Wątroba to jeden z najważniejszych narządów w naszym organizmie. Pełni kluczową rolę w procesach metabolicznych, detoksykacji i magazynowaniu substancji odżywczych. Jednak długotrwałe działanie szkodliwych czynników może prowadzić do obciążenia i wyniszczenia jej komórek. Z tego artykułu dowiesz się, co sprzyja regeneracji wątroby, a co jej szkodzi.
Ostropest plamisty – jego dobroczynne właściwości na wątrobę i więcej!
mgr farm. Angelika Czarnecka
Opublikowano: 26.07.2023
Ostropest plamisty to cenna roślina lecznicza z rodziny astrowatych, która cieszy się dużym zainteresowaniem w wielu regionach, zwłaszcza w krajach południowej i środkowej Europy, w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Australii. Owoc ostropestu plamistego zawiera grupę flawonolignanów określanych jako sylimaryna, która pełni kluczową rolę w preparatach stosowanych do leczenia różnych schorzeń wątroby. W lecznictwie i kosmetologii wykorzystuje się również olej z nasion ostropestu, który jest bogaty w cenne kwasy tłuszczowe, fosfolipidy oraz naturalną witaminę E.
Prozdrowotne działania sylimaryny, o których warto wiedzieć
Sylimaryna to substancja występująca w nasionach ostropestu plamistego, która wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie wątroby. Jej działanie polega na ochronie komórek wątroby przed szkodliwym działaniem substancji toksycznych oraz wspiera procesy regeneracyjne w przypadku jej uszkodzenia. Sylimaryna działa na kilku poziomach, zapewniając wszechstronną ochronę wątroby. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym hamuje działanie wolnych rodników, które mogą uszkadzać błony komórek wątroby. Co więcej, sylimaryna także utrudnia wnikanie toksyn do wnętrza hepatocytów (komórek wątroby), co przyczynia się do ochrony tego organu przed szkodliwym działaniem substancji, takich jak związki występujące w muchomorze sromotnikowym, alkohol czy silnie działające leki (cytostatyki). Dzięki takim właściwościom, sylimaryna jest używana w produkcji leków i suplementów diety o działaniu ochronnym na wątroby. W ciągu ostatnich 30 lat silimaryna była wykorzystywana do ochrony wątroby oraz leczenia problemów z nią związanych, takich jak:
- zatrucia grzybami,
- wirusowe zapalenie wątroby,
- marskość wątroby,
- choroba alkoholowa wątroby.
Warto wspomnieć także o oleju z nasion ostropestu, który jest bogatym źródłem cennych kwasów tłuszczowych, stanowi doskonałą bazę do produkcji kremów o pozytywnym wpływie na zdrowie skóry. Działanie ochronne sylimaryny na błony śluzowe pomaga chronić skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Kremy oparte na oleju z ostropestu wykazują skuteczność w:
- redukcji zaczerwienienia skóry,
- rozjaśnianiu cery,
- zwiększaniu jej zdolności regeneracyjnych.
Ponadto sylimaryna może być pomocna w leczeniu ostudy, przyczyniając się do poprawy wyglądu i zmniejszenia plam skórnych.
Do innych korzystnych właściwości sylimaryny zaliczamy:
- Regulację poziomu cukru we krwi – sylimaryna zawarta w ostropeście plamistym może wpływać na poziom glukozy we krwi, co jest szczególnie korzystne dla osób borykających się z cukrzycą typu 2;
- Działanie przeciwzapalne, które może pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych w organizmie;
- Obniżenie poziomu cholesterolu, szczególnie LDL, co przyczynia się do poprawy zdrowia serca;
- Działanie przeciwutleniające wykazano, że sylimaryna zawarta w ostropeście plamistym działa silnie przeciwutleniająco, pomagając w neutralizacji szkodliwych dla naszego zdrowia wolnych rodników.
Jakie działania niepożądane wykazuje sylimaryna?
Sylimaryna to związek charakteryzujący się dobrym profilem bezpieczeństwa. Zarówno badania na zwierzętach, jak i na ludziach wykazały, że substancja ta nie wykazuje toksycznego działania nawet w wyższych dawkach (>1500 mg/dzień). Najczęściej obserwowanymi skutkami niepożądanymi sylimaryny są działania związane z przewodem pokarmowym, takie jak:
- wzdęcia,
- niestrawność,
- nudności,
- nieregularne stolce,
- biegunka.
Inne, mniej częste działania niepożądane obejmują świąd skóry, ból głowy, wysypki, złe samopoczucie, osłabienie i zawroty głowy.
Czy kobiety w ciąży mogą stosować wyciągi z ostropestu plamistego?
Sylimaryna tradycyjnie była stosowana przez karmiące matki w celu stymulowania produkcji mleka dzięki jej wpływowi na podwyższenie poziomu prolaktyny. Jednak obecnie brak dostępnych badań dotyczących jej bezpieczeństwa u kobiet w ciąży i noworodków przy karmieniu piersią. Dlatego też nie należy jej stosować w okresie ciąży i laktacji.
Podsumowanie
Sylimaryna, substancja pozyskiwana z ostropestu plamistego, to naturalny składnik o potwierdzonych prozdrowotnych właściwościach. Działa ochronnie na wątrobę, wspierając jej regenerację oraz chroniąc przed szkodliwymi toksynami. Ma także działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne. Dodatkowo olej z ostropestu może być korzystny dla zdrowia skóry. Preparaty na bazie ostropestu plamistego charakteryzują się dobrym profilem bezpieczeństwa, jednak jak każdy lek mogą powodować działania niepożądane.
Bibliografia:
- Dorjay, K., Arif, T., & Adil, M. (2018). Silymarin: An interesting modality in dermatological therapeutics. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, 84, 238.
- Nurzyńska-Wierdak, R., et al. (2018). Ostropest plamisty (Silybum marianum [L.] Gaertn.) – fitochemia i efekty terapeutyczne. Annales Horticulturae, 28(4).
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7140758/ [dostęp: 18.07.2023]
- https://johnshopkinshealthcare.staywellsolutionsonline.com/Library/NutritionalSupplements/Herbs/19,MilkThistle [dostęp: 17.07.2023]
Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.