4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, ifosfamid może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one
wystąpią. W trakcie leczenia mogą wystąpić przedstawione poniżej działania niepożądane.
Należy natychmiast zgłosić lekarzowi, jeśli zaobserwuje się którekolwiek z wymienionych
poniżej ciężkich działań niepożądanych: - pojawianie się siniaków bez stłuczenia, spowolnienie krzepnięcia krwi lub krwawienie z nosa
lub dziąseł. Może być to oznaką, że liczba płytek krwi ulega zmniejszeniu.
- zmniejszająca się liczba białych krwinek, lekarz sprawdzi to w trakcie leczenia. Może nie być
żadnych objawów, ale pacjent będzie bardziej podatny na zakażenia. Jeśli pacjent podejrzewa,
że może mieć zakażenie (podwyższona temperatura, uczucie zimna i dreszcze lub uczucie
gorąca i pocenie się lub jakakolwiek oznaka zakażenia jak kaszel lub pieczenie przy
oddawaniu moczu), może być konieczne podanie antybiotyku w celu zwalczenia zakażenia.
- bladość, letarg i zmęczenie. Może być to oznaką niskiej liczby czerwonych krwinek (anemia).
Lekarz zdecyduje o odpowiednim postępowaniu.
- krew w moczu, ból lub trudności przy oddawaniu moczu.
- problemy psychiczne. U niektórych pacjentów ifosfamid może mieć wpływ na czynność
mózgu. Czasami pacjenci przyjmujący ifosfamid, mogą nie zdawać sobie z tego sprawy, ale
znajomi i krewni mogą zauważać u nich zmiany. Jeśli wystąpi którekolwiek z poniższych
działań niepożądanych, lekarz zadecyduje o zaprzestaniu stosowania ifosfamidu u pacjenta:
- zagubienie
- senność
- dezorientacja
- niepokój
- depresja
- omamy
- skurcze mięśni ramion i nóg
- ból mięśni
- szybka mowa
- powtarzanie słów
- niezdarność
- przymus działania
- agresja
- drgawki (konwulsje)
- utrata świadomości
- zaburzenia widzenia
Powyższym działaniom niepożądanym mogą towarzyszyć gorączka oraz szybkie bicie serca.
Inne możliwe działania niepożądane:
Układ odpornościowy i zakażenia - reakcje alergiczne, których objawami są duszność, świszczący oddech, wysypka, swędzenie lub
obrzęk twarzy i warg (nadwrażliwość). Ciężkie reakcje alergiczne mogą wywołać trudności w
oddychaniu lub wstrząs, który może prowadzić do zgonu (wstrząs anafilaktyczny, reakcje
anafilaktyczne/anafilaktoidalne);
- obniżenie efektywności układu odpornościowego (immunosupresja);
- zwiększone ryzyko i ciężkość zakażeń bakteryjnych, grzybiczych, wirusowych,
pierwotniakowych, pasożytniczych związanych z działaniem ifosfamidu na układ
odpornościowy;
- uaktywnienie wcześniejszych zakażeń (utajone zakażenia);
- ciężkie zakażenia przenoszone przez krew, które mogą prowadzić do poważnego spadku
ciśnienia krwi prowadzącego do zgonu (sepsa, wstrząs).
Nowotwory - nowotwory wtórne różnych części ciała, często w obrębie pęcherza moczowego;
- nowotwór szpiku kości (zespół mielodysplastyczny);
- nowotwór krwi (białaczka);
- nowotwór układu limfatycznego (chłoniak nieziarniczy).
Krew i układ limfatyczny - spadek aktywności szpiku kostnego (mielosupresja). Może to prowadzić do zmniejszenia liczby
komórek krwi:
- krwinek białych, które walczą z infekcjami (leukopenia, agranulocytoza, granulocytopenia,
limfopenia, neutropenia). Może to prowadzić do wystąpienia gorączki (neutropenia z
gorączką);
· płytek krwi, które pomagają w krzepnięciu krwi (trombocytopenia);
· krwinek czerwonych, które transportują tlen (niedokrwistość). Może to prowadzić do
obniżenia zdolności do przenoszenia tlenu (zmniejszenie stężenia hemoglobiny);
· krwinek czerwonych, krwinek białych i płytek krwi w tym samym czasie (pancytopenia);
- tworzenie się małych zakrzepów w naczyniach krwionośnych zaburzających prawidłowy
przepływ krwi w organizmie (rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe);
- zespół hemolityczno-mocznicowy - stan powodujący nieprawidłowy rozpad krwinek
czerwonych, zmniejszenie liczby płytek krwi i niewydolność nerek.
Układ endokrynny - obrzęk mózgu z powodu zbyt dużej ilości wody we krwi (zatrucie wodne). Jego objawami mogą
być bóle głowy, zmiany w osobowości lub zachowaniu, splątanie, senność;
- wzrost wydzielania hormonu antydiuretycznego przez przysadkę mózgową. Może to wpływać
na nerki, powodując niskie stężenie sodu we krwi (hiponatremia) i zatrzymywanie wody w
organizmie.
Metabolizm i odżywianie - zmniejszenie lub brak apetytu (anoreksja);
- zmiany w metabolizmie spowodowane rozpadem komórek nowotworowych (zespół rozpadu
guza);
- zwiększenie kwasowości płynów ustrojowych (kwasica metaboliczna);
- niskie stężenie potasu we krwi, co może powodować zaburzenia rytmu serca, zaparcia,
zmęczenie, osłabienie mięśni lub skurcze, depresję, psychozę, majaczenie, splątanie lub omamy
(hipokaliemia);
- niskie stężenie wapnia we krwi, co może powodować skurcze mięśni i tiki, nieregularne bicie
serca, wzmożenie odruchów, pieczenie lub mrowienie w rękach i stopach (hipokalcemia);
- niskie stężenie fosforanów we krwi, co może powodować bóle kości, splątanie oraz osłabienie
mięśni (hipofosfatemia);
- wysokie stężenie cukru we krwi, co może powodować uczucie pragnienia, zmęczenie i
drażliwość (hiperglikemia);
- nadmierne pragnienie, któremu towarzyszy nadmierne spożycie płynów (polidypsja).
Układ trawienny - nudności i wymioty;
- biegunka;
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, w tym owrzodzenia jamy ustnej (zapalenie jamy ustnej);
- zapalenie jelit, które może powodować krwawienie (zapalenie jelita, zapalenie kątnicy,
krwotoczne zapalenie jelit);
- stan zapalny, który powoduje ból brzucha lub biegunkę (zapalenie jelita grubego);
- krwawienie z żołądka lub jelit (krwawienie z przewodu pokarmowego);
- ostry ból brzucha i pleców (zapalenie trzustki);
- zaparcie.
Układ nerwowy - zaburzenia układu nerwowego, które mogą powodować osłabienie, mrowienie lub drętwienie
(neuropatia obwodowa). Stan ten może wystąpić w więcej niż jednym pęczku nerwowym
(polineuropatia);
- trudności w kontrolowaniu lub koordynacji mięśni używanych podczas mówienia lub osłabienie
tych mięśni (dyzartria);
- napady (drgawki);
- stan padaczkowy (z napadami drgawkowymi lub niedrgawkowy) zdefiniowany jako jeden
ciągły, nieprzerwany atak, który trwa dłużej niż 5 minut lub nawracające napady bez
odzyskiwania przytomności między napadami przez ponad 5 minut;
- odwracalna tylna leukoencefalopatia, która może powodować obrzęk mózgu, ból głowy,
splątanie, drgawki i utratę wzroku;
- wpływ na mózg (encefalopatia), czego objawami mogą być: problemy w myśleniu lub
koncentracji, zmniejszona czujność, zmiany w osobowości, zmęczenie, drgawki, skurcze mięśni
i drżenie;
- zawroty głowy;
- zaburzenia ruchowe i zaburzenia chodu;
- wpływ na rdzeń kręgowy (mielopatia), co może powodować drętwienie, osłabienie i mrowienie
w rękach, utratę zdolności motorycznych;
- bóle nerwowe, które mogą również być odczuwane jako ból lub uczucie pieczenia (neuralgia);
- mrowienie lub drętwienie, często w dłoniach lub stopach (parestezja);
- zmiany w odczuwaniu dotyku (zaburzenia czucia) lub utrata czucia (niedoczulica);
- zmiany w odczuwaniu smaku (zaburzenia smaku) lub utrata smaku;
- niezdolność do kontrolowania wypróżniania (nietrzymanie kału).
Oczy i uszy - zaburzenia widzenia, pogorszenie lub utrata wzroku;
- zapalenie oka (zapalenie spojówek);
- głuchota lub zaburzenia słuchu;
- dzwonienie w uszach (szumy w uszach).
Serce i krążenie - zmiany w rytmie serca (arytmia), które mogą być zauważalne (kołatanie):
· nieregularne bicie serca (migotanie);
· przyspieszone bicie serca (tachykardia), która może stanowić zagrożenie życia (częstoskurcz
komorowy);
· wolniejsze bicie serca (bradykardia);
- zawał serca (zawał mięśnia sercowego);
- zmniejszenie zdolności serca do pompowania wystarczającej ilości krwi w organizmie, która
może stanowić zagrożenie życia (wstrząs kardiogenny, niewydolność serca, zatrzymanie akcji
serca);
- choroba mięśnia sercowego (kardiomiopatia);
- stan zapalny tkanek wokół serca (zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia);
- gromadzenie się płynu w worku osierdziowym (wysięk osierdziowy). Zwiększone ciśnienie
tego płynu może zatrzymać prawidłowe wypełnianie serca (tamponada serca);
- nieprawidłowy zapis EKG serca (wydłużony odcinek QT elektrokardiogramu);
- zakrzep w płucach powodujący ból w klatce piersiowej i duszność (zatorowość płucna);
- zakrzep, zazwyczaj w nodze, powodujący ból, opuchliznę lub zaczerwienienie (zakrzepica
żylna);
- zapalenie naczyń krwionośnych;
- niskie lub wysokie ciśnienie tętnicze (niedociśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze);
- zaczerwienienie skóry (zaczerwienienie twarzy).
Płuca - zagrażające życiu zmniejszenie zdolności płuc do przenoszenia tlenu do krwi (niewydolność
oddechowa);
- stany powodujące zapalenie płuc, które może wywoływać wystąpienie duszności, kaszlu oraz
podwyższonej temperatury albo bliznowacenia płuc (zapalenie płuc, zespół ostrej
niewydolności oddechowej, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych);
- bliznowacenie płuc, powodujące trudności w oddychaniu (zwłóknienie płuc);
- płyn w płucach lub w okolicy płuc (obrzęk płuc, wysięk opłucnowy);
- podwyższone ciśnienie krwi w płucach, co może powodować duszność, zmęczenie, kaszel,
dusznicę, omdlenia, obrzęki obwodowe (nadciśnienie płucne);
- trudności w oddychaniu lub świszczący oddech (skurcz oskrzeli);
- skrócenie oddechu (duszność);
- zmniejszenie stężenia tlenu w organizmie (hipoksja);
- kaszel.
Wątroba - nagromadzenie toksyn w organizmie z powodu niewydolności wątroby (hepatotoksyczność);
- niewydolność wątroby;
- niedrożność małych żył wątrobowych (żylno-okluzyjna choroba wątroby), która może
powodować wzrost masy ciała, powiększenie wątroby, ból oraz żółtaczkę;
- zmniejszenie dopływu krwi lub niedrożność żyły wrotnej w wątrobie (zakrzepica żyły wrotnej);
- stany powodujące zapalenie wątroby, które mogą prowadzić do żółtaczki, spadku masy ciała
oraz złego samopoczucia (zapalenie wątroby);
- zaburzenia wytwarzania żółci przez wątrobę, co może powodować swędzenie, żółtaczkę, jasno
zabarwiony kał, ciemny mocz (cholestaza);
- zwiększenie stężenia niektórych białek produkowanych przez wątrobę, czyli enzymów. Lekarz
zleci badania krwi w celu ich zbadania.
Skóra i tkanka podskórna - utrata włosów (łysienie);
- wykwity skórne lub powstanie małych, okrągłych, podniesionych guzków, które mają wyraźne
granice (wysypka grudkowa);
- stan zapalny skóry, który może powodować wysypkę, pęcherze, swędzenie, owrzodzenia,
sączenie i blizny (zapalenie skóry);
- stany zagrażające życiu, które mogą powodować wystąpienie wysypki, owrzodzeń, bólu
gardła, gorączki, zapalenia spojówek, oddzielenia warstw skóry (toksyczna martwica naskórka,
zespół Stevensa-Johnsona);
- obrzęk, drętwienie, czerwone grudki i łuszczenie się skóry na dłoniach i stopach (zespół
erytrodystezji dłoniowo-podeszwowej);
- zaczerwienienie i pęcherze na skórze pojawiające się kilka miesięcy lub lat po zakończeniu
leczenia (popromienne zapalenie skóry);
- wykwity skórne, w których zmiany są płaskie, o średnicy poniżej 1 cm (wysypka plamkowa);
- swędzenie (świąd);
- swędząca czerwona wysypka, która może rozwinąć się we wrzody (rumień);
- zmiany koloru paznokci i skóry;
- oddzielenie łożyska paznokcia, co może powodować schodzenie paznokci;
- opuchlizna twarzy;
- nadmierna potliwość.
Układ mięśniowo-szkieletowy i tkanka łączna - nieprawidłowy rozpad mięśni, który może prowadzić do problemów z nerkami (rabdomioliza);
- rozmiękanie kości, co może powodować silny ból kości, ból spowodowany przez niewielkie
szczeliny w kościach, ból pleców, częściowe lub całkowite złamania kości, osłabienie
mięśniowe, (osteomalacja, krzywica);
- opóźnienie wzrostu;
- ból mięśni (mialgia) lub ból stawów (artralgia);
- uczucie dyskomfortu w górnych lub dolnych kończynach (bóle kończyn);
- skurcze mięśni.
Nerki i drogi moczowe - zapalenie błony śluzowej pęcherza moczowego, co powoduje ból, krwawienie, obecność krwi w
moczu, zmniejszony przepływ moczu (krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego);
- krew w moczu (hematuria);
- zagrażające życiu obniżenie zdolności nerki do odpowiedniego usuwania toksyn i produktów
przemiany materii z krwi (niewydolność nerek);
- zmiany w strukturze nerek, które uniemożliwiają im prawidłowe funkcjonowanie (strukturalne
uszkodzenie nerek);
- nieprawidłowe funkcjonowanie nerek prowadzące do nadmiernej produkcji moczu i
nadmiernego pragnienia, co powoduje deficyt wody, wapnia, potasu, magnezu i innych
substancji w organizmie (zespół Fanconiego);
- glukoza w moczu (kłębuszkowa moczówka prosta);
- nieprawidłowe funkcjonowanie nerek objawiające się zmętnieniem moczu (fosfaturia);
- nieprawidłowe funkcjonowanie nerek powodujące zwiększenie całkowitego stężenia
aminokwasów w moczu (aminoacyduria). Lekarz zaleci badanie moczu w tym kierunku.
- stan zwykle definiowany jako nadmierna lub nadzwyczaj duża produkcja lub wydalanie moczu
(poliuria);
- powtarzająca się niezdolność do kontrolowania oddawania moczu (moczenie);
- uczucie zalegania moczu;
- niewydolność nerek.
Ciąża i płodność - bezpłodność. Produkcja spermy u mężczyzn i komórek jajowych u kobiet może być
zmniejszona lub zatrzymana. W niektórych przypadkach może to być stan nieodwracalny;
- utrata funkcji jajników przed ukończeniem 40. roku życia (niewydolność jajników,
przedwczesna menopauza);
- brak miesiączki lub owulacji (zaburzenia owulacji);
- brak mierzalnego poziomu plemników w męskim nasieniu (azoospermia) lub mniejsza liczba
plemników w ejakulacie (oligospermia);
- zmniejszony poziom estrogenu we krwi;
- zwiększony poziom hormonu gonadotropiny we krwi;
- stosowanie u młodych pacjentów, może skutkować zaburzeniami płodności w przyszłości.
Wady wrodzone, choroby rodzinne i genetyczne - zahamowanie wzrostu, zniekształcenia lub śmierć płodu w macicy.
Zaburzenia ogólne i reakcje w miejscu podania - zapalenie żył, zwykle w nogach;
- gorączka, zwykle w połączeniu z objawami zakażenia (gorączka neutropeniczna);
- zmęczenie;
- uczucie ogólnego dyskomfortu lub niepokoju (złe samopoczucie);
- zagrażające życiu uszkodzenie wielu narządów;
- ogólne pogorszenie stanu fizycznego;
- zmiany skórne i podrażnienie w miejscu wstrzyknięcia lub wlewu;
- ból w klatce piersiowej;
- obrzęk;
- zapalenie błony śluzowej jam ciała (zapalenie błony śluzowej);
- objawy grypopodobne takie jak ból głowy, gorączka, dreszcze, bóle stawów i mięśni,
osłabienie, zmęczenie.
Zgłaszanie działań niepożądanych Jeśli nasili się którykolwiek z objawów niepożądanych lub wystąpią jakiekolwiek objawy
niepożądane, w tym wszelkie możliwe objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy
powiedzieć o tym lekarzowi lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji
Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C
02‑222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301
faks: + 48 22 49 21 309
e‑mail:
[email protected].
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.