4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Działania niepożądane zależne od dawki zwykle zanikają w ciągu kilku dni od rozpoczęcia leczenia lub po
zmniejszeniu dawki. Reakcje dotyczące układu nerwowego mogą świadczyć
o przedawkowaniu leku lub znacznych wahaniach stężenia leku w surowicy. W takim wypadku zaleca się
monitorowanie stężenia leku i podzielenie dawki całkowitej.
Występowanie działań niepożądanych jest większe w przypadku leczenia skojarzonego niż monoterapii.
Często występować mogą zawroty głowy, senność, uspokojenie, zmęczenie, ataksja móżdżkowa (bezład,
niezborność, zaburzenie koordynacji ruchów), bóle głowy, podwójne widzenie, złe samopoczucie, wymioty
czy reakcje alergiczne. U pacjentów w podeszłym wieku może wystąpić niepokój i stany dezorientacji.
W czasie leczenia karbamazepiną mogą wystąpić niżej wymienione działania niepożądane.
Działania niepożądane mogą występować:
Bardzo często (mogą wystąpić u więcej niż 1 na 10 pacjentów):
leukopenia, zawroty głowy, ataksja, senność, złe samopoczucie, wymioty, zwiększenie aktywności enzymu
wątrobowego: gamma-glutamylotranspeptydazy (zwykle nieistotne klinicznie), alergiczne zapalenie skóry,
pokrzywka (także ciężkie postacie).
Często (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):
bóle głowy, podwójne widzenie, zaburzenia akomodacji (nieostre widzenie), suchość błon śluzowych jamy
ustnej, brak apetytu, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej (to grupa enzymów występujących w
wątrobie, kościach, jelitach i nerkach), trombocytopenia, eozynofilia, hiponatremia, która powoduje
zatrzymanie płynów, obrzęki, zwiększenie masy ciała i zmniejszoną osmolarność osocza. W rzadkich
przypadkach prowadziło to do wystąpienia wymiotów, bólów głowy i rzadko – dezorientacji, letargu i
innych anomalii neurologicznych.
Niezbyt często (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):
ruchy mimowolne (drżenia trzepoczące, dystonia, tiki), oczopląs, biegunka lub zaparcie, zwiększenie
aktywności enzymów wątrobowych - aminotransferaz, złuszczające zapalenie skóry, erytrodermia (stan
zapalny i zaczerwienienie całej skóry, przebiegające często ze złuszczaniem naskórka).
Rzadko (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1000 pacjentów):
leukocytoza (zwiększona liczba krwinek białych - leukocytów), limfadenopatia (powiększenie węzłów
chłonnych na skutek stymulacji antygenowej), niedobór kwasu foliowego, nadwrażliwość typu późnego z
gorączką, wysypką skórną, zapaleniem naczyń, obrzękiem węzłów chłonnych, bolesnością stawów
(artralgią), zmianą liczby leukocytów, eozynofilią (zwiększenie liczby eozynofilów w rozmazie krwi
powyżej 4%), powiększeniem wątroby i śledziony lub zmianami wyników testów wątrobowych, a także
działanie na inne narządy takie, jak płuca, nerki, trzustkę, mięsień sercowy i okrężnicę, omamy akustyczne i
wizualne, depresja, fobia, zachowania agresywne, pobudzenie, dezorientacja, zaburzenia myślenia,
zaburzenia mowy, mimowolne ruchy twarzy przypominające grymasy (dyskineza ustno-twarzowa),
niekontrolowane ruchy ciała z żywą gestykulacją (choreoatetoza), zapalenie nerwów obwodowych,
parestezje (spaczone odczuwanie bodźców w wyniku zmian w nerwach lub drogach czuciowych), niedowład
kończyn, zaburzenia ruchu gałek ocznych, zaburzenia przewodnictwa, nadciśnienie lub niedociśnienie, ból
brzucha, różne postacie zapalenia wątroby (cholestatyczne, wątrobowokomórkowe, typu mieszanego),
żółtaczka, toczeń rumieniowaty układowy, świąd, osłabienie mięśniowe.
Bardzo rzadko (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 pacjentów):
agranulocytoza, niedokrwistość aplastyczna, pancytopenia, aplazja szpiku, niedokrwistość, niedokrwistość
megaloblastyczna, porfiria, retikulocytoza, niedokrwistość hemolityczna (zaburzenia czynności szpiku
kostnego), aseptyczne zapalenie opon mózgowych z drgawkami klonicznymi i eozynofilią, reakcje
anafilaktyczne i obrzęk naczynioruchowy, zwiększenie wydzielania prolaktyny z objawami (lub
bezobjawowo) mlekotoku, ginekomastii (przerost tkanki właściwej gruczołu sutkowego) u mężczyzn,
zaburzeniami czynności tarczycy (zmniejszenie aktywności FT4, T3, T4) i zwiększenie aktywności TSH;
zaburzenia metabolizmu kostnego (zmniejszenie stężenia wapnia i 25-hydroksycholekalcyferolu w
surowicy), co w rzadkich przypadkach prowadzi do uszkodzenia kości (osteoporoza/osteomalacja);
zwiększenie stężenia cholesterolu, HDL i trójglicerydów, uaktywnienie się utajonego zespołu
psychotycznego, zaburzenia smaku, złośliwy zespół neuroleptyczny (groźne, zagrażające życiu powikłanie
występujące głównie u osób leczonych lekami neuroleptycznymi), utrata przezroczystości soczewek,
zapalenie spojówek, podwyższenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, zaburzenia słuchu (szumy uszne,
zwiększenie lub zmniejszenie wrażliwości słuchowej, zmiany percepcji tonów), bradykardia, arytmia, blok
przedsionkowo-komorowy niekiedy z utratą przytomności lub omdleniem (zaburzenia rytmu i
przewodnictwa serca), zapaść, zastoinowa niewydolność serca, zaostrzenie choroby wieńcowej, zakrzepowe
zapalenie żył, epizody zakrzepowo-zatorowe, reakcje nadwrażliwości ze strony płuc z gorączką, dusznością,
także zapalenia albo zwłóknienia płuc (w razie wystąpienia tych reakcji leczenie karbamazepiny należy
przerwać), zapalenie jamy ustnej, dziąseł, języka; zapalenie trzustki, ziarniniakowe zapalenie wątroby,
niewydolność wątroby, potencjalnie zagrażające życiu wysypki skórne (zespół Stevensa-Johnsona,
toksyczna nekroliza naskórka), nadwrażliwość na światło, rumień wielopostaciowy i guzowaty, zmiany w
pigmentacji skóry, plamica, łysienie, obfite pocenie, trądzik, hirsutyzm, bóle stawów, bóle mięśni, skurcze
mięśni, zaburzenia spermatogenezy (zmniejszenie liczebności plemników lub(i) zmniejszenie ruchliwości),
zaburzenia płodności u mężczyzn, zaburzenia libido, impotencja.
Pojedyncze przypadki: zmniejszenie stężenia kwasu foliowego, witaminy B12 i homocysteiny
w surowicy krwi.
Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
duże stężenie amoniaku we krwi (hiperamonemia). Objawy hiperamonemii mogą obejmować drażliwość,
dezorientację, wymioty, utratę apetytu i senność.
Istnieją doniesienia, że karbamazepina zaostrza objawy chorobowe stwardnienia rozsianego.
Tak jak w przypadku innych leków przeciwpadaczkowych, karbamazepina może zwiększać częstość
napadów padaczkowych. Napady padaczkowe typu „absences” (specjalna postać napadu padaczkowego
mająca początek w obydwu półkulach mózgowych) mogą być intensyfikowane lub wyzwalane.
Istnieją doniesienia o zaburzeniach kostnych łącznie z osteopenią, osteoporozą („rozrzedzenie” kości) oraz
złamaniami. Należy skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą w przypadku stosowania długoterminowej
terapii lekami przeciwpadaczkowymi, osteoporozy lub przyjmowania steroidów.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w
ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można
zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych
Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301
Faks: + 48 22 49 21 309
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.