciwretrowirusowej oraz pojawiania się oporności na wczesnym etapie terapii u pacjentów zakażonych HIV. Tenofowir można stosować bez modyfikacji dawkowania z inhibitorami proteazy, takimi jak: atazanawir/rytonawir, lopinawir/rytonawir, darunawir/rytonawir - podczas takiej terapii skojarzonej należy często kontrolować czynność nerek, ze względu na zwiększone narażenie na tenofowir. Równoczesne podawanie tenofowiru, sofosbuwiru/welpataswiru/woksylaprewiru i darunawiru/rytonawiru może nasilać działania niepożądane związane ze stosowaniem dizoproksylu tenofowiru, w tym zaburzenia czynności nerek. Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania dizoproksylu tenofowiru podawanego z sofosbuwirem/welpataswirem/w oksylaprewirem i środkiem wzmacniającym właściwości farmakokinetyczne (np. rytonawirem lub kobicystatem) - zachować ostrożność i często monitorować czynność nerek. Podczas równoczesnego podawania tenofowiru z entekawirem, emtrycytabiną, lamiwudyną, indynawirem, efawirenzem, nelfinawirem, sakwinawirem/rytonawirem, metadonem, rybawiryną, ryfampicyną, takrolimusem lub hormonalnym środkiem antykoncepcyjnym zawierającym norgestymat i etynyloestradiol nie wystąpiły znaczące klinicznie interakcje farmakokinetyczne. Równoczesne podawanie tenofowiru z lekami wydalanymi za pośrednictwem tej samej drogi nerkowej lub konkurującymi o czynne wydzielanie kanalikowe za pośrednictwem białek nośnikowych hOAT 1, hOAT 3 lub MRP 4 (np. cydofowir) może prowadzić do zwiększenia stężenia tenofowiru i (lub) równocześnie podawanych leków - nie zaleca się takiego połączenia; jeśli jest konieczne należy co tydzień kontrolować czynność nerek. Należy unikać podawania tenofowiru równocześnie z lekami o działaniu nefrotoksycznym lub niedługo po ich zastosowaniu (aminoglikozydy, amfoterycyna B, foskarnet, gancyklowir, pentamidyna, wankomycyna, cydofowir lub interleukina-2) - jeśli jednoczesne stosowanie jest konieczne, należy co tydzień kontrolować czynność nerek. Zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania tenofowiru i NLPZ - kontrolować czynność nerek. Takrolimus może wpływać na czynność nerek - zalecane jest ścisłe monitorowanie w przypadku jego równoczesnego podawania z tenofowirem. Biorąc pod uwagę wyniki doświadczeń in vitro oraz nerkową drogę eliminacji tenofowiru, możliwość interakcji z lekami za pośrednictwem CYP450 jest niska.

Zentiva Polska Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17
00-203 Warszawa
22-375-92-00
[email protected]
www.zentiva.pl