Ostropest plamisty to cenna roślina lecznicza z rodziny astrowatych, która cieszy się dużym zainteresowaniem w wielu regionach, zwłaszcza w krajach południowej i środkowej Europy, w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Australii. Owoc ostropestu plamistego zawiera grupę flawonolignanów określanych jako sylimaryna, która pełni kluczową rolę w preparatach stosowanych do leczenia różnych schorzeń wątroby. W lecznictwie i kosmetologii wykorzystuje się również olej z nasion ostropestu, który jest bogaty w cenne kwasy tłuszczowe, fosfolipidy oraz naturalną witaminę E.
Sprawdzone sposoby na regenerację wątroby
mgr farm. Natalia Nierychło
Opublikowano: 9.08.2023
Wątroba to jeden z najważniejszych narządów w naszym organizmie. Pełni kluczową rolę w procesach metabolicznych, detoksykacji i magazynowaniu substancji odżywczych. Jednak długotrwałe działanie szkodliwych czynników może prowadzić do obciążenia i wyniszczenia jej komórek. Z tego artykułu dowiesz się, co sprzyja regeneracji wątroby, a co jej szkodzi.
Rola wątroby w organizmie
Wątroba jest narządem, który pełni wiele funkcji. Oto kilka z nich:
• filtruje krew płynącą przez organizm i usuwa z niej toksyny,
• magazynuje niektóre witaminy i glikogen,
• jest ważnym elementem układu pokarmowego - zachodzi w niej metabolizm składników odżywczych oraz produkcja żółci,
• bierze udział w termoregulacji całego organizmu poprzez produkcję ciepła,
• uczestniczy w wielu przemianach metabolicznych.
Nie są to wszystkie jej role - wątroba pełni około 200 różnych funkcji w naszym organizmie.
Co szkodzi wątrobie?
Wątroba jest niezwykle wytrzymałym narządem - codziennie ma kontakt z licznymi substancjami, także tymi toksycznymi. Jednak znamy kilka czynników, które sprzyjają jej uszkodzeniom.
1) Nadużywanie alkoholu - spożyty alkohol trafia do wątroby, gdzie jest metabolizowany i usuwany z organizmu. Przy dużej jego ilości wątroba nie jest w stanie w całości go unieczynnić, co prowadzi do uszkodzenia komórek tego narządu. Dochodzi wówczas do stłuszczenia i zapalenia wątroby, a w najgorszym wypadku - do jej marskości.
2) Nieprawidłowa dieta - posiłki bogate w nasycone tłuszcze, cukry proste i żywność wysokoprzetworzona zwiększają ryzyko stłuszczenia wątroby, co prowadzi do uszkodzenia jej komórek.
3) Niektóre choroby - np. wirusowe zapalenie wątroby typu A, B oraz C - mogą uszkodzić wątrobę i prowadzić do poważniejszych schorzeń (marskości wątroby lub nowotworu). Także niektóre choroby metaboliczne (cukrzyca, otyłość) mogą obciążać wątrobę i zwiększać ryzyko jej uszkodzenia.
4) Niektóre leki - substancje lecznicze, które najczęściej powodują uszkodzenia wątroby, to m.in. paracetamol, amoksycylina z kwasem klawulanowym, erytromycyna, statyny (leki obniżające cholesterol), diklofenak, tetracykliny i propafenon. Należy pamiętać, że stosowanie większości leków może się wiązać z uszkodzeniem wątroby - w szczególności jeśli połączy się je ze spożywaniem alkoholu.
Wątroba ma zdolność do regeneracji, ale długotrwałe działanie tych czynników może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dlatego kluczowe jest unikanie lub ograniczanie wpływu negatywnych czynników oraz podejmowanie działań wspierających zdrowie wątroby.
Jakie zioła regenerują wątrobę?
Substancje roślinne, wpływające na regenerację i oczyszczenie wątroby:
• Ostropest plamisty - jest bogatym źródłem sylimaryny, wspierającej wątrobę w przypadku toksycznych uszkodzeń i po przebytych chorobach oraz ułatwia trawienie, szczególnie ciężkich posiłków.
• Karczoch zwyczajny - zawiera cynarynę, która wspiera trawienie, poprawia funkcję wątroby oraz wyniki prób wątrobowych (ASPAT, ALAT) sygnalizujących ewentualne uszkodzenia tego narządu.
• Kurkuma (ostryż długi) - ta przyprawa jest silnym antyoksydantem, który zmniejsza szkodliwe działanie wolnych rodników, działa przeciwzapalnie i zwiększa aktywność regeneracyjną w komórkach wątroby. Dodatkowo wspiera trawienie.
• Czarnuszka siewna - to świetne źródło fosfolipidów, które wspomagają regenerację komórek wątroby.
• Mniszek lekarski - działa hepatoprotekcyjnie i przeciwoksydacyjnie, poprawiając funkcjonowanie wątroby oraz zwiększając wydzielanie żółci.
Leki regenerujące wątrobę
Szczególną uwagę warto zwrócić na preparaty zawierające fosfolipidy. Są to składniki błon komórkowych wszystkich komórek naszego ciała, jednak największe zastosowanie znajdują właśnie w regeneracji wątroby. Fosfolipidy sojowe wykazują działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne oraz wspierają odnawianie hepatocytów, czyli komórek wątroby. Są one dostępne bez recepty.
Po konsultacji lekarz może zalecić stosowanie leków zawierających m.in. timonacic, ornitynę lub kwas glutaminowy z argininą. Są to aminokwasy, które odgrywają ważną rolę w metabolizmie i detoksykacji w wątrobie. Stosuje się je, gdy miąższ jest już uszkodzony i praca tego narządu wymaga wsparcia.
Podsumowując, dbanie o zdrowie wątroby jest kluczowe dla zachowania ogólnego zdrowia organizmu. Poprzez dbanie o zdrowy styl życia, odpowiednią dietę, unikanie szkodliwych substancji oraz regularne badania kontrolne, możemy wspomóc naturalną regenerację wątroby i zapewnić jej prawidłowe funkcjonowanie.
Bibliografia:
1. Kargulewicz A., Stankowiak-Kulpa H., Grzymisławski M. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby – etiopatogeneza, epidemiologia, leczenie. Nowiny Lekarskie 2010; 79(5): 410-418
2. Chang, C. Y., and T. D. Schiano. Drug hepatotoxicity. Alimentary pharmacology & therapeutics 25.10 (2007): 1135-1151.
3. Gillesen A. i wsp.: Silymarin as Supportive Treatment in Liver Diseases: A Narrative Review. Adv Ther, 2020, 37, 4, 1279-1301.
4. Nabavi SF. i wsp.: Curcumin and Liver Disease: from Chemistry to Medicine. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 2014, 13, 1, 62-77.
5. Gundermann, Karl-Josef, et al. "Essential phospholipids in fatty liver: a scientific update." Clinical and experimental gastroenterology (2016): 105-117.
Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.
redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka