Środki ostrożności, które należy podjąć przed użyciem lub podaniem leku. Badanie przesiewowe przed rozpoczęciem leczenia. Przed przepisaniem leku konieczne jest przeprowadzenie początkowej oceny stanu krążenia pacjenta, w tym ciśnienia tętniczego krwi i częstości akcji serca. Całościowy wywiad powinien obejmować informacje o stosowanych jednocześnie lekach, wcześniejszych i obecnie współistniejących zaburzeniach lub objawach fizycznych i psychicznych, występujących w rodzinie przypadkach nagłej śmierci sercowej lub niewyjaśnionych nagłych zgonów, oraz dokładne pomiary wzrostu i masy ciała w okresie przed włączeniem leczenia, a wyniki należy zapisać na siatce centylowej. Monitorowanie stanu pacjenta w czasie trwania leczenia. W sposób ciągły należy monitorować wzrost, stan psychiczny i stan układu krążenia pacjenta. Ciśnienie tętnicze krwi i tętno należy zapisywać na siatce centylowej po każdej modyfikacji dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 mies. Wzrost, masę ciała i poziom łaknienia należy rejestrować nie rzadziej niż co 6 mies. i analizować w odniesieniu do siatki centylowej. Pojawianie się zaburzeń psychicznych de novo lub pogarszanie wcześniej występujących zaburzeń psychicznych, w tym depresji i agresywnego zachowania, należy badać po każdej modyfikacji dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 mies. i podczas każdej wizyty. Należy zapewnić kontrolę nad pacjentami pod kątem ryzyka pozorowanego przyjmowania, niewłaściwego używania lub nadużywania deksamfetaminy. Długotrwałe stosowanie (ponad 12 miesięcy) u dzieci i młodzieży. Nie oceniano systematycznie w kontrolowanych badaniach klinicznych bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności długotrwałego stosowania deksamfetaminy. Leczenie z zastosowaniem deksamfetaminy nie powinno i nie musi być bezterminowe. Leczenie deksamfetaminą zwykle przerywa się w czasie pokwitania lub po jego zakończeniu. Pacjenci poddawani długotrwałemu leczeniu (tzn. powyżej 12 mies.) muszą mieć zapewnione staranne monitorowanie zgodne z wytycznymi. Należy obserwować stan układu krążenia, wzrost, łaknienie, pojawienie się de novo lub pogorszenie dotychczasowych zaburzeń psychicznych. Zaburzenia psychiczne objęte obowiązkiem monitorowania to m.in.: ruchowe lub wokalne tiki, agresywne i wrogie zachowanie, podniecenie, lęk, depresja, psychoza, mania, urojenia, drażliwość, brak spontaniczności, wycofanie i nadmierna perseweracja. Lekarz, który zdecyduje się na podawanie deksamfetaminy u dzieci i młodzieży z ADHD przez dłuższy czas (ponad 12 mies.) powinien okresowo poddawać ponownej ocenie przydatność długotrwałego stosowania leku u danego pacjenta, z okresami próbnymi bez stosowania leku w celu oceny funkcjonowania pacjenta bez farmakoterapii. Zaleca się odstawienie deksamfetaminy co najmniej raz w roku (najlepiej w okresie wakacji), aby ocenić stan dziecka. Uzyskana poprawa może utrzymać się po okresowym lub trwałym odstawieniu leku. Stan układu krążenia. W przypadku pacjentów, u których rozważa się terapię lekami pobudzającymi, należy zebrać dokładny wywiad (łącznie z wywiadem rodzinnym dotyczącym przypadków nagłej śmierci sercowej lub niewyjaśnionych nagłych zgonów oraz arytmii złośliwej) oraz przeprowadzić badania fizykalne pod kątem obecności chorób serca i skierować pacjenta na dalsze badania kardiologiczne, jeśli taka wstępna ocena wskazuje na obecną lub przebytą chorobę serca. Pacjentów, u których podczas leczenia deksamfetaminą wystąpią takie objawy jak: kołatanie serca, nietypowy ból w klatce piersiowej, niewyjaśnione omdlenie, duszność lub inne objawy mogące sugerować chorobę serca, należy niezwłocznie poddać specjalistycznemu badaniu kardiologicznemu. Należy starannie sprawdzać stan układu sercowo-naczyniowego. Ciśnienie tętnicze krwi i tętno należy zapisywać na siatce centylowej po każdej modyfikacji dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 mies. Leczenie środkami pobudzającymi powoduje ogólnie nieznaczne zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi (o ok. 2-4 mmHg) oraz zwiększenie częstości akcji serca (o ok. 3-6 uderzeń/min). U niektórych pacjentów wartości te mogą być wyższe. Nie są znane krótko- ani długookresowe kliniczne konsekwencje takich objawów krążeniowych u dzieci i młodzieży, nie można jednak wykluczyć wystąpienia powikłań klinicznych w związku z oddziaływaniami obserwowanymi w badaniach klinicznych. Zaleca się ostrożność w przypadku leczenia pacjentów, u których zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi lub tętna może stanowić przyczynę pogorszenia się stanu chorób zasadniczych. W przypadku niektórych istniejących wcześniej zaburzeń układu krążenia stosowanie deksamfetaminy jest przeciwwskazane, chyba że kardiolog dziecięcy wyrazi na nie zgodę. Nagła śmierć i wcześniejsze nieprawidłowości budowy serca lub inne poważne zaburzenia serca. Odnotowano przypadki nagłej śmierci w związku ze stosowaniem środków pobudzających OUN w zwyczajowo stosowanej dawce u dzieci z nieprawidłową budową serca lub innymi poważnymi chorobami serca. Chociaż niektóre poważne choroby serca same z siebie mogą być związane ze zwiększonym ryzykiem nagłej śmierci, nie zaleca się stosowania środków pobudzających u dzieci i młodzieży z potwierdzonymi anomaliami budowy serca, kardiomiopatią, poważnymi zaburzeniami rytmu serca lub innymi ciężkimi chorobami serca, które mogą spowodować u nich zwiększoną wrażliwość na sympatykomimetyczne działanie środka pobudzającego. Zdarzenia sercowo-naczyniowe. Nieprawidłowe stosowanie środków pobudzających OUN może być związane z nagłą śmiercią lub innymi poważnymi, niepożądanymi zdarzeniami sercowo-naczyniowymi. Przy przewlekłym stosowaniu amfetaminy obserwowano przypadki kardiomiopatii. Zaburzenia naczyń mózgowych. Pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka (takimi jak choroby układu krążenia w wywiadzie, jednoczesne przyjmowanie leków zwiększających ciśnienie tętnicze krwi) należy podczas każdej wizyty po rozpoczęciu leczenia deksamfetaminą badać w kierunku występowania neurologicznych objawów podmiotowych i przedmiotowych. Zapalenie naczyń mózgowych jest bardzo rzadką reakcją idiosynkratyczną na działanie deksamfetaminy. Dowody na to, że możliwe jest zidentyfikowanie pacjentów narażonych na wyższe ryzyko wystąpienia tej choroby są skąpe i dopiero wystąpienie początkowych objawów może stanowić pierwszą wskazówkę istnienia procesu chorobowego. Wczesne rozpoznanie, oparte na wysokim wskaźniku podejrzenia, może umożliwić natychmiastowe odstawienie deksamfetaminy i wczesne leczenie choroby podstawowej. Z tego względu rozpoznanie takie należy brać pod uwagę u każdego pacjenta, u którego w toku leczenia deksamfetaminą pojawiają się objawy neurologiczne wskazujące na niedokrwienie mózgu. Objawami takimi mogą być: silny ból głowy, drętwienie, osłabienie, porażenie, zaburzenie koordynacji, widzenia, mowy, języka lub pamięci. Leczenie deksamfetaminą nie jest przeciwwskazane u pacjentów z mózgowym porażeniem połowiczym. Zaburzenia psychiczne. Częste jest współwystępowanie zaburzeń psychicznych i ADHD, i należy ten fakt brać to pod uwagę przy przepisywaniu leków pobudzających. W przypadku pojawienia się nowych objawów psychicznych lub zaostrzenia wcześniejszych zaburzeń nie należy stosować deksamfetaminy, chyba że korzyści związane z jej zastosowaniem przeważają nad ryzykiem dla pacjenta. Pojawianie się lub pogarszanie zaburzeń psychicznych należy monitorować po każdej zmianie dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 mies. i podczas każdej wizyty; odpowiednim postępowaniem może być przerwanie leczenia. Psychoza, mania. U pacjentów z psychozą podawanie deksamfetaminy może zaostrzyć objawy zaburzeń zachowania i myślenia. Deksamfetamina stosowana w zwykłych dawkach może wywoływać związane z leczeniem objawy psychotyczne (omamy wzrokowe/czuciowe/słuchowe oraz urojenia) lub objawy manii u dzieci i młodzieży bez wcześniejszej psychozy lub manii w wywiadzie. Zbiorcza analiza różnych krótkoterminowych badań kontrolowanych placebo wykazała, że takie objawy wystąpiły u ok. 0,1% pacjentów (4 na 3482), którzy byli leczeni deksamfetaminą lub amfetaminą przez kilka tygodni, podczas gdy u żadnego z pacjentów z grupy placebo nie wystąpiły takie objawy. Jeśli pojawią się objawy manii lub psychozy, należy wziąć pod uwagę ich możliwy przyczynowy związek z deksamfetaminą; właściwe może być przerwanie leczenia. Zachowania agresywne i wrogie. Leczenie środkami pobudzającymi może wywoływać lub nasilać agresję lub wrogie zachowania. Pacjentów leczonych deksamfetaminą należy monitorować pod kątem pojawienia się lub nasilenia zachowań agresywnych lub wrogich, na początku leczenia oraz po każdej zmianie dawki, a następnie nie rzadziej niż co 6 mies. i podczas każdej wizyty. Lekarze powinni ocenić potrzebę dostosowania schematu leczenia u pacjentów, u których występują zmiany zachowania. Myśli samobójcze. Pacjenci, u których podczas leczenia ADHD pojawią się myśli lub zachowania samobójcze, powinni zostać natychmiast zbadani przez lekarza prowadzącego. Należy zwrócić uwagę na zaostrzenie podstawowej choroby psychicznej i możliwy wpływ przyczynowy leczenia deksamfetaminą. Konieczne może być leczenie podstawowej choroby psychicznej. Należy także rozważyć ewentualne odstawienie deksamfetaminy. Tiki. Stosowanie deksamfetaminy wiąże się z powstawaniem nowych lub zaostrzeniem istniejących tików ruchowych i werbalnych. Opisywano także pogorszenie stanu pacjenta w przebiegu zespołu Tourette`a. Leczenie deksamfetaminą powinno być poprzedzone wywiadem rodzinnym, a także oceną kliniczną dotyczącą występowania u dzieci tików lub zespołu Tourette`a. Podczas leczenia deksamfetaminą pacjentów należy regularnie monitorować pod kątem pojawienia się lub nasilenia tików. Kontrolę należy przeprowadzać po każdej zmianie dawki, a następnie nie rzadziej niż raz na 6 mies. lub podczas każdej wizyty. Lęk, pobudzenie lub napięcie. Stosowanie deksamfetaminy związane jest z nasileniem istniejących stanów lękowych, pobudzenia lub napięcia. Przed zastosowaniem deksamfetaminy należy przeprowadzić ocenę kliniczną pod kątem lęku, pobudzenia lub napięcia, a pacjenci powinni być regularnie monitorowani pod kątem pojawienia się lub nasilenia tych objawów podczas leczenia, po każdej zmianie dawki i następnie nie rzadziej niż co 6 mies. lub podczas każdej wizyty. Postacie choroby dwubiegunowej. Szczególną ostrożność należy zachować stosując deksamfetaminę u pacjentów z ADHD, u których stwierdza się współistniejącą chorobę afektywną dwubiegunową (szczególnie nieleczoną chorobę afektywną dwubiegunową typu I lub inne postacie tej choroby), ze względu na możliwość wystąpienia epizodu mieszanego/maniakalnego u takich pacjentów. Przed rozpoczęciem leczenia deksamfetaminą pacjenci ze współistniejącymi objawami depresji powinni zostać poddani odpowiednim badaniom przesiewowym w celu ustalenia, czy istnieje u nich ryzyko wystąpienia choroby afektywnej dwubiegunowej. Takie badanie przesiewowe powinno obejmować szczegółowy wywiad psychiatryczny, w tym wywiad rodzinny dotyczący samobójstw, zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i depresji. Ścisłe, ciągłe monitorowanie takich pacjentów ma zasadnicze znaczenie. Pacjentów należy monitorować w kierunku objawów po każdej zmianie dawki, a następnie nie rzadziej niż raz na 6 mies. lub podczas każdej wizyty. Wzrastanie. Podczas długotrwałego stosowania deksamfetaminy u dzieci zgłaszano umiarkowanie zmniejszony przyrost masy ciała i opóźnienie wzrostu. Wpływ deksamfetaminy na końcowy wzrost i ostateczną masę ciała nie jest obecnie znany i jest przedmiotem badań. Wzrost należy monitorować podczas leczenia deksamfetaminą: wzrost, masę ciała i apetyt należy rejestrować nie rzadziej niż raz na 6 mies. na siatce centylowej. Pacjenci, którzy nie rosną lub nie przybierają na wadze zgodnie z oczekiwaniami, mogą wymagać przerwania leczenia. Ponieważ podczas leczenia deksamfetaminą może wystąpić zmniejszenie apetytu, lek można podawać pacjentom z jadłowstrętem psychicznym wyłącznie z zachowaniem szczególnej ostrożności. Napady drgawek. Deksamfetaminę należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z padaczką. Deksamfetamina może obniżać próg drgawkowy u pacjentów z wcześniej występującymi napadami drgawek, u pacjentów z wcześniejszymi nieprawidłowościami w zapisie EEG bez występowania drgawek i rzadko u pacjentów bez drgawek w wywiadzie i bez nieprawidłowości w zapisie EEG. Jeśli napady drgawek staną się częstsze lub zaczną się pojawiać, należy odstawić deksamfetaminę. Nadużycie, niewłaściwe użycie i pozorowane stosowanie (np. przekazywanie innym osobom). Należy uważnie obserwować pacjentów w kierunku ryzyka pozorowanego stosowania, niewłaściwego używania lub nadużywania deksamfetaminy. Ryzyko jest zasadniczo większe w przypadku krótko działających środków pobudzających niż w przypadku odpowiadających im leków długo działających. Deksamfetaminy nie należy stosować u pacjentów ze znanym uzależnieniem od narkotyków lub alkoholu z powodu możliwości nadużyć, niewłaściwego użycia lub pozorowanego stosowania (np. przekazywania innym osobom). Przewlekłe nadużywanie deksamfetaminy może doprowadzić do znacznej tolerancji i uzależnienia psychicznego, czemu towarzyszą różnego stopnia zaburzenia zachowania. Pojawiać się mogą widoczne epizody psychotyczne, zwłaszcza w odpowiedzi na nadużywanie pozajelitowe. Objawy przewlekłego zatrucia amfetaminą obejmują ciężkie dermatozy, wyraźną bezsenność, dezorientację, nadpobudliwość i zmiany osobowości. Najpoważniejszym objawem przewlekłego zatrucia amfetaminą jest psychoza, którą w większości przypadków trudno klinicznie odróżnić od schizofrenii. Jednak taka psychoza rzadko występuje po doustnym spożyciu amfetamin. Odnotowano również przypadki krwawienia śródmózgowego. Poważne zdarzenia sercowo-naczyniowe zaobserwowane w związku z nadużywaniem amfetaminy obejmowały nagłą śmierć, kardiomiopatię i zawał mięśnia sercowego. Wiek pacjenta, obecność czynników ryzyka nieprawidłowego przyjmowania leku (takich jak współistniejące zaburzenia buntownicze, zaburzenia zachowania lub choroba afektywna dwubiegunowa), wcześniejsze lub obecne nadużywanie to czynniki, które powinny być brane pod uwagę podczas wyboru terapii ADHD. Zaleca się ostrożność w przypadku emocjonalnie niestabilnych pacjentów, takich jak osoby z historią uzależnienia od alkoholu bądź nielegalnych substancji psychoaktywnych, ponieważ tacy pacjenci mogą sami z własnej inicjatywy zwiększać dawkowanie. W przypadku pacjentów o wysokim ryzyku nadużywania substancji stosowanie deksamfetaminy lub innych środków pobudzających może być niewłaściwe. Może to również dotyczyć innych środków pobudzających, dlatego należy rozważyć leczenie inne niż pobudzające. Odstawienie. W czasie odstawiania leku wymagany jest staranny nadzór, ponieważ może to ujawnić depresję, jak również przewlekłą nadaktywność. Niektórzy pacjenci mogą wymagać długotrwałej obserwacji. Staranny nadzór jest również wymagany podczas odstawiania nadużywanego leku, ponieważ możliwe jest wystąpienie ciężkiej depresji. Nagłe odstawienie po dłuższym okresie przyjmowania dużych dawek deksamfetaminy może powodować skrajne zmęczenie, a także zmiany w EEG podczas snu. Zmęczenie. Nie należy stosować deksamfetaminy w celu zapobiegania lub leczenia normalnych stanów zmęczenia. Niewydolność nerek lub wątroby. Brak doświadczenia dotyczącego stosowania deksamfetaminy u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby. U tych pacjentów szczytowe stężenia w osoczu mogą być wyższe, a eliminacja może być wydłużona. Z tego powodu deksamfetaminę należy stosować z zachowaniem szczególnej ostrożności w tej grupie pacjentów, uwzględniając odpowiednie zwiększanie dawki i dawkowanie. Skutki hematologiczne. Długookresowe bezpieczeństwo leczenia deksamfetaminą nie jest w pełni ustalone. W przypadku wystąpienia leukopenii, małopłytkowości, niedokrwistości lub innych nieprawidłowości, w tym wskazujących na poważne zaburzenia czynności nerek i wątroby, należy rozważyć przerwanie leczenia. Substancja pomocnicze. Preparat zawiera izomalt - nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją fruktozy.