Co-Dipper 160 mg+25 mg tabletki powlekane

1 tabl. powl. zawiera 80 mg walsartanu i 12,5 mg hydrochlorotiazydu lub 160 mg walsartanu i 12,5 mg hydrochlorotiazydu lub 160 mg walsartanu i 25 mg hydrochlorotiazydu lub 320 mg walsartanu i 12,5 mg hydrochlorotiazydu lub 320 mg walsartanu i 25 mg hydrochlorotiazydu.

Lek złożony zawierający antagonistę receptora angiotensyny II - walsartan i diuretyk tiazydowy - hydrochlorotiazyd. Walsartan jest aktywnym po podaniu doustnym i specyficznym antagonistą receptora angiotensyny II. Działa wybiórczo na podtyp receptora AT₁, który jest odpowiedzialny za znane działania angiotensyny II. Zwiększone stężenie angiotensyny II w osoczu po zablokowaniu receptora AT₁ przez walsartan może stymulować odblokowany receptor AT₂, który wydaje się działać antagonistycznie w stosunku do działania receptora AT₁. Walsartan nie wykazuje nawet częściowej aktywności agonistycznej w stosunku do receptora AT₁ i ma dużo większe (ok. 20 000 razy) powinowactwo do receptora AT₁ niż do receptora AT₂. Nie stwierdzono, aby walsartan wiązał się lub blokował inne receptory hormonów lub kanały jonowe, o których wiadomo, że są istotne w regulacji układu krążenia. Tiazydowe leki moczopędne działają głównie w dystalnych nerkowych kanalikach krętych. W korze nerki znajduje się receptor o dużym powinowactwie będący głównym miejscem wiązania dla moczopędnego działania tiazydów oraz hamowania transportu NaCl w dystalnych nerkowych kanalikach krętych. Mechanizm działania tiazydowych leków moczopędnych polega na hamowaniu transportu błonowego Na⁺Cl^-, prawdopodobnie w drodze konkurowania o miejsca Cl^-, wpływając na proces wchłaniania zwrotnego elektrolitów: działanie bezpośrednie polega na zwiększeniu wydalania sodu i chlorków w przybliżeniu w równym stopniu, a działanie pośrednie to działanie moczopędne, zmniejszające objętość osocza, a w rezultacie zwiększające aktywność reninową osocza, zwiększające wydzielanie aldosteronu, zwiększające wydalanie potasu z moczem i zmniejszające stężenie potasu w surowicy. Mediatorem układu renina-aldosteron jest angiotensyna II, a więc podczas jednoczesnego podawania walsartanu zmniejszenie stężenia potasu w surowicy jest mniej wyraźne niż po zastosowaniu monoterapii hydrochlorotiazydem. Po podaniu doustnym samego walsartanu C_max w osoczu występuje po 2-4 h. Średnia bezwzględna biodostępność leku wynosi 23%. Walsartan w dużym stopniu wiąże się z białkami osocza (94-97%), głównie z albuminami. Walsartan nie ulega biotransformacji w większym stopniu, ponieważ jedynie ok. 20% dawki jest wykrywane w postaci metabolitów. Hydroksymetabolit został wykryty w osoczu w małych stężeniach (poniżej 10% AUC dla walsartanu). Metabolit ten jest farmakologicznie nieczynny. Walsartan jest wydalany przede wszystkim z kałem (ok. 83% dawki) i z moczem (ok. 13% dawki), głównie w postaci niezmienionej. T_0,5 walsartanu wynosi 6 h. Wchłanianie hydrochlorotiazydu po podaniu dawki doustnej następuje szybko (T_max ok. 2 h). Bezwzględna dostępność biologiczna wynosi 70%. Hydrochlorotiazyd znajdujący się w układzie krążenia wiąże się z białkami osocza (40-70%), głównie z albuminami. Hydrochlorotiazyd ulega również kumulacji w erytrocytach w ilości stanowiącej ok. 3-krotność stężenia w osoczu. Wydalany jest głównie w postaci niezmienionej. T_0,5 wynosi średnio 6-15 h w końcowej fazie eliminacji. Wielokrotne podawanie hydrochlorotiazydu nie powoduje zmian jego właściwości farmakokinetycznych, a dawkowanie raz na dobę skutkuje minimalną kumulacją leku. Ponad 95% wchłoniętej dawki jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem.

Leczenie samoistnego nadciśnienia tętniczego u dorosłych. Lek o ustalonej dawce jest wskazany w leczeniu pacjentów, u których ciśnienie tętnicze krwi nie jest wystarczająco kontrolowane podczas monoterapii walsartanem lub hydrochlorotiazydem.

Nadwrażliwość na substancje czynne, inne pochodne sulfonamidów lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężkie zaburzenia czynności wątroby, marskość wątroby i zastój żółci. Ciężkie zaburzenia czynności nerek (GFR <30 ml/min/1,73 m²), bezmocz. Oporna na leczenie hipokaliemia, hiponatremia, hiperkalcemia i objawowa hiperurykemia. Jednoczesne stosowanie z aliskirenem u pacjentów z cukrzycą lub z zaburzeniami czynności nerek (GFR <60 ml/min/1,73 m²). II i III trymestr ciąży.

Nie zaleca się stosowania antagonistów receptora angiotensyny II (AIIRA) w I trymestrze ciąży. Stosowanie AIIRA w II i III trymestrze ciąży jest przeciwwskazane. Dane epidemiologiczne dotyczące ryzyka działania teratogennego w przypadku narażenia na inhibitory ACE w I trymestrze ciąży nie są rozstrzygające, jednak nie można wykluczyć nieznacznego zwiększenia ryzyka. Wprawdzie brak kontrolowanych danych epidemiologicznych w odniesieniu do AIIRA, ale podobne ryzyko może dotyczyć całej tej grupy leków. Z wyjątkiem konieczności kontynuowania leczenia AIIRA, u pacjentek planujących ciążę należy zastosować alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania w ciąży. W przypadku stwierdzenia ciąży leczenie AIIRA należy natychmiast przerwać i, jeśli to wskazane, rozpocząć leczenie alternatywne. Stosowanie AIIRA w II i III trymestrze ciąży powoduje toksyczne działanie na ludzki płód (pogorszenie czynności nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia czaszki) i noworodka (niewydolność nerek, niedociśnienie tętnicze, hiperkaliemia). Jeśli narażenie na AIIRA wystąpiło od II trymestru ciąży, zaleca się badanie ultrasonograficzne czaszki i czynności nerek. Należy uważnie obserwować niemowlęta, których matki przyjmowały AIIRA, ze względu na możliwość wystąpienia niedociśnienia tętniczego. Doświadczenie dotyczące stosowania hydrochlorotiazydu w okresie ciąży, zwłaszcza w jej I trymestrze, jest ograniczone, a badania na zwierzętach niewystarczające. Hydrochlorotiazyd przenika przez łożysko. Stosowany w II i III trymestrze ciąży może zaburzać płodowo-łożyskowy przepływ krwi i wywoływać u płodu i noworodka m.in. żółtaczkę, zaburzenia elektrolitowe i małopłytkowość. Nie zaleca się stosowania preparatu w okresie karmienia piersią. Preferowane jest alternatywne leczenie lekami o lepszym profilu bezpieczeństwa stosowania w okresie karmienia piersią, zwłaszcza w przypadku karmienia noworodka lub wcześniaka. Brak dostępnych informacji na temat stosowania walsartanu w okresie karmienia piersią. Hydrochlorotiazyd przenika do mleka kobiecego.

Doustnie. Dorośli. Zalecaną dawką leku jest 1 tabl. raz na dobę. Zaleca się indywidualne dostosowanie poszczególnych składników. W celu zmniejszenia ryzyka niedociśnienia tętniczego i innych działań niepożądanych, w każdym przypadku należy stopniowo zwiększać dawkę poszczególnych składników leku złożonego stosując kolejną, większą dawkę. Jeśli jest to właściwe ze względów klinicznych, u pacjentów, u których ciśnienie tętnicze krwi nie jest wystarczająco kontrolowane samym walsartanem lub hydrochlorotiazydem, można rozważyć bezpośrednią zmianę monoterapii na terapię preparatem o ustalonej dawce. Zaleca się stopniowe zwiększanie dawki poszczególnych składników leku złożonego. Po rozpoczęciu leczenia oraz w przypadku, gdy nie udaje się uzyskać kontroli ciśnienia tętniczego, należy dokonać oceny reakcji klinicznej pacjenta na lek. Dawkę preparatu można zwiększyć do maksymalnych wartości dawki obu jego składników (320 mg+25 mg). Istotne działanie przeciwnadciśnieniowe występuje w ciągu 2 tyg., a maksymalne działanie uzyskuje się u większości pacjentów w ciągu 4 tyg. leczenia. Jednak, u niektórych pacjentów konieczne może być leczenie trwające 4 do 8 tyg., co należy brać pod uwagę podczas zwiększania dawki. Jeśli po 8 tyg. leczenia preparatem (320 mg+25 mg) nie obserwuje się istotnej dodatkowej korzyści, należy rozważyć zastosowanie dodatkowego lub innego leku przeciwnadciśnieniowego. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku dostosowanie dawki nie jest konieczne. U pacjentów z lekkimi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek (wskaźnik przesączania kłębuszkowego (GFR) ≥30 ml/min) dostosowanie dawki nie jest konieczne. Ze względu na obecność hydrochlorotiazydu stosowanie leku jest przeciwwskazane u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (GFR <30 ml/min) i bezmoczem. U pacjentów z lekkimi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby bez zastoju żółci dawka walsartanu nie powinna być większa niż 80 mg; dostosowanie u nich dawki hydrochlorotiazydu nie jest konieczne. Ze względu na obecność walsartanu stosowanie leku u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby lub marskością wątroby i zastojem żółci jest przeciwwskazane. Stosowanie walsartanu z hydrochlorotiazydem nie jest zalecane u dzieci w wieku <18 lat ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania i skuteczności. Sposób podania. Lek można przyjmować niezależnie od posiłków, popijając wodą.

Zmiany stężenia elektrolitów w surowicy. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania walsartanu z suplementami potasu, lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas lub z innymi lekami, które mogą zwiększyć stężenie potasu (m.in. z heparyną); należy kontrolować stężenie potasu. Ze względu na ryzyko hipokaliemii podczas leczenia hydrochlorotiazydem zaleca się częste kontrolowanie stężenia potasu w surowicy. Leczenie tiazydowymi lekami moczopędnymi, w tym hydrochlorotiazydem, wiąże się z występowaniem hiponatremii i zasadowicy hipochloremicznej; hipomagnezemii; hiperkalcemii. Należy regularnie kontrolować stężenie elektrolitów w surowicy. Pacjenci z niedoborem sodu i (lub) odwodnieni. Pacjentów otrzymujących tiazydowe leki moczopędne, w tym hydrochlorotiazyd, należy obserwować, czy nie występują u nich objawy kliniczne zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. U pacjentów ze znacznym niedoborem sodu i (lub) odwodnionych, np. na skutek przyjmowania dużych dawek leków moczopędnych, w rzadkich przypadkach na początku leczenia preparatem może wystąpić objawowe niedociśnienie tętnicze. Niedobory te należy wyrównać przed rozpoczęciem leczenia lekiem złożonym. Pacjenci z ciężką, przewlekłą niewydolnością serca lub innymi stanami związanymi z pobudzeniem układu RAA. U pacjentów, których czynność nerek może zależeć od czynności układu renina-angiotensyna-aldosteron (np. u pacjentów z ciężką zastoinową niewydolnością serca), leczenie inhibitorami ACE wiązało się z wystąpieniem skąpomoczu i (lub) postępującą azotemią, a w rzadkich przypadkach z ostrą niewydolnością nerek i (lub) zgonem. Kontrola stanu pacjentów z niewydolnością serca lub po zawale mięśnia sercowego powinna zawsze obejmować ocenę czynności nerek. Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania preparatu u pacjentów z ciężką, przewlekłą niewydolnością serca. Nie można wykluczyć, że ze względu na hamowanie układu RAA również stosowanie preparatu może powodować zaburzenia czynności nerek. Leku złożonego nie należy stosować w tej grupie pacjentów. Zwężenie tętnicy nerkowej. Walsartanu z hydrochlorotiazydem nie należy stosować w leczeniu nadciśnienia tętniczego u pacjentów z jednostronnym lub obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych, lub ze zwężeniem tętnicy jedynej czynnej nerki ze względu na możliwość zwiększenia stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy. Pierwotny hiperaldosteronizm.Pacjentów z pierwotnym hiperaldosteronizmem nie należy leczyć preparatem ze względu na brak aktywności układu renina-angiotensyna. Zwężenie zastawki aorty i zastawki dwudzielnej, kardiomiopatia przerostowa. Szczególna ostrożność jest wskazana u pacjentów ze zwężeniem zastawki aorty, zastawki dwudzielnej lub z kardiomiopatią przerostową zawężającą (HOCM). Zaburzenia czynności nerek. Dostosowanie dawki nie jest konieczne u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wskaźnikiem GFR ≥30 ml/min/1,73 m². Jeśli lek stosowany jest u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, zaleca się okresowe kontrolowanie stężenia potasu, kreatyniny i kwasu moczowego w surowicy. Przeszczepienie nerki. Obecnie brak doświadczenia dotyczącego bezpieczeństwa stosowania leku u pacjentów po niedawno przebytym przeszczepieniu nerki. Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z lekkimi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby bez zastoju żółci lek należy stosować ostrożnie. Tiazydowe leki moczopędne należy stosować ostrożnie u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub postępującą chorobą wątroby, gdyż niewielkie zaburzenia równowagi wodnej i elektrolitowej mogą wywołać śpiączkę wątrobową. Obrzęk naczynioruchowy w wywiadzie. U pacjentów leczonych walsartanem opisywano obrzęk naczynioruchowy, w tym obrzęk krtani i głośni powodujący niedrożność dróg oddechowych i (lub) obrzęk twarzy, warg, gardła i (lub) języka. U niektórych z tych pacjentów obrzęk naczynioruchowy występował już wcześniej po zastosowaniu innych leków, w tym inhibitorów ACE. Jeśli u pacjenta wystąpi obrzęk naczynioruchowy, stosowanie leku należy natychmiast przerwać i nigdy już nie stosować u niego walsartanu z hydrochlorotiazydem. Toczeń rumieniowaty układowy. Podczas stosowania tiazydowych leków moczopędnych, w tym hydrochlorotiazydu, opisywano przypadki zaostrzenia lub ujawnienia tocznia rumieniowatego układowego. Obrzęk naczynioruchowy jelit. U pacjentów leczonych antagonistami receptora angiotensyny II (w tym walsartanem) notowano występowanie obrzęku naczynioruchowego jelit. U tych pacjentów występowały ból brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Objawy ustąpiły po przerwaniu leczenia antagonistami receptora angiotensyny II. Jeśli u pacjenta zostanie rozpoznany obrzęk naczynioruchowy jelit, należy przerwać stosowanie walsartanu i rozpocząć odpowiednią obserwację do czasu całkowitego ustąpienia objawów. Inne zaburzenia metaboliczne. Tiazydowe leki moczopędne, w tym hydrochlorotiazyd, mogą zmieniać tolerancję glukozy i zwiększać stężenie cholesterolu, triglicerydów oraz kwasu moczowego w surowicy. U pacjentów z cukrzycą może być konieczna modyfikacja dawki insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych. Tiazydowe leki moczopędne mogą zmniejszać wydalanie wapnia przez nerki i powodować przemijające, niewielkie zwiększenie jego stężenia w surowicy, bez jawnych zaburzeń metabolizmu wapnia. Znaczna hiperkalcemia może być objawem utajonej nadczynności przytarczyc. Tiazydowe leki moczopędne należy odstawić przed wykonaniem testów czynnościowych przytarczyc. Nadwrażliwość na światło. Podczas stosowania tiazydowych leków moczopędnych opisywano przypadki nadwrażliwości na światło. Jeśli w trakcie leczenia wystąpi reakcja nadwrażliwości na światło, zaleca się przerwanie terapii. Jeśli powtórne podanie leku moczopędnego zostanie uznane za konieczne, zaleca się ochronę obszarów skóry narażonych na światło słoneczne lub sztuczne promieniowanie UVA. Nadwrażliwość. Należy zachować ostrożność u pacjentów, u których wystąpiła wcześniej nadwrażliwość na inne leki z grupy antagonistów receptora angiotensyny II. Reakcje nadwrażliwości na hydrochlorotiazyd są częstsze u pacjentów z alergią lub astmą oskrzelową. Nadmierne nagromadzenie płynu między naczyniówką a twardówką, ostra krótkowzroczność i jaskra wtórna zamkniętego kąta. Sulfonamidy i leki będące pochodnymi sulfonamidów mogą powodować reakcję idiosynkratyczną wywołującą nadmierne nagromadzenie płynu między naczyniówką a twardówką z ograniczeniem pola widzenia, przejściową krótkowzroczność i ostrą jaskrę zamkniętego kąta. Do objawów należy nagłe pogorszenie ostrości wzroku lub ból oka, występujące zwykle w okresie od kilku godzin do tygodni po rozpoczęciu stosowania produktu leczniczego. Nieleczona ostra jaskra zamkniętego kąta może prowadzić do trwałej utraty wzroku. Podstawowym postępowaniem jest możliwie szybkie odstawienie hydrochlorotiazydu. Jeśli ciśnienie w gałce ocznej pozostaje nieopanowane, może być konieczne rozważenie pilnej interwencji medycznej lub chirurgicznej. Czynnikiem ryzyka rozwoju ostrej jaskry zamkniętego kąta może być uczulenie na sulfonamidy lub penicylinę w wywiadzie. Podwójna blokada układu RAA. Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia tętniczego, hiperkaliemii i zaburzeń czynności nerek (włącznie z ostrą niewydolnością nerek). Dlatego nie zaleca się stosowania podwójnej blokady układu RAA przez jednoczesne zastosowanie inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu. Jeśli zastosowanie podwójnej blokady jest bezwzględnie konieczne, leczenie takie powinno być prowadzone pod nadzorem specjalisty, z częstą i ścisłą kontrolą czynności nerek, stężenia elektrolitów i ciśnienia tętniczego. U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE i antagonistów receptora angiotensyny II. Nieczerniakowe nowotwory złośliwe skóry. W dwóch badaniach epidemiologicznych z wykorzystaniem danych z duńskiego krajowego rejestru nowotworów złośliwych stwierdzono zwiększenie ryzyka nieczerniakowych nowotworów złośliwych skóry (NMSC) [raka podstawnokomórkowego (BCC) i raka kolczystokomórkowego (SCC)] w warunkach zwiększającego się łącznego narażenia organizmu na hydrochlorotiazyd (HCTZ). W mechanizmie rozwoju NMCS mogą odgrywać rolę właściwości fotouczulające HCTZ. Pacjentów przyjmujących HCTZ należy poinformować o ryzyku NMSC i zalecić regularne sprawdzanie, czy na skórze nie pojawiły się nowe zmiany, i szybki kontakt z lekarzem w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek podejrzanych zmian skórnych. Pacjentom należy zalecić podejmowanie możliwych działań zapobiegawczych w celu minimalizacji ryzyka rozwoju nowotworów złośliwych skóry, jak ograniczanie narażania się na działanie światła słonecznego i promieniowania UV, a jeśli to niemożliwe - odpowiednią ochronę. Niepokojące zmiany skórne należy niezwłocznie badać z możliwością wykonania biopsji z oceną histologiczną. U osób, u których w przeszłości występowały NMSC, może być konieczne ponowne rozważenie stosowania HCTZ. Ostra toksyczność na układ oddechowy. Po przyjęciu hydrochlorotiazydu notowano bardzo rzadko poważne przypadki ostrej toksyczności na układ oddechowy, w tym zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). Obrzęk płuc zwykle rozwija się w ciągu kilku minut do kilku godzin po przyjęciu hydrochlorotiazydu. Początkowo objawy obejmują duszność, gorączkę, osłabioną czynność płuc i niedociśnienie tętnicze. Jeśli podejrzewa się rozpoznanie ARDS, należy odstawić lek i zastosować odpowiednie leczenie. Hydrochlorotiazydu nie należy podawać pacjentom, u których wcześniej po przyjęciu hydrochlorotiazydu wystąpił ARDS.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Niektóre działania niepożądane mogą być ciężkie i wymagają pilnej interwencji lekarza:

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem w przypadku wystąpienia objawów obrzęku
naczynioruchowego, takich jak:
- obrzęk twarzy, języka lub gardła
- trudności w połykaniu
- pokrzywka i trudności w oddychaniu.

Należy również natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli u pacjenta wystąpi ostra niewydolność
oddechowa (objawy obejmują ciężką duszność, gorączkę, osłabienie i splątanie). To działanie
niepożądane występuje bardzo rzadko (może wystąpić rzadziej niż u 1 na 10 000 pacjentów).

W razie wystąpienia któregokolwiek z tych objawów należy przerwać przyjmowanie leku Co-
Dipper i niezwłocznie zwrócić się do lekarza (patrz także punkt 2 „Ostrzeżenia i środki
ostrożności”).

Do innych działań niepożądanych należą:

Niezbyt często (występują u 1 do 10 na 1000 osób)
- kaszel
- niskie ciśnienie tętnicze krwi
- uczucie oszołomienia
- odwodnienie (z nasilonym pragnieniem, suchością jamy ustnej i języka, rzadkim oddawaniem
  moczu, ciemnym zabarwieniem moczu, suchością skóry)
- bóle mięśniowe
- uczucie zmęczenia
- mrowienie lub drętwienie
- niewyraźne widzenie
- szumy uszne (np. syk, brzęczenie)

Bardzo rzadko (występują rzadziej niż u 1 na 10 000 osób)
- zawroty głowy
- biegunka
- bóle stawów

Częstość nieznana (na podstawie dostępnych danych)
- trudności w oddychaniu
- znacznie zmniejszona ilość wydalanego moczu
- małe stężenie sodu we krwi (które może spowodować uczucie zmęczenia, splątanie, drganie mięśni
  i (lub) drgawki w ciężkich przypadkach)
- małe stężenie potasu we krwi (czasami z osłabieniem mięśni, kurczami mięśni, nieprawidłowym
  rytmem serca)
- mała liczba krwinek białych (z takimi objawami, jak gorączka, zakażenia w obrębie skóry, ból
  gardła lub owrzodzenia w jamie ustnej na skutek zakażenia, osłabienie)
- zwiększenie stężenia bilirubiny we krwi (co w ciężkich przypadkach może spowodować zażółcenie
  skóry i oczu)
- zwiększenie stężenia azotu mocznikowego i kreatyniny we krwi (co może wskazywać na
  zaburzenia czynności nerek)
- zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi (co w ciężkich przypadkach może spowodować
  dnę)
- omdlenie

Następujące działania niepożądane notowano podczas stosowania produktów leczniczych
zawierających sam walsartan lub sam hydrochlorotiazyd:

Walsartan

Niezbyt często (występują u 1 do 10 na 1000 osób)
- uczucie wirowania
- ból brzucha

Częstość nieznana (na podstawie dostępnych danych)
- powstawanie pęcherzy na skórze (objaw pęcherzowego zapalenia skóry)
- wysypka skórna ze świądem lub bez świądu, razem z niektórymi z następujących objawów:
  gorączka, ból stawów, ból mięśni, obrzęk węzłów chłonnych i (lub) objawy grypopodobne
- wysypka, purpurowo-czerwone plamy, gorączka, świąd (objawy zapalenia naczyń krwionośnych)
- mała liczba płytek krwi (niekiedy z nieprawidłowym krwawieniem lub wybroczynami)
- duże stężenie potasu we krwi (niekiedy z kurczami mięśni, zaburzenia rytmu serca)
- reakcje alergiczne (z takimi objawami, jak wysypka, świąd, pokrzywka, trudności w oddychaniu
  lub połykaniu, zawroty głowy)
- obrzęk, głównie twarzy i gardła; wysypka; świąd
- zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
- zmniejszenie stężenia hemoglobiny i odsetka krwinek czerwonych (co może w ciężkich
  przypadkach spowodować niedokrwistość)
- niewydolność nerek
- małe stężenie sodu we krwi (które może spowodować uczucie zmęczenia, splątanie, drganie mięśni
  i (lub) drgawki w ciężkich przypadkach)

Hydrochlorotiazyd

Bardzo często (występują częściej niż u 1 na 10 osób)
- małe stężenie potasu we krwi
- zwiększenie stężenia tłuszczów we krwi

Często (występują u 1 do 10 na 100 osób)
- małe stężenie sodu we krwi
- małe stężenie magnezu we krwi
- duże stężenie kwasu moczowego we krwi
- swędząca wysypka i inne rodzaje wysypki
- zmniejszone łaknienie
- lekkie nudności i wymioty
- zawroty głowy, omdlenie podczas wstawania
- niemożność uzyskania lub utrzymania wzwodu

Rzadko (występują u 1 do 10 na 10 000 osób)
- obrzęk i powstawanie pęcherzy na skórze (na skutek zwiększonej wrażliwości na światło
  słoneczne)
- duże stężenie wapnia we krwi
- duże stężenie cukru we krwi
- obecność cukru w moczu
- nasilenie cukrzycowych zaburzeń metabolicznych
- zaparcie, biegunka, odczucie dyskomfortu w obrębie żołądka lub jelit, zaburzenia czynności
  wątroby (które mogą występować z zażółceniem skóry i oczu)
- nieregularna czynność serca
- ból głowy
- zaburzenia snu
- przygnębienie (depresja)
- mała liczba płytek krwi (niekiedy z krwawieniem lub wybroczynami podskórnymi)
- zawroty głowy
- mrowienie lub drętwienie
- zaburzenia widzenia

Bardzo rzadko (występują rzadziej niż u 1 na 10 000 osób)
- zapalenie naczyń krwionośnych z takimi objawami, jak wysypka, purpurowo-czerwone plamy,
  gorączka
- wysypka, świąd, pokrzywka, trudności w oddychaniu lub połykaniu, zawroty głowy (reakcje
  nadwrażliwości)
- ciężka choroba skóry, która powoduje wysypkę, zaczerwienienie skóry, powstawanie pęcherzy w
  okolicy warg, oczu lub jamy ustnej, złuszczanie się skóry, gorączkę (toksyczne martwicze
  oddzielanie się naskórka)
- wysypka na twarzy, ból stawów, zaburzenia dotyczące mięśni, gorączka (toczeń rumieniowaty)
- silny ból w nadbrzuszu (zapalenie trzustki)
- trudności w oddychaniu z gorączką, kaszlem, świszczącym oddechem, dusznością (niewydolność
  oddechowa, w tym zapalenie płuc i obrzęk płuc)
- gorączka, ból gardła, częstsze zakażenia (agranulocytoza)
- bladość skóry, zmęczenie, duszność, ciemne zabarwienie moczu (niedokrwistość hemolityczna)
- gorączka, ból gardła lub owrzodzenie jamy ustnej na skutek zakażenia (leukopenia)
- splątanie, zmęczenie, drganie i skurcze mięśni, przyspieszenie oddechu (zasadowica
  hipochloremiczna)

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych)
- osłabienie, powstawanie siniaków i częste zakażenia (niedokrwistość aplastyczna)
- znaczne zmniejszenie wydalania moczu (możliwy objaw zaburzeń czynności lub niewydolności
  nerek)
- osłabienie wzroku lub ból oczu na skutek podwyższonego ciśnienia w gałce ocznej (możliwe
  objawy gromadzenia się płynu w unaczynionej błonie otaczającej oko — nadmiernego
  nagromadzenia płynu między naczyniówką a twardówką — lub ostrej jaskry zamkniętego kąta)
- wysypka, zaczerwienienie skóry, powstawanie pęcherzy w okolicy warg, oczu lub jamy ustnej,
  złuszczanie się skóry, gorączka (możliwe objawy rumienia wielopostaciowego)
- skurcze mięśni
- gorączka
- osłabienie
- nowotwory złośliwe skóry i warg (nieczerniakowe nowotwory złośliwe skóry)

Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane
można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.

Preparat może zwiększać stężenie litu we krwi, nasilając jego toksyczność - nie zaleca się leczenia skojarzonego; jeśli leczenie skojarzone jest konieczne, należy dokładnie kontrolować stężenie litu we krwi. Podwójna blokada układu RAA, np. poprzez zastosowanie antagonisty receptora angiotensyny II z inhibitorem ACE lub aliskirenem zwiększa częstość występowania niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzeń czynności nerek, w porównaniu z zastosowaniem leku z grupy antagonistów układu RAA w monoterapii - takie połączenie nie jest zalecane; jeśli takie skojarzenie jest konieczne, powinno odbywać się pod nadzorem specjalisty łącznie z dokładnym monitorowaniem czynności nerek, stężenia elektrolitów oraz ciśnienia krwi. Antagonistów receptora angiotensyny II oraz inhibitorów ACE oraz nie należy stosować jednocześnie u pacjentów z nefropatią cukrzycową. Stosowanie preparatu z aliskirenem jest przeciwwskazane u pacjentów z cukrzycą lub zburzeniem czynności nerek (GFR<60ml/min/1,73 m²). Połączenie walsartanu i hydrochlorotiazydu wymaga szczególnej ostrożności w przypadku stosowania: innych leków przeciwnadciśnieniowych (np. inhibitorów ACE, leków β-adrenolitycznych, antagonistów kanałów wapniowych; ryzyko nasilenia działania leków); amin presyjnych (np. noradrenaliny, adrenaliny; możliwe jest zmniejszenie odpowiedzi na aminy presyjne); NLPZ (w tym selektywnych inhibitorów COX-2, kwasu acetylosalicylowego >3 g/dobę i nieselektywnych NLPZ; może wystąpić osłabienie działania przeciwnadciśnieniowego oraz prowadzić do pogorszenia czynności nerek i zwiększenia stężenia potasu w surowicy; na początku leczenia zaleca się kontrolę czynności nerek oraz odpowiednie nawodnienie pacjenta). Nie zaleca się jednoczesnego stosowania walsartanu z diuretykami oszczędzającymi potas, preparatami uzupełniającymi potas, zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas i innymi substancjami, które mogą zwiększać stężenie potasu (w razie konieczności leczenia skojarzonego zaleca się kontrolę stężenia potasu). Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania hydrochlorotiazydu i następujących preparatów: leki mogące powodować zmniejszenie stężenia potasu i wywoływać hipokaliemię (np. diuretyki kaliuretyczne, kortykosteroidy, środki przeczyszczające, ACTH, amfoterycyna, karbenoksolon, penicylina G, kwas salicylowy i jego pochodne; zaleca się kontrolę stężenia potasu); leki mogące wywołać częstoskurcz komorowy typu torsades de pointes (np. chinidyna, hydrochinidyna, disopiramid, amiodaron, sotalol, dofetylid, ibutylid, tiorydazyna, chloropromazyna, lewomepromazyna, trifluoperazyna, cyjamemazyna, sulpiryd, sultopryd, amisulpryd, tiapryd, pimozyd, haloperydol, droperydol, beprydyl, cyzapryd, difemanil, dożylna erytromycyna, halofantryna, ketanseryna, mizolastyna, pentamidyna, sparfloksacyna, terfenadyna, dożylna winkamina; ryzyko hipokaliemii); glikozydy naparstnicy (ryzyko wystąpienia hipokaliemii lub hipomagnezemii); witamina D lub sole wapnia (ryzyko wzrostu stężenia wapnia w surowicy); leki przeciwcukrzycowe (wpływ na tolerancję glukozy, a w przypadku metforminy istnieje ryzyko kwasicy mleczanowej; może być konieczna zmiana dawkowania leków przeciwcukrzycowych); leki beta-adrenolityczne i diazoksyd (zwiększenie ryzyka hiperglikemii); probenecyd i sulfinpyrazon (może istnieć konieczność zmiany dawkowania leków); allopurynol (tiazydy mogą zwiększać częstość występowania reakcji nadwrażliwości na allopurynol); leki przeciwcholinergiczne (np. atropina, biperyden; zwiększenie biodostępność diuretyków tiazydowych); amantadyna (zwiększenie ryzyka działań niepożądanych spowodowanych przez amantadynę); żywice jonowymienne (kolestyramina, kolestypol; zaburzenie wchłaniania diuretyków tiazydowych); leki cytostatyczne (np. cyklofosfamid, metotreksat; tiazydy mogą zmniejszać wydalanie tych leków i nasilać ich działanie na szpik kostny); niedepolaryzujące leki zwiotczające mięśnie szkieletowe (np. tubokuraryna; tiazydy nasilają działanie pochodnych kurary); cyklosporyna (zwiększone ryzyko hiperurykemii i wystąpienie powikłań takich jak dna moczanowa); alkohol, barbiturany i leki nasenne (zwiększenie ryzyka niedociśnienia ortostatycznego); metyldopa (zgłaszano pojedyncze przypadki niedokrwistości hemolitycznej); karbamazepina (ryzyko rozwinięcia się hiponatremii); środki kontrastowe z zawartością jodu (u pacjentów z odwodnieniem wywołanym diuretynami istnieje zwiększone ryzyko ciężkiej niewydolności nerek, po podaniu dużych dawek leków zawierających jod; należy odpowiednio nawodnić pacjenta). Nie stwierdzono interakcji walsartanu z cymetydyną, warfaryną, furosemidem, digoksyną, atenololem, indometacyną, hydrochlorotiazydem, amlodypiną, glibenklamidem.

Sandoz Polska Sp. z o.o.
ul. Domaniewska 50 C
02-672 Warszawa
22-209-70-00
www.sandoz.pl