Odciski i pęcherze na stopach – jak się ich pozbyć?

Odciski na stopach to obszary nadmiernie pogrubionego naskórka. Powstają w wyniku dużego nacisku, tarcia lub zmiany temperatury na dane miejsce. Im częstsze i dłuższe jest drażnienie naskórka, tym większe pojawią się zmiany. Jest to naturalny mechanizm obronny naszego organizmu, który chroni wewnętrzne partie skóry przed uszkodzeniami.

Odciski mogą pojawiać się w różnych miejscach. Przeważnie pojawiają się na palcach u stóp, wówczas przyjmują formę twardych punktów w kształcie ziarnka grochu. Niektórzy nazywają je „nagniotkami”.

Czasem odcisk pojawia się na podeszwie stopy i przyjmuje owalny kształt. Nazywamy to modzelem. Modzele pojawiają się bezpośrednio pod kośćmi śródstopia.

Jeżeli na skórze stopy pojawia się odcisk, to znamy kilka sposobów na radzenie sobie z nim. Podstawowym składnikiem, po który warto sięgnąć przy odciskach, jest kwas salicylowy. Preparaty zawierające ten składnik aktywny są dostępne w postaci płynu do miejscowego stosowania na zmienioną skórę, często z dodatkiem kwasu mlekowego, lub w postaci plastrów. Ten kwas działa keratolitycznie, czyli usuwa nadmiar zgrubiałego naskórka i rozmiękcza twardą skórę.

Używając płynu z kwasem salicylowym, przed aplikacją należy wymoczyć stopy w ciepłej wodzie, osuszyć je, a następnie nałożyć go tylko na zgrubiałą skórę. Wystarczy stosować go raz dziennie przez kilka dni, a problem powinien zniknąć.

Plastry z kwasem salicylowym także stosuje się na oczyszczoną skórę. Powinno się je stosować raz na dzień. Sprawdzą się lepiej u osób aktywnych, którym brakuje czasu na proces moczenia stóp, aplikacji leku oraz jego wysuszenia.

Znamy kilka sposobów na zapobieganie powstawaniu odcisków na stopach:

• przede wszystkim należy zadbać o dobrze dopasowane obuwie, które jest luźne i nie ociera,
• możesz włożyć do obuwia specjalne wkładki, które umożliwią fizjologiczne ułożenie stopy w bucie,
• wybieraj skarpetki z naturalnych materiałów, np. bawełny, w których stopa może swobodnie “oddychać”,
• dbaj o prawidłową higienę stóp, stosuj kremy nawilżające i złuszczaj regularnie naskórek.

Pęcherze na stopach powstają w wyniku otarcia, ucisku lub oparzeń. Jest to tak samo jak w przypadku odcisków – naturalny mechanizm obronny naszego organizmu, który polega na przeniknięciu płynu surowiczego w miejsce uszkodzenia, tworząc pęcherz pod warstwą naskórka. Stanowi to barierę ochronną dla skóry i chroni przed zakażeniem.

Pęcherze zazwyczaj są dość bolesne, potrafią utrudnić życie i ograniczyć mobilność. Najczęściej pojawiają się na stopach podczas długich wypraw, szczególnie gdy wybierzemy niewygodne, źle dopasowane lub nowe obuwie.

Oto kilka rad, które pomogą zapobiec powstawaniu pęcherzy na stopach:

• najważniejszą zasadą jest prawidłowy wybór obuwia. Wybieraj wygodne buty o odpowiednim rozmiarze i kształcie, które nie uciskają stopy. Unikaj noszenia nowych i niewygodnych butów na dłuższe wyprawy.
• wybieraj skarpetki z naturalnych, oddychających materiałów, m.in. z bawełny.
• dbaj o częstą higienę stóp, dokładne ich osuszanie po myciu oraz, stosując kremy, o odpowiednie nawilżenie.
• jeżeli czeka Cię wymagająca aktywność fizyczna, która sprzyja powstawaniu pęcherzy, to warto zapobiegawczo nałożyć plastry na miejsca z tendencją do ich powstawania.

Pęcherze na stopach zazwyczaj goją się samoistnie w ciągu kilku dni. Pomimo panującego przekonania nie należy ich przekłuwać, ponieważ zwiększa się ryzyko zainfekowania rany. Jeśli pęcherz sam pęknie, to nie należy usuwać z niego pozostałego naskórka. On także pozwala na szybsze wygojenie się rany.

Jeśli pojawi się pęcherz, to należy regularnie oczyszczać go, np. wodą z mydłem. Przekłuty lub przebity pęcherz warto odkażać płynem do dezynfekcji (np. Z oktenidyną lub poliheksanidyną). Wówczas uniknie się nadkażenia rany.

Jeżeli pęcherz jest w miejscu, które jest uciskane przez obuwie czy skarpetkę, to dobrze jest założyć na niego plaster. Ograniczymy uszkodzenie rany i potencjalne rozwinięcie się zakażenia. W przypadku pęcherzy świetnie sprawdzą się plastry hydrokoloidowe. Ich struktura może pochłaniać nadmiar płynu surowiczego i dodatkowo tworzy korzystne środowisko do gojenia się rany.

Pamiętaj także o tym, że pęcherz to nie odcisk. Nie stosuj plastrów przeznaczonych na rozmiękczanie zgrubiałych odcisków na delikatne pęcherze. Możesz wówczas znacznie uszkodzić ranę i utrudnić jej gojenie.

Bibliografia:

1. Kłosińska, Katarzyna, Elżbieta Jaworska, and A. Pawelczyk-Klimaszewska. „Wpływ wybranych deformacji na stan skóry i paznokci stóp."”Kosmetologia Estetyczna 7.2 (2018): 212-216.
2. Miś, Zuzanna. „Otarcia i pęcherze."Manager Apteki (2016)

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.

redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka