mgr farm. Angelika Czarnecka
Opublikowano: 8.03.2023
Artykuł z kategorii:
Do leków, które mogą wywołać zaparcia zaliczamy:
Zaparcia mogą towarzyszyć takim chorobom jak:
Bardzo ważną rolę w walce z zaparciami odgrywa aktywność fizyczna. Udowodniono, że wysiłek fizyczny trwający 30-60 minut pobudza perystaltykę jelit, poprawia konsystencję stolca oraz zmniejsza ilość gromadzących się gazów w jelitach. Osoba borykająca się z zaparciami powinna również zadbać o odpowiednią dietę z dużą zawartością błonnika, który możemy podzielić na frakcje: nierozpuszczalną i rozpuszczalną w wodzie. Błonnik nierozpuszczalny powoduje zwiększenie masy stolca oraz pobudza perystaltykę jelit. Jego bogatym źródłem są: fasola, groch, mąka z pełnego przemiału, orzechy, otręby pszenne, warzywa korzeniowe i kapustne. Błonnik rozpuszczalny w wodzie spowalnia pasaż jelitowy i działa ochronnie na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Źródłem frakcji rozpuszczalnej są: jabłka, brązowy ryż, otręby owsiane, jęczmień, ziemniaki. Ważnym aspektem jest również zadbanie o regularne spożywanie posiłków (minimum 3 posiłki dziennie), odpowiednią podaż płynów (co najmniej 3 litry płynów w ciągu dnia) oraz unikanie produktów, które mają działanie zapierające.
- PEG (glikol polietylenowy) to długołańcuchowe makrogole, które znalazły zastosowanie w leczeniu zaparć u osób dorosłych oraz u dzieci. Związki te wykazują aktywność osmotyczną, co powoduje przenikanie wody do światła jelita i zmiękczenie mas kałowych oraz zwiększenie ich objętości. Proces ten prowadzi do nasilenia perystaltyki jelit i ułatwienia defekacji. Makrogole charakteryzują się wysokim profilem bezpieczeństwa, a ich skuteczność nie zmniejsza się przy dłuższym stosowaniu. Środki te nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego i nie drażnią błony śluzowej jelit. W postaci niezmienionej są wydalane wraz z kałem. Preparaty zawierające makrogole są dostępne w aptekach zarówno w formie proszku do sporządzenia roztworu doustnego, jak i w postaci syropów. Działanie przeczyszczające wykazują po 24-48 godzinach.
- laktuloza jest dwucukrem, który pod wpływem bakterii bytujących w jelicie grubym przekształcany jest do kwasów organicznych i dwutlenku węgla. Kwasy te powodują przenikanie wody do światła jelita grubego. W konsekwencji dochodzi do zwiększenia zawartości wody w stolcu oraz zwiększenia jego objętości, co przekłada się na ułatwienie wypróżniania. Warto wspomnieć, że laktuloza pobudza perystaltykę jelit oraz wzrost dobroczynnych bakterii jelitowych. Wskazaniem do stosowania preparatów z laktulozą są przewlekłe zaparcia oraz encefalopatia wątrobowa. Środek ten po podaniu doustnym działa po 24-48 godzinach.
- fosforany w formie wlewek doodbytniczych zapobiegają wchłanianiu wody w jelicie grubym, a tym samym zmiękczają masy kałowe i zwiększają ich objętość, co ułatwia proces defekacji. Środki te działają już po 2-5 minutach od podania.
- antrachinony o działaniu przeczyszczającym można znaleźć w korzeniu rzewienia, liściu senesu oraz korze kruszyny. Związki te pobudzają perystaltykę jelit, a także zwiększają zawartość elektrolitów i wody w jelicie grubym. Efekt ich działania obserwowany jest po 8-12 godzinach. Preparaty na bazie senesu, rzewienia oraz kruszyny znalazły zastosowanie w doraźnym leczeniu zaparć. Na uwagę zasługuje fakt, że środki zawierające antrachinony występują również w preparatach odchudzających, co wiąże się z ich nadużywaniem. Przy dłuższym stosowaniu antrachinonów może dochodzić do atonii jelit, czyli zmniejszeniu zdolności mięśniówki jelit do skurczów. W przypadku nadużywania tego typu preparatów może rozwinąć się tolerancja, co oznacza, że do osiągnięcia tego samego efektu należy stosować większe dawki leku.
- bisakodyl to środek, który zwiększa wydzielanie wody i elektrolitów do światła jelit oraz pobudza ich perystaltykę. Leki zawierające w swoim składzie bisakodyl są dostępne w formie czopków oraz tabletek. Bisakodyl w formie czopków należy aplikować 30 minut po posiłku, natomiast tabletki przyjmuje się przed snem. Czopki działają po 15-60 minutach, natomiast tabletki po 6-12 godzinach.
- czopki glicerynowe działają miejscowo drażniąco na śluzówkę jelit, pobudzają ich perystaltykę i tym samym ułatwiają wypróżnianie. Mogą być stosowane u dzieci od 1. roku życia oraz u osób dorosłych. Czopki glicerynowe działają po 15-60 minutach.
-nasiona babki płesznik charakteryzują się dużą zawartością błonnika, który w wyniku pochłaniania wody zaczyna pęcznieć w jelitach, a następnie w prawie niezmienionej formie przedostaje się do jelita grubego pobudzając jego perystaltykę i regulując proces wypróżniania. Nasiona babki płesznik są bogatym źródłem śluzów, które działają osłaniająco na błonę śluzową przewodu pokarmowego. W przypadku stosowania preparatów zawierających nasiona babki płesznik należy przyjmować spore ilości płynów. Warto pamiętać również o odstępie czasowym między stosowaniem babki płesznik, a innych medykamentów (około 30-60 minut).
Bibliografia
Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.
Probiotyki towarzyszą nam w przypadku większych chorób, a mimo to nierzadko mamy problem z jednoznacznym określeniem ich sposobu działania. Nazywane „dobrymi bakteriami”, stanowią mieszankę drożdży oraz żywych kultur bakterii. Przyjmujemy je z bardzo prostej przyczyny – odbudowują mikroflorę naszych jelit oraz przewód pokarmowy, który mógł ulec uszkodzeniu z powodu stosowania antybiotyku.
Zespół jelita drażliwego to jedna z najczęstszych chorób czynnościowych jelit, która charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha podczas wypróżniania. Choroba może dotknąć każdego, ale z badań wynika, że częściej chorują kobiety oraz osoby w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Zespół jelita drażliwego nie zagraża życiu, ale może mieć negatywny wpływ na jakość życia ze względu na przewlekły charakter.
SIBO (ang. small intenstine bacterial overgrowth), czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, to stan charakteryzujący się zbyt dużą ilością i/lub zmianą rodzaju bakterii w jelicie cienkim. Częstość występowania tej dolegliwości w populacji ogólnej nie jest poznana, ponieważ zespół ten cechuje się niespecyficznymi objawami ze strony przewodu pokarmowego, do których zaliczamy bóle brzucha, nudności, wzdęcia, kłopoty z wypróżnianiem, a także spadek masy ciała. Warto dodać także, że u niektórych osób SIBO może przebiegać bezobjawowo, a pacjenci nie szukają pomocy u lekarza.
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach wykazują działanie korzystne dla zdrowia. Zapraszamy do lektury poniższego artykułu — dowiedz się więcej o probiotykach.