Lenalidomide Aurovitas/Lenalidomide Eugia 15 mg kapsułki twarde

1 kaps. zawiera 5 mg, 10 mg, 15 mg lub 25 mg lenalidomidu. Preparat zawiera laktozę.

Mechanizm działania lenalidomidu obejmuje działanie przeciwnowotworowe, przeciwangiogenetyczne, proerytropoetyczne i immunomodulacyjne. W szczególności lenalidomid hamuje proliferację i indukuje apoptozę niektórych nowotworowych komórek hematopoetycznych (w tym nowotworowych komórek plazmatycznych szpiczaka mnogiego, komórek nowotworowych chłoniaka grudkowego oraz tych z delecjami w obrębie chromosomu 5), zwiększa odporność zależną od komórek T i komórek typu Natural Killer (NK) oraz zwiększa liczbę komórek NK, T i NKT. W MDS z delecją 5q lenalidomid wybiórczo hamuje aktywność nieprawidłowego klonu, nasilając apoptozę komórek z delecją 5q. Skojarzenie lenalidomidu i rytuksymabu zwiększa cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał (ADCC) w przypadku komórek nowotworowych chłoniaka grudkowego. Lenalidomid hamuje angiogenezę przez hamowanie migracji i adhezji komórek śródbłonka i tworzenia mikronaczyń, zwiększa wytwarzanie hemoglobiny płodowej przez hematopoetyczne komórki macierzyste CD34+ oraz hamuje wytwarzanie cytokin prozapalnych (np. TNF-α i IL-6) przez monocyty. W przypadku zespołów mielodysplastycznych z delecją 5q, wykazano selektywną zdolność lenalidomidu do hamowania wzrostu nieprawidłowych klonów komórkowych przez wywołanie apoptozy w komórkach z delecją 5q. Lenalidomid jest mieszaniną racemiczną. Po podaniu doustnym szybko się wchłania, maksymalne stężenie we krwi osiąga po 0,5-2 h od podania. Względne stężenia enancjomerów S(-) i R(+) lenalidomidu w osoczu wynoszą w przybliżeniu odpowiednio 56% i 44%. Stopień wiązania z białkami osocza wynosi średnio 23%. Większość lenalidomidu wydalana jest z moczem - 90%, 4% wydala się w kale. Lek jest metabolizowany w niewielkim zakresie - 82% dawki zostaje wydalone w postaci niezmienionej z moczem. T_0,5 wynosi ok. 3 h (dla dawek od 5 do 25 mg/dobę). U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek zwiększa się AUC, a T_0,5 lenalidomidu się wydłuża.

Szpiczak mnogi. Lenalidomid w monoterapii jest wskazany do stosowania w leczeniu podtrzymującym dorosłych pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim po autologicznym przeszczepie komórek macierzystych. Lenalidomid w terapii skojarzonej jest wskazany do stosowania w leczeniu dorosłych pacjentów z nieleczonym uprzednio szpiczakiem mnogim, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu. Lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem jest wskazany do leczenia dorosłych pacjentów ze szpiczakiem mnogim, u których stosowano uprzednio co najmniej jeden schemat leczenia. Chłoniak grudkowy. Lenalidomid w skojarzeniu z rytuksymabem (przeciwciałem anty-CD20) jest wskazany do stosowania w leczeniu dorosłych pacjentów z uprzednio leczonym chłoniakiem grudkowym (stopnia 1-3a).

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Kobiety ciężarne. Kobiety mogące zajść w ciążę, jeśli nie zostały spełnione wszystkie warunki Programu Zapobiegania Ciąży.

Ze względu na właściwości teratogenne, lenalidomid należy przepisywać z uwzględnieniem programu zapobiegania ciąży, chyba że istnieją wiarygodne przesłanki, że pacjentka nie może zajść w ciążę. Lenalidomid ma budowę zbliżoną do talidomidu, który działa teratogennie u ludzi i powoduje ciężkie, zagrażające życiu wady wrodzone. Lenalidomid wywoływał u małp wady wrodzone, podobne do tych opisanych po talidomidzie. Z tego względu można oczekiwać wystąpienia działania teratogennego lenalidomidu - lenalidomid jest przeciwwskazany do stosowania w okresie ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować skuteczną metodę antykoncepcji. Jeśli w trakcie leczenia lenalidomidem kobieta zajdzie w ciążę, leczenie musi zostać przerwane a pacjentka powinna zostać skierowana do specjalisty doświadczonego w ocenie teratogennego skutku leczenia w celu przeprowadzenia takiej oceny i uzyskania odpowiedniej porady. Lenalidomid jest obecny w spermie ludzkiej w skrajnie małym stężeniu w trakcie leczenia i jest niewykrywalny w spermie ludzkiej po 3 dniach od zakończenia podawania leku zdrowemu mężczyźnie. W ramach środków ostrożności oraz biorąc pod uwagę szczególne populacje z wydłużonym czasem wydalania, jak w przypadku niewydolności nerek, wszyscy pacjenci płci męskiej stosujący lenalidomid muszą używać prezerwatyw przez okres leczenia, podczas przerwy w podawaniu leku i przez 1 tydzień po zakończeniu leczenia, jeśli partnerka jest w ciąży lub jest w wieku rozrodczym i nie stosuje antykoncepcji. Jeśli partnerka mężczyzny leczonego lenalidomidem zajdzie w ciążę, zaleca się skierowanie jej do lekarza specjalizującego się lub mającego doświadczenie w teratologii. Nie wiadomo, czy lenalidomid przenika do mleka kobiet. Podczas leczenia lenalidomidem należy przerwać karmienie piersią. Badania na szczurach z wykorzystaniem lenalidomidu w dawkach do 500 mg/kg (dawka odpowiednio około 200 do 500-razy większą niż stosowana u ludzi dawka 25 i 10 mg w przeliczeniu na powierzchnię ciała) nie wykazały występowania działań niepożądanych związanych z płodnością ani szkodliwego wpływu na płodność rodziców.

Doustnie. Leczenie powinno być nadzorowane przez lekarza doświadczonego w stosowaniu terapii przeciwnowotworowych. Zalecenia dla wszystkich wskazań: dawkowanie modyfikuje się na podstawie obserwacji klinicznych i wyników laboratoryjnych; dostosowania dawki, w trakcie leczenia i przy wznawianiu leczenia, zalecane są w przypadku wystąpienia neutropenii lub trombocytopenii 3. lub 4. stopnia, lub innych działań toksycznych 3. lub 4. stopnia uznanych za związane z leczeniem lenalidomidem; w przypadku wystąpienia neutropenii, w postępowaniu terapeutycznym należy rozważyć zastosowanie czynników wzrostu; jeśli od wyznaczonej godziny przyjęcia pominiętej dawki leku upłynęło mniej niż 12 h, pacjent może zażyć tę dawkę. Jeśli od wyznaczonej godziny przyjęcia pominiętej dawki upłynęło ponad 12 h, pacjent nie powinien zażyć tej dawki, ale powinien przyjąć kolejną dawkę o zaplanowanej porze następnego dnia. Nowo rozpoznany szpiczak mnogi. Lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem, podawany do progresji choroby, u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu. Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli liczba bezwzględna neutrofili (ANC) wynosi <1,0 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <50 x 10⁹/l. Zalecana dawka. Dawka początkowa lenalidomidu wynosi 25 mg raz na dobę w dniach 1-21 w powtarzanych 28-dniowych cyklach. Zalecana dawka deksametazonu wynosi 40 mg doustnie raz na dobę w dniach 1, 8, 15 i 22 powtarzanych 28-dniowych cykli. Pacjenci mogą kontynuować leczenie lenalidomidem i deksametazonem do progresji choroby lub nietolerancji. Etapy zmniejszania dawki: dawka początkowa lenalidomidu 25 mg + dawka początkowa deksametazonu 40 mg*; poziom dawki -1 = 20 mg lenalidomidu + 20 mg deksametazonu; poziom dawki -2 = 15 mg + 12 mg; poziom dawki -3 = 10 mg + 8 mg; poziom dawki -4 = 5 mg + 4 mg; poziom dawki -5 = 2,5 mg lenalidomidu + deksametazon - nie dotyczy. *Dawkowanie deksametazonu można zmniejszać niezależnie dla obu produktów. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi zmniejszy się <25 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem do końca cyklu (jeżeli toksyczność ograniczająca dawkę (DLT) wystąpi >15. dnia cyklu, podawanie lenalidomidu zostanie przerwane przynajmniej do końca danego 28-dniowego cyklu); gdy liczba płytek krwi powróci do ≥50 x 10⁹/l można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce o 1 poziom mniejszej przy następnym cyklu leczenia. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili (ANC) zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenia lenalidomidem, jeśli ANC powróci do wartości ≥1 x 10⁹/l i neutropenia jest jedyną obserwowaną toksycznością, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce początkowej raz na dobę; jeśli ANC powróci do wartości ≥0,5 x 10⁹/l i występują toksyczności hematologiczne zależne od dawki inne niż neutropenia, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli ANC ponownie zmniejszy się <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, gdy ANC powróci do wartości ≥0,5 x 10⁹/l można wznowić leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. W przypadku toksyczności hematologicznej, dawkę lenalidomidu można przywrócić do kolejnego wyższego poziomu (dawka nie może przekroczyć dawki początkowej) w zależności od poprawy czynności szpiku kostnego (brak toksyczności hematologicznej przez przynajmniej 2 kolejne cykle: wartość ANC ≥1,5 x 10⁹/l, liczba płytek krwi ≥100 x 10⁹/l na początku nowego cyklu). Lenalidomid w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem, z kontynuacją w postaci leczenia lenalidomidem i deksametazonem do wystąpienia progresji choroby, u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu. Leczenie początkowe: lenalidomid w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem. Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem, jeśli wartość ANC wynosi <1,0 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <50 x 10⁹/l. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 25 mg doustnie raz na dobę w dniach od 1. do 14. każdego 21-dniowego, w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem. Bortezomib należy podawać we wstrzyknięciu podskórnym (1,3 mg/m² pc.) 2 razy w tygodniu w dniach 1., 4., 8. i 11. każdego 21-dniowego cyklu. Zaleca się przeprowadzenie maksymalnie ośmiu 21-dniowych cykli leczenia (24 tyg. leczenia początkowego). Kontynuacja leczenia: lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem do wystąpienia progresji. Kontynuowanie podawania lenalidomidu w dawce 25 mg doustnie raz na dobę w dniach od 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli w skojarzeniu z deksametazonem. Leczenie należy kontynuować do wystąpienia progresji lub nieakceptowalnej toksyczności. Etapy zmniejszania dawki. Jeśli dawka początkowa lenalidomidu wynosi 25 mg; poziom dawki -1 = 20 mg; poziom dawki -2 = 15 mg; poziom dawki -3 = 10 mg; poziom dawki -4 = 5 mg; poziom dawki -5 = 2,5 mg. Dawkowanie można zmniejszać niezależnie dla wszystkich produktów. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi zmniejszy się do <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenia lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do wartości ≥50 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli liczba płytek krwi ponownie zmniejszy się <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenia lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do wartości ≥50 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Neutropenia. Jeśli bezwzględna liczba neutrofili (ANC) najpierw zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenia lenalidomidem; jeśli ANC powróci do ≥1 x 10⁹/l i neutropenia jest jedyną obserwowaną toksycznością można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce początkowej raz na dobę; jeśli ANC powróci do ≥0,5 x 10⁹/l i występują toksyczności hematologiczne zależne od dawki inne niż neutropenia można wznowić leczenia lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli ANC ponownie zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l - należy przerwać leczenia lenalidomidem, jeśli ANC powróci do ≥0,5 x 10⁹/l można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. Lenalidomid w skojarzeniu z melfalanem i prednizonem, z kontynuacją w postaci leczenia podtrzymującego lenalidomidem, u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu. Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli wartość ANC wynosi <1,5 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <75 x 10⁹/l. Zalecana dawka. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli, przez nie więcej niż 9 cykli. Zalecana dawka melfalanu wynosi 0,18 mg/kg doustnie raz na dobę w dniach 1. do 4. powtarzanych 28-dniowych cykli. Zalecana dawka prednizonu wynosi 2 mg/kg doustnie raz na dobę w dniach 1. do 4. powtarzanych 28-dniowych cykli. Pacjenci, którzy ukończą 9 cykli lub którzy nie mogą ukończyć leczenia skojarzonego z powodu nietolerancji, leczeni są lenalidomidem w monoterapii, w dawce 10 mg/dobę w dniach 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli do progresji choroby. Dawkowanie kontynuuje się lub modyfikuje na podstawie obserwacji klinicznych i wyników laboratoryjnych. Zalecane dostosowanie dawki w trakcie leczenia i przy wznawianiu leczenia - dostosowania dawki, podsumowane poniżej, zalecane są w przypadku wystąpienia neutropenii lub trombocytopenii 3. lub 4. stopnia lub innych działań toksycznych 3. lub 4. stopnia uznanych za związane z leczeniem lenalidomidem. Etapy zmniejszania dawki: dawka początkowa lenalidomidu 10 mg* + dawka początkowa melfalanu 0,18 mg/kg + dawka początkowa prednizonu 2 mg/kg; poziom dawki -1 = 7,5 mg lenalidomidu + 0,14 mg/kg melfalanu + 1 mg/kg prednizonu; poziom dawki -2 = 5 mg lenalidomidu + 0,1 mg/kg melfalanu + 0,5 mg/kg prednizonu; poziom dawki -3 = 2,5 mg lenalidomidu + melfalan: nie dotyczy + 0,25 mg/kg prednizonu. *Jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi najpierw zmniejszy się do <25 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do >25 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem i melfalanem w dawce na poziomie -1 przy następnym cyklu leczenia; jeśli liczba płytek krwi ponownie zmniejszy się <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥30 x 10⁹/l zaleca się wznowienie lecenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2 lub-3) raz na dobę. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili najpierw zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba neutrofili powróci do ≥0,5 x 10⁹/l i neutropenia jest jedyną obserwowaną toksycznością zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce początkowej raz na dobę; jeśli liczba neutrofili powróci do ≥0,5 x 10⁹/l i występują toksyczności hematologiczne zależne od dawki inne niż neutropenia zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli liczba neutrofili ponownie zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem, jeśli liczba neutrofili powróci do ≥0,5 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. Lenalidomid w leczeniu podtrzymującym pacjentów po autologicznym przeszczepie komórek macierzystych (ASCT). Leczenie podtrzymujące lenalidomidem należy rozpoczynać po odpowiednim znormalizowaniu parametrów hematologicznych po ASCT u pacjentów niewykazujących dowodów na progresję choroby. Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli ANC wynosi <1,0 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <75 x 10⁹/l. Zalecana dawka. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 10 mg doustnie raz na dobę bez przerwy (w dniach 1–28 powtarzanych 28 dniowych cykli) do progresji choroby lub nietolerancji. Po 3 cyklach lenalidomidu w leczeniu podtrzymującym dawkę można zwiększyć do 15 mg doustnie raz na dobę, jeżeli będzie dobrze tolerowany. Etapy zmniejszania dawki. Jeśli dawka początkowa wynosi 10 mg, a dawka zwiększona wynosi 15 mg*; poziom dawki -1 = dawka początkowa: 5 mg, dawka zwiększona: 10 mg; poziom -2 = 5 mg (dni 1-21 co 28 dni), dawka zwiększona: 5 mg; poziom -3 = dawka początkowa: nie dotyczy, dawka zwiększona: 5 mg (dni 1-21 co 28 dni). Nie należy podawać dawki mniejszej niż 5 mg (dni 1-21 co 28 dni). *Po 3 cyklach lenalidomidu w leczeniu podtrzymującym dawkę można zwiększyć do 15 mg doustnie raz na dobę, jeżeli jest dobrze tolerowana. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi zmniejszy się do <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥30 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli liczba płytek ponownie zmniejszy się do poziomu <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek powróci do wartości ≥30 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili (ANC) zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l, należy przerwać leczenia lenalidomidem, jeśli ANC powróci do wartości ≥0,5 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli ANC ponownie zmniejszy się do wartości <0,5 x 10⁹/l, należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli ANC powróci do wartości ≥0,5 x 10⁹/l, można wznowić leczenie lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie raz na dobę. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. Szpiczak mnogi u pacjentów, u których stosowano uprzednio co najmniej jeden schemat leczenia. Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli wartość ANC wynosi <1,0 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <75 x 10⁹/l lub <30 x 10⁹/l, w zależności od nacieczenia szpiku kostnego przez komórki plazmatyczne. Zalecana dawka. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 25 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli. Zalecana dawka deksametazonu wynosi 40 mg doustnie raz na dobę w dniach 1. do 4., 9. do 12. i 17. do 20. każdego 28-dniowego cyklu przez pierwsze 4 cykle leczenia, a następnie 40 mg raz na dobę w dniach 1. do 4. co 28 dni. Lekarz przepisujący lek powinien dokładnie ocenić, jaką dawkę deksametazonu zastosować, biorąc pod uwagę stan pacjenta oraz nasilenie choroby. Etapy zmniejszania dawki. Jeśli dawka początkowa wynosi 25 mg; poziom dawki -1 = 15 mg; poziom dawki -2 = 10 mg; poziom dawki -3 = 5 mg. Trombocytopenia. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi najpierw zmniejszy się do <30 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥30 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na poziomie -1; jeśli liczba płytek krwi ponownie zmniejszy się <30 x 10⁹/l zaleca się przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥30 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2 lub -3) raz na dobę, nie należy stosować dawek <5 mg na dobę. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili (ANC) najpierw zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli ANC powróci do ≥0,5 x 10⁹/l i neutropenia jest jedyną obserwowaną toksycznością zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce początkowej raz na dobę; jeśli ANC powróci do ≥0,5 x 10⁹/l i występują toksyczności hematologiczne zależne od dawki inne niż neutropenia zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na poziomie -1 raz na dobę; jeśli ANC ponownie zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem; jeśli ANC powróci do ≥0,5 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1, -2 lub -3) raz na dobę, nie stosować dawek <5 mg na dobę. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF) i utrzymać dawkę lenalidomidu. Zespoły mielodysplastyczne (MDS). Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli wartość ANC wynosi <0,5 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <25 x 10⁹/l. Zalecana dawka. Dawka początkowa lenalidomidu wynosi 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach. Etapy zmniejszenia dawki. Jeśli dawka początkowa wynosi 10 raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28-dni; poziom dawki -1 = 5,0 mg raz na dobę w dniach 1. do 28. co 28-dni; poziom dawki -2 = 2,5 mg raz na dobę w dniach 1. do 28. co 28-dni; poziom dawki -3 = 2,5 mg co drugi dzień w dniach 1. do 28. co 28 dni. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek krwi zmniejszy się <25 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, gdy liczba płytek krwi powróci do wartości ≥25 x 10⁹/l - <50 x 10⁹/l przynajmniej 2 razy w ciągu ≥7 dni lub jeżeli liczba płytek w którymkolwiek momencie ponownie wzrośnie do ≥50 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1, -2 lub -3). Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili (ANC) zmniejszy się do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli ANC powróci do wartości ≥0,5 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1, -2 lub -3). Przerwanie leczenia lenalidomidem. Należy przerwać stosowanie lenalidomidu u pacjentów, u których nie wystąpiła przynajmniej minimalna odpowiedź ze strony komórek erytroidalnych w ciągu 4 miesięcy od rozpoczęcia leczenia, objawiająca się przez przynajmniej 50% spadkiem konieczności przeprowadzania przetoczeń lub, przy braku przetoczeń, zwiększonym o 1 g/dl stężeniem hemoglobiny. Chłoniak z komórek płaszcza. Zalecana dawka. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 25 mg raz na dobę, w dniach 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli. Etapy zmniejszania dawki. Jeśli dawka początkowa wynosi 25 raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28-dni; poziom dawki -1 = 20 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28-dni; poziom dawki -2 = 15 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28 dni; poziom dawki -3 = 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28 dni; poziom dawki -4 = 5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28 dni; poziom dawki -5 = 2,5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28 dni lub 5 mg co drugi dzień w dniach 1. do 21. co 28 dni. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek spadnie do <50 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz w tyg., jeśli liczba płytek powróci do ≥60 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1); jeśli liczba płytek krwi ponownie zmniejszy się <50 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonywanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz w tyg., jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥60 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2, -3, -4 lub -5), nie stosować dawek poniżej poziomu dawki -5. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili  (ANC) spadnie do <1 x 10⁹/l przynajmniej na 7 dni lub spadnie do <1 x 10⁹/l z towarzyszącą gorączką (temp. ciała ≥38,5st. C) lub spadnie do <0,5 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonywanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz na tydzień; jeśli ANC powróci do ≥1 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1); zawsze, gdy ANC ponownie spadnie poniżej 1 x 10⁹/l na co najmniej 7 dni lub spadnie do <1 x 10⁹/l z towarzyszącą gorączką (temp. ciała ≥38,5st. C), lub spadnie do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem, jeśli ANC powróci do ≥1 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2, -3, -4, -5), nie stosować dawek poniżej poziomu dawki -5. Chłoniak grudkowy (FL). Nie wolno rozpoczynać leczenia lenalidomidem, jeśli wartość ANC wynosi <1 x 10⁹/l i (lub) liczba płytek krwi wynosi <50 x 10⁹/l, chyba że jest to skutkiem nacieczenia szpiku kostnego przez chłoniak. Zalecana dawka. Zalecana dawka początkowa lenalidomidu wynosi 20 mg doustnie raz na dobę w dniach 1. do 21. powtarzanych 28-dniowych cykli przez maksymalnie 12 cykli leczenia. Zalecana dawka początkowa rytuksymabu wynosi 375 mg/m² dożylnie (i.v.) co tydzień w 1. cyklu (dni 1., 8., 15. i 22.) oraz w 1. dniu każdego 28-dniowego cyklu w cyklach od 2. do 5. Etapy zmniejszenia dawki. Jeśli dawka początkowa wynosi 20 raz na dobę w dniach 1. do 21. co 28-dni; poziom dawki -1 = 15 mg raz na dobę w dniach 1. do 21., co 28 dni; poziom dawki -2 = 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21., co 28 dni; poziom dawki -3 = 5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21., co 28 dni. Informacji na temat dostosowywania dawki z powodu toksyczności związanej z podawaniem rytuksymabu należy szukać w odpowiedniej ChPL. Trombocytopenia. Jeśli liczba płytek spadnie do <50 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz w tyg., jeśli liczba płytek powróci do ≥50 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1); jeśli liczba płytek krwi ponownie zmniejszy się do <50 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonywanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz w tyg., jeśli liczba płytek krwi powróci do ≥50 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2, -3), nie stosować dawek poniżej poziomu dawki -3. Neutropenia. Jeśli liczba neutrofili (ANC) spadnie do <1 x 10⁹/l przynajmniej na 7 dni lub spadnie do <1 x 10⁹/l z towarzyszącą gorączką (temp. ciała ≥38,5st. C) lub spadnie do <0,5 x 10⁹/l zaleca się przerwanie leczenia lenalidomidem i wykonywanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz na tydzień; jeśli ANC powróci do ≥1 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -1); zawsze, gdy ANC ponownie zmniejszy się do wartości <1 x 10⁹/l na co najmniej 7 dni lub spadnie do <1 x 10⁹/l z towarzyszącą gorączką (temp. ciała ≥38,5st. C), lub spadnie do <0,5 x 10⁹/l należy przerwać leczenie lenalidomidem i wykonywanie pełnej morfologii krwi nie rzadziej niż raz na tydzień, jeśli ANC powróci do ≥1 x 10⁹/l zaleca się wznowienie leczenia lenalidomidem w dawce na następnym niższym poziomie (poziom dawki -2, -3), nie stosować dawek poniżej poziomu dawki -3. Wedle uznania lekarza, jeżeli neutropenia jest jedynym działaniem toksycznym przy dowolnej dawce, należy dodać czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów (G-CSF). Chłoniak z komórek płaszcza (MCL) lub chłoniak grudkowy (FL). Zespół rozpadu guza (TLS). Wszyscy pacjenci powinni otrzymywać leczenie zapobiegające TLS (allopurynol, rasburykaza lub równoważne, zgodne z wytycznymi placówki) i odpowiednie nawodnienie (doustnie) w ciągu pierwszego tygodnia pierwszego cyklu lub dłużej, jeśli istnieją wskazania kliniczne. Aby zapewnić monitorowanie w kierunku TLS, pacjentów należy poddawać badaniom biochemicznym co tydzień w czasie pierwszego cyklu i zgodnie ze wskazaniami klinicznymi. Leczenie lenalidomidem można kontynuować (w dawce podtrzymującej) u pacjentów z TLS laboratoryjnym lub TLS klinicznym stopnia 1. Można też, według uznania lekarza, zmniejszyć dawkę o jeden poziom i kontynuować podawanie lenalidomidu. Należy stosować intensywne nawadnianie dożylne i odpowiednie leczenie zgodnie z miejscowym standardem postępowania do czasu wyrównania nieprawidłowości elektrolitowych. Może być konieczne leczenie z zastosowaniem rasburykazy w celu złagodzenia hiperurykemii. Hospitalizacja pacjenta zależy od uznania lekarza. U pacjentów z TLS klinicznym stopnia 2.–4. należy przerwać leczenie lenalidomidem i wykonywać badania biochemiczne co tydzień lub zgodnie ze wskazaniami klinicznymi. Należy stosować intensywne nawadnianie dożylne i odpowiednie leczenie zgodnie z miejscowym standardem postępowania do czasu wyrównania nieprawidłowości elektrolitowych. Leczenie rasburykazą i hospitalizacja zależą od uznania lekarza. Gdy objawy TLS ulegną złagodzeniu do stopnia 0., można wedle uznania lekarza wznowić leczenie lenalidomidem w następnej niższej dawce. Reakcja typu „tumour flare”. U pacjentów, u których wystąpiła reakcja typu „tumour flare" 1. lub 2. stopnia, lenalidomid można nadal stosować bez przerw i zmiany dawkowania, w zależności od uznania lekarza prowadzącego można stosować leczenie NLPZ, leczenie kortykosteroidami o ograniczonym czasie działania i (lub) leczenie opioidowymi lekami przeciwbólowymi. U pacjentów z reakcją 3. lub 4. stopnia leczenie lenalidomidem należy przerwać  i rozpocząć leczenie z zastosowaniem NLPZ, kortykosteroidów i (lub) opioidowych leków przeciwbólowych. Gdy objawy „tumour flare” ulegną złagodzeniu do ≤ 1. stopnia, należy wznowić leczenie lenalidomidem w tej samej dawce do końca cyklu. Pacjentów można leczyć objawowo zgodnie z wytycznymi dla leczenia reakcji typu „tumour flare” 1. i 2. stopnia. Wszystkie wskazania. Przy wystąpieniu działań toksycznych 3. lub 4. stopnia, których wystąpienie zostało uznane za związane ze stosowaniem lenalidomidu, należy przerwać leczenie i ponownie je rozpocząć w mniejszej dawce po ustąpieniu objawów toksyczności do poziomu ≤2., wg uznania lekarza. Przy wystąpieniu wysypki skórnej 2. lub 3. stopnia należy rozważyć przerwanie lub zaprzestanie stosowania lenalidomidu. Stosowanie lenalidomidu należy przerwać w przypadku wystąpienia obrzęku naczynioworuchowego, reakcji anafilaktycznej, wysypki 4. stopnia, wysypki związanej ze złuszczaniem się skóry, wysypki związanej z powstawaniem pęcherzy, lub w przypadku podejrzenia zespołu Stevensa-Johnsona (SJS), toksycznej rozpływnej martwicy naskórka (TEN) lub wysypki polekowej z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS). Jeżeli leczenie zostało przerwane z powodu wystąpienia tych objawów, nie należy go wznawiać po ich ustąpieniu. Dzieci i młodzież. Preparatu nie należy stosować u dzieci od 0 do 18 lat, ze względu na bezpieczeństwo stosowania. Szczególne grupy pacjentów. Pacjenci w podeszłym wieku. Lenalidomid był stosowany w badaniach klinicznych u pacjentów ze szpiczakiem mnogim w wieku do 91 lat, u pacjentów z zespołami mielodysplastycznymi do 95 lat oraz u pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza do 88 lat. Ze względu na większe prawdopodobieństwo wystąpienia zmniejszonej rezerwy czynnościowej nerek u pacjentów w podeszłym wieku, należy zachować ostrożność podczas doboru dawki oraz kontrolować czynność nerek. Nowo rozpoznany szpiczak mnogi: pacjenci niekwalifikujący się do przeszczepu. Pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim w wieku ≥75 lat należy dokładnie zbadać przed decyzją o wdrożeniu leczenia. U pacjentów w wieku ≥75 lat leczonych lenalidomidem w skojarzeniu z deksametazonem, zalecana dawka początkowa to 20 mg/dobę w dniach 1., 8., 15. i 22. każdego 28-dniowego cyklu. U pacjentów w wieku ≥75 lat leczonych lenalidomidem w skojarzeniu z melfalanem i prednizonem nie jest konieczne dostosowanie dawki. U pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim w wieku ≥75 lat, którzy otrzymywali lenalidomid, częściej występowały ciężkie działania niepożądane oraz działania niepożądane, które prowadziły do przerwania leczenia. Szpiczak mnogi u pacjentów, u których stosowano uprzednio co najmniej jeden schemat leczenia. Odsetek pacjentów ze szpiczakiem mnogim ≥65 lat nie różnił się istotnie pomiędzy grupami otrzymującymi lenalidomid z deksametazonem, a placebo i deksametazon. Nie obserwowano ogólnej różnicy w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności pomiędzy tymi pacjentami a pacjentami młodszymi, jednak nie można wykluczyć większej podatności osób starszych na działania niepożądane. Zespoły mielodysplastyczne. Nie obserwowano ogólnej różnicy w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności pomiędzy pacjentami >65 lat, a pacjentami młodszymi. Chłoniak z komórek płaszcza. U pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza nie obserwowano ogólnej różnicy w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności pomiędzy pacjentami ≥65 lat, a pacjentami <65 lat. Chłoniak grudkowy. U pacjentów z chłoniakiem grudkowym leczonych lenalidomidem w skojarzeniu z rytuksymabem ogólny odsetek występowania zdarzeń niepożądanych był podobny wśród pacjentów w wieku ≥65 lat i pacjentów w wieku <65 lat; nie zaobserwowano ogólnej różnicy w skuteczności między tymi dwiema grupami wiekowymi. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Lenalidomid jest wydalany głównie przez nerki; u pacjentów z cięższym zaburzeniem czynności nerek może wystąpić obniżona tolerancja na leczenie. Należy zachować ostrożność podczas doboru dawki i wskazane jest kontrolowanie czynności nerek. U pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności nerek i szpiczakiem mnogim, zespołami mielodysplastycznymi, chłoniakiem z komórek płaszcza lub chłoniakiem grudkowym nie jest wymagane dostosowanie dawki. U pacjentów z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek lub krańcowym stadium niewydolności nerek, w początkowym okresie leczenia oraz w czasie leczenia zaleca się następujące dostosowanie dawki. Nie ma doświadczenia z pacjentami w krańcowym stadium niewydolności nerek (CCr <30 ml/min, konieczna dializa) z III fazy badań klinicznych. Szpiczak mnogi. Zaburzenia czynności nerek: 30≤ klirens kreatyniny (CCr) <50 ml/min - 10 mg raz na dobę (dawkę można zwiększyć po 2 cyklach do 15 mg raz na dobę przy braku odpowiedzi na leczenie i przy dobrej tolerancji leczenia ze strony pacjenta); CCr <30 ml/min, bez konieczności dializowania – 7,5 mg raz na dobę lub 15 mg co drugi dzień; CCr <30 ml/min, z koniecznością dializowania - 5 mg raz na dobę (w dniach dializowania dawkę należy podawać po dializie). Zespoły mielodysplastyczne. Zaburzenia czynności nerek: 30≤ CCr <50 ml/min - dawka początkowa: 5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -1*: 2,5 mg raz na dobę w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -2*: 2,5 mg co drugi dzień w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach; CCr <30 ml/min, bez konieczności dializowania - dawka początkowa: 2,5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -1*: 2,5 mg co drugi dzień w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -2*: 2,5 mg 2 razy w tyg. w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach; CCr <30 ml/min, konieczność dializowania - dawka początkowa: 2,5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -1*: 2,5 mg co drugi dzień w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach, dawka na poziomie -2*: 2,5 mg 2 razy w tyg. w dniach 1. do 28. w powtarzanych 28-dniowych cyklach (w dniach dializowania dawkę należy podawać po dializie). *Zalecane etapy zmniejszania dawki w trakcie leczenia i ponownego rozpoczynania leczenia, w celu przeciwdziałania neutropenii lub trombocytopenii 3. lub 4. stopnia, lub innemu działaniu toksycznemu 3. lub 4. stopnia uznanemu za związane z leczeniem lenalidomidem, jak opisano wyżej. Chłoniak z komórek płaszcza. Zaburzenia czynności nerek: 30≤ CCr <50 ml/min – 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach (dawkę można zwiększyć po 2 cyklach do 15 mg raz na dobę przy braku odpowiedzi na leczenie i przy dobrej tolerancji leczenia ze strony pacjenta); CCr <30 ml/min, bez konieczności dializowania - 15 mg co drugi dzień w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach; CCr <30 ml/min, konieczność dializowania – 5 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach (w dniach dializowania dawkę należy podawać po dializie). Po rozpoczęciu leczenia lenalidomidem, dalsza modyfikacja dawki lenalidomidu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek powinna być oparta na indywidualnej tolerancji pacjenta na leczenie, w sposób opisany powyżej. Chłoniak grudkowy. Zaburzenia czynności nerek: 30≤ CCr <60 ml/min – 10 mg raz na dobę w dniach 1. do 21. w powtarzanych 28-dniowych cyklach (dawkę można zwiększyć po 2 cyklach do 15 mg raz na dobę jeśli pacjent toleruje leczenie; u pacjentów otrzymujących dawkę początkową 10 mg, w przypadku zmniejszenia dawki w celu przeciwdziałania neutropenii lub trombocytopenii 3. lub 4. stopnia, lub innemu działaniu toksycznemu 3. lub 4. stopnia uznanemu za związane z leczeniem lenalidomidem, nie należy stosować dawek poniżej 5 mg co drugi dzień lub 2,5 mg raz na dobę); CCr <30 ml/min, bez konieczności dializowania - 5 mg raz na dobę; CCr <30 ml/min, konieczność dializowania - 5 mg raz na dobę (w dniach dializowania, dawkę należy podawać po dializie). Po rozpoczęciu leczenia lenalidomidem, dalsza modyfikacja dawki lenalidomidu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek powinna być oparta na indywidualnej tolerancji pacjenta na leczenie, w sposób opisany powyżej. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. Lenalidomid nie był oficjalnie badany u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby i nie ma szczególnych zaleceń dotyczących dawkowania. Sposób podania. Kapsułki należy połykać w całości, najlepiej popijając wodą, niezależnie od posiłku. Kapsułek nie wolno otwierać, łamać ani rozgryzać. W celu wyjęcia kapsułki z blistra, kapsułkę należy nacisnąć wyłącznie z jednej strony, zmniejszając w ten sposób ryzyko jej zniekształcenia lub uszkodzenia.

Wszystkie pacjentki muszą spełniać warunki programu zapobiegania ciąży, chyba że istnieją wiarygodne dowody, że pacjentka nie może zajść w ciążę. Pacjentka lub partnerka pacjenta jest uznawana za zdolną do zajścia w ciążę, jeśli nie spełnia co najmniej jednego z następujących kryteriów: wiek ≥50 lat i naturalny brak menstruacji przez ≥1 rok (brak menstruacji po leczeniu przeciwnowotworowym lub w czasie laktacji nie wyklucza możliwości zajścia w ciążę); przedwczesna niewydolność jajników potwierdzona przez specjalistę ginekologa; uprzednia obustronna resekcja jajników z jajowodami lub histerektomia, genotyp XY, zespół Turnera, agenezja macicy. Lenalidomid jest przeciwwskazany u kobiet mogących zajść w ciążę, jeśli nie zostały spełnione wszystkie z następujących warunków: pacjentka rozumie oczekiwane ryzyko teratogenności dla nienarodzonego dziecka; pacjentka rozumie konieczność stosowania skutecznej antykoncepcji bez przerwy przez co najmniej 4 tyg. przed rozpoczęciem leczenia, przez cały okres trwania leczenia i przez co najmniej 4 tyg. po zakończeniu leczenia lenalidomidem (nawet w przypadku przerwy w stosowaniu leku, jeśli pacjentka nie zobowiąże się do bezwzględnej i ciągłej abstynencji seksualnej potwierdzanej co miesiąc); nawet, jeśli u kobiety w wieku rozrodczym wystąpi brak menstruacji, musi ona przestrzegać wszystkich zaleceń dotyczących skutecznej antykoncepcji; pacjentka jest w stanie stosować i przestrzegać skutecznych metod antykoncepcji; pacjentka została poinformowana i zrozumiała potencjalne następstwa ciąży oraz konieczność natychmiastowej konsultacji w przypadku podejrzenia zajścia w ciążę; pacjentka rozumie potrzebę rozpoczęcia leczenia zaraz po wydaniu lenalidomidu poprzedzonym uzyskaniem ujemnego wyniku testu ciążowego; pacjentka rozumie potrzebę i zgadza się na wykonywanie testów ciążowych co przynajmniej 4 tyg., z wyjątkiem przypadków potwierdzonej sterylizacji przez podwiązanie jajowodów; pacjentka potwierdza, że rozumie zagrożenia i niezbędne środki ostrożności związane ze stosowaniem lenalidomidu. Jeśli pacjentka nie stosowała skutecznej antykoncepcji, musi zostać skierowana do właściwie przeszkolonego pracownika służby zdrowia w celu uzyskania porady dotyczącej zapobiegania ciąży, by można było rozpocząć stosowanie antykoncepcji. W przypadku kobiety przyjmującej lenalidomid, odpowiednie metody zapobiegania ciąży mogą obejmować następujące przykłady: implanty; system terapeutyczny domaciczny (IUS) uwalniający lewonorgestrel; octan medroksyprogesteronu w postaci depot; sterylizacja przez podwiązanie jajowodów; pożycie seksualne tylko z mężczyzną po wazektomii (wazektomia musi zostać potwierdzona dwoma ujemnymi badaniami spermy); pigułki hamujące owulację zawierające tylko progesteron (tzn. dezogestrel). Ze względu na zwiększone ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u pacjentów ze szpiczakiem mnogim zażywających lenalidomid w terapii skojarzonej i w mniejszym stopniu u pacjentów ze szpiczakiem mnogim, zespołami mielodysplastycznymi i z chłoniakiem z komórek płaszcza, przyjmującymi lenalidomid w monoterapii, stosowanie dwuskładnikowych doustnych środków antykoncepcyjnych nie jest zalecane. Jeśli pacjentka aktualnie stosuje dwuskładnikowe doustne środki antykoncepcyjne, powinna przejść na jedną ze skutecznych metod wymienionych powyżej. Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej utrzymuje się przez 4-6 tyg. po zakończeniu stosowania dwuskładnikowych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jednoczesne stosowanie deksametazonu może zmniejszać skuteczność steroidowych środków antykoncepcyjnych. Implanty i systemy terapeutyczne domaciczne uwalniające lewonorgestrel wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zakażenia w momencie ich umieszczania oraz nieregularnym krwawieniem z pochwy, dlatego należy rozważyć profilaktyczne podanie antybiotyków, szczególnie u pacjentek z neutropenią. Zwykle nie zaleca się stosowania wewnątrzmacicznych wkładek uwalniających miedź, ze względu na potencjalne ryzyko zakażenia w trakcie wprowadzania i utratę krwi menstruacyjnej, co może pogorszyć stan pacjentów z neutropenią lub trombocytopenią. Konieczne jest przeprowadzenie testu ciążowego pod nadzorem lekarza w trakcie wizyty, podczas której zapisany został lenalidomid lub na 3 dni przed wizytą u lekarza zapisującego lek, jeśli pacjentka stosowała skuteczną antykoncepcję przez co najmniej 4 tyg. Test musi potwierdzić, że pacjentka nie jest w ciąży w trakcie rozpoczynania leczenia lenalidomidem. Wymóg ten obejmuje także kobiety w wieku rozrodczym, które praktykują bezwzględną i ciągłą abstynencję seksualną. Testy ciążowe muszą mieć minimalną czułości 25 mIU/ml. W idealnym przypadku test ciążowy, wypisanie recepty i wydanie leku powinny odbyć się tego samego dnia. Lenalidomid powinien zostać wydany kobietom mogącym zajść w ciążę w ciągu 7 dni od jego przepisania. Test ciążowy wykonywany pod nadzorem lekarza musi być powtarzany przynajmniej co 4 tyg. w trakcie leczenia, a także co najmniej 4 tyg. po zakończeniu leczenia, z wyjątkiem przypadków potwierdzonej sterylizacji przez podwiązanie jajowodów. Testy te powinny być wykonywane w dniu wizyty, podczas której przepisywany jest lek lub 3 dni przed wizytą u lekarza zapisującego lek. Kobietom mogącym zajść w ciążę można przepisać lek maksymalnie na 4 tyg. leczenia, zgodnie ze schematami dawkowania stosowanymi w zarejestrowanych wskazaniach, natomiast wszystkim pozostałym pacjentom maksymalnie na 12 tyg. leczenia. W ramach środków ostrożności, mężczyźni zażywający lenalidomid muszą spełniać następujące warunki: zrozumieć oczekiwane ryzyko teratogenności leku w przypadku pożycia seksualnego z kobietą w ciąży lub z kobietą mogącą zajść w ciążę; zrozumieć konieczność używania prezerwatyw w przypadku pożycia seksualnego z kobietą w ciąży lub z kobietą mogącą zajść w ciążę, niestosującą skutecznych środków antykoncepcyjnych (nawet jeżeli mężczyzna w przeszłości poddał się zabiegowi wazektomii) w czasie leczenia i do 1 tyg. od podania ostatniej dawki i (lub) zakończenia leczenia lenalidomidem; zrozumieć, że w przypadku gdy partnerka zajdzie w ciążę w czasie kiedy mężczyzna przyjmuje lenalidomid lub w krótkim czasie po zaprzestaniu leczenia, mężczyzna powinien jak najszybciej poinformować o tym fakcie swojego lekarza prowadzącego, oraz zaleca się, by partnerka została skierowana do lekarza specjalizującego się lub mającego doświadczenie w zakresie teratologii, w celu przeprowadzenia badań oraz uzyskania porady. W przypadku kobiet mogących zajść w ciążę lekarz zapisujący lek musi upewnić się, że pacjentka przestrzega zasad programu zapobiegania ciąży, w tym uzyskać potwierdzenie odpowiedniego poziomu zrozumienia; pacjentka wyraziła zgodę na wspomniane powyżej warunki. Należy poinformować pacjentów, aby nigdy nie przekazywali tego leku innej osobie oraz aby zwrócili wszelkie niewykorzystane kapsułki do apteki po zakończeniu leczenia. Podczas leczenia lenalidomidem (w tym w trakcie przerw w dawkowaniu) oraz przez co najmniej 7 dni po zakończeniu leczenia pacjent nie może oddawać krwi ani nasienia. Skojarzone leczenie lenalidomidem i deksametazonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim jest związane ze zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (głównie zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej) oraz choroby zakrzepowo-zatorowej tętnic (głównie zawału mięśnia sercowego oraz epizodów naczyniowo-mózgowych). Obserwowano mniejsze ryzyko wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w przypadku stosowania lenalidomidu w skojarzeniu z melfalanem i prednizonem. U pacjentów ze szpiczakiem mnogim, zespołami mielodysplastycznymi i z chłoniakiem z komórek płaszcza leczenie lenalidomidem w monoterapii było związane z mniejszym ryzykiem wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (głównie zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej), w porównaniu do pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych lenalidomidem w skojarzeniu. Ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej tętnic (głównie zawału mięśnia sercowego i epizodów naczyniowo-mózgowych) jest podwyższone w związku ze stosowaniem lenalidomidu w skojarzeniu z deksametazonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim. Obserwowano mniejsze ryzyko w przypadku stosowania lenalidomidu w skojarzeniu z melfalanem i prednizonem. Częstość występowania choroby zakrzepowo-zatorowej tętnic była mniejsza u pacjentów leczonych lenalidomidem w monoterapii niż u pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych lenalidomidem w skojarzeniu. W związku z tym, pacjenci ze znanymi czynnikami ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej (w tym z wcześniejszymi epizodami zakrzepicy) powinni być poddani dokładnej obserwacji. Należy podjąć działania, aby zminimalizować wszystkie możliwe czynniki ryzyka (np. palenie, nadciśnienie oraz hiperlipidemia). Czynniki wpływające na erytropoezę lub inne leki mogące zwiększać ryzyko zakrzepicy, takie jak hormonalna terapia zastępcza, powinny być stosowane ostrożnie u pacjentów ze szpiczakiem mnogim otrzymujących lenalidomid i deksametazon. Przy stężeniu hemoglobiny >12 g/dl należy zakończyć leczenie czynnikami wpływającymi na erytropoezę. Zaleca się, aby pacjenci i lekarze zwracali szczególną uwagę na objawy podmiotowe i przedmiotowe choroby zakrzepowo-zatorowej. Należy poinformować pacjentów, aby zgłaszali się do lekarza, jeśli zaobserwują następujące objawy: duszność, ból w klatce piersiowej, obrzęki nóg lub ramion. Zaleca się profilaktyczne stosowanie leków przeciwzakrzepowych, zwłaszcza u pacjentów z dodatkowymi czynnikami ryzyka zakrzepicy. Decyzję dotyczącą profilaktyki przeciwzakrzepowej należy podjąć po starannej ocenie czynników ryzyka u danego pacjenta. Jeżeli u pacjenta występują jakiekolwiek epizody choroby zakrzepowo-zatorowej, należy przerwać leczenie i rozpocząć standardową terapię przeciwzakrzepową. Po ustabilizowaniu pacjenta w terapii przeciwzakrzepowej i po opanowaniu wszelkich objawów choroby zakrzepowo-zatorowej, zgodnie z oceną ryzyka i potencjalnych korzyści, można ponownie podjąć leczenie lenalidomidem w pierwotnej dawce. Pacjent podczas leczenia lenalidomidem powinien stosować terapię przeciwzakrzepową.  U pacjentów otrzymujących lenalidomid zgłaszano występowanie nadciśnienia płucnego, w tym przypadki prowadzące do zgonu. Przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia lenalidomidem należy badać pacjentów w kierunku występowania objawów przedmiotowych i podmiotowych choroby podstawowej układu krążenia i układu oddechowego. Szczególnie ostrożnie stosować u pacjentów z czynnikami ryzyka zawału serca, należy podjąć działania mające na celu minimalizację wszystkich czynników ryzyka, dla których jest to możliwe (np. palenie, nadciśnienie oraz hiperlipidemia). Głównymi działaniami toksycznymi ograniczającymi dawkę lenalidomidu są neutropenia i trombocytopenia. W celu kontrolowania cytopenii przed rozpoczęciem leczenia lenalidomidem, co tydzień przez pierwsze 8 tyg. leczenia, a następnie co miesiąc należy wykonywać oznaczenie morfologii krwi, obejmujące liczbę krwinek białych z rozmazem, liczbę płytek krwi, stężenie hemoglobiny i hematokryt. U pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza badania kontrolne należy przeprowadzać co 2 tyg. w 3. i 4. cyklu, a następnie na początku każdego cyklu. U pacjentów z chłoniakiem grudkowym badania kontrolne należy przeprowadzać co tydzień przez pierwsze 3 tyg. cyklu 1. (28 dni), co 2 tyg. od 2. do 4. cyklu, a następnie na początku każdego cyklu. Konieczne może być przerwanie podawania leku i (lub) zmniejszenie jego dawki. W przypadku wystąpienia neutropenii, lekarz powinien rozważyć w leczeniu pacjenta zastosowanie czynników wzrostu. Należy poinformować pacjentów o konieczności szybkiego zgłaszania epizodów gorączki. Zaleca się, aby pacjenci i lekarze zwracali szczególną uwagę na objawy podmiotowe i przedmiotowe krwawienia, w tym wybroczyny i krwawienie z nosa, szczególnie w przypadku jednoczesnego podawania leków, mogących wywoływać krwawienie. Należy zachować ostrożność podczas równoczesnego podawania lenalidomidu z innymi lekami o działaniu mielosupresyjnym. U pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim (pacjentów po ASCT otrzymujących leczenie podtrzymujące lenalidomidem) obserwowano występowanie: neutropenii 4. stopnia, pacjentów należy pouczyć o konieczności szybkiego zgłaszania epizodów gorączki - konieczne może być przerwanie leczenia lub zmniejszenie dawki; oraz trombocytopenii 3. i 4. stopnia, należy zwrócić szczególną uwagę na objawy podmiotowe i przedmiotowe krwawienia, w tym wybroczyny i krwawienia z nosa, szczególnie w przypadku jednoczesnego podawania leków, mogących wywoływać krwawienie. U pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim leczonych lenalidomidem w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu, neutropenię 4. stopnia obserwowano z mniejszą częstością w grupie otrzymującej lenalidomid w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem (RVd) niż w grupie otrzymującej schemat porównawczy – lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem (Rd) (odpowiednio 2,7% i 5,9%). Gorączkę neutropeniczną 4. stopnia zgłaszano z podobną częstością w grupie otrzymującej schemat RVd i w grupie otrzymującej schemat Rd (odpowiednio 0,0% i 0,4%). Pacjentów należy pouczyć o konieczności szybkiego zgłaszania epizodów gorączki. Konieczne może być przerwanie leczenia i (lub) zmniejszenie dawki. Trombocytopenię 3. lub 4. stopnia obserwowano z większą częstością w grupie otrzymującej schemat RVd niż w grupie otrzymującej schemat porównawczy Rd (odpowiednio 17,2% i 9,4%). U pacjentów z nowo rozpoznanym szpiczakiem mnogim leczonych lenalidomidem w skojarzeniu z małymi dawkami deksametazonu, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu notowano niższą częstość występowania neutropenii 4. stopnia niż po zastosowaniu terapii porównawczej (8,5% w grupach Rd [leczenie ciągłe] i Rd18 [leczenie w 18 czterotygodniowych cyklach], w porównaniu do 15% w grupie leczonej melfalanem, prednizonem, talidomidem). Epizody gorączki neutropenicznej 4. stopnia obserwowano z podobną częstością jak w grupie odniesienia (0,6% u pacjentów z grup Rd i Rd18 leczonych lenalidomidem z deksametazonem w porównaniu do 0,7% w grupie otrzymującej melfalan, prednizon, talidomid). Trombocytopenię 3. i 4. stopnia obserwowano rzadziej u pacjentów z grup Rd i Rd18, niż u pacjentów z grupy odniesienia. Skojarzone leczenie lenalidomidem, melfalanem i prednizonem w badaniach klinicznych u pacjentów z noworozpoznanym szpiczakiem mnogim, którzy nie kwalifikują się do przeszczepu jest związane z wyższą częstością występowania neutropenii 4. stopnia. Obserwowano większą częstość występowania epizodów gorączki neutropenicznej 4. stopnia. Skojarzone leczenie lenalidomidem, melfalanem i prednizonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim jest związane z wyższą częstością występowania trombocytopenii 3. i 4. stopnia. Zaleca się, aby pacjenci i lekarze zwracali szczególną uwagę na objawy podmiotowe i przedmiotowe krwawienia, w tym wybroczyny i krwawienia z nosa, szczególnie w przypadku jednoczesnego podawania leków mogących wywoływać krwawienie. Skojarzone leczenie lenalidomidem i deksametazonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim, u których stosowano uprzednio co najmniej jeden schemat leczenia jest związane z większą częstością występowania neutropenii 4. stopnia. Epizody gorączki neutropenicznej 4. stopnia obserwowano rzadko. Skojarzone leczenie lenalidomidem i deksametazonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim jest związane z większą częstością występowania trombocytopenii 3. i 4. stopnia. U pacjentów z zespołami mielodysplastycznymi leczenie lenalidomidem jest związane z częstszym występowaniem neutropenii i trombocytopenii 3. i 4. stopnia w porównaniu do pacjentów otrzymujących placebo. Stosowanie lenalidomidu u pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza wiąże się z częstszym występowaniem neutropenii 3. i 4. stopnia, w porównaniu do pacjentów z grupy kontrolnej. Stosowanie skojarzenia lenalidomidu z rytuksymabem u pacjentów z chłoniakiem grudkowym wiąże się z częstszym występowaniem neutropenii 3. lub 4. stopnia w porównaniu z pacjentami otrzymującymi placebo/rytuksymab. Gorączkę neutropeniczną oraz trombocytopenię 3. lub 4. stopnia częściej obserwowano w grupie leczonej schematem lenalidomid/rytuksymab. Na początku i podczas leczenia zaleca się kontrolowanie czynności tarczycy. Lenalidomid ma budowę zbliżoną do talidomidu, o którym wiadomo, że może wywoływać ciężką neuropatię obwodową. Nie obserwowano zwiększonej częstości występowania neuropatii obwodowej w powiązaniu z długotrwałym stosowaniem lenalidomidu w leczeniu pacjentów z noworozpoznanym szpiczakiem mnogim. Skojarzone leczenie lenalidomidem, dożylnym bortezomibem i deksametazonem u pacjentów ze szpiczakiem mnogim jest związane z większą częstością występowania neuropatii obwodowej (częstość była niższa, gdy bortezomib podawano podskórnie). Mogą wystąpić powikłania w postaci zespołu rozpadu guza (TLS). Odnotowano przypadki TLS i reakcje typu „tumour flare” (TFR), w tym przypadki zgonów. Ryzyko TLS i TFR dotyczy pacjentów z dużym rozmiarem guza przed zastosowaniem leczenia. Należy zachować ostrożność rozpoczynając stosowanie lenalidomidu u tych pacjentów. Tacy pacjenci powinni być dokładnie kontrolowani, szczególnie w 1. cyklu lub w trakcie zwiększania dawki, i należy podjąć u nich odpowiednie środki ostrożności. U pacjentów z chłoniakiem komórek płaszcza zaleca się ścisłe monitorowanie i przeprowadzenie dokładnej oceny w kierunku TRF. Pacjenci z wysokim wskaźnikiem prognostycznym dla chłoniaka z komórek płaszcza (MIPI) w chwili rozpoznania lub pacjenci z masywną chorobą (przynajmniej jedna zmiana o największej średnicy ≥7 cm) przed rozpoczęciem leczenia mogą znajdować się w grupie ryzyka wystąpienia reakcji typu „tumour flare” (która może naśladować progresję choroby). U pacjentów z chłoniakiem grudkowym zaleca się ścisłe monitorowanie i przeprowadzenie dokładnej oceny w kierunku TRF. Reakcja typu „tumour flare” może naśladować progresję choroby. Zaleca się ścisłe monitorowanie i przeprowadzenie dokładnej oceny w kierunku TLS. Pacjenci powinni być dobrze nawodnieni i otrzymywać leczenie profilaktyczne TLS w dodatku do cotygodniowego wykonywania badań biochemicznych w ciągu pierwszego cyklu lub dłużej, zgodnie ze wskazaniami klinicznymi. Lenalidomid nie jest zalecany w leczeniu pacjentów z dużym rozmiarem guza (duży rozmiar guza zdefiniowano jako przynajmniej jedną zmianę o średnicy ≥5 cm lub 3 zmiany o średnicy ≥3 cm), jeśli możliwe jest zastosowanie innych schematów leczenia. U pacjentów z dużym rozmiarem guza w chwili rozpoczęcia leczenia występuje zwiększone ryzyko wczesnego zgonu. u pacjentów leczonych lenalidomidem odnotowano przypadki wystąpienia reakcji alergicznych (w tym obrzęku naczynioruchowego), reakcji anafilaktycznej i ciężkich reakcji skórnych jak SJS, TEN i DRESS; nie należy wznawiać leczenia przerwanego z powodu tych reakcji. W badaniach klinicznych uprzednio leczonych pacjentów ze szpiczakiem otrzymujących lenalidomid i deksametazon obserwowano zwiększenie częstości drugich pierwotnych nowotworów (SPM) w porównaniu do grup kontrolnych. Nieinwazyjne SPM obejmują podstawnokomórkowe lub płaskonabłonkowe raki skóry. Większość inwazyjnych SPM były to guzy lite. Zwiększone ryzyko drugich nowotworów pierwotnych związane z lenalidomidem jest również istotne w przypadku NDMM po przeszczepie komórek macierzystych. Przed rozpoczęciem terapii lenalidomidem w skojarzeniu z melfalanem lub bezpośrednio po leczeniu z wykorzystaniem dużych dawek melfalanu i autologicznym przeszczepie komórek macierzystych należy uwzględnić ryzyko wystąpienia hematologicznego SPM. Przed leczeniem oraz w trakcie leczenia lekarze powinni dokładnie badać pacjentów, używając standardowych onkologicznych metod przesiewowych czy występują u nich SPM oraz wdrażać leczenie zgodnie ze wskazaniami. W połączonej analizie dwóch badań klinicznych dotyczących stosowania lenalidomidu u pacjentów z zespołami mielodysplastycznymi o niskim lub pośrednim-1 ryzyku, pacjenci ze złożonymi zmianami cytogenetycznymi obciążeni byli najwyższym szacowanym skumulowanym ryzykiem progresji w ciągu 2 lat do ostrej białaczki szpikowej (38,6%). Szacowane ryzyko progresji w ciągu 2 lat do ostrej białaczki szpikowej u pacjentów z izolowaną delecją 5q wynosiło 13,8%, w porównaniu do 17,3% u pacjentów z delecją 5q i dodatkowo jedną nieprawidłowością cytogenetyczną. W związku z tym, stosunek korzyści do ryzyka dla lenalidomidu u pacjentów z zespołami mielodysplastycznymi związanymi z delecją 5q oraz złożonymi nieprawidłowościami cytogenetycznymi pozostaje nieznany. U 20 do 25% pacjentów z zespołami mielodysplastycznymi niższego ryzyka z delecją 5q występuje mutacja w obrębie genu TP53, która związana jest z większym ryzykiem progresji do ostrej białaczki szpikowej. W przypadku chłoniaka z komórek płaszcza istnieje potencjalne ryzyko wystąpienia ostrej białaczki szpikowej, nowotworów z komórek typu B i nieczerniakowego raka skóry. Pacjentów należy monitorować w kierunku SPM. Rozważając leczenie lenalidomidem, należy wziąć pod uwagę zarówno potencjalne korzyści ze stosowania lenalidomidu, jak i ryzyko związane z SPM. U pacjentów leczonych jednocześnie lenalidomidem w terapii skojarzonej odnotowano przypadki niewydolności wątroby (w tym śmiertelne). Przebyte wirusowe zapalenie wątroby, podwyższona aktywność enzymów wątrobowych oraz terapia antybiotykowa mogą stanowić czynniki ryzyka. Należy monitorować czynność wątroby, szczególnie u pacjentów z wirusowym zakażeniem wątroby w wywiadzie lub w przypadku jednoczesnego stosowania lenalidomidu z lekami zaburzającymi czynność wątroby. Często zgłaszano występowanie nieprawidłowych wyników testów czynności wątroby. Zaburzenia czynności wątroby potwierdzone wynikami testów były w zasadzie bezobjawowe i ustępowały po przerwaniu leczenia. Po powrocie parametrów do wartości początkowych, można rozważyć leczenie mniejszą dawką. Pacjenci ze szpiczakiem mnogim są narażeni na zakażenia, włączając zapalenie płuc. U pacjentów otrzymujących lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem obserwowano wyższą częstość występowania w porównaniu z pacjentami z NDMM, niekwalifikującymi się do przeszczepu, oraz u pacjentów z NDMM po przeszczepie, otrzymujących leczenie podtrzymujące lenalidomidem w porównaniu z placebo. Zakażenia ≥3. stopnia występowały przy neutropenii u mniej niż 1/3 pacjentów. Pacjenci ze znanym ryzykiem zakażenia powinni być ściśle monitorowani. Wszystkich pacjentów należy pouczyć, aby w przypadku pierwszych objawów zakażenia (np. kaszel, gorączka, itd.) skontaktować się z lekarzem, co pozwoli to na wczesne podjęcie leczenia i w efekcie na złagodzenie choroby. U pacjentów otrzymujących lenalidomid zgłaszano występowanie reaktywacji zakażenia wirusowego, w tym ciężkich przypadków reaktywacji zakażenia wirusem półpaśca lub zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV). W niektórych przypadkach reaktywacja zakażenia wirusowego zakończyła się zgonem. W niektórych przypadkach reaktywacja zakażenia wirusem półpaśca prowadziła do wystąpienia rozsianego półpaśca, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wywołanego przez wirusa półpaśca lub ocznej postaci półpaśca, co wymagało tymczasowego wstrzymania lub przerwania podawania lenalidomidu oraz wprowadzenia odpowiedniego leczenia przeciwwirusowego. U pacjentów przyjmujących lenalidomid, którzy byli w przeszłości zakażeni wirusem zapalenia wątroby typu B, rzadko zgłaszano reaktywację zapalenia wątroby typu B. W niektórych przypadkach prowadziło to do ostrej niewydolności wątroby, co skutkowało zakończeniem leczenia lenalidomidem oraz wprowadzeniem odpowiedniego leczenia przeciwwirusowego. Przed rozpoczęciem leczenia lenalidomidem należy wykonać badanie w kierunku nosicielstwa wirusa zapalenia wątroby typu B. Należy zachować środki ostrożności, jeśli lenalidomid jest stosowany u pacjentów zakażonych w przeszłości HBV, w tym u pacjentów HBc dodatnich, ale HBsAg negatywnych. Pacjentów tych należy poddać dokładnej obserwacji w kierunku objawów podmiotowych i przedmiotowych aktywnego zakażenia HBV przez cały okres leczenia. Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia Podczas stosowania lenalidomidu odnotowano przypadki postępującej leukoencefalopatii wieloogniskowej (PML), w tym przypadki śmiertelne. Występowanie PML notowano w okresie od kilku miesięcy do kilku lat po rozpoczęciu leczenia lenalidomidem. Przypadki te opisywano zwykle u pacjentów, którzy jednocześnie przyjmowali deksametazon lub byli wcześniej poddawani chemioterapii immunosupresyjnej. Lekarz powinien monitorować pacjenta w regularnych odstępach czasu i brać pod uwagę PML w diagnostyce różnicowej u pacjentów z nowymi lub nasilającymi się objawami neurologicznymi, zaburzeniami poznawczymi lub zaburzeniami zachowania. Pacjentów należy ponadto pouczyć o konieczności poinformowania swojego partnera/ swojej partnerki lub opiekuna/opiekunki o stosowanym leczeniu, gdyż mogą oni/one zauważać objawy, których pacjent nie jest świadom. Diagnostyka w kierunku PML opierać się na badaniu neurologicznym, badaniu mózgu metodą rezonansu magnetycznego oraz badaniu płynu mózgowo-rdzeniowego w kierunku DNA wirusa JC (JCV) metodą reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) albo biopsji mózgu z badaniem w kierunku JCV. Ujemny wynik badania PCR w kierunku JCV nie wyklucza obecności PML. W przypadku niemożności ustalenia innego rozpoznania należy przeprowadzić dodatkową obserwację i diagnostykę. W przypadku podejrzenia PML dalsze podawanie leku należy wstrzymać do wykluczenia PML. Jeśli rozpoznanie PML zostanie potwierdzone, lenalidomid należy na stałe odstawić. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy ostrożnie dobierać dawkę i kontrolować czynność nerek. Pacjenci z noworozpoznanym szpiczakiem mnogim powinni zostać poddani szczególnej obserwacji pod kątem tolerancji lenalidomidu w terapii skojarzonej, z uwzględnieniem wieku (>75 lat), szpiczaka III stopnia zaawansowania, sprawności w skali ECOG ≤2 lub klirensu kreatyniny <60 ml/min. Zgłaszano większą częstość występowania zaćmy u pacjentów otrzymujących lenalidomid w skojarzeniu z deksametazonem, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu. Zaleca się regularne kontrolowanie wzroku. Preparata zawiera laktozę - nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującymi dziedzicznymi zaburzeniami nietolerancji galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Preparat zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) sodu na kapsułkę, to znaczy uznaje się go za "wolny od sodu".

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek Lenalidomide Eugia może powodować działania niepożądane, chociaż nie u
każdego one wystąpią.

Jeśli wystąpią jakiekolwiek z następujących ciężkich działań niepożądanych, należy przerwać
przyjmowanie leku Lenalidomide Eugia i natychmiast zwrócić się do lekarza - może być
konieczne natychmiastowe leczenie:
• Pokrzywka, wysypka, obrzęk oczu, ust lub twarzy, trudności w oddychaniu lub świąd, które
  mogą być objawami ciężkich postaci reakcji alergicznych nazywanych obrzękiem
  naczynioruchowym i reakcją anafilaktyczną.
• Ciężka reakcja alergiczna mogąca zaczynać się jako wysypka w jednym miejscu, ulegająca
  rozszerzeniu na obszar całego ciała i przebiegająca ze znaczną utratą naskórka (zespół Stevensa-
  Johnsona i (lub) toksyczna rozpływna martwica naskórka).
• Rozległa wysypka, wysoka temperatura ciała, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych,
  nieprawidłowości w obrazie krwi (eozynofilia), powiększone węzły chłonne i zajęcie innych
  narządów (wysypka polekowa z eozynofilią i objawami układowymi określana również jako
  „DRESS” lub „zespół nadwrażliwości na lek”). Patrz również punkt 2.

Należy natychmiast poinformować lekarza o wystąpieniu któregokolwiek z poniższych ciężkich
działań niepożądanych:
• Gorączka, dreszcze, ból gardła, kaszel, owrzodzenie w jamie ustnej lub jakiekolwiek inne
  objawy zakażenia (włączając w to zakażenia krwi (posocznica))
• Krwawienie lub siniaczenie przy braku urazu
• Ból w klatce piersiowej lub ból nóg
• Duszność
• Ból kości, osłabienie mięśni, uczucie splątania lub zmęczenie mogące wynikać z wysokiego
  stężenia wapnia we krwi.

Lek Lenalidomide Eugia może zmniejszać liczbę krwinek białych, które zwalczają zakażenie, a także
komórek krwi, które ułatwiają krzepnięcie krwi (płytek krwi), co może prowadzić do zaburzeń
krzepnięcia, np. krwawienia z nosa oraz siniaczenia.
Lek Lenalidomide Eugia może również powodować powstawanie zakrzepów w żyłach (zakrzepica).

Inne działania niepożądane
Należy zauważyć, że u niewielkiej liczby pacjentów może dojść do rozwoju innych rodzajów raka
oraz, że jest możliwe, iż ryzyko to może się zwiększyć przez leczenie lekiem Lenalidomide Eugia.
Dlatego lekarz prowadzący powinien dokładnie ocenić korzyści i ryzyko przepisując lek Lenalidomide
Eugia pacjentowi.

Bardzo częste działania niepożądane (mogą wystąpić częściej niż u 1 na 10 osób):
• zmniejszenie liczby czerwonych krwinek, co może powodować niedokrwistość prowadzącą do
  męczliwości i osłabienia
• wysypki, świąd
• skurcze mięśni, osłabienie mięśni, bóle mięśni, bolesność mięśni, ból kości, ból stawów, ból
  pleców, ból kończyn
• uogólnione obrzęki, w tym obrzęki rąk i nóg
• osłabienie, zmęczenie
• grypa i objawy grypopodobne, w tym gorączka, ból mięśni, ból głowy, ból ucha, kaszel i
  dreszcze
• drętwienie, uczucie mrowienia lub pieczenia skóry, bóle rąk lub stóp, zawroty głowy, drżenie
• zmniejszenie apetytu, zmienione odczuwanie smaków
• nasilenie bólu, powiększenie się guza lub zaczerwienienie wokół guza
• zmniejszenie masy ciała
• zaparcie, biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha, zgaga
• małe stężenie potasu lub wapnia i (lub) sodu we krwi
• nieprawidłowo niska czynność tarczycy
• ból nóg (który może być objawem zakrzepicy), ból w klatce piersiowej lub duszność (które
  mogą być objawem obecności skrzeplin krwi w płucach, nazywaną zatorowością płucną)
• wszystkie rodzaje zakażeń, w tym zakażenie zatok przynosowych, zakażenie płuc i górnych
  dróg oddechowych
• duszność
• zamazane widzenie
• zamglone widzenie (zaćma)
• problemy dotyczące nerek, między innymi nieprawidłowa praca nerek lub niezdolność do
  utrzymania prawidłowej czynności nerek
• nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby
• zwiększenie wartości wyników badań czynności wątroby
• zmiany dotyczące białek krwi, prowadzące do obrzęku naczyń (zapalenie naczyń)
• zwiększenie stężenia cukru we krwi (cukrzyca)
• zmniejszenie stężenia cukru we krwi
• krwawienie z nosa
• ból głowy
• suchość skóry
• depresja, zmiana nastroju, trudności ze snem
• kaszel
• spadek ciśnienia krwi
• niejasne uczucie fizycznego dyskomfortu, złe samopoczucie
• bolący stan zapalny ust, suchość w jamie ustnej
• odwodnienie.

Częste działania niepożądane (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 osób):
• rozpad czerwonych krwinek (niedokrwistość hemolityczna)
• niektóre rodzaje guzów skóry
• krwawienie z dziąseł, żołądka lub jelit
• zwiększenie ciśnienia krwi, wolny, szybki lub nieregularny rytm pracy serca
• zwiększenie ilości substancji powstającej w wyniku prawidłowego i nieprawidłowego rozpadu
  czerwonych krwinek
• zwiększenie stężenia białka wskazującego na występowanie stanu zapalnego w organizmie
• ciemnienie skóry; zabarwienie skóry w wyniku krwawienia pod jej powierzchnią, zwykle
  wywołanego przez siniaczenie; obrzęk skóry napełnionej krwią, siniaki
• zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi
• wykwity skórne, zaczerwienienie skóry, pękanie, schodzenie lub łuszczenie się skóry,
  pokrzywka
• świąd, wzmożone pocenie, poty nocne
• trudności w przełykaniu, ból gardła, problemy z jakością głosu lub zmiany głosu
• nieżyt nosa (katar)
• wydalanie znacznie większej lub znacznie mniejszej ilości moczu niż prawidłowo lub
  niezdolność do kontrolowania czasu oddawania moczu
• wydalanie krwi w moczu
• duszność, zwłaszcza w pozycji leżącej (co może być objawem niewydolności serca);
• trudności ze wzwodem
• udar, omdlenia, zawroty głowy (zaburzenia ucha wewnętrznego wywołujące uczucie, że
  wszystko wokół wiruje), przejściowa utrata przytomności
• ból w klatce piersiowej rozprzestrzeniający się do ramion, szyi, żuchwy, pleców lub brzucha,
  uczucie pocenia się i braku oddechu, nudności lub wymioty, które mogą być objawami ataku
  serca (zawał mięśnia sercowego)
• osłabienie mięśni, brak energii
• ból szyi, ból w klatce piersiowej
• dreszcze
• obrzęki stawów
• spowolnienie lub zablokowanie wypływu żółci z wątroby
• małe stężenie fosforanów lub magnezu we krwi
• trudności w mówieniu
• uszkodzenie wątroby
• zaburzenia równowagi, trudności z poruszaniem się
• głuchota, szumy uszne (dzwonienie w uszach)
• ból nerwów, nieprzyjemne nieprawidłowe odczucia, zwłaszcza w reakcji na dotyk
• nadmierna ilość żelaza w organizmie
• pragnienie
• uczucie splątania
• ból zęba
• upadek mogący prowadzić do urazu.

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić rzadziej niż u 1 na 100 osób):
• krwawienie wewnątrz czaszki
• problemy z krążeniem
• utrata widzenia
• utrata popędu płciowego (libido)
• wydalanie dużych ilości moczu, z towarzyszącym bólem kości i osłabieniem, co może być
  objawem choroby nerek (zespół Fanconiego)
• żółte zabarwienie skóry, błon śluzowych lub oczu (żółtaczka), jasne zabarwienie stolca, ciemne
  zabarwienie moczu, świąd skóry, wysypka, ból lub obrzęk brzucha – mogą być objawami
  uszkodzenia wątroby (niewydolność wątroby)
• ból brzucha, wzdęcie lub biegunka, które mogą być objawami zapalenia jelita grubego
  (zapalenie okrężnicy lub zapalenie kątnicy)
• uszkodzenie komórek nerek (zwane martwicą kanalików nerkowych)
• zmiana koloru skóry, wrażliwość na światło słoneczne
• zespół rozpadu guza – powikłania przemiany materii, które mogą wystąpić w trakcie leczenia
  nowotworu, jak również czasami bez leczenia. Powikłania te spowodowane są przez produkty
  rozpadu obumierających komórek nowotworowych i mogą obejmować: zmiany w składzie
  chemicznym krwi; duże stężenia potasu, fosforu, kwasu moczowego oraz małe stężenie wapnia
  prowadzące w konsekwencji do zaburzeń czynności nerek, rytmu serca, wystąpienia drgawek, a
  czasem zgonu.
• podwyższone ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych prowadzących do płuc (nadciśnienie
  płucne).

Nieznane działania niepożądane (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
• nagły lub łagodny, ale nasilający się ból w górnej części brzucha i (lub) pleców, trwający przez
  kilka dni, najczęściej z towarzyszącymi nudnościami, wymiotami, gorączką oraz nagłym
  przyspieszeniem tętna - objawy te mogą wystąpić w związku z zapaleniem trzustki
• świszczący oddech, duszność lub suchy kaszel, których przyczyną może być zapalenie tkanki
  płuc
• obserwowano rzadkie przypadki rozpadu mięśni (ból, osłabienie lub obrzęk mięśni) mogące
  prowadzić do problemów dotyczących nerek (rabdomioliza), niektóre z nich wówczas, gdy
  lenalidomid podawano jednocześnie ze statyną (rodzaj leku obniżającego stężenie cholesterolu
  we krwi)
• choroba skóry wywołana przez zapalenie małych naczyń krwionośnych, przebiegająca z bólem
  stawów i gorączką (leukocytoklastyczne zapalenie naczyń)
• rozpad ściany żołądka lub jelita, co może prowadzić do bardzo ciężkiego zakażenia. Należy
  powiedzieć lekarzowi, jeśli wystąpi silny ból żołądka, gorączka, nudności, wymioty,
  krew w kale, lub zmiany w czynności jelit
• zakażenia wirusowe, w tym wirusem półpaśca (choroba wirusowa powodująca bolesną
  wysypkę skórną z pęcherzami) oraz nawrót zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B (co
  może powodować zażółcenie skóry i oczu, ciemnobrązowe zabarwienie moczu, ból podbrzusza
  po prawej stronie, gorączkę, nudności oraz wymioty)
• odrzucenie przeszczepu narządu miąższowego (np. nerki, serca).

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można
zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21
309, strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl

Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

Czynniki wpływające na erytropoezę lub inne leki mogące zwiększać ryzyko zakrzepicy, takie jak hormonalna terapia zastępcza, powinny być stosowane ostrożnie u pacjentów ze szpiczakiem mnogim otrzymujących lenalidomid z deksametazonem. Nie przeprowadzono badań dotyczących interakcji z doustnymi środkami antykoncepcyjnymi. Lenalidomid nie jest induktorem enzymów. W badaniu in vitro na ludzkich hepatocytach lenalidomid w różnych badanych stężeniach nie indukował CYP1A2, CYP2B6, CYP2C9, CYP2C19 i CYP3A4/5; z tego powodu w przypadku podania samego lenalidomidu nie jest oczekiwane wystąpienie indukcji prowadzącej do obniżonej skuteczności leków, w tym hormonalnych środków antykoncepcyjnych; jednak deksametazon jest słabym lub umiarkowanym induktorem CYP3A4 i prawdopodobnie wywiera również wpływ na inne enzymy i transportery, dlatego nie można wykluczyć, że w trakcie leczenia skojarzonego skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych może ulec zmniejszeniu. Jednoczesne wielokrotne podawanie 10 mg lenalidomidu nie wpływało na farmakokinetykę pojedynczej dawki R- i S- warfaryny; jednoczesne podanie warfaryny w pojedynczej dawce 25 mg nie wpłynęło na farmakokinetykę lenalidomu; jednak nie jest znany wpływ deksametazonu na warfarynę - zaleca się ścisłe kontrolowanie stężenia warfaryny podczas leczenia. Jednoczesne stosowanie lenalidomidu (10 mg/dobę) i digoksyny (0,5 mg w pojedynczej dawce) zwiększało stężenie digoksyny we krwi o 14%; nie wiadomo, czy efekt będzie inny w sytuacji terapeutycznej (większe dawki lenalidomidu i jednoczesne leczenie deksametazonem) - zaleca się kontrolowanie stężenia digoksyny. Istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia rabdomiolizy w przypadku jednoczesnego podawania statyn i lenalidomid, szczególnie w pierwszych tygodniach leczenia uzasadniona jest wzmożona kontrola kliniczna i laboratoryjna. Równoczesne podawanie deksametazonu (40 mg/dobę) w dawce pojedynczej lub wielokrotnej nie miało istotnego klinicznie wpływu na farmakokinetykę lenalidomidu podawanego w dawce wielokrotnej (25 mg/dobę). W warunkach in vitro, lenalidomid jest substratem dla glikoproteiny P, ale nie jest jej inhibitorem. Równoczesne podawanie w dawce wielokrotnej chinidyny (600 mg 2 razy na dobę), będącej silnym inhibitorem glikoproteiny P lub umiarkowanie silnego inhibitora/substratu glikoproteiny P, temsirolimusu (25 mg), nie miało istotnego klinicznie wpływu na farmakokinetykę lenalidomidu (25 mg). Równoczesne podawanie lenalidomidu nie zmieniało farmakokinetyki temsirolimusu.

Aurovitas Pharma Polska Sp. z o.o.
ul. Sokratesa 13 D/27
01-909 Warszawa
www.aurovitas.pl