Dieta śródziemnomorska – dieta długowieczności?

Dieta śródziemnomorska charakteryzuje się spożywaniem dużych ilości warzyw i owoców, które dostarczają naszemu organizmowi różnych witamin, minerałów i antyoksydantów mających pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Głównym źródłem tłuszczów w tej diecie jest oliwa z oliwek, która cechuje się dużą zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ryby spożywane są w umiarkowanych ilościach. Stanowią doskonałe źródło kwasów omega-3, które mają dobroczynny wpływ na układ krążenia. Czerwone mięso oraz drób w tej diecie spożywane są w mniejszych ilościach w porównaniu do zachodnich jadłospisów. W diecie śródziemnomorskiej spożywanie słodyczy jest ograniczone, a zdrowszą alternatywą dla nich są owoce. Ważnym elementem diety są także produkty zbożowe, takie jak kasza, makaron pełnoziarnisty czy chleb pełnoziarnisty. Produkty mleczne spożywane są w umiarkowanych ilościach, głównie w postaci serów i jogurtów, które dostarczają wapń i białko naszemu organizmowi. Warto wspomnieć, że ważnym elementem diety jest dodawanie do potraw przypraw, które nadają im wyrazisty smak i aromat. Wśród przypraw możemy wyróżnić: czosnek, oregano, kolendrę, rozmaryn oraz bazylię.

Dieta śródziemnomorska a choroby serca

Udowodniono, że dieta śródziemnomorska może uchronić nas przed chorobami układu sercowo-naczyniowego, a związane jest to ze spożywaniem produktów wzbogaconych w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które zawarte są m.in. w oliwie z oliwek. Kwasy te korzystnie wpływają na profil lipidowy, ponieważ przyczyniają się do zmniejszenia stężenia frakcji LDL i cholesterolu całkowitego w surowicy, natomiast powodują wzrost stężenia frakcji HDL. Na uwagę zasługuje fakt, że oliwa z oliwek poza nienasyconymi kwasami tłuszczowymi jest bogatym źródłem fenoli, karotenoidów i tokoferolu, które należą do naturalnych antyoksydantów chroniących nas przed wolnymi rodnikami. Jak wiadomo, wolne rodniki przyspieszają procesy starzenia komórek i tym samym przyczyniają się do rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak miażdżyca, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca i nadciśnienie tętnicze. Dieta śródziemnomorska to nie tylko oliwa z oliwek, ale również owoce, warzywa, ryby, orzechy, które wywierają pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Owoce i warzywa to bogate źródło flawonoidów, które spowalniają procesy miażdżycowe, a tym samym zapobiegają chorobom sercowo-naczyniowym. 

Dieta śródziemnomorska a otyłość

Dieta śródziemnomorska stanowi doskonałe rozwiązanie dla osób, które planują redukcję masy ciała, ponieważ opiera się na spożywaniu dużej ilości warzyw i owoców będących bogatym źródłem błonnika, który odgrywa niezwykle ważną rolę w funkcjonowaniu naszego przewodu pokarmowego. Błonnik daje poczucie sytości, poprawia perystaltykę jelit oraz opóźnia rozkład węglowodanów. Oliwa z oliwek, jak wspomniano wcześniej, jest bogatym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, które bardzo dobrze sprawdzają się w walce z otyłością brzuszną.

Dieta śródziemnomorska a choroby neurodegeneracyjne

Stwierdzono, że dieta śródziemnomorska może zmniejszać ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i choroby Parkinsona nawet o 13%. Udowodniono, że spożywanie oliwy z oliwek powoduje cofanie się powstawania blaszki miażdżycowej, a tym samym może przyczynić się do spowolnienia rozwoju choroby Alzhaimera. Jak wspomniano wcześniej, dieta śródziemnomorska jest bogatym źródłem polifenoli (zawartych w warzywach, owocach, nasionach i oliwie z oliwek), które wykazują ochronne działanie na nasz mózg oraz mogą przyczyniać się do zapobiegania chorobom neurodegeneracyjnym, stanowiącym poważny problem w dzisiejszych czasach.

Dieta śródziemnomorska a choroby przewodu pokarmowego

Dieta śródziemnomorska to bogate źródło błonnika, który wywiera korzystny wpływ na perystaltykę naszych jelit, wspomaga trawienie oraz przeciwdziała zaparciom. Ograniczenie spożywania produktów wysoko przetworzonych, produktów typu fast food oraz słodyczy może zmniejszyć intensywność występowania objawów towarzyszących chorobie refluksowej, takich jak zgaga i ból przełyku.

Podróże do krajów basenu Morze Śródziemnego to niezwykła okazja do podziwiania urokliwych krajobrazów, poznawania bogatej kultury, a także szansa na zapoznanie się z dietą śródziemnomorską. Ta znana i ceniona od lat dieta wykazuje korzystny wpływ na układ krążenia, zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, a także może pomóc nam w walce z otyłością. Wybierając jako kierunek podróży Włochy, Hiszpanię lub Francję, warto zwrócić uwagę na wzorce żywieniowe mieszkańców, a następnie wprowadzić je do codziennego jadłospisu. Z całą pewnością więc można odpowiedzieć twierdząco na pytanie, czy dietę śródziemnomorską można nazwać dietą długowieczności. Wiele badań wykazało, że u osób, które przestrzegają tej diety, występuje mniejsze ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych. W połączeniu z aktywnością fizyczną oraz higienicznym stylem życia dieta ta może przyczynić się do dłuższego życia. 

Bibliografia:

1. Adamiak, J., & Herbert, M. (2021). Wpływ mikrobioty jelitowej na stan zdrowia. W B. Bujalska & K. Kalbarczyk (Red.), Wybrane aspekty stanu zdrowia osób mieszkających na terenie Polski – przegląd i badania (Tom 1, s. 249-257). Lublin.
2. Cichocka, A. (2005). Dieta Śródziemnomorska w profilaktyce pierwotnej choroby niedokrwiennej serca. Endokrynologia Otyłości i Zaburzenia Przemiany Materii, 1(5), 30-39.
3. Dochniak, M., & Ekiert, K. (2015). Żywienie w prewencji i leczeniu choroby Alzheimera i choroby Parkinsona. Pielęgniarstwo Zdrowia Publicznego, 5(2), 199-208.
4. Kochman, U., Mizera, J., & Kowalczyk, D. (n.d.). Znaczenie opieki dietetycznej w terapii i zapobieganiu zaostrzeń choroby Leśniowskiego-Crohna. W interdyscyplinarne wyzwania nauk o zdrowiu (Tom II, s. 102).
5. Magierski, R., Antczak-Domagała, K., & Sobów, T. (2014). Dieta jako czynnik protekcyjny otępienia. Aktualności Neurologiczne, 14(3), 167-174.
6. Mizgier, M., Jeszka, J., & Jarząbek-Bielecka, G. (2010). Rola diety śródziemnomorskiej w zapobieganiu nadwadze i otyłości, niektórym chorobom dietozależnym oraz jej wpływ na długość życia. Nowiny Lekarskie, 79(6), 451–454.
7. Sofi, F., Macchi, C., Abbate, R., Gensini, G. F., & Casini, A. (2013). Mediterranean diet and health. Biofactors, 39(4), 335-342.
8. Wroniak, M., & Maszewska. (2011). Oliwa z oliwek w diecie śródziemnomorskiej. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 5, 26-36.

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.