Metronidazole B. Braun 5 mg/ml roztwór do infuzji

1 ml roztworu zawiera 5 mg metronidazolu. Preparat zawiera 14 mmol (322g) sodu w 100 ml.

Chemioterapeutyk, pochodna 5-nitroimidazolu o działaniu przeciwpierwotniakowym i przeciwbakteryjnym. Często wrażliwe gatunki: beztlenowe - Bacteroides fragilis, Clostridium difficile, Clostridium perfringens (tylko dla pacjentów uczulonych na penicylinę), Fusobacterium spp., Peptoniphilus spp., Peptostreptococcus spp., Porphyromonas spp., Prevotella spp., Veillonella spp.; inne drobnoustroje - Entamoeba histolytica, Gardnerella vaginalis, Giardia lamblia, Trichomonas vaginalis. Gatunki, których odporność nabyta może stanowić problem: Helicobacter pylori. Mikroorganizmy samoistnie oporne: wszystkie bezwzględne tlenowce, Enterococcus spp., Staphylococcus spp., Streptococcus spp., Enterobacteriaceae, Haemophilus spp. Biodostępność wynosi 100%. Po wstrzyknięciu metronidazol rozmieszcza się w wielu tkankach i płynach ustrojowych, w tym w żółci, kościach, ropniu mózgu, płynie mózgowo- rdzeniowym, wątrobie, ślinie, nasieniu i wydzielinach pochwy, osiągając stężenia podobne do stężeń w osoczu. Przenika też przez łożysko i do mleka kobiecego w stężeniach odpowiadających stężeniom w surowicy krwi. Wiązanie z białkami wynosi poniżej 20%. Metronidazol jest metabolizowany w wątrobie; głównym metabolitem w osoczu jest metabolit hydroksylowy, natomiast w moczu - metabolit kwasowy. Około 80% substancji wydalane jest z moczem, przy czym mniej niż 10% w postaci niezmienionej. Niewielkie ilości wydalane są przez wątrobę. T_0,5 wynosi 8 h (6-10 h).

Leczenie i zapobieganie rozwojowi zakażeń wywołanych przez drobnoustroje wrażliwe na działanie metronidazolu (głównie bakterie beztlenowe). Metronidazol jest wskazany w leczeniu następujących chorób u dorosłych i dzieci: zakażenia ośrodkowego układu nerwowego (np. ropień mózgu, zapalenie opon mózgowych), zakażenia płuc i opłucnej (np. martwicze zapalenie płuc, zachłystowe zapalenie płuc, ropień płuca), zapalenia wsierdzia, zakażenia układu pokarmowego i jamy brzusznej (np. zapalenie otrzewnej, ropień wątroby, zakażenia po zabiegach chirurgicznych okrężnicy lub odbytnicy, choroby ropne jamy brzusznej i miednicy), zakażenia ginekologiczne (np. zapalenie błony śluzowej macicy, stany po histerektomii lub cesarskim cięciu, gorączka połogowa, poronienie septyczne), zakażenia uszu, nosa, gardła, zębów, jamy ustnej, szczęki (np. angina Plaut-Vincenta), zakażenia kości i stawów (np. zapalenie kości i szpiku), zgorzel gazowa, posocznica z zakrzepowym zapaleniem żył. W zakażeniu mieszanym bakteriami beztlenowymi i tlenowymi, oprócz metronidazolu należy zastosować antybiotyk odpowiedni do leczenia zakażeń bakteriami tlenowymi. Stosowanie zapobiegawcze jest zawsze wskazane przed zabiegami o wysokim ryzyku zakażenia bakteriami beztlenowymi (zabiegi ginekologiczne i w obrębie jamy brzusznej). Należy uwzględnić oficjalne zalecenia dotyczące odpowiedniego użycia środków przeciwbakteryjnych.

Nadwrażliwość na metronidazol lub inne pochodne nitroimidazolu lub którąkolwiek z substancji pomocniczych.

Bezpieczeństwo stosowania metronidazolu w ciąży nie zostało w wystarczającym stopniu dowiedzione. W szczególności sprzeczne są dane dotyczące stosowania preparatu we wczesnym okresie ciąży. Niektóre badania wykazały zwiększoną liczbę zaburzeń rozwojowych. W I trymestrze ciąży preparat można stosować wyłącznie w celu leczenia zakażeń zagrażających życiu, o ile nie ma bezpieczniejszej alternatywy. W II i III trymestrze, preparat można stosować w leczeniu innych zakażeń, jeśli oczekiwane korzyści znacznie przewyższają potencjalne zagrożenia. Ponieważ metronidazol jest wydzielany z mlekiem, podczas leczenia należy przerwać karmienie piersią. Po zakończeniu leczenia metronidazolem karmienia piersią nie należy wznawiać przed upływem 2 do 3 dni, z powodu przedłużonego T_0,5 metronidazolu. Jedynie podczas badań na zwierzętach wskazano potencjalnie negatywny wpływ metronidazolu na układ rozrodczy u samców przy podawaniu dużych dawek znacznie przekraczających maksymalną zalecaną dawkę dla człowieka.

Dożylnie. Dawkę ustala się indywidualnie, zgodnie z wiekiem, masą ciała, rodzajem i ciężkością choroby oraz reakcją pacjenta na leczenie. Leczenie zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe. Dorośli i młodzież: zwykle podaje się dawkę 1500 mg w 1. dniu leczenia, a następnie 1000 mg w pojedynczej dawce w dniach kolejnych. Alternatywnie można podawać 500 mg co 8 h. Na początku leczenia można zastosować dawkę nasycającą 15 mg/kg mc., jeżeli istnieją do tego wskazania medyczne. Czas trwania leczenia zależy od jego skuteczności. W większości przypadków leczenie trwające 7 dni okazuje się wystarczające. Jeżeli istnieją wskazania kliniczne, leczenie można przedłużyć. Dzieci >8 tyg. do 12 lat:  zazwyczaj dawka dobowa wynosi 20-30 mg/kg mc./dobę, podawane w jednej dawce lub podzielone na dawki 7,5 mg/kg mc./8 h. Dawkowanie można zwiększyć do 40 mg/kg mc., w zależności od ciężkości zakażenia. Dzieci <8 tyg. życia: 15 mg/kg mc. w postaci jednorazowej dawki dobowej lub podzielone na dawki 7,5 mg/kg mc. co 12 h. U noworodków <40 tyg. wieku ciążowego: do kumulacji metronidazolu może dojść w 1. tyg. życia, dlatego po kilkudniowym leczeniu zaleca się monitorowanie stężenia metronidazolu w surowicy. Leczenie u dzieci trwa zwykle 7 dni. Zapobieganie zakażeniom okołooperacyjnym spowodowanym przez bakterie beztlenowe. Dorośli i młodzież: 500 mg, podawanie należy zakończyć ok. 1 h przed zabiegiem; dawkę należy powtórzyć po 8 h i po 16 h. Dzieci <12 lat: 20-30 mg/kg mc. w postaci pojedynczej dawki podanej 1-2 h przed zabiegiem chirurgicznym. Dzieci <40 tyg. wieku ciążowego: 10 mg/kg mc. w pojedynczej dawce przed zabiegiem chirurgicznym. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z zaawansowaną niewydolnością wątroby, T_0,5 w surowicy i klirens osoczowy są wydłużone, dlatego pacjentom z ciężką chorobą wątroby należy podawać mniejsze dawki. U pacjentów z niewydolnością nerek zmniejszenie dawki nie jest konieczne. U pacjentów poddawanych dializie należy zaplanować standardową dawkę metronidazolu po zabiegach hemodializy, w dniach dializowania, aby zrekompensować jego utratę w trakcie procedury. Sposób podania. Podawać dożylnie, w postaci powolnej infuzji, maks. 100 ml, nie krócej niż 20 min, zwykle ponad 1 h. Preparat można także rozcieńczyć przed dożylnym podaniem w 0,9% roztworze chlorku sodu lub 5% roztworze glukozy. Antybiotyki stosowane jednocześnie należy podawać oddzielnie.

U pacjentów z ciężkim uszkodzeniem wątroby lub zaburzeniami tworzenia krwinek (np. granulocytopenią) dożylną infuzję roztworu metronidazolu należy stosować tylko w przypadkach, gdy spodziewane korzyści przewyższają potencjalne zagrożenia. Ze względu na ryzyko pogorszenia się stanu pacjenta z czynną lub przewlekłą ciężką chorobą ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego metronidazol należy podawać także tylko wtedy, gdy spodziewane korzyści przewyższają potencjalne zagrożenia. U pacjentów otrzymujących metronidazol obserwowano występowanie napadów padaczkowych, mioklonii i neuropatii obwodowej, z których ta ostatnia charakteryzowała się głównie drętwieniem lub parestezją kończyn. Pojawienie się nieprawidłowych objawów neurologicznych wymaga natychmiastowej oceny stosunku korzyści do ryzyka dalszego podawania preparatu. W przypadku wystąpienia ciężkiej reakcji nadwrażliwości (np. wstrząs anafilaktyczny) leczenie preparatem należy natychmiast przerwać. Wykwalifikowany personel medyczny powinien rozpocząć odpowiednie leczenie doraźne. Ciężka przedłużająca się biegunka, pojawiająca się podczas leczenia lub w kolejnych tygodniach, może być spowodowana rzekomobłoniastym zapaleniem jelita grubego (w większości przypadków wywołanego przez Clostridium difficile); nie należy podawać leków hamujących perystaltykę. Czas trwania leczenia metronidazolem lub lekami zawierającymi inne nitroimidazole nie powinien przekroczyć 10 dni. Leczenie można przedłużyć wyłącznie w szczególnych przypadkach, jeśli to bezwzględnie konieczne, kontrolując stan kliniczny oraz wyniki badań laboratoryjnych. Powtórne leczenie należy w miarę możliwości ograniczyć do szczególnych przypadków. Ograniczeń tych należy ściśle przestrzegać, ponieważ nie można wykluczyć mutagennego działania metronidazolu i ponieważ w badaniach na zwierzętach zaobserwowano zwiększone występowanie niektórych rodzajów nowotworów. Po rozpoczęciu leczenia metronidazolem w postaci do podawania ogólnoustrojowego u pacjentów z zespołem Cockayne`a, odnotowano przypadki ciężkiej hepatotoksyczności lub ostrej niewydolności wątroby, w tym o bardzo szybkim przebiegu, zakończone zgonem. W tej grupie pacjentów nie należy stosować metronidazolu, chyba że uzna się, że korzyści przewyższają ryzyko oraz jeśli alternatywne sposoby leczenia nie są dostępne. Przed rozpoczęciem terapii, a także w trakcie jej trwania oraz po jej zakończeniu należy wykonać testy wątrobowe, aby upewnić się, że czynność wątroby mieści się w granicach normy lub że został osiągnięty poziom wartości początkowych. Jeśli parametry czynności wątroby będą znacznie podwyższone, należy zaprzestać stosowania leku. Pacjentom z zespołem Cockayne`a należy doradzić, aby natychmiast przerwali przyjmowanie metronidazolu oraz zgłosili swojemu lekarzowi wszelkie objawy, mogące świadczyć o uszkodzeniu wątroby. Wydłużony czas leczenia metronidazolem może łączyć się z hamowaniem czynności szpiku, co prowadzi do zaburzenia tworzenia się krwinek. Należy stale monitorować liczbę krwinek podczas wydłużonego leczenia. Preparat zawiera 322 mg sodu/100 ml, co odpowiada 0,16% zalecanej przez WHO maksymalnej 2 g dobowej dawki sodu u osób dorosłych.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Następujące działania niepożądane mogą mieć poważne następstwa i dlatego konieczne jest ich
natychmiastowe leczenie:

Rzadko: mogą dotyczyć do 1 na 1 000 osób
- Ciężka uporczywa biegunka (która może być objawem ciężkiego zakażenia jelit o nazwie
  rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego).
- Ciężkie, ostre reakcje nadwrażliwości, aż do wstrząsu alergicznego.

Bardzo rzadko: mogą dotyczyć do 1 na 10 000 osób
- Podczas leczenia może dojść do zmniejszenia liczby białych krwinek i płytek krwi (granulocytopenia,
  agranulocytoza, pancytopenia, trombocytopenia). Przy długotrwałym stosowaniu konieczne jest
  regularne kontrolowanie morfologii krwi.
- Zapalenie wątroby, żółtaczka, zapalenie trzustki (odosobnione przypadki).
- Zaburzenia pracy mózgu, brak koordynacji.
- Ciężka zapalna wysypka na błonach śluzowych i skórze z gorączką, zaczerwieniem i powstawaniem
  pęcherzy (zespół Stevensa i Johnsona).

Częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych
- Łagodne lub umiarkowane reakcje nadwrażliwości, obejmujące obrzęk twarzy, ust, gardła i (lub)
  języka (obrzęk naczynioruchowy).
- Przymus patrzenia w jedną stronę, uszkodzenie lub zapalenie nerwów w oczach.
- Oddzielanie się skóry na dużych obszarach (toksyczna nekroliza naskórka).
- Zmniejszenie liczby białych krwinek (leukopenia), ciężka anemia (niedokrwistość aplastyczna).
- Napady padaczkowe, zaburzenia nerwów, takie jak drętwienie, ból, odczuwanie jakby dotyku futra lub
  mrowienie rak i nóg.
- Zapalenie mózgu niespowodowane przez bakterie (aseptyczne zapalenie opon mózgowo-
  rdzeniowych).

Inne działania niepożądane

Często: mogą dotyczyć do 1 na 10 osób
- Zakażenia drożdżakowe (np. zakażenia narządów płciowych).

Niezbyt często: mogą dotyczyć do 1 na 100 osób
- Ciemny kolor moczu (spowodowany przez metabolit metronidazolu).

Rzadko: mogą dotyczyć do 1 na 1 000 osób
- Zmiany w EKG.

Bardzo rzadko: mogą dotyczyć do 1 na 10 000 osób
- Zaburzenia psychotyczne, w tym stany splątania, omamy.
- Ból głowy, zawroty głowy, senność, gorączka, zaburzenia widzenia i poruszania się, zaburzenia
  wymowy, drgawki.
- Zaburzenia widzenia, np. podwójne widzenie, krótkowzroczność.
- Zaburzenia czynnościowe wątroby (takie jak zwiększona aktywność niektórych enzymów i
  zwiększone stężenie bilirubiny).
- Alergiczne reakcje skórne, np. swędzenie, pokrzywka.
- Bóle mięśni i stawów.

Częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych
- Wymioty, mdłości, biegunka, zapalenie języka lub jamy ustnej, odbijanie i gorzki smak w ustach,
  metaliczny smak, ucisk nad żołądkiem, obłożony język.
- Trudności z przełykaniem.
- Anoreksja.
- Smutny (depresyjny) nastrój.
- Senność lub bezsenność, nagłe skurcze mięśni.
- Zaczerwienienie i swędzenie skóry (rumień wielopostaciowy).
- Podrażnienie ściany żył (nawet do zapalenia żył i zakrzepicy) po podaniu dożylnym, osłabienie,
  gorączka.

Postępowanie doraźne w razie rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego

W razie uporczywej, nasilonej biegunki należy niezwłocznie poinformować o tym lekarza, gdyż może ona
być spowodowana przez rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, poważną chorobę, która wymaga
natychmiastowego leczenia. Lekarz przerwie leczenie metronidazolem i zapewni odpowiednie leczenie.

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w
ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać
bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu
Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
Al. Jerozolimskie 181C
02-222 Warszawa
Tel: + 48 22 49 21 301
Fax: + 48 22 49 21 309
e-mail: [email protected].
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Podczas jednoczesnego stosowania amiodaronu i metronidazolu zaobserwowano wydłużenie odstępu QT i torsade de pointes. W przypadku stosowania amiodaronu razem z metronidazolem może być konieczne monitorowanie odstępu QT za pomocą EKG. Jeżeli pacjent jest leczony ambulatoryjnie, należy go poinformować, że powinien zgłosić się do lekarza w przypadku zaobserwowania takich objawów, jak zawroty głowy, kołatanie serca czy omdlenie, mogących świadczyć o wystąpieniu torsade de pointes. Fenobarbital może zwiększyć tempo metabolizmu metronidazolu w wątrobie, skracając T_0,5 w osoczu do 3 h. Jednoczesne podawanie busulfanu z metronidazolem może znacząco zwiększyć stężenie busulfanu w osoczu krwi - należy unikać jednoczesnego podawania ze względu na możliwość wystąpienia dużej toksyczności i śmiertelności związanej ze wzrostem stężenia busulfanu w osoczu. Metronidazol może zahamować metabolizm karbamazepiny, co może doprowadzić do zwiększenia stężenia karbamazepiny w osoczu. Jednoczesne podawanie cymetydyny może w pojedynczych przypadkach spowolnić eliminację metronidazolu z organizmu, zwiększając jego stężenie w surowicy. Niektóre antybiotyki w pewnych wyjątkowych przypadkach mogą osłabiać działanie doustnych środków antykoncepcyjnych poprzez zakłócenie hydrolizy sprzężonych steroidów zachodzącej w jelitach z udziałem bakterii, a przez to zmniejszenie ponownego wchłaniania niesprzężonych steroidów. Wskutek tego mechanizmu zmniejsza się stężenie aktywnych steroidów w osoczu. Takie nietypowe interakcje mogą wystąpić u kobiet z dużym wydalaniem sprzężonych steroidów z żółcią. Odnotowano przypadki, w których doustne środki antykoncepcyjne w połączeniu z antybiotykami, np. ampicyliną, amoksycyliną, tetracyklinami, a także metronidazolem okazywały się nieskuteczne. Jednoczesne leczenie metronidazolem może nasilać przeciwkrzepliwe działanie pochodnych kumaryny i zwiększać ryzyko krwawienia, będącego skutkiem słabszego metabolizmu w wątrobie. Może wystąpić konieczność skorygowania dawki antykoagulanta. W trakcie równoczesnej terapii cyklosporyną i metronidazolem występuje ryzyko wyższego stężenia cyklosporyny w surowicy - konieczne jest częste monitorowanie stężenia cyklosporyny i kreatyniny. Jednoczesne podawanie disulfiramu może powodować stan splątania, a nawet reakcje psychotyczne - należy unikać łącznego podawania. Metronidazol hamuje metabolizm podawanego jednocześnie fluorouracylu, tzn. zwiększa stężenie fluorouracylu w osoczu. Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym podawaniu metronidazolu z solami litu, ponieważ metronidazol podwyższa stężenie litu. Substancje zmieniające florę układu pokarmowego (np. antybiotyki) mogą obniżać biodostępność doustną kwasu mykofenolowego. Zaleca się przeprowadzenie dokładniejszych badań laboratoryjnych i klinicznych w celu uzyskania dowodu na osłabione immunosupresyjne działanie kwasu mykofenolowego przy badaniach klinicznych i przesiewowych w trakcie jednoczesnej terapii środkami przeciwko zakażeniom. Metronidazol hamuje metabolizm jednocześnie podawanej fenytoiny, a zatem stężenie fenytoiny w osoczu wzrasta. Z drugiej strony skuteczność metronidazolu jest mniejsza przy równoczesnym podawaniu fenytoiny. Jednoczesne podawanie z metronidazolem może spowodować zwiększenie stężenia takrolimusu we krwi. Proponowany mechanizm polega na blokowaniu metabolizmu takrolimusu w wątrobie, za pośrednictwem CYP3A4. Należy systematycznie sprawdzać stężenie takrolimusu we krwi i czynność nerek oraz odpowiednio korygować dawkowanie, w szczególności po rozpoczęciu lub zakończeniu terapii metronidazolem u pacjentów, u których doszło do stabilizacji stanu w wyniku terapii takrolimusem. Należy unikać spożywania napojów alkoholowych w trakcie kuracji metronidazolem, ponieważ łączne stosowanie tych środków wywołuje działania niepożądane, takie jak zawroty głowy lub wymioty (działanie podobne do disulfiramu).

Aesculap Chifa Sp. z o.o.
ul. Tysiąclecia 14
64-300 Nowy Tomyśl
61-442-01-00
[email protected]
www.bbraun.pl