Zapobieganie przetłuszczaniu się włosów. Jak utrzymać równowagę skóry głowy i zmniejszyć produkcję sebum?

Sebum to wydzielina gruczołów łojowych, które znajdują się przy mieszkach włosów. Jest to substancja niezbędna dla zdrowia włosów, która pełni następujące funkcje:
   • chroni włosy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
   • zmniejsza utratę wilgoci, co poprawia nawilżenie włosa,
   • nadaje blask,
   • zapewnia elastyczność,
   • izoluje od niekorzystnych warunków środowiska (wysokiej lub niskiej temperatury, silnego wiatru),
   • zapewnia odpowiednie nawilżenie skóry przy mieszku włosa.

Wydzielina gruczołów łojowych jest więc niezwykle istotna dla dobrego stanu włosów. Jednak jej nadmiar powoduje zbieranie się zanieczyszczeń i kumulację mikroorganizmów (bakterii i grzybów), co może doprowadzić do dyskomfortu i świądu. Ponadto nadmiar sebum sprawia, że włosy się źle układają, co może negatywnie wpłynąć na samoocenę.

Na nadmierne przetłuszczanie się włosów mają wpływ:
   • czynniki genetyczne,
   • zaburzenia hormonalne,
   • wiek (produkcja sebum jest bardzo wysoka podczas dojrzewania),
   • nieprawidłowa higiena włosów,
   • alergie,
   • stres,
   • źle zbilansowana dieta,
   • nadmierne pocenie się,
   • stosowanie nieodpowiednich kosmetyków,
   • schorzenia dermatologiczne (np. łojotokowe zapalenie skóry głowy).

Nadmiernie przetłuszczające się włosy są ciężkie i oklapnięte u nasady. Już w kilka godzin po umyciu tracą świeżość i puszystość. Często wykazują tendencję do występowania łupieżu.

Odpowiednia pielęgnacja włosów i skóry głowy to podstawowy element radzenia sobie z nadmiernie przetłuszczającymi się włosami. Kluczem jest dobór odpowiedniego szamponu. Zaleca się stosowanie łagodnych środków myjących, które, usuwając sebum, nie podrażniają dodatkowo skóry głowy. Do codziennej pielęgnacji nie zaleca się mocnych szamponów, paradoksalnie przeznaczonych dla przetłuszczających się włosów. Przesuszając skórę głowy, nasilają produkcję sebum, co w efekcie pogłębia problem przetłuszczania. Przykładowe silne środki myjące to m.in. sodium lauryl sulfate (SLS) i sodium laureth sulfate (SLES).

Warto do pielęgnacji dołożyć regularne peelingi skóry głowy. Mogą być zarówno enzymatyczne, jak i mechaniczne. Zastosowanie peelingu 1-2 razy w tygodniu powoduje dogłębne oczyszczenie skóry głowy, co daje efekt świeżości i lekkości.

Włosy przetłuszczające się należy myć, gdy odczuwamy, że są nieświeże. Nie ma przeciwwskazań do mycia włosów codziennie. Mitem jest, że w celu ograniczenia przetłuszczania należy „przetrzymać” niemyte włosy kilka dni. Może to pogłębić problem nadmiaru sebum oraz spowodować wystąpienie świądu i łupieżu.

Aby dokładniej oczyszczać skórę głowy z nadmiaru sebum, powinno się myć głowę dwukrotnie. Takie mycie pozwala na skuteczniejsze usunięcie zanieczyszczeń.

Nie ma żadnych przeciwwskazań do stosowania odżywek na włosach z tendencją do przetłuszczania się. Należy jednak pamiętać, aby odżywkę lub maskę nakładać na końcówki włosów, omijając okolice skóry głowy.

Jednym z rozwiązań problemu przetłuszczających się włosów jest zastosowanie naturalnych sposobów regulacji pracy gruczołów łojowych.

   1. Płukanka z octu: pół litra wody zmieszaj z ¼ szklanki octu i nałóż na skórę głowy (do aplikacji płukanki świetnie sprawdzi się butelka z atomizerem). Kwaśny odczyn octu wyrównuje pH skóry głowy, regulując tym samym wydzielanie sebum. 
   2. Płukanka z cytryny: do szklanki chłodnej wody wycisnąć pół cytryny. Taką miksturą płuczemy włosy po ich umyciu. Sok z cytryny działa ściągająco na gruczoły łojowe, co zmniejsza ich aktywność.

Problem przetłuszczających się włosów może nie tylko stanowić kłopot natury estetycznej, ale także wskazywać na inne schorzenia. Dlatego, jeżeli mimo wprowadzenia odpowiedniej pielęgnacji włosy dalej nadmiernie się przetłuszczają, warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem. Może to być związane z niektórymi schorzeniami dermatologicznymi, takimi jak łojotokowe zapaleniem skóry, lub chorobami (np. nadczynnością tarczycy). Dermatolog powinien zalecić odpowiednie badania krwi, które sprawdzą poziom hormonów w organizmie.

Dobrym wyborem będzie również wizyta u trychologa, który dokładnie przeanalizuje stan skóry głowy i dobierze odpowiednią pielęgnację.

Bibliografia:
   1. Draelos, Z. D. (2000). The biology of hair care. Dermatologic clinics, 18(4), 651-658.
   2. Rodzeń, J., Fitrzyk, K., & Ciszek, A. (2016) Wpływ powszechnie stosowanych szamponów z SLS i szamponów ekologicznych na przetłuszczanie się skóry głowy i włosów.
   3. Małek, E. (2007) Rozpoznawanie zaburzeń wzrostu, uszkodzeń i chorób włosów 514 [02]. Z1. 03.
   4. Draelos, Z. D. (2010). Essentials of hair care often neglected: Hair cleansing. International journal of trichology, 2(1), 24.
   5. Kowalczyk, A., & Adamska-Szewczyk, A. Rośliny lecznicze w pielęgnacji łojotokowej skóry głowy.

Materiały publikowane w aplikacji ApteGo mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. W żadnym wypadku nie zastępują konsultacji z lekarzem, farmaceutą lub inną osobą wykonującą zawód medyczny. Przed podjęciem decyzji mogącej mieć wpływ na Twoje zdrowie, skonsultuj ją z profesjonalistą medycznym, który uwzględni Twoją indywidualną sytuację zdrowotną.

redaktor: mgr farm. Angelika Czarnecka