Laparox C - dwutlenek węgla medyczny gaz

Dwutlenek węgla medyczny. Pojemnik ciśnieniowy zawiera gaz w fazie ciekłej, do stosowania po uzyskaniu stanu pary. Pojemnik o poj. 10 litrów zawiera 6 kg lub 7,5 kg CO₂. Pojemnik o poj. 40 litrów zawiera 26 kg lub 30 kg CO₂.

Bezbarwny, bezwonny, niepalny i nie podtrzymujący palenia gaz. Dwutlenek węgla pozwala na wypełnienie przestrzeni wewnątrz jam ciała (wytworzenie odmy otrzewnowej, pozaotrzewnowej lub opłucnej) i na odsunięcie powłok od operowanych narządów (laparoskopia) lub płuca od ściany klatki piersiowej (torakoskopia). Ciśnienie gazu służące do wytworzenia odmy waha się od 5 do 12-15 mmHg w czasie laparo- lub torakoskopii, do 25-30 mmHg przy operacjach w obrębie przestrzeni pozaotrzewnowej. Sprężony gaz podczas rozprężania do ciśnienia roboczego oziębia się, dzięki czemu jest dostarczany do jam ciała w temperaturze pokojowej, bez konieczności dodatkowego ogrzewania. Dwutlenek węgla wchłania się całkowicie w krótkim czasie po operacji i jako gaz naturalnie występujący w organizmie ludzkim jest szybko metabolizowany i wydalany.

Wytworzenie odmy podczas operacji mało inwazyjnych, gł. laparoskopii.

Nie należy stosować odmy z użyciem CO₂ u pacjentów ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym oraz u pacjentów z urazami czaszkowo-mózgowymi. Ze względu na zwiększone ryzyko zatoru gazowego nie należy podejmować insuflacji dwutlenkiem węgla jam stawowych przy istniejących złamaniach.

Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ CO₂ zarówno na płód jak i młode po urodzeniu. Brak doniesień dotyczących negatywnego wpływu dwutlenku węgla na płód ludzki. Laparoskopia z zastosowaniem odmy otrzewnowej może być wykonana z zachowaniem szczególnej ostrożności dopiero po 6 miesiącu ciąży.

Wewnętrznie. Ilość, prędkość i czas trwania insuflacji zależne są od wskazań i ustalane są indywidualnie przez lekarza wykonującego zabieg. Insuflacje powinny być przeprowadzane przez lekarzy posiadających doświadczenie w dziedzinie chirurgii minimalnie inwazyjnej. Zaleca się, aby insuflację CO₂ w obszarze brzucha, obszarach przed- i pozaotrzewnowych oraz klatki piersiowej przeprowadzać w znieczuleniu ogólnym z kontrolowaną wentylacją.
Przy insuflacji jamy brzusznej ciśnienie śródbrzuszne z reguły nie powinno przekraczać 12-15 mmHg. Należy także stosować system z możliwością kontroli ciśnienia. Przy insuflacji klatki piersiowej zaleca się, by ciśnienie śródpiersiowe ograniczyć do około 6 mmHg, a przepływ gazu do 1,0 l/min. Przy operacjach w przestrzeni pozaotrzewnowej ciśnienie robocze gazu może wynosić nawet 25-30 mmHg. Cały system insuflacyjny (w tym dreny i igłę Verresa) należy wypełnić dwutlenkiem węgla, aby zmniejszyć ryzyko zatoru powietrznego na początku insuflacji. Należy zadbać, aby gaz został uprzednio wystarczająco podgrzany i nawilżony.
U pacjentów z dużym ryzykiem choroby zakrzepowo-zatorowej lub powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego wskazane jest zredukowanie ciśnienia roboczego CO₂ do około 5-6 mmHg i ewentualne wykorzystanie urządzeń podtrzymujących powłoki.

Szczególnie ostrożnie stosować u niemowląt, pacjentów z marskością wątroby, pacjentów z dużym ryzykiem choroby zakrzepowo-zatorowej oraz u chorych poddawanych laparoskopii w przestrzeni pozaotrzewnowej.

Mogą wystąpić zaburzenia hemodynamiczne, zwłaszcza podczas operacji laparoskopowych, gdy ciśnienie wewnątrzbrzuszne zostanie zwiększone do 15 mmHg i powyżej: zwiększenie ciśnienia systemowego krwi i oporu naczyniowego, zmniejszenie objętości wyrzutowej serca; wyjątkowo obserwowano inne zaburzenia ze strony układu krążenia: zmniejszenie ciśnienia spowodowane odruchem wazowagalnym, bradyarytmię, bradykardię, rozkojarzenie przedsionkowo-komorowe, zatrzymanie krążenia; w torakoskopii: zwiększenie ośrodkowego ciśnienia żylnego, ciśnienia zaklinowania oraz niewielkie zmniejszenie ciśnienia tętniczego. Absorpcja CO₂ wywołuje hiperkapnię (wzrost prężności CO₂ we krwi) oraz kwasicę. Duży wzrost prężności CO₂ może wywołać obkurczenie naczyń krwionośnych, zwiększenie ciśnienia i tętna oraz zaburzenia rytmu serca. Odma otrzewnowa z wykorzystaniem CO₂ może powodować zmniejszenie przepływu nerkowego, spowolnienie przepływu wrotnego, zmniejszenie przepływu wątrobowego oraz zakrzepicę żyły wrotnej. Zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego występuje zawsze w trakcie operacji laparoskopowych, jednak działanie CO₂ w tym zakresie jest najsilniejsze. Odma z wykorzystaniem CO₂ może powodować kilkudniową supresję odpowiedzi immunologicznej. Specyficzne zjawisko dla zabiegów odmy otrzewnowej (w tym także z użyciem CO₂) to powstawanie przerzutów nowotworowych (wszczepów) w miejscu wprowadzenia trokarów (zjawisko to prawdopodobnie nie jest związane z rodzajem użytego gazu). Mogą wystąpić powikłania zatorowo-zakrzepowe (zwłaszcza zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych). Odma z wykorzystaniem CO₂ zmniejsza pojemność płuc, zwiększa ciśnienie w drogach oddechowych oraz pogarsza podatność płuc. Zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego powstające podczas laparoskopii powoduje uniesienie przepony i zmniejszenie jej ruchomości, czego konsekwencją mogą być zaburzenia wentylacji i zwiększenie przecieku wewnątrzpłucnego, może także dojść do hipoksemii, hiperkapnii i obkurczenia drzewa oskrzelowego. Może wystąpić odma opłucnowa podczas operacji brzusznej; w niektórych przypadkach może ona być związana ze zwiększeniem ciśnienia w drogach oddechowych i zmniejszeniem nasycenia krwi tlenem; w wyjątkowych przypadkach może dojść od zmniejszenia ciśnienia tętniczego i zatrzymania akcji serca. Wprowadzenie dwutlenku węgla do naczynia krwionośnego może wywołać zator gazowy. Podanie do tkanki może wywołać rozedmę podskórną.

Linde Gaz Polska Sp. z o.o.
ul. prof. Michała Życzkowskiego 17
31-864 Kraków