Solu-Medrol 500 mg proszek i rozp. do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań

1 fiolka zawiera 40 mg, 125 mg, 500 mg lub 1 g metyloprednizolonu w postaci soli sodowej bursztynianu. Dawka 500 mg i 1 g: 1 ml rozpuszczalnika zawiera 9 mg alkoholu benzylowego. Dawka 500 mg, 1 g zawiera odpowiednio: 58,3 mg i 116,8 mg sodu w każdej fiolce.

Syntetyczny glikokortykosteroid o silnym działaniu przeciwzapalnym (około 5-krotnie przewyższającym hydrokortyzon), działaniu immunosupresyjnym i minimalnym działaniu mineralokortykoidowym. Charakteryzuje się silniejszym działaniem przeciwzapalnym niż prednizolon oraz powoduje zatrzymanie sodu i wody w organizmie, w mniejszym stopniu niż prednizolon. Wpływ na procesy zapalne i immunologiczne: redukcja liczby komórek aktywnych immunologicznie w okolicy ogniska zapalnego, zmniejszenie światła naczyń krwionośnych, stabilizacja błon lizosomalnych, zahamowanie fagocytozy, zmniejszenie produkcji prostaglandyn i ich pochodnych. Glikokortykoidy powodują katabolizm białek oraz lipolizę. Aktywność lipolityczna dotyczy głównie kończyn. Wywierają także efekt lipogenny. Działają również na układ sercowo-naczyniowy, mięśnie szkieletowe oraz OUN. Maksymalna aktywność farmakologiczna występuje później niż osiągnięcie szczytowego stężenia we krwi, co sugeruje, że większość efektów działania kortykosteroidów wynika raczej z modyfikacji aktywności enzymów niż z bezpośredniego działania. Odpowiedź kliniczna jest na ogół obserwowana po upływie 4-6 h od podania; w leczeniu astmy pierwsze korzystne efekty mogą wystąpić po 1-2 h. T_0,5 leku we krwi wynosi od 2,3 do 4 h i nie zależy od drogi podania. Biologiczny okres półtrwania wynosi od 12 do 36 h. Wewnątrzkomórkowa aktywność glikokortykosteroidów prowadzi do wyraźnej różnicy między okresem półtrwania we krwi i farmakologicznym okresem półtrwania. Aktywność farmakologiczna utrzymuje się mimo zmniejszenia stężenia preparatu we krwi do nieoznaczalnego. Czas trwania aktywności przeciwzapalnej glikokortykosteroidów odpowiada w przybliżeniu czasowi trwania supresji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza. W ok. 77% wiąże się z białkami osocza. Metyloprednizolon jest metabolizowany w wątrobie. Metabolity są wydalane głównie z moczem w postaci glukuronidów, siarczanów i wolnych związków.

Glikokortykosteroidy powinny być stosowane tylko objawowo, z wyjątkiem zaburzeń endokrynologicznych, kiedy są stosowane w leczeniu substytucyjnym. Zaburzenia endokrynologiczne - pierwotna lub wtórna niedoczynność kory nadnerczy (w określonych okolicznościach, w skojarzeniu z mineralokortykosteroidami); ostra niedoczynność kory nadnerczy (może być konieczne podawanie w skojarzeniu z mineralokortykosteroidami); leczenie wstrząsu wywołanego niewydolnością kory nadnerczy albo wstrząsu nieodpowiadającego na konwencjonalne leczenie, w razie potwierdzenia lub podejrzenia niewydolności kory nadnerczy (w przypadkach kiedy niewskazane jest podanie mineralokortykosteroidów); przed zabiegami chirurgicznymi oraz w przypadku ciężkiej choroby lub urazu, u pacjentów ze zdiagnozowaną niewydolnością kory nadnerczy lub zmniejszonym poziomem hormonów nadnerczy; wrodzony przerost nadnerczy; nieropne zapalenie tarczycy; hiperkalcemia w przebiegu choroby nowotworowej. Choroby reumatyczne - leczenie wspomagające do krótkotrwałego stosowania w czasie epizodu zaostrzenia lub pogorszenia stanu zdrowia w przebiegu: pourazowej choroby zwyrodnieniowej stawów; zapalenia błony maziowej w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów; reumatoidalnego zapalenia stawów, w tym w młodzieńczego reumatoidalnego zapalenia stawów; ostrego i podostrego zapalenia kaletki maziowej; zapalenia nadkłykcia; ostrego nieswoistego zapalenia pochewki ścięgna; ostrego dnawego zapalenia stawów; łuszczycowego zapalenia stawów; zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa. Układowe choroby tkanki łącznej - w okresie zaostrzenia lub jako leczenie podtrzymujące w przebiegu: tocznia rumieniowatego układowego (i zapalenia nerek w przebiegu tocznia); ostrego reumatycznego zapalenia mięśnia sercowego; układowego zapalenia wielomięśniowego i zapalenia skórno-mięśniowego; guzkowego zapalenia tętnic; zespołu Goodpastura. Choroby dermatologiczne: pęcherzyca; ciężka odmiana rumienia wielopostaciowego (zespół Stevens-Johnsona); złuszczające zapalenie skóry; ciężka postać łuszczycy; pęcherzowe opryszczkowate zapalenie skóry; ciężka postać łojotokowego zapalenia skóry; ziarniniak grzybiasty. Choroby alergiczne - leczenie ciężkich chorób alergicznych, w przypadku, kiedy inne metody leczenia są nieskuteczne: astma oskrzelowa; wyprysk kontaktowy (kontaktowe zapalenie skóry); atopowe zapalenie skóry; choroba posurowicza; reakcja nadwrażliwości na leki; reakcje pokrzywkowe po transfuzji; ostry niezapalny obrzęk krtani (lekiem pierwszego wyboru jest epinefryna). Choroby oczu - ciężkie ostre i przewlekłe procesy alergiczne i zapalne obejmujące oko i jego przydatki: półpasiec oczny; zapalenie tęczówki, zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego; zapalenie naczyniówki i siatkówki; rozlane zapalenie błony naczyniowej tylnego odcinka oka i zapalenie naczyniówki; zapalenie nerwu wzrokowego; współczulne zapalenie błony naczyniowej; zapalenie w obrębie odcinka przedniego oka; alergiczne zapalenie spojówek; alergiczne brzeżne owrzodzenia rogówki; zapalenie rogówki. Choroby przewodu pokarmowego - jako leczenie układowe w zaostrzeniu przebiegu: wrzodziejącego zapalenia jelita grubego; choroby Leśniowskiego-Crohna. Choroby układu oddechowego: objawowa sarkoidoza; beryloza; piorunująca lub rozsiana gruźlica płuc, jednocześnie z odpowiednim leczeniem chemioterapeutykiem przeciwgruźliczym; zespół Loefflera niepoddający się leczeniu innymi środkami; zachłystowe zapalenie płuc; umiarkowane lub ciężkie zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis jiroveci u pacjentów z AIDS (jako leczenie wspomagające, gdy jest podane w ciągu pierwszych 72 h od wstępnego leczenia skierowanego przeciwko Pneumocystis). Choroby hematologiczne: nabyta (autoimmunologiczna) niedokrwistość hemolityczna; idiopatyczna plamica małopłytkowa u dorosłych (wyłącznie podawanie dożylnie; przeciwwskazane jest podawanie domięśniowo); wtórna małopłytkowość u dorosłych; niedobór erytroblastów w szpiku; wrodzona niedokrwistość hipoplastyczna. Choroby nowotworowe - leczenie paliatywne: białaczki i chłoniaki u dorosłych; ostra białaczka u dzieci; poprawa jakości życia pacjentów z nowotworami w stadium terminalnym. Obrzęki - w celu wywołania diurezy albo remisji proteinurii w zespole nerczycowym bez mocznicy. Układ nerwowy: obrzęk mózgu związany z obecnością guza - pierwotnym lub przerzutowym i (lub) związanym z leczeniem chirurgicznym lub radioterapią; zaostrzenie w przebiegu stwardnienia rozsianego; ostre urazy rdzenia kręgowego (leczenie należy rozpocząć w ciągu 8 h od urazu). Inne wskazania: gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z blokiem podpajęczynówkowym lub w sytuacji zagrożenia blokiem podpajęczynówkowym wraz z odpowiednią terapią przeciwgruźliczą; włośnica z zajęciem układu nerwowego lub mięśnia sercowego; przeszczepianie narządów; zapobieganie nudnościom i wymiotom związanym z chemioterapią nowotworu.

Nadwrażliwość na metyloprednizolon lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Układowe zakażenia grzybicze. Podanie dooponowe. Podanie nadtwardówkowe. Wcześniaki i noworodki. Podawanie szczepionek żywych lub żywych atenuowanych jest przeciwwskazane u pacjentów otrzymujących dawki kortykosteroidów o działaniu immunosupresyjnym.

Preparat nie powinien być stosowany w ciąży, chyba że po dokonaniu dokładnej oceny stosunku korzyści do ryzyka dla matki i płodu. Niektóre kortykosteroidy łatwo przenikają przez łożysko. W jednym badaniu retrospektywnym stwierdzono zwiększoną częstość występowania niskiej masy urodzeniowej niemowląt, których matki przyjmowały kortykosteroidy. Ryzyko to może być zmniejszone poprzez podawanie mniejszych dawek kortykosteroidów. Mimo, że u niemowląt, które były narażone na działanie kortykosteroidów in utero, rzadko występuje noworodkowa niewydolność kory nadnerczy, dzieci urodzone przez matki przyjmujące podczas ciąży duże dawki kortykosteroidów muszą być dokładnie obserwowane i oceniane pod kątem niewydolności kory nadnerczy. U niemowląt urodzonych przez matki leczone kortykosteroidami przez dłuższy czas w ciąży obserwowano rozwój zaćmy. Lek w dawce 500 mg, 1000 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań zawiera alkohol benzylowy jako środek konserwujący. Alkohol benzylowy może przenikać przez łożysko. Kortykosteroidy przenikają do mleka ludzkiego i mogą hamować wzrost i wpływać na wytwarzanie endogennych glikokortykoidów u niemowląt karmionych piersią. Preparat może być stosowany przez kobiety karmiące piersią, tylko po dokładnej ocenie stosunku korzyści do ryzyka u matki i niemowlęcia. W badaniach na zwierzętach wykazano, że kortykosteroidy upośledzają płodność.

W postaci wstrzyknięć dożylnych lub domięśniowych lub wlewu dożylnego. W początkowym okresie stosowania z przyczyn nagłych preferowana jest iniekcja dożylna. Dawkę metyloprednizolonu można zmniejszyć u niemowląt i dzieci, ale należy ją uzależnić od stanu pacjenta i odpowiedzi na preparat, a nie od wieku czy masy ciała. Dawka nie powinna być mniejsza niż 0,5 mg/kg mc./24h. Wymagania dotyczące dawkowania są zmienne i należy je dostosowywać indywidualnie, w zależności od leczonej choroby, jej stopnia nasilenia oraz odpowiedzi pacjenta na leczenie przez cały okres terapii. Decyzję opartą na stosunku korzyści do ryzyka w każdym indywidulanym przypadku należy podejmować na bieżąco. Zaleca się stosowanie najmniejszej skutecznej dawki kortykosteroidu, zapewniającej uzyskanie kontroli leczonej choroby, przez możliwie najkrótszy czas. Właściwą dawkę podtrzymującą należy ustalić poprzez stopniowe zmniejszanie dawki początkowej leku w odpowiednich odstępach czasu aż do osiągnięcia najmniejszej dawki, która zapewni odpowiednią odpowiedź kliniczną. Jeśli leczenie ma być przerwane po długim okresie stosowania lek ten powinien być odstawiany stopniowo; nie wolno nagle przerywać leczenia. Po początkowym okresie stosowania w nagłych sytuacjach, należy rozważyć przejście na leczenie lekiem w postaci wstrzyknięć o wydłużonym okresie działania lub preparatem do podawania doustnego. Jeśli lek jest stosowany w ramach leczenia wspomagającego w stanach zagrożenia życia, należy go podawać dożylnie w dawce 30 mg/kg mc. przez co najmniej 30 minut. Dawkę można powtarzać co 4 do 6 h przez okres nieprzekraczający 48 h. Podawanie metyloprednizolonu w postaci pulsów dożylnych w dawce 250 mg/dobę lub większej przez kilka dni (zazwyczaj ≤5 dni) może być skuteczne w leczeniu epizodów zaostrzenia choroby lub schorzeń, w przypadku których standardowa terapia nie przynosi żądanych efektów. Zalicza się do nich: choroby reumatyczne, toczeń rumieniowaty układowy, schorzenia objawiające się obrzękami, takie jak zapalenie kłębuszków nerkowych lub nefropatia toczniowa. U pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, u których standardowa terapia okazała się nieskuteczna (lub u pacjentów z epizodami zaostrzenia choroby) należy podawać 30-minutowe pulsy dożylne w dawkach 500 mg/dobę lub 1000 mg/dobę przez okres 3 lub 5 dni. Jeśli lek stosowany jest w ramach leczenia wspomagającego innych schorzeń, dawka początkowa podawana dożylnie będzie się wahać od 10 do 500 mg, w zależności od stanu klinicznego pacjenta. W przypadku krótkoterminowego leczenia ciężkich, ostrych stanów chorobowych mogą być wymagane większe dawki. Dawki początkowe nieprzekraczające 250 mg należy podawać dożylnie przez co najmniej 5 minut, natomiast większe dawki należy podawać przez co najmniej 30 min. Kolejne dawki można podawać dożylnie lub domięśniowo w odstępach czasu podyktowanych odpowiedzią pacjenta na leczenie i jego stanem klinicznym. Jeśli w przebiegu choroby przewlekłej występuje okres spontanicznej remisji, należy przerwać terapię. W czasie przedłużającej się terapii należy regularnie wykonywać rutynowe badania laboratoryjne, takie jak badanie moczu, stężenie glukozy po posiłku, określenie ciśnienia krwi i masy ciała oraz RTG klatki piersiowej. Zdjęcia radiologiczne górnej części przewodu pokarmowego są pożądane u pacjentów z wrzodami w wywiadzie lub ze znaczącą niestrawnością. Obserwacja medyczna jest wymagana także w przypadku przerwania długotrwałej terapii.

Glikokortykosteroidy mogą zwiększać podatność na zakażenia, mogą maskować niektóre objawy zakażenia; podczas ich stosowania mogą rozwijać się nowe zakażenia. W czasie stosowania kortykosteroidów może występować zmniejszona odporność i niezdolność do ograniczania rozwoju zakażenia. Stosowanie kortykosteroidów w monoterapii lub w połączeniu z innymi preparatami immunosupresyjnymi, zmniejszającymi odporność komórkową, humoralną lub wpływającymi na czynność białych krwinek, może mieć związek z występowaniem zakażeń patogenami, takimi jak: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki lub pasożyty. Zakażenia mogą mieć przebieg zarówno łagodny, jak i ciężki, również ze skutkiem śmiertelnym. Ryzyko występowania zakażeń zwiększa się wraz ze zwiększeniem dawki kortykosteroidów. Pacjenci stosujący leki hamujące działanie układu immunologicznego są bardziej podatni na zakażenia niż ludzie zdrowi, na przykład: ospa wietrzna i odra mogą mieć cięższy przebieg, lub okazać się śmiertelne u dzieci z brakiem odporności lub u dorosłych otrzymujących kortykosteroidy. U pacjentów otrzymujących dawki kortykosteroidów o działaniu immunosupresyjnym przeciwwskazane jest podawanie szczepionek żywych lub żywych atenuowanych. Pacjentom tym można podawać szczepionki inaktywowane; jednak reakcja na te szczepionki może być ograniczona lub mogą nawet być one nieskuteczne. Pacjenci otrzymujący dawki kortykosteroidów niewykazujące działania immunosupresyjnego mogą być poddawani wszystkim wymaganym procedurom uodparniania. Stosowanie kortykosteroidów w aktywnej gruźlicy należy ograniczyć do tych przypadków piorunującej lub rozsianej gruźlicy płuc, w których glikokortykosteroidy stosuje się w terapii choroby w połączeniu z odpowiednim schematem leczenia przeciwgruźliczego. Jeśli u pacjentów z utajoną gruźlicą lub dodatnią próbą tuberkulinową wskazane jest stosowanie glikokortykosteroidów, niezbędna jest skrupulatna obserwacja, gdyż może dojść do nawrotu choroby. Podczas długoterminowego leczenia kortykosteroidami należy stosować chemioprofilaktykę. U pacjentów otrzymujących kortykosteroidy stwierdzano występowanie mięsaka Kaposiego. Przerwanie stosowania leków z tej grupy może doprowadzić do remisji klinicznej. Rola kortykosteroidów we wstrząsie septycznym opisywana była zarówno korzystnie, jak i szkodliwie. Ostatnio sugerowano, że suplementacja kortykosteroidami wywiera korzystny wpływ u pacjentów z rozwiniętym wstrząsem septycznym, u których stwierdzono niewydolność nadnerczy. Nie zaleca się jednak ich rutynowego stosowania w leczeniu wstrząsu septycznego, a w przeglądzie systematycznym przedstawiono wniosek, że krótkotrwałe stosowanie kortykosteroidów w dużej dawce nie jest uzasadnione. Jednak metaanaliza i badania przeglądowe wskazują, że dłuższe schematy (trwające 5-11 dni) leczenia kortykosteroidami w małej dawce mogą powodować zmniejszenie umieralności, zwłaszcza u pacjentów ze wstrząsem septycznym zależnym od wazopresora. Ze względu na możliwość wystąpienia reakcji alergicznych, przed rozpoczęciem stosowania preparatu należy zastosować odpowiednie środki ostrożności szczególnie, jeśli u pacjenta występowała w przeszłości nadwrażliwość na jakikolwiek lek. U pacjentów stosujących kortykosteroidy narażonych na nietypowe sytuacje stresowe zaleca się stosowanie większych dawek szybko działających kortykosteroidów przed sytuacją stresową, w jej trakcie i po zakończeniu. Długotrwałe podawanie dawek terapeutycznych kortykosteroidów może prowadzić do zahamowania osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej. Stopień i czas trwania niewydolności kory nadnerczy jest zmienny wśród pacjentów i zależy od dawki, częstości, godzin podawania oraz czasu leczenia. Można ją zmniejszyć poprzez podawanie preparatu co 2. dzień. Nagłe odstawienie glikokortykosteroidów może wywołać ostrą niewydolność nadnerczy prowadzącą do zgonu. Wtórna niewydolność nadnerczy może być minimalizowana poprzez stopniowe zmniejszanie dawki; ten typ względnej niewydolności może utrzymywać się jeszcze przez kilka mies. po przerwaniu leczenia, dlatego w przypadku wystąpienia sytuacji stresowej należy rozważyć wdrożenie terapii hormonalnej. "Zespół odstawienia" steroidów, który pozornie nie jest związany z niedoczynnością kory nadnerczy, może także wystąpić po nagłym odstawieniu leku (uważa się, że objawy są raczej konsekwencjami nagłej zmiany stężenia glikokortykoidów, a nie małego ich stężenia). Glikokortykosteroidów nie należy podawać pacjentom z chorobą Cushinga (ryzyko nasilenia choroby). U pacjentów z niedoczynnością tarczycy stwierdzono nasilone działanie kortykosteroidów. Kortykosteroidy mogą zwiększać stężenie glukozy we krwi, nasilać wcześniej istniejącą cukrzycę i predysponować pacjentów długotrwale stosujących kortykosteroidy do wystąpienia cukrzycy. Podczas stosowania kortykosteroidów mogą wystąpić zaburzenia psychiczne. Ponadto, kortykosteroidy mogą nasilać istniejącą niestabilność emocjonalną lub tendencje psychotyczne. Mogą wystąpić potencjalnie ciężkie psychiczne działania niepożądane, na ogół w ciągu kilku dni lub tygodni od rozpoczęcia leczenia. Większość z nich ustępuje po zmniejszeniu dawki lub odstawieniu preparatu, chociaż może być konieczne też swoiste leczenie. Zgłaszano występowanie zaburzeń psychicznych po odstawieniu kortykosteroidów. Pacjentów należy poinformować o konieczności zwracania szczególnej uwagi na zaburzenia psychiczne, szczególnie w przypadku podejrzenia nastroju depresyjnego lub myśli samobójczych, które mogą wystąpić w trakcie lub bezpośrednio po zmniejszeniu dawki, lub odstawieniu steroidów. Ostrożnie stosować u pacjentów z zaburzeniami przebiegającymi z drgawkami oraz u pacjentów z myasthenia gravis. Chociaż badania kliniczne wykazały, że kortykosteroidy są skuteczne w przyspieszaniu ustępowania ciężkich zaostrzeń stwardnienia rozsianego, nie potwierdzono wpływu kortykosteroidów na ostateczny rezultat naturalnego przebiegu choroby. Badania wykazują, że do uzyskania istotnego efektu konieczne są stosunkowo wysokie dawki kortykosteroidów. W związku z podawaniem dooponowym i (lub) nadtwardówkowym zgłaszano poważne zdarzenia medyczne. Wpływ na wzrok. Odnotowano przypadki tłuszczakowatości nadtwardówkowej u pacjentów przyjmujących kortykosteroidy, zwykle w przypadku długotrwałego stosowania dużych dawek. Należy zachować ostrożność u pacjentów z oczną infekcją wirusem Herpes simplex ze względu na ryzyko perforacji rogówki. Zaburzenia widzenia mogą wystąpić w wyniku ogólnoustrojowego i miejscowego stosowania kortykosteroidów. Jeżeli u pacjenta wystąpią takie objawy, jak nieostre widzenie lub inne zaburzenia widzenia, należy rozważyć skierowanie go do okulisty w celu ustalenia możliwych przyczyn, do których może należeć zaćma, jaskra lub rzadkie choroby, takie jak centralna chorioretinopatia surowicza (CSCR), którą notowano po ogólnoustrojowym i miejscowym stosowaniu kortykosteroidów. Centralna chorioretinopatia surowicza może prowadzić do odwarstwienia siatkówki. Długotrwałe stosowanie kortykosteroidów może prowadzić do rozwoju zaćmy tylnej podtorebkowej i zaćmy jądrowej (szczególnie u dzieci), wytrzeszczu lub zwiększenia ciśnienia wewnątrzgałkowego, które może spowodować jaskrę z potencjalnym uszkodzeniem nerwów wzrokowych; mogą się również częściej rozwijać wtórne zakażenia grzybicze i wirusowe gałki ocznej. Leczenie kortykosteroidami wiąże się z wystąpieniem centralnej retinopatii surowiczej, która może prowadzić do odwarstwienia siatkówki. Ze względu na niekorzystny wpływ glikokortykoidów na układ sercowo-naczyniowy, w tym dyslipidemię i nadciśnienie tętnicze, pacjenci z obecnymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego mogą być narażeni na dodatkowy wpływ na układ sercowo-naczyniowy w przypadku stosowania dużych dawek i długotrwałego leczenia. U tych pacjentów należy zachować ostrożność, z uwzględnieniem zmiany współczynnika ryzyka oraz dodatkowo monitorować układ sercowo-naczyniowy, jeżeli to konieczne. Stosowanie małych dawek i leczenie co 2. dzień może zmniejszyć częstość występowania powikłań. Po szybkim podaniu dożylnym dużych dawek soli sodowej bursztynianu metyloprednizolonu (>0,5 g podane w czasie poniżej 10 min) obserwowano zaburzenia rytmu serca i (lub) zapaść krążeniową i (lub) zatrzymanie akcji serca. Podczas podawania lub po podaniu dużych dawek soli sodowej bursztynianu metyloprednizolonu obserwowano bradykardię, która może nie być związana z szybkością lub czasem trwania wlewu dożylnego. W przypadku pacjentów z zastoinową niewydolnością serca, kortykosteroidy o działaniu ogólnoustrojowym należy podawać z zachowaniem ostrożności i tylko wtedy, jeśli jest to niezbędne. Kortykosteroidy należy stosować ostrożnie u pacjentów, u których występują zaburzenia zakrzepowo-zatorowe lub którzy mogą być skłonni do ich wystąpienia. Pacjentom z nadciśnieniem tętniczym steroidy należy podawać z zachowaniem ostrożności. Wpływ na żołądek i jelita. Po podaniu dużych dawek kortykosteroidów może wystąpić ostre zapalenie trzustki. Nie ma wspólnego stanowiska na temat tego, czy kortykosteroidy są odpowiedzialne za wrzody trawienne stwierdzane w okresie leczenia. Jednak leczenie glikokortykoidami może maskować objawy wrzodów trawiennych, dlatego też może wystąpić perforacja lub krwotok bez towarzyszącego znacznego bólu. Leczenie glikokortykosteroidami może maskować zapalenie otrzewnej lub inne objawy związane z wystąpieniem zaburzeń żołądka i jelit, takie jak: perforacja, zaparcie lub zapalenie trzustki. W połączeniu z NLPZ wzrasta ryzyko rozwoju choroby wrzodowej żołądka i jelit. Należy zachować ostrożność podczas stosowania kortykosteroidów u pacjentów z niespecyficznym wrzodziejącym zapaleniem jelita w razie zagrożenia perforacją, ropniem lub inną infekcją ropną, zapaleniem uchyłka, niedawno wykonanymi anastomozami jelitowymi, lub czynnym, lub utajonym owrzodzeniem żołądka. Cykliczne, przerywane podawanie metyloprednizolonu drogą dożylną (zazwyczaj w dawce początkowej ≥1g na dobę), może spowodować uszkodzenie wątroby, w tym ostre zapalenie wątroby lub zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, rzadko zgłaszano przypadki hepatotoksyczności. Objawy mogą wystąpić po kilku tygodniach lub później. W większości przypadków zdarzenia niepożądane ustępowały po przerwaniu leczenia, konieczna jest odpowiednia obserwacja. Podczas stosowania dużych dawek kortykosteroidów opisywano przypadki ostrej miopatii, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami transmisji nerwowo-mięśniowej (np. w myasthenia gravis) lub u pacjentów leczonych jednocześnie lekami antycholinergicznymi, w tym blokerami nerwowo-mięśniowymi (np. pankuronium). Jeśli wystąpi ostra miopatia, ma postać uogólnioną, może obejmować mięśnie oka i mięśnie oddechowe, a także prowadzić do niedowładu czterokończynowego. Może wystąpić zwiększenie aktywności kinazy kreatyny. Poprawa stanu klinicznego lub całkowite wyleczenie po zaprzestaniu leczenia kortykosteroidami może pojawić się po kilku tygodniach lub nawet latach. Osteoporoza jest częstym działaniem niepożądanym związanym z długotrwałym stosowaniem dużych dawek glikokortykosteroidów, ale nie jest to działanie często rozpoznawane. Należy zachować ostrożność u pacjentów z twardziną układową, ponieważ zwiększona częstość występowania twardzinowej kryzy nerkowej była obserwowana z kortykosteroidami, w tym metyloprednizolonem. Kortykosteroidy należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów z niewydolnością nerek. Badania diagnostyczne. Hydrokortyzon lub kortyzon w średnich i dużych dawkach może zwiększać ciśnienie krwi, retencję soli i wody oraz zwiększać wydalanie potasu. Prawdopodobieństwo występowania tych działań jest mniejsze w przypadku pochodnych syntetycznych, chyba że są one stosowane w dużych dawkach. Konieczne może się okazać ograniczenie soli oraz uzupełnianie potasu w diecie. Wszystkie glikokortykosteroidy zwiększają wydalanie wapnia. Nie należy stosować kortykosteroidów o działaniu ogólnoustrojowym w leczeniu urazowego uszkodzenia mózgu. Powikłania leczenia glikokortykoidami zależą od wielkości dawki i czasu trwania leczenia, dlatego po uwzględnieniu stosunku korzyści do ryzyka należy podjąć indywidualnie decyzję co do dawki i czasu trwania leczenia, a także czy lek podawać codziennie czy w schemacie przerywanym. Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę kortykosteroidów, aby kontrolować stan pacjenta w okresie leczenia i jeżeli można zmniejszyć dawkę, należy ją zmniejszać stopniowo. Spodziewane jest, że jednoczesne podawanie inhibitorów CYP3A, w tym kobicystatu, zwiększy ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanych - należy unikać łączenia leków, chyba że korzyść przewyższa zwiększone ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanych związanych ze stosowaniem glikokortykosteroidów, w takim przypadku pacjenta należy obserwować. Kwas acetylosalicylowy i NLPZ należy stosować ostrożnie w połączeniu z kortykosteroidami. Po podaniu kortykosteroidów o działaniu ogólnoustrojowym zgłaszano przełom w przebiegu guza chromochłonnego, niekiedy zakończony zgonem. W przypadku pacjentów, u których podejrzewa się lub stwierdzono występowanie guza chromochłonnego, kortykosteroidy należy stosować tylko po odpowiedniej ocenie stosunku korzyści do ryzyka. Po wprowadzeniu leku do obrotu zgłaszano występowanie zespołu rozpadu guza (TLS) u pacjentów z nowotworami złośliwymi, w tym z nowotworami hematologicznymi i guzami litymi, po zastosowaniu kortykosteroidów ogólnoustrojowych w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi chemioterapeutykami. Pacjentów z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia zespołu rozpadu guza, takich jak pacjenci z nowotworami o wysokim wskaźniku proliferacji, dużą masą nowotworu i dużą wrażliwością na leki cytotoksyczne, należy ściśle monitorować i zastosować odpowiednie środki ostrożności. Należy dokładnie obserwować wzrost i rozwój niemowląt oraz dzieci poddawanych długotrwałej terapii kortykosteroidowej. U dzieci otrzymujących glikokortykosteroidy długotrwale, codziennie i w dawkach podzielonych, wzrost może być zahamowany, dlatego taki schemat stosowania należy ograniczyć do najcięższych wskazań. Podawanie glikokortykoidów w schemacie co 2. dzień zwykle eliminuje lub minimalizuje występowanie tego działania niepożądanego. Niemowlęta i dzieci przyjmujące kortykosteroidy długotrwale, są szczególnie narażone na zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego. Po podaniu dużych dawek kortykosteroidów u dzieci może się rozwinąć zapalenie trzustki. Po podaniu metyloprednizolonu u wcześniaków może rozwinąć się kardiomiopatia przerostowa, dlatego też należy przeprowadzić odpowiednią diagnostykę oraz monitorować czynność i strukturę serca. Działanie glikokortykosteroidów jest szczególnie nasilone u pacjentów z marskością wątroby. Pacjenci z cukrzycą: objawy utajonej cukrzycy lub zwiększonego zapotrzebowania na insulinę, lub doustne leki zmniejszające glikemię. Powikłania w terapii za pomocą glikokortykosteroidów zależą od wielkości dawki oraz od czasu trwania leczenia, dlatego w każdym przypadku należy indywidualnie podejmować decyzję dotyczącą dawki i długości leczenia, oraz stosowania terapii codziennej lub przerywanej, uwzględniając stosunek ryzyka do korzyści. Ewentualne przerwanie długotrwałej terapii powinno odbywać się pod kontrolą medyczną (stopniowe przerwanie leczenia, ocena czynności kory nadnerczy). Nie należy podawać preparatu we wstrzyknięciach do mięśnia naramiennego ze względu na częste występowanie zaniku podskórnego. Substancje pomocnicze. Rozpuszczalnik do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań (dawka 500 mg i 1 g) zawiera alkohol benzylowy, może powodować reakcje nadwrażliwości. Dożylne podawanie alkoholu benzylowego pacjentom pediatrycznym, w tym noworodkom wiąże się z ryzykiem występowania ciężkich działań niepożądanych i śmierci (zespołem niewydolności oddechowej, tzw. gasping syndrome). Mimo, że ilości alkoholu benzylowego dostarczane w przypadku dawek terapeutycznych preparatu są znacząco mniejsze niż zgłoszone w związku z „zespołem niewydolności oddechowej u niemowląt”, minimalna ilość alkoholu benzylowego, przy której może wystąpić działanie toksyczne, nie jest znana. Postaci leków zawierające alkohol benzylowy należy stosować u noworodków wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne i nie ma dostępnych alternatywnych metod leczenia. U wcześniaków i noworodków o niskiej masie urodzeniowej istnieje większe prawdopodobieństwo toksycznego działania. Postaci leków zawierających alkohol benzylowy nie należy podawać małym dzieciom w wieku poniżej 3 lat dłużej niż przez 1 tydzień, chyba że jest to konieczne. Należy wziąć pod uwagę całkowitą ilość alkoholu benzylowego ze wszystkich źródeł, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, jak również u kobiet w ciąży lub karmiących piersią, ze względu na ryzyko kumulacji i toksycznego działania (kwasicy metabolicznej). Dostępne są moce leku niezawierające alkoholu benzylowego. SOLU-MEDROL, 40 mg, 125 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na każdą fiolkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”. SOLU-MEDROL, 500 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: lek zawiera 58,3 mg sodu na każdą fiolkę, co odpowiada 2,92% maksymalnej zalecanej przez WHO 2 g dobowej dawki (RDI) sodu u osób dorosłych. SOLU-MEDROL, 1000 mg, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań: lek zawiera 116,8 mg sodu na każdą fiolkę, co odpowiada 5,84% maksymalnej zalecanej przez WHO 2 g dobowej dawki (RDI) sodu u osób dorosłych.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Poniższe działania niepożądane zgłaszano w przypadku następujących dróg podania:
dooponowo/nadtwardówkowo: zapalenie pajęczynówki, zaburzenia czynności żołądka i jelit lub
pęcherza moczowego, ból głowy, zapalenie opon mózgowych, niedowład poprzeczny/porażenie
poprzeczne, napady drgawkowe, zaburzenia czucia.

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z niżej wymienionych objawów, należy natychmiast
powiadomić lekarza lub zgłosić się do najbliższego szpitala:

Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych)
- zakażenia oportunistyczne, zakażenia, zapalenie otrzewnej^≠
- leukocytoza (zwiększona liczba krwinek białych we krwi)
- reakcje nadwrażliwości, reakcje anafilaktyczne, reakcje anafilaktoidalne
- zespół Cushinga, zahamowanie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, zespół odstawienia
  steroidów
- kwasica metaboliczna, lipomatoza nadtwardówkowa, zatrzymanie sodu, zatrzymanie płynów,
  zasadowica hipokaliemiczna, dyslipidemia, zaburzenia tolerancji glukozy, zwiększenie
  zapotrzebowania na insulinę (lub doustne leki przeciwcukrzycowe u pacjentów z cukrzycą),
  gromadzenie się tkanki tłuszczowej w niektórych częściach ciała, zwiększenie łaknienia (mogące
  prowadzić do zwiększenia masy ciała)
- zaburzenia afektywne (w tym nastrój depresyjny, nastrój euforyczny, niestabilność emocjonalna,
  uzależnienie od leku, myśli samobójcze), zaburzenia psychotyczne (w tym stan pobudzenia
  maniakalnego, urojenia, omamy i schizofrenia), zaburzenia umysłowe, zmiany osobowości, stan
  splątania, lęk, zmiany nastroju, nieprawidłowe zachowania, bezsenność, drażliwość
- zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego (z obrzękiem tarcz nerwów wzrokowych [łagodne
  nadciśnienie wewnątrzczaszkowe]), napady drgawkowe, niepamięć, zaburzenia funkcji
  poznawczych, zawroty głowy, ból głowy
- chorioretinopatia (zaburzenia siatkówki i błony naczyniowej), zaćma, jaskra, wytrzeszcz, rzadko –
  nieostre widzenie
- zastoinowa niewydolność serca (u podatnych pacjentów), arytmia
- zwiększona krzepliwość krwi, niedociśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze, uczucie ciepła
  i zaczerwienienie skóry (uderzenie gorąca)
- zator tętnicy płucnej, czkawka
- wrzody trawienne (z możliwością następczej perforacji i krwawienia), perforacja jelita,
  krwawienie z żołądka, zapalenie trzustki, wrzodziejące zapalenie przełyku, zapalenie przełyku,
  wzdęcia, ból brzucha, biegunka, niestrawność, nudności
- metyloprednizolon może powodować uszkodzenie wątroby. Zgłaszano przypadki zapalenia
  wątroby^† i zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych (zwiększenie aktywności
  aminotransferazy alaninowej i aminotransferazy asparaginowej)
- obrzęk naczynioruchowy, nadmierne owłosienie, wybroczyny, wylewy krwawe podskórne lub
  dotkankowe, zanik skóry, rumień, nadmierne pocenie się, rozstępy skórne, wysypka, świąd,
  pokrzywka, trądzik, odbarwienia skóry
- osłabienie mięśni, bóle mięśniowe, miopatia, zanik mięśni, osteoporoza, martwica kości, złamania
  patologiczne, neuropatyczne zwyrodnienie stawów, bóle stawowe, zahamowanie wzrostu
- nieregularne miesiączki
- zaburzone gojenie się ran, obrzęk obwodowy, uczucie zmęczenia, złe samopoczucie, reakcje
  w miejscu wstrzyknięcia
- zwiększenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, zmniejszenie tolerancji węglowodanów, zmniejszenie
  stężenia potasu we krwi, zwiększenie stężenia wapnia w moczu, zwiększenie aktywności fosfatazy
  zasadowej we krwi, zwiększenie stężenia mocznika we krwi, zahamowanie odpowiedzi na testy
  skórne
- złamania kompresyjne kręgosłupa, zerwanie ścięgna.

^†Zapalenie wątroby zgłaszano przy podaniu dożylnym (patrz punkt 2).
^≠ Zapalenie otrzewnej może być pierwszym objawem przedmiotowym lub podmiotowym zaburzeń
  żołądka i jelit, takich jak perforacja, zaparcie lub zapalenie trzustki (patrz punkt 4.4 Specjalne
  ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania).

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji
Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C
02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301
Faks: + 48 22 49 21 309
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu lub przedstawicielowi
podmiotu odpowiedzialnego.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Metyloprednizolon jest substratem enzymów cytochromu P450 (CYP) i jest metabolizowany głównie przez enzym CYP3A4. Induktory CYP3A4, np.: karbamazepina, fenobarbital, fenytoina, ryfampicyna zwiększają klirens wątrobowy - może być konieczne zwiększenie dawki metyloprednizolonu. Inhibitory CYP3A4, np.: troleandomycyna, izoniazyd, kobicystat, ketokonazol i itrakonazol, diltiazem, leki przeciwwymiotne (aprepitant, fosaprepitant), doustne leki antykoncepcyjne (etynyloestradiol/noretyndron), klarytromycyna, erytromycyna oraz sok grejpfrutowy zmniejszają klirens wątrobowy - może być konieczne dostosowanie dawki kortykosteroidu, aby uniknąć toksyczności leku. W przypadku jednoczesnego stosowania cyklosporyny (inhibitor CYP3A4 i substrat) i metyloprednizolonu występuje wzajemne hamowanie metabolizmu (może to zwiększać stężenie jednego lub obu leków w osoczu) i nasilenia ich toksyczności; ponadto donoszono o występowaniu drgawek w przypadku takiej terapii skojarzonej. Inhibitory proteazy HIV, np. indynawir i rytonawir (inhibitory CYP3A4 i substraty) mogą zwiększać stężenie kortykosteroidów w osoczu; natomiast kortykosteroidy mogą indukować metabolizm inhibitorów proteazy wirusa HIV, co może spowodować zmniejszenie ich stężenia w osoczu. W obecności innego substratu CYP3A4 klirens wątrobowy metyloprednizolonu może ulegać hamowaniu lub indukcji, a więc niezbędne jest odpowiednie dostosowanie dawkowania; możliwe jest, że przy jednoczesnym podawaniu zwiększy się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych związanych z przyjmowaniem jednego z leków; do substratów CYP3A4 należą: karbamazepina, aprepitant, fosaprepitant, ketokonazol, itrakonazol, inhibitory proteazy HIV, diltiazem, etynyloestradiol/noretyndron, cyklosporyna, klarytromycyna, cyklosporyna, cyklofosfamid i takrolimus. Kortykosteroidy mogą osłabiać lub nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych - należy monitorować wskaźniki krzepnięcia krwi.  Podczas jednoczesnego stosowania dużych dawek kortykosteroidów i leków antycholinergicznych, np. leków blokujących przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, donoszono o ostrej miopatii. Zaobserwowano antagonistyczne działanie glikokortykoidów na mechanizm blokady nerwowo-mięśniowej pankuronium i wekuronium u pacjentów przyjmujących kortykosteroidy. Podobnego działania można się spodziewać w przypadku wszystkich leków blokujących przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, działających kompetycyjnie. Steroidy mogą zmniejszać działanie antycholinesteraz u pacjentów z miastenią. Może być konieczne dostosowanie dawki leków przeciwcukrzycowych, ponieważ kortykosteroidy mogą zwiększyć stężenie glukozy we krwi. Jednoczesne podanie kortykosteroidów z NLPZ może zwiększać częstość występowania krwawienia z przewodu pokarmowego i owrzodzenia. Metyloprednizolon może zwiększać klirens dużych dawek aspiryny, co może prowadzić do zmniejszenia stężeń salicylanu w surowicy. Przerwanie leczenia metyloprednizolonem może prowadzić do zwiększonych stężeń salicylanu w surowicy, co z kolei zwiększa ryzyko toksyczności salicylanu. Gdy kortykosteroidy są podawane jednocześnie z lekami zmniejszającymi stężenie potasu (np. diuretyki), pacjentów należy uważnie obserwować pod kątem rozwoju hipokaliemii. Istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia hipokaliemii w przypadku jednoczesnego stosowania kortykosteroidów oraz amfoterycyny B, ksantynów lub agonistów receptorów β₂. Supresja nadnerczy spowodowana przez aminoglutetymid może zaostrzać zahamować zmiany hormonalne wywołane przez długotrwałe leczenie glikokortykoidami. Metyloprednizolon może wpływać na wzrost szybkości acetylowania i klirensu izoniazydu. Niezgodności farmaceutyczne. Zaleca się dożylne podawanie soli sodowej bursztynianu metyloprednizolonu osobno, bez innych związków podawanych dożylnie. Leki, które pod względem parametrów fizycznych nie są zgodne w roztworze z solą sodową bursztynianu metyloprednizolonu, obejmują m.in.: allopurynol sodu, chlorowodorek doksapramu, tygecyklinę, chlorowodorek diltiazemu, glukonian wapnia, bromek wekuronium, bromek rokuronium, besylan cisatrakurium i glikopirolinian, propofol.

Pfizer Polska Sp. z o.o.
ul. Żwirki i Wigury 16B
02-092 Warszawa
22-335-61-00
[email protected]
www.pfizerpro.pl