Biseptol 960 960 mg tabletki

1 tabl. zawiera 100 mg, 400 mg lub 800 mg sulfametoksazolu i odpowiednio 20 mg, 80 mg lub 160 mg trimetoprimu.

Złożony lek przeciwbakteryjny, zawierający sulfametoksazol, sulfonamid o średnim czasie działania, hamujący syntezę kwasu foliowego poprzez konkurencyjny antagonizm z kwasem p-aminobenzoesowym, oraz trimetoprim - inhibitor bakteryjnej reduktazy kwasu dihydrofoliowego, warunkującej powstawanie aktywnego biologicznie kwasu tetrahydrofoliowego. Mieszanina tych substancji w proporcji 5:1 nosi nazwę kotrimoksazolu. Skojarzenie składników działających na ten sam łańcuch przemian biochemicznych prowadzi do synergizmu działania przeciwbakteryjnego; uważa się też, że dzięki skojarzeniu dwóch leków rozwój oporności bakteryjnej następuje wolniej niż w przypadku stosowania jednego leku. Kotrimoksazol działa in vitro na: Escherichia coli (w tym na szczepy enteropatogenne), indolo-dodatnie szczepy Proteus spp. (w tym na P. vulgaris), Morganella morganii, Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Enterobacter spp., Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Shigella flexneri, S. sonnei, Neisseria gonorrhoeae oraz na Pneumocystis carinii. Oba składniki leku są szybko wchłaniane z przewodu pokarmowego; maksymalne stężenie obu składników w surowicy występuje w 1-4 h po podaniu doustnym. Trimetoprim wiąże się z białkami osocza w 70%, sulfametoksazol - w 44-62%. Dystrybucja obu związków jest różna; sulfonamid przenika wyłącznie do kompartmentu pozakomórkowego, trimetoprim zaś ulega rozmieszczeniu we wszystkich płynach organizmu. Duże stężenia trimetoprimu występują m.in. w wydzielinie gruczołów oskrzelowych, gruczołu krokowego i w żółci. Stężenia sulfametoksazolu w płynach ustrojowych są niższe. Oba związki pojawiają się w stężeniach terapeutycznych w plwocinie, wydzielinie pochwy i płynie ucha środkowego. Obie substancje są metabolizowane w wątrobie. Wydalane są głównie przez nerki, zarówno w wyniku przesączania kłębuszkowego, jak i czynnego wydzielania kanalikowego. Stężenia czynnych związków w moczu są znacznie wyższe niż we krwi. W ciągu 72 h z moczem ulega wydaleniu 84,5% podanej dawki sulfonamidu i 66,8 % trimetoprimu. T_0,5 w surowicy wynoszą odpowiednio 10 h dla sulfametoksazolu i 8-10 h dla trimetoprimu. W niewydolności nerek T_0,5 obu związków ulegają przedłużeniu w stopniu uzasadniającym modyfikację dawek. Farmakokinetyka sulfametoksazolu i trimetoprimu w populacji pediatrycznej jest zależna od wieku: jest ograniczona u noworodków, w ciągu 2 pierwszych mies. życia, następnie dochodzi do zwiększenia eliminacji, zwiększenia klirensu całkowitego i skrócenia T_0,5 w fazie eliminacji; różnice są najbardziej istotne u niemowląt (>1,7 mies. do 24 mies.) i zmniejszają się wraz z wiekiem, w porównaniu do małych dzieci (1 rok do 3,6 lat), dzieci (7,5 lat i < 10 lat) i dorosłych.

Leczenie następujących zakażeń bakteryjnych u dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Zakażenia dróg moczowych powodowane przez wrażliwe szczepy E. coli, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Morganella morganii, Proteus mirabilis i Proteus vulgaris; niepowikłane zakażenia dróg moczowych w pierwszej kolejności należy leczyć pojedynczym lekiem przeciwbakteryjnym. Ostre zapalenie ucha środkowego, powodowane przez wrażliwe szczepy Str. pneumoniae i H. influenzae, jeśli w opinii lekarza stosowanie kotrimoksazolu jest bardziej celowe niż podanie pojedynczego antybiotyku. Zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, powodowane przez wrażliwe szczepy Streptococcus pneumoniae lub H. influenzae, jeśli w opinii lekarza zastosowanie leku złożonego jest korzystniejsze od monoterapii. Zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella. Mikrobiologicznie potwierdzone zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis carinii i zapobieganie zakażeniom tym drobnoustrojem u pacjentów ze zmniejszoną odpornością (np. AIDS). Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enteropatogenne szczepy E. coli.

Nadwrażliwość na kotrimoksazol (sulfametoksazol z trimetoprimem), którykolwiek składnik pomocniczy, sulfonamidy lub trimetoprim. Rozpoznane uszkodzenie miąższu wątroby. Ciężka niewydolność nerek, gdy nie ma możliwości oznaczania stężenia leku w osoczu. Ciężkie zaburzenia hematologiczne. Niedokrwistość megaloblastyczna spowodowana przez niedobór kwasu foliowego. Niedobór G-6-PD (możliwość wystąpienia hemolizy). Dzieci w wieku poniżej 2 miesięcy (ryzyko żółtaczki jąder podkorowych). Niemowlęta w wieku <6 tyg.

W doświadczeniach na zwierzętach bardzo wysokie dawki kotrimoksazolu powodowały powstawanie wad rozwojowych u płodu, typowych dla substancji antagonistycznych dla kwasu foliowego. Brak dokładnych i dobrze kontrolowanych badań dotyczących stosowania kotrimoksazolu u kobiet w ciąży. Ponieważ zarówno trimetoprim, jak i sulfametoksazol przenikają barierę łożyska i mogą wpływać na metabolizm kwasu foliowego, zastosowanie kotrimoksazolu w ciąży można rozważyć jedynie w przypadkach, gdy spodziewane korzyści z leczenia przeważają nad potencjalnym ryzykiem dla płodu. Kobietom w ciąży stosującym kotrimoksazol zaleca się jednoczesne podawanie kwasu foliowego. Zarówno trimetoprim jak i sulfametoksazol przenikają do mleka kobiecego. Nie zaleca się stosowania kotrimoksazolu podczas karmienia piersią.

Doustnie. Zakażenie dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella oraz zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli u dorosłych i młodzieży >12 lat: zwykle 960 mg kotrimoksazolu 2 razy na dobę; w zakażeniach dróg moczowych lek stosuje się zwykle przez 10-14 dni, w zaostrzeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli - przez 14 dni, w zakażeniu przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zakażenia dróg moczowych, zakażenie przewodu pokarmowego pałeczkami Shigella i ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci: zwykle 36 mg/kg mc. na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 h. Przeciętna dawka dla dzieci w wieku 6-12 lat wynosi 480 mg kotrimoksazolu co 12 godzin. Nie należy podawać dawki większej niż stosowana u dorosłych. W zakażeniach dróg moczowych oraz w ostrym zapaleniu ucha środkowego preparat stosuje się zwykle przez 10 dni, w zakażeniu pałeczkami Shigella - przez 5 dni. Zapalenie płuc powodowane przez Pneumocystis jirovecii u dorosłych i dzieci: dawka zalecana u osób z udokumentowanym zakażeniem wynosi 90-120 mg kotrimoksazolu na kg mc. na dobę w dawkach podzielonych podawanych co 6 h przez 14-21 dni. Zapobieganie zakażeniom Pneumocystis jirovecii. Dorośli imłodzież: 960 mg kotrimoksazolu 1 raz na dobę, przez 7 dni. W przypadku słabej tolerancji leku można rozważyć zmniejszenie dawki dobowej do 480 mg. Dzieci: 900 mg kotrimoksazolu/m² pc. na dobę w 2 równych dawkach podzielonych co 12 h przez kolejne 3 dni tygodnia. Maksymalna dawka dobowa wynosi 1920 mg. Biegunka podróżnych u dorosłych wywołana przez enterogenne szczepy E. coli: zalecana dawka wynosi 960 mg co 12 h. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z niewydolnością nerek z CCr 15-30 ml/min dawkę należy zmniejszyć o połowę; jeśli CCr <15 ml/min nie zaleca się stosowania kotrimoksazolu. U dzieci poniżej 6 lat zaleca się stosowanie preparatu w postaci zawiesiny. Sposób podania. Tabletek nie należy dzielić. Lek podaje się w czasie jedzenia lub tuż po posiłku. W czasie stosowania leku pacjent powinien pić dużo płynów.

Zgłaszano występowanie zagrażających życiu reakcji skórnych: zespołu Stevensa-Johnsona (SJS) oraz toksycznej nekrolizy naskórka (TEN) w związku ze stosowaniem sulfametoksazolu. Należy poinformować pacjentów o objawach podmiotowych i przedmiotowych reakcji skórnych oraz konieczności dokładnego ich monitorowania. Największe ryzyko rozwinięcia SJS lub TEN występuje w ciągu pierwszych tygodni leczenia. Należy przerwać leczenie preparatem, jeżeli pojawią się objawy przedmiotowe lub podmiotowe SJS lub TEN (np. przykład postępująca wysypka skórna często z pęcherzami lub
pojawienie się zmian na błonach śluzowych). Jeśli podczas leczenia preparatem wystąpił u pacjenta zespół Stevensa-Johnsona lub toksycznej nekrolizy naskórka, nie należy w przyszłości wznawiać leczenia preparatem. Jeśli w przebiegu leczenia kotrimoksazolem wystąpią: wysypka, ból gardła, gorączka, ból stawów, kaszel, duszność lub żółtaczka, może to wskazywać na występujące bardzo rzadko, ale potencjalnie niebezpieczne działania niepożądane i powinno stać się sygnałem do natychmiastowego odstawienia leku. Stosowanie kotrimoksazolu w paciorkowcowym zapaleniu gardła w stosunkowo dużym odsetku kończy się niepowodzeniem, ponieważ nie udaje się uzyskać eliminacji bakterii. Kotrimoksazol nie nadaje się do leczenia paciorkowcowego zapalenia gardła i migdałków. Kotrimoksazol należy ostrożnie stosować u pacjentów z niewydolnością nerek, z niedoborem kwasu foliowego (np. w wieku podeszłym, u osób uzależnionych od alkoholu, leczonych lekami przeciwdrgawkowymi, u osób z zespołem złego wchłaniania oraz niedożywionych), u osób z ciężkimi objawami alergicznymi lub chorych na astmę oskrzelową. U pacjentów w podeszłym wieku występuje zwiększone ryzyko ciężkich reakcji niepożądanych na kotrimoksazol, w tym niewydolności nerek lub wątroby. Najczęściej opisywanymi ciężkimi objawami niepożądanymi w podeszłym wieku są ciężkie reakcje skórne, zahamowanie czynności szpiku oraz trombocytopenia z plamicą lub bez. Jednoczesne stosowanie leków moczopędnych zwiększa ryzyko plamicy. U chorych na AIDS leczonych kotrimoksazolem z powodu zakażenia Pneumocystis jirovecii częściej występują objawy niepożądane, zwłaszcza wysypki, gorączka, leukopenia, zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy, hiperkaliemia i hiponatremia. W czasie podawania kotrimoksazolu może wystąpić rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy od łagodnego do zagrażającego życiu. Dlatego ważne jest właściwe rozpoznanie tej choroby u pacjentów, u których w trakcie stosowania leku przeciwbakteryjnego wystąpiła biegunka. W łagodnych przypadkach rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy wystarcza zwykle przerwanie podawania leku. W przypadkach średnio ciężkich i ciężkich należy podawać pacjentom płyny, elektrolity, białko oraz środki przeciwbakteryjne działające na Clostridium difficile (metronidazol lub wankomycyna). Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę ani innych działających zapierająco. Stosowanie leku w skojarzeniu ze spironolaktonem może prowadzić do ciężkiej hiperkaliemii. W trakcie leczenia kotrimoksazolem bardzo rzadko występowały przypadki ciężkiego działania toksycznego na układ oddechowy, czasami przekształcającego się w zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). Pierwszymi objawami ARDS mogą być takie objawy ze strony płuc, jak kaszel, gorączka i duszności, z jednoczesnymi objawami radiologicznymi wskazującymi na nacieki płucne oraz osłabieniem czynności płuc. W takich przypadkach należy przerwać leczenie kotrimoksazolem i zastosować odpowiednią terapię. Bardzo rzadko u pacjentów leczonych kotrimoksazolem występowały przypadki limfohistiocytozy hemofagocytowej (HLH). Jest to zagrażający życiu zespół nieprawidłowej aktywacji immunologicznej, charakteryzujący się występowaniem takich klinicznych objawów przedmiotowych i podmiotowych, jak nasilone zapalenie uogólnione (np. gorączka, hepatosplenomegalia, hipertriglicerydemia, hipofibrynogenemia, duże stężenie ferrytyny w surowicy, cytopenie i hemofagocytoza). Pacjentów z wczesnymi objawami nieprawidłowej aktywacji immunologicznej należy niezwłocznie zdiagnozować. Jeśli rozpozna się HLH, należy przerwać leczenie kotrimoksazolem. Preparat zawiera parahydroksybenzoesany, mogące powodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego).

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, Biseptol może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

W zalecanych dawkach Biseptol jest z reguły dobrze tolerowany.

Należy natychmiast przerwać przyjmowanie leku Biseptol i powiedzieć o tym lekarzowi, jeśli u
pacjenta wystąpią:
– reakcje anafilaktyczne (ciężka, potencjalnie zagrażająca życiu, uogólniona lub ogólnoustrojowa
   reakcja nadwrażliwości)
– obrzęk naczynioruchowy (obrzęk mogący obejmować twarz i gardło, niekiedy powodujący
   groźną dla życia duszność),
– zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: zgłaszano przypadki zespołu Stevens-Johnsona (ang. SJS)
   i toksycznej nekrolizy naskórka (ang. TEN) (patrz punkt 2 – Ostrzeżenia i środki ostrożności),
– rzekomobłoniaste zapalenie jelit (patrz punkt 2 – Ostrzeżenia i środki ostrożności).

Pozostałe działania niepożądane
Często występującymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 10 pacjentów, ale częściej niż u
1 na 100 pacjentów) są:
– zmiany skórne (wysypka, pokrzywka świąd skóry, nadwrażliwość na światło, złuszczające
   zapalenie skóry, rumień wielopostaciowy)
– dolegliwości ze strony układu pokarmowego (nudności z wymiotami lub bez).

Rzadko występującymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 1000 pacjentów, ale częściej
niż u 1 na 10 000 pacjentów) są:
– zaburzenia krwi i układu chłonnego: zmniejszenie liczby białych krwinek (leukopenia),
   zmniejszenie liczby płytek krwi (małopłytkowość);
– zaburzenia układu immunologicznego: guzkowe zapalenie okołotętnicze;
– zaburzenia żołądka i jelit: bóle brzucha, zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej, biegunka;
– zaburzenia nerek i dróg moczowych: zwiększone wydalanie moczu;
– zaburzenia metabolizmu i odżywiania: zmniejszenie stężenia glukozy w surowicy
   (hipoglikemia).

Bardzo rzadko występującymi możliwymi działaniami niepożądanymi (rzadziej niż u 1 na 10 000
pacjentów) są:
– zaburzenia krwi i układu chłonnego: znaczne zmniejszenie ilości lub całkowity zanik białych
   krwinek (agranulocytoza), niedokrwistość (aplastyczna, hemolityczna lub megaloblastyczna),
   nieprawidłowa budowa hemoglobiny (methemoglobinemia), zmniejszenie ilości protrombiny
   (hipoprotrombinemia), zwiększenie liczby eozynofilów (eozynofilia), (zmniejszenie liczby
   neutrofilów (neutropenia);
– zaburzenia układu immunologicznego: zespół choroby posurowiczej (reakcje skórne, bóle
   mięśni i stawów, gorączka), alergiczne zapalenie mięśnia sercowego, gorączka polekowa,
   plamica Henocha-Schoenleina (martwicze zapalenie małych naczyń), zespół toczniopodobny,
   dreszcze, objawy nadwrażliwości ze strony układu oddechowego, przekrwienie spojówki i
   twardówki oka:
– zaburzenia metabolizmu i odżywiania: zwiększenie stężenia potasu w surowicy (hiperkaliemia),
   zmniejszenie stężenia sodu w surowicy (hiponatremia), brak łaknienia;
– zaburzenia psychiczne: depresja, omamy;
– zaburzenia układu nerwowego: ból głowy, zawroty głowy, aseptyczne zapalenie opon
   mózgowych, drgawki, zapalenie nerwów obwodowych, zaburzenia koordynacji ruchów
   (ataksja), szumy uszne, apatia, nerwowość;
– zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: duszność, kaszel, nacieki w
   płucach;
– zaburzenia żołądka i jelit: zapalenie trzustki;
– zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: zwiększenie aktywności enzymów aminotransferaz,
   zapalenie wątroby niekiedy z żółtaczką cholestatyczną lub martwicą wątroby;
– zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: bóle stawów, bóle mięśni;
– zaburzenia nerek i dróg moczowych: krystaluria, niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie
   nerek, toksyczny zespół nerczycowy ze skąpomoczem lub bezmoczem, zwiększenie stężenia
   azotu pozabiałkowego, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy.

Inne
Osłabienie, uczucie zmęczenia, bezsenność

U niektórych osób w czasie stosowania leku Biseptol mogą wystąpić inne działania niepożądane.

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można
zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181 C,
02-222 Warszawa,
tel.: + 48 22 49 21 301,
faks: + 48 22 49 21 309,
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

U pacjentów w podeszłym wieku kojarzenie kotrimoksazolu z niektórymi lekami moczopędnymi, zwłaszcza tiazydowymi, zwiększa ryzyko małopłytkowości. Kotrimoksazol może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych w stopniu wymagającym modyfikacji dawkowania. Kotrimoksazol hamuje metabolizm fenytoiny; u osób stosujących oba leki T_0,5 fenytoiny wydłuża się o ok. 39%, zaś klirens fenytoiny zmniejsza się o ok. 27%. Kotrimoksazol zwiększa stężenie wolnej frakcji metotreksatu w surowicy na skutek wypierania z połączeń z białkami. Kotrimoksazol może zwiększać działanie podawanych jednocześnie leków przeciwcukrzycowych pochodnych sulfonylomocznika i powodować ryzyko wystąpienia hipoglikemii. Kotrimoksazol może zwiększać stężenie digoksyny w osoczu u niektórych pacjentów w podeszłym wieku. Kotrimoksazol może zmniejszać skuteczność trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. U pacjentów po przeszczepieniu nerki, leczonych kotrimoksazolem i cyklosporyną, obserwuje się przemijające zaburzenia czynności przeszczepionej nerki, objawiające się zwiększeniem stężenia kreatyniny w surowicy, co prawdopodobnie jest wywołane działaniem trimetoprimu. Kotrimoksazol z pirymetaminą może wywołać niedokrwistość megaloblastyczną. Sulfonamidy wykazują podobieństwo chemiczne do niektórych leków przeciwtarczycowych, leków moczopędnych (acetazolamidu i tiazydów) oraz doustnych leków przeciwcukrzycowych, co może być przyczyną alergii krzyżowej. Poza innymi lekami, które mogą powodować hiperkaliemię, jednoczesne stosowanie trimetoprimu w skojarzeniu z sulfametaksazolem (kotrimoksazol) ze spironolaktonem może prowadzić do istotnej klinicznie hiperkaliemii.

Adamed Pharma S.A.
Pieńków, ul. Mariana Adamkiewicza 6A
05-152 Czosnów k/Warszawy