Podróże do krajów basenu Morza Śródziemnego są bardzo popularne ze względu na przepiękne widoki, krystaliczną wodę, bogatą kulturę oraz niezwykłą historię. W trakcie swoich wymarzonych wakacji warto także zwrócić uwagę na dietę śródziemnomorską, która stanowi jeden z najlepiej poznanych i przebadanych wzorców żywieniowych. Na uwagę zasługuje fakt, że dietę wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ponieważ uważana jest za bardzo ważny element kultury i tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Dlatego podczas wakacyjnych podróży w rejony Morza Śródziemnego warto zwrócić uwagę na dietę mieszkańców i po powrocie wprowadzić niektóre zdrowe nawyki żywieniowe do swojego codziennego menu.
Dieta SIRT – co jeść na diecie sirtuinowej?
Małgorzata Skoczylas-Kouyoumdjian
Opublikowano: 5.10.2023
Dieta SIRT (ang. the SirtFood Diet) jest planem żywieniowym bogatym w produkty roślinne, które mają zdolność do aktywowania sirtuin. Sirtuiny to białka uczestniczące w reakcjach chemicznych ważnych dla zdrowia i dobrostanu ludzkiego organizmu. Jadłospis oparty na produktach sirtuinowych znany jest również jako dieta Adele, bo to właśnie dzięki niemu piosenkarka schudła kilkadziesiąt kilogramów. Dieta sirtuinowa została opracowana przez Aidana Gogginsa i Glena Mattena z Uniwersytetu Surrey w Wielkiej Brytanii. Sprawdź, dlaczego sirtuiny są ważne dla organizmu i co jeść na diecie SIRT.
Czym są sirtuiny?
Sirtuiny to białka, które występują w większości organizmów, w tym u ludzi. Biorą one udział w regulacji procesów starzenia się i ważnych aspektów metabolizmu. Specjaliści podejrzewają również, że procesy, za które odpowiadają sirtuiny, wspierają zdrowie i wydłużają życie.
Sirtiuny podejmują pracę, jeśli w organizmie dochodzi do niedoboru energii. W związku z tym mogą zostać aktywowane poprzez ograniczenie kaloryczności diety lub ćwiczenia. Dodatkowo naukowcy odkryli, że istnieją związki chemiczne, po spożyciu których organizmowi „wydaje się”, że jest na diecie o obniżonej wartości energetycznej. Te substancje także mają zdolność do aktywowania sirtuin. Większość z tych związków zalicza się do polifenoli. Pokarmy, w których obecne są aktywatory sirtuin, nazywa się potocznie produktami sirtuinowymi.
Czym jest dieta SIRT?
Dieta SIRT opiera się na założeniu, że dodanie do jadłospisu dużej liczby produktów sirtuinowych może spowodować poprawę metabolizmu. Według Gogginsa i Mattena taki sposób odżywiania, w połączeniu z czasowym ograniczeniem kalorycznym i stałą rezygnacją z niezdrowych pokarmów, ma się przyczynić do trwałego spadku wagi i poprawy samopoczucia. Zdaniem autorów diety sirtuinowej w wyniku jej stosowania można też dłużej żyć i cieszyć się zdrowiem.
Jak działa dieta SIRT?
Dzięki spożywaniu napojów i posiłków „bogatych w sirtuiny” oraz czasowemu ograniczeniu kaloryczności, dieta SIRT pozwala schudnąć ponad 3 kg w ciągu pierwszego tygodnia. Ponadto, wedle jej autorów, umożliwia zachowanie, a nawet zwiększenie masy mięśniowej. Przygotowuje też ciało do utrzymania niższej wagi. Stosowanie tego sposobu odżywiania wiąże się także ze wzrostem energii. Kolejnym efektem diety SIRT jest jej korzystny wpływ na wygląd zewnętrzny.
Jaka jest lista produktów w diecie SIRT?
Do dwudziestki pokarmów z aktywatorami sirtuin, które są szczególnie zalecane w diecie SIRT, należą:
• jarmuż;
• daktyle (królewskie, medjool);
• kurkuma;
• orzechy włoskie;
• czerwona cykoria;
• czerwona cebula;
• oliwa z oliwek;
• seler naciowy;
• lubczyk;
• soja;
• kapary;
• rukola;
• natka pietruszki;
• truskawki;
• papryczka chili (najlepiej bird’s eye);
• gryka;
• kakao;
• kawa;
• zielona herbata (najlepiej matcha);
• czerwone wino.
Wymienione wyżej produkty obfitują w polifenole (aktywatory sirtuin) i inne cenne składniki odżywcze. Autorzy diety SIRT zwracają też uwagę, że pokarmy te są podstawowymi elementami tradycyjnych sposobów odżywiania, kojarzonych z wyraźnie niższym ryzykiem otyłości czy innych chorób oraz dłuższym życiem (np. diety japońskiej czy śródziemnomorskiej).
Co jeść i pić na diecie SIRT?
Dieta SIRT opiera się na świeżych warzywach i owocach, uzupełnionych o pełnoziarniste zboża, orzechy i przede wszystkim pokarmy bogate w polifenole. Charakterystyczny dla tego planu żywieniowego jest zielony sok sirtuinowy, który przyrządza się samemu, m.in. na bazie jarmużu. W tracie stosowania diety SIRT można także bez ograniczeń pić płyny bezkaloryczne – wodę, zieloną lub białą herbatę czy czarną kawę. Jednym z dozwolonych (w drugiej fazie diety) produktów jest również czerwone wino, jednak krytycy planu żywieniowego SIRT podkreślają, żeby pić je jedynie okazjonalnie.
W diecie aktywującej białka sirtuinowe zakłada się też ograniczenie żywności wysoko przetworzonej, dań typu fast food, słodyczy (dozwolona jest gorzka czekolada o zawartości kakao 85%), słonych przekąsek, białej mąki czy słodzonych napojów. Przepisy na posiłki sirtuinowe można znaleźć m.in. w internecie oraz w książkach autorów diety.
Jak wygląda dieta SIRT w praktyce?
Dieta SIRT jest podzielona na etapy:
• Faza 1: składa się z dwóch etapów. W etapie I, trwającym 3 dni, wartość energetyczna diety wynosi 1000 kcal. W tym czasie można spożywać jeden posiłek sirtuinowy i 3 soki sirtuinowe dziennie. W etapie II kaloryczność diety jest zwiększona do 1500 kcal. W planie żywieniowym tego okresu znajdują się dwa posiłki sirtuinowe i dwa soki sirtuinowe. Ten etap trwa 4 dni;
• Faza 2: w tej części diety nie ma ograniczeń kalorycznych. W etapie I, zaplanowanym na 7 dni, plan żywieniowy obejmuje trzy posiłki stałe, 1-2 przekąski sirtuinowe i sok sirtuinowy. Dla kolejnego etapu (od 15. dnia) nie ma dokładnych zaleceń. Należy jednak jak najczęściej sięgać po produkty z aktywatorami sirtuin. Ten etap można traktować jako codzienny sposób odżywiania i utrzymać już na zawsze.
Źródła:
1. A. Lewandowska, Dieta SIRT na cztery pory roku, Warszawa 2020, s. 9-75
2. A. Goggins, G. Matten, Dieta SIRT. Przełom w dziedzinie zdrowego stylu życia i odchudzania, Warszawa 2021
3. https://www.healthline.com/nutrition/sirtfood-diet (dostęp 25.09.2023)
Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.
redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka